THE ΚΟΠΑΝΟΙ -ΤΟ CULT ΕΠΟΣ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ- ΣΕ ΚΟΜΙΚ!

Δεκαπέντε χιλιάδες ήταν οι θεατές που αγόρασαν εισιτήριο και είδαν την ταινία The Κόπανοι στον πραγματικό χρόνο της εξόδου της στις κινηματογραφικές αίθουσες, και ανάμεσά τους δεν ήταν ούτε ο Χάρης Γιουλάτος, ούτε ο Γιάννης Ρουμπούλιας, ούτε ο Γιώργος Σούλας του Nerdula Creative Lab που -όπως δηλώνεται ρητά στο μανιφέστο του- «είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος και εταιρεία παραγωγής που φιλοδοξεί να γίνει o οργανικός δίαυλος μεταξύ των καλλιτεχνών και του κοινού που απολαμβάνει τα κόμικς, τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία κι άλλες υπέροχες μορφές τέχνης».

Το 1987 ο Ρουμπούλιας και ο Σούλας έκλειναν τα 5, ο Γιουλάτος είχε μόλις γεννηθεί, οπότε θα περνούσε -για άλλον περισσότερος, για άλλον λιγότερος- χρόνος μέχρι να δουν για πρώτη φορά την cult κωμωδία του Γιώργου Κωνσταντίνου. Και οι τρεις τους πάντως τη θυμούνται σαν τώρα.

Χ.Γ.: «Την πρωτοείδα πολύ μικρός στην τηλεόραση. Με τι κόλλησα συγκεκριμένα ή αν κόλλησα με κάτι, δε θυμάμαι. Το μόνο που θυμάμαι, είναι να γελάω με τα πεσίματα και τις καρπαζιές που έπεφταν, όπως και με τις σκηνές “καράτε”. Ξέρετε, η κλασική περίπτωση ενός πιτσιρικά που μεγαλώνει πλέον, ξαναβλέπει την ταινία και λέει “αααα αυτό ήταν το αστείο τελικά!”»

Γ.Ρ.: «Θυμάμαι αμυδρά να βάζουμε την ταινία στο βίντεο, τέλη της δεκαετίας του ’80 ή αρχές του ’90, ακολουθώντας το σαρωτικό κύμα της λατρείας του βίντεο εκείνης της εποχής. Δεν θυμάμαι και πολλά από τις πρώτες μου εντυπώσεις. Θυμάμαι μόνο πως είχα στεναχωρηθεί που ο Λεωνίδας έχασε και τα λεφτά και την κοπέλα. Το θεωρούσα πολύ άδικο με όλα αυτά που είχε τραβήξει, αγνοώντας την κωμική αξία που έδινε το φινάλε στο όλο έργο.

Μεγαλώνοντας, εκτιμούσα την ταινία όλο και περισσότερο μιας και ως σπουδαστής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου ανακάλυπτα τη λαογραφική αξία της ταινίας (όπως και πολλών άλλων παλιών ταινιών) ως μια ματιά της ελληνικής καθημερινότητας αλλά και μυθοπλασίας μιας άλλης εποχής.»

Γ.Σ.: «Έχω γεννηθεί και μεγαλώσει κυριολεκτικά σε σινεμά, καθώς ο πατέρας μου ήταν μηχανικός κινηματογράφου. Το The Kοπανοι ήταν ανάμεσα σ’ αυτές τις cult Ελληνικές και ξένες ταινίες του ’80-’90 που έβλεπα για μέρες σε απογευματινή και βραδινή προβολή, συνήθως με μια ζακέτα δεμένη στο λαιμό για να κάνω τον Σούπερμαν.

Πρώτη φορά νομίζω πρέπει να ήταν γύρω στο ’88-’89 στα Καμμένα Βούρλα στον θερινό κινηματογράφο “Κάτια”. Ήμουν μικρός και σίγουρα δεν έπιανα το χιούμορ της σε όλο του το μεγαλείο, αλλά τα σκηνικά με την Φρόσω, το ντου στην τράπεζα, ο καρατέκα Τούφας και η μουσική στην καταδίωξη είναι τα πράγματα που μου έκαναν την μεγαλύτερη εντύπωση».

Στις δεκαετίες που θα ακολουθούσαν ο Χάρης Γιουλάτος θα σκηνοθετούσε και θα διακρινόταν για τις μικρού μήκους ταινίες του, ανάμεσά τους και το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ Η Μέθοδος για τον Περικλή Κοροβέση και τους βασανισμούς που υπέστη κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στο 40ό Φεστιβάλ της Δράμας το 2017).

Ο Γιάννης Ρουμπούλιας θα βραβευόταν ως ο Καλύτερος Έλληνας Δημιουργός Κόμικς και θα συνδημιουργούσε την ταινία Tα Χρονικά του Δρακοφοίνικα: Αδάμαστος, την πρώτη μεγάλου μήκους που επιχείρησε να μεταφέρει ένα ελληνικό κόμικ στη μεγάλη οθόνη.

Και ο Γιώργος Σούλας θα εξελισσόταν σε creative director στον τομέα της διαφήμισης, ώσπου τα Χριστούγεννα του 2019 μαζί με τον «Rubus» (όπως είναι το καλλιτεχνικό του Ρουμπούλια) πήραν την απόφαση να δημιουργήσουν ένα νέο εκδοτικό οίκο με στόχο, όπως λένε, να προσθέσουν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική σκηνή κόμικς. Λίγο αργότερα ήρθε η πανδημία, και λίγο αφότου έφυγε, ο Σούλας έτυχε να διαβάσει μια συνέντευξη του Γιώργου Κωνσταντίνου, όπου μέσες άκρες έλεγε πως είχε το σενάριο για το The Κόπανοι 2 αλλά δυστυχώς δεν γυρίστηκε ποτέ.

Σε μια συνέντευξη πριν από δέκα περίπου χρόνια ο Γιώργος Κωνσταντίνου μου είχε πει επί λέξει: «Μια τελευταία ταινία που αγάπησα και μαζί με μένα την αγάπησαν όλοι οι νεολαίοι ήταν το The Κόπανοι. Και σένα σ’ αρέσει; Ε, κι εσύ νέος είσαι. Το κρίμα είναι ότι ζήτησα από τους παραγωγούς να κάνουμε το ν.2. Αλλά με την οικονομική στενότητα δεν προχώρησε το πράγμα. Κι είναι κρίμα, γιατί θα γινόταν χαμός».

«Σκέφτηκα πως θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να είχαμε την συνέχεια έστω σε κόμικ. Αλλά ξέρετε ποια άλλη ταινία δεν έχει γίνει μεταφορά σε κόμικ; Το πρώτο The Κόπανοι, οπότε η απόφαση ήταν μονόδρομος» λέει ο Σούλας.

Αμέσως απευθύνθηκε στον Ρουμπούλια για τα σκίτσα. «Εγώ ήμουν κλασσικά χωμένος στα σχέδιά μου μέχρι που μια μέρα μου έστειλε ένα ηχητικό μήνυμα: “Να σου πω, είχα μια ιδέα.. Τι θα έλεγες…”. Δε χρειάστηκε μεγαλύτερη πειθώ». Ακριβώς γιατί όλοι οι εμπλεκόμενοι αγαπάνε τόσο πολύ την ταινία που δεν μπορούν καν να υπολογίσουν πόσες φορές την έχουν δει μέχρι σήμερα. Ο μεν χάνει το μέτρημα συνυπολογίζοντας προβολές σε σινεμά, βιντεοκασέτες και YouTube, ο δε ξέρει, όπως λέει, σχεδόν όλες τις ατάκες της ταινίας απ’ έξω και τις χρησιμοποιεί στην καθημερινότητά του, ενώ ο Γιουλάτος που διασκεύασε το σενάριο είχε την τύχη -ναι, έτσι ακριβώς το θέτει- ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια να δει την ταινία «άπειρες φορές».

Προφανώς δεν υπήρχε περίπτωση να προχωρήσει το πρότζεκτ χωρίς την έγκριση του ίδιου του δημιουργού της ταινίας. «Ο Χάρης βοήθησε να βρούμε contact με τον κ. Κωνσταντίνου. Επικοινωνήσαμε μαζί του και κλείσαμε ραντεβού για συνάντηση άμεσα. Ήταν λίγο πριν το Comicdom του 2023. Προσωπικά μoυ έκανε εντύπωση η αμεσότητά του και το πόσο καλός, γλυκός και φυσικά σοβαρός άνθρωπος είναι. Μιλάμε για έναν τεράστιο θρύλο του Ελληνικού Κινηματογράφου. Έπρεπε να “κερδίσουμε” την εμπιστοσύνη του, και μας χαροποίησε ιδιαίτερα η θετική του απάντηση στην πρότασή μας. Μάλιστα όταν μπήκαμε στο αμάξι με τον Γιάννη φεύγοντας από την συνάντηση, γύρισα και τον ρώτησα: “Κατάλαβες τι κάναμε μόλις τώρα;” Εγώ καμιά φορά ακόμα δυσκολεύομαι» λέει ο Σούλας.

Ο Γιουλάτος θυμάται ότι από τη στιγμή που πήραν το πράσινο φως, «το πρώτο πράγμα που έθιξα στα τα παιδιά ήταν το εξής: Πώς θα αποδώσουμε το χιούμορ της εποχής και συγκεκριμένα ορισμένες ατάκες, στο σήμερα», ενώ «πέρα από τον ενθουσιασμό» επισημαίνει ο Rubus, «έπρεπε να συζητήσουμε και πιο πρακτικά πράγματα. Πόσες σελίδες θα είναι, σε τι μέγεθος θα τυπωθεί, τι χρώμα θα βάλουμε, τι σχεδιαστικό στυλ έπρεπε να ακολουθήσω, γενικά πώς μπορεί να βγει σαν έκδοση που θα είναι όμορφη, ποιοτική μα θα μπορεί να είναι και οικονομικά προσιτή στο κοινό που στηρίζει τόσο τα κόμικς μας όσο και την ταινία.

Το χρονοδιάγραμμα που ακολουθήθηκε ήταν το εξής: Αρχικά, έπρεπε ο Χάρης να περάσει σε κείμενο όλη την ταινία. Έπειτα εγώ τα κείμενα σε φούσκες, μέσω του πρόγραμματος με το οποίο δουλεύω (Clip Studio Paint). Ξεκινάω το σχέδιο στο ίδιο πρόγραμμα χρησιμοποιώντας γραφίδα για υπολογιστή και την όποια προσαρμογή χρειάζονται χωροταξικά οι φούσκες και τέλος μπαίνει το χρώμα και οι λεπτομέρειες όπως σκιαγραφήσεις, ηχητικά εφέ κτλ. Αυτή είναι μια μακρά διαδικασία που παίρνει μήνες για να ολοκληρωθεί μα πάντα θυσιάζουμε τον χρόνο για χάρη της ποιότητας για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα».

Στο κόμικ The Κόπανοι δεν μεταφέρθηκαν μόνο κάποια κομμάτια της ταινίας. Μεταφέρθηκε ολόκληρη. «Προσπαθήσαμε να είμαστε πέρα ως πέρα πιστοί στην ιστορία, βάζοντας και κάποιες πινελιές δικές μας. Νομίζω δεν λείπει κάποια σκηνή» λέει ο σεναριογράφος με τον σχεδιαστή να συμπληρώνει: «Όλες οι σκηνές και οι σεκάνς υπάρχουν μέσα στο κόμικ με μερικές αναγκαστικές χωροταξικές αλλαγές λόγω διαφορετικότητας του μέσου. Μην ξεχνάτε πως στον κινηματογράφο έχουμε κίνηση και ήχο ενώ στο κόμικ όχι, οπότε έπρεπε να γίνουν κάποιες μικρές προσαρμογές εδώ κι εκεί για χάρη της ομαλής αφήγησης».

Στο κομμάτι του σεναρίου η ομάδα δούλεψε χωρίς το αρχικό κείμενο του Γιώργου Κωνσταντίνου σε hard copy – και ευτυχώς, γιατί «είχαμε το μεγαλύτερο και καλύτερο reference που θα μπορούσαμε να έχουμε. Την ίδια την ταινία!» λέει ο Γιουλάτος, και γιατί «τι καλύτερο από το να έχεις ως αφηγηματικό οδηγό την ίδια την ταινία όπως την αγάπησε το κοινό;» συμπληρώνει ο Ρουμπούλιας και γιατί σύμφωνα με τον Σούλα η ταινία έχει «ΠΟΛΛΟΥΣ και διαδοχικούς διαλόγους και ήταν μεγάλο task το πως θα καταφέρουν τα παιδιά να τα χωρέσουν μέσα σε συγκεκριμένα καρέ χωρίς να χαθεί κάποια ατάκα ή να κάνει “κοιλιά” η ροή του σκίτσου. Το να δουλέψει ο Χάρης την μεταφορά του σεναρίου απευθείας από την ταινία βοήθησε πολύ και στην σκηνοθεσία στο χαρτί όπου ο Γιάννης έκανε τα μαγικά του γι’ άλλη μια φορά».

Ενώ όσον αφορά το εικαστικό κομμάτι μιας και «είναι μια τόσο καρτουνίστικη ταινία (με την καλύτερη και πιο θετική έννοια που μπορώ να χρησιμοποιήσω τον όρο)» λέει ο Rubus, «μου ήταν αδύνατο να υιοθετήσω ένα ρεαλιστικό ύφος για να την αφηγηθώ σε μορφή κόμικ. Έτσι επέλεξα να δώσω μια πιο καρτούν αισθητική στο όλο έργο γιατί θεωρώ πως του ταιριάζει γάντι! Είμαι σίγουρος πως σε ένα παράλληλο σύμπαν ο Αστυνόμος Σαΐνης θα προσπαθούσε να πιάσει τους Κόπανους και τον Δόκτωρ Κλάου που δε θα ήταν άλλος από τον ίδιο τον Δάσκαλο Μπάμπη!»

Από τον -λάτρη των κόμικς και συλλέκτη, όπως τους είπε- Γιώργο Κωνσταντίνου η ομάδα του Nerdula Creative Lab είχε το ελεύθερο να δημιουργήσει κατά βούληση. Μόλις πρόσφατα μάλιστα είδες όλες τις σελίδες, έκανε μόνο μία παρατήρηση η οποία φυσικά εισακούστηκε και ο ιθύνων νους της ταινίας περιμένει πώς και πώς να πάρει το κόμικ στα χέρια του – όπως και οι ίδιοι οι δημιουργοί του.

«H μεγάλη πρεμιέρα του βιβλίου θα γίνει στο ερχόμενο Comicdom Con Athens, στις 16-17-18 Μαίου 2025 στην Τεχνόπολη στο περίπτερο του Nerdula αλλά και στο Artist Alley όπου μαζί με τον Χάρη θα είμαστε εκεί ως σταθεροί θαμώνες της εκδήλωσης εδώ και χρόνια» λέει ο Γιάννης Ρουμπούλιας. Πιθανότατα θα κάνουμε και την επίσημη παρουσίαση του κόμικ στο αμφιθέατρο Μιλτιάδης Εβερτ. Ελπίζουμε να έχουμε την τιμή και την χαρά να είναι και ο κ. Κωνσταντίνου μαζί μας στην εκδήλωση».

Μια ακόμη ερώτηση στους δημιουργούς του κόμικ για το τέλος: Σε ποιον πιστεύετε λοιπόν ότι απευθύνεται σήμερα η μεταφορά σε κόμικ μιας (όχι και τόσο τυχαίας τελικά) cult ταινίας από τη δεκαετία του ’80;

Χάρης Γιουλάτος (σενάριο): Ένας τύπος ατενίζει από το μπαλκόνι του. Ένας άλλος περπατάει στο δρόμο σκεπτικός. Δεν έχει πληρώσει το ενοίκιο. Οι τιμές έχουν ξεφύγει. Ανεβαίνει στο δώμα του, στην κρύα ταράτσα που μένει και κοιμάται. Ένας άλλος κλέβει από το μίνι μάρκετ για να επιβιώσει, ενώ ένας άλλος προπονείται για να αντιμετωπίσει κακουχίες. Άλλοι διασκεδάζουν χωρίς να τους απασχολεί τίποτα από τα παραπάνω, ενώ κάποιοι άλλοι τζογάρουν σε χαρτιά… αλλά και στην ίδια τη ζωή. Άλλος πάει στην τράπεζα για τα λεφτάκια του. Άλλος προδομένος από το αφεντικό του, τον προδίδει πίσω. Κάποιος άλλος προσπαθεί να ξεφύγει από αυτή τη χώρα με αεροπλάνο, όμως δεν τα καταφέρνει. Απευθύνεται σε αυτόν που έστω και λίγο, ήταν κάποιος από τους παραπάνω.

Γιάννης Ρουμπούλιας (σκίτσο): Σε όλους όσους έχουν ανάγκη από λίγο γέλιο στη ζωή τους. Σε όλους όσους αγάπησαν ή αγαπούν τις αστείες κωμωδίες. Σε όλους όσους αγάπησαν ή αγαπούν αυτή την ταινία. Σε όλους όσους θυμούνται, μα και σε αυτούς που θα ήθελαν να μάθουν για τους Οκτώ που φτιάξανε την συμμορία της πλάκας και αρχηγός τους ήτανε ένας ψηλός και βλάκας.