ΘΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ TIKTOK;

Υποθέτω ότι για το QatarGate έχεις μια εικόνα. Σήμερα θα δούμε αν αυτό που συμβαίνει κατ’ αρχάς στην άλλη ακτή του Ατλαντικού και κατ’ επέκταση στη Μεγάλη Βρετανία και τη Νέα Ζηλανδία με το TikTok, είναι η αμερικανική version του.

Βλέπεις, το TikTok έγινε εχθρός του Λευκού Οίκου, μετά μια διετία εξαιρετικής σχέσης, σε επίπεδο lobbying και συνεργασίας ώστε να βρεθεί ένας τρόπος που να εξυπηρετεί και τις δυο πλευρές.

Τώρα, εξετάζεται νομοσχέδιο που μπορεί να δώσει τη δύναμη στον Joe Biden να εξοστρακίσει την εφαρμογή από τη χώρα του.

Αν διαβάσεις πώς μπορεί να το κάνει αυτό, θα διαπιστώσεις ότι μετά δεν θα διαφέρει πολύ από τον Xi Jinping και τον Kim Jong-Un. Ενδεχομένως δε, να αντιγράψει και άλλα επίπεδα λογοκρισίας.

Η Fight for the Future, μη κερδοσκοπική ομάδα ψηφιακών δικαιωμάτων τόνισε ότι όσα γίνονται τώρα με το TikTok έχουν ως στόχο να ανακατευθύνουν την προσοχή των νομοθετών στο TikTok, για να δημιουργήσουν νόμους για δεδομένα και απόρρητο που θα ισχύσουν για όλους τους τεχνολογικούς κολοσσούς.

Σύμφωνα με όσα είπε στους New York Times η ανώτερη ερευνήτρια του Data & Society Research Institute, Robyn Caplan “η γενική ομοφωνία από την κοινότητα απορρήτου είναι ότι το TikTok συλλέγει πολλά δεδομένα μεν, αλλά δεν είναι ασύμβατο με τον όγκο δεδομένων που συλλέγονται από άλλες εφαρμογές”.

Γίνονται αυτά στον κόσμο;

Η ‘προειδοποίηση’ των Αμερικανών στους ιδιοκτήτες του TikTok

Οι –Κινέζοι– ιδιοκτήτες του TikTok επικαλέστηκαν άρθρο της Wall Street Journal που αποκάλυψε ότι η αμερικανική κυβέρνηση τους ενημέρωσε πως αν δεν πουλήσουν την εφαρμογή που έκανε θραύση στην πανδημία, θα έλθουν αντιμέτωποι με την απαγόρευση.

Είναι η δεύτερη φορά που ακούγεται η συγκεκριμένη -ας πούμε- προειδοποίηση. Η πρώτη ήταν το 2020.

Ακολούθησε μια διετία εμπιστευτικών συζητήσεων με την επιτροπή αξιολόγησης και την Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων στις ΗΠΑ, με θέμα τη σχέση του TikTok και της ByteDance με την κινεζική κυβέρνηση και τον χειρισμό των δεδομένων χρηστών.

Έτσι προέκυψε η πρόταση (των 90 σελίδων) που κατατέθηκε τον περασμένο Αύγουστο, ως προϊόν συνεργασίας των δυο πλευρών.

Σε αυτήν αναφέρονται λεπτομέρειες για το πώς λειτουργεί το TikTok στις ΗΠΑ. Υπήρχαν και χιλιάδες λέξεις για τα ζητήματα της εθνικής ασφάλειας.

Τι έκανε την έκθεση η αμερικανική κυβέρνηση;

Την αγνόησε.

Και τώρα απειλεί, με το TikTok να θυμίζει πως “ο ταχύτερος και πιο διεξοδικός τρόπος για να αντιμετωπιστούν τυχόν ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια σχετικά με το TikTok, είναι η υιοθέτηση της προτεινόμενης συμφωνία για την οποία συνεργαστήκαμε μαζί τους για σχεδόν δύο χρόνια από την Eπιτροπή Διεθνών Επενδύσεων στις ΗΠΑ (Committee on Foreign Investment in the United States)”.

Την ίδια ώρα, η πιο δημοφιλής πλατφόρμα προσπαθεί να αυξήσει τους συμμάχους της στην Ουάσινγκτον, πιέζοντας για συναντήσεις με ομάδες σκέψεις που έχουν επιρροή, ομάδες δημοσίου συμφέροντος και νομοθέτες.

Οι ΗΠΑ θυμήθηκαν τώρα το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κινεζικών εταιριών

Το Μάρτιο του 2021, οι Financial Times έγραψαν ότι η ByteDance ήταν μέρος μιας ομάδας κινεζικών εταιρειών που στόχευαν να αναπτύξουν τεχνολογία για να παρακάμψουν τις πολιτικές απορρήτου της Apple.

Στους επιχειρηματικούς κύκλους είναι γνωστό πως όπως σε κάθε άλλη κινεζική επιχείρηση, στο ΔΣ της ByteDance υπάρχει άνθρωπος της κυβέρνησης.

Επιπροσθέτως, το 2001 όταν κρατική επιχείρηση που ανήκει στη Διοίκηση Κυβερνοχώρου της Κίνας πήρε το 1% των μετοχών, έβαλε και έναν ακόμα κυβερνητικό αξιωματούχο στο διοικητικό συμβούλιο.

Εννοώ αυτά τα πράγματα ήταν γνωστά. Δεν τα μάθαμε τώρα.

Η απάντηση της κινεζικής πλατφόρμας ήταν να ανακοινώσει τη δημιουργία της BytePlus που επέτρεπε τη διανομή της υποκείμενης πλατφόρμας του TikTok, ώστε να μπορούν κι άλλοι να ξεκινήσουν παρόμοιες εφαρμογές.

Είχε ήδη εξασφαλίσει 250.000.000.000 δολάρια από ιδιωτικές συναλλαγές -καθώς υποστηριζόταν από ουκ ολίγους αμερικανικούς ομίλους και επενδυτές.

Οι εξαγορές συνεχίστηκαν τον Αύγουστο του ίδιου έτους, με αυτήν της Pico (startup εικονικής πραγματικότητας).

Είχαν ήδη αρχίσει τα προβλήματα, καθώς διαπιστώθηκε πως το moderation δεν ήταν το καλύτερο δυνατό, όπως και ότι υπήρχε ένα θεματάκι με τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών, έρευνες έδειχναν πως η εφαρμογή προκαλούσε διάφορες διαταραχές, ενώ δεν ήταν άμεσα τα αντανακλαστικά για τα challenges που ήταν επικίνδυνα για τη ζωή των χρηστών.

Η αλήθεια είναι ότι σε αυτό το επίπεδο δεν έγιναν πάρα πολλά από τις εθνικές κυβερνήσεις. Τουλάχιστον συγκριτικά με όσα συνέβησαν όταν οι ΗΠΑ έκριναν πως τίθεται θέμα εθνικής ασφάλειας.

Προηγουμένως η ByteDance είχε ‘τσιμεντώσει’ την παρουσία της στο αμερικανικό lobbying.

Η ByteDance ‘κατέκτησε’ το Κογκρέσο πριν γίνει “απειλή για τις ΗΠΑ”

Για να κάνει η ByteDance το ‘άνοιγμα’ στις ΗΠΑ, ιδανικά χωρίς να αντιμετωπίσει τα ουκ ολίγα προβλήματα που προέκυψαν όταν εξαγόρασε το musical.ly (σε αυτό ‘πάτησε’ το TikTok) και ελέγχθηκε από πολλές διαφορετικές υπηρεσίες, προσέλαβε τον Φλεβάρη του 2020 τον Michael Beckerman.

Ο lobbyist (είναι επάγγελμα και ορίζεται ως ‘νόμιμη απόπειρα επηρεασμού ενεργειών πολιτικών ή αποφάσεων κυβερνητικών στελεχών -συνήθως νομοθετών και μελών ρυθμιστικών φορέων και δικαστών’) ήταν επί 12 χρόνια διευθυντής προσωπικού και επικεφαλής σύμβουλος πολιτικής του προέδρου της Επιτροπής Ενέργειας και Εμπορίου της Βουλής των ΗΠΑ.

Για να μη σε κουράζω άλλο, κράτα πως ήταν αυτός που επέβλεπε τις πολιτικές της Αμερικής για το διαδίκτυο.

Έχει καταθέσει ενώπιον του Κογκρέσου για ζητήματα που σχετίζονται με τη χρήση του Διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένου του απορρήτου, της οικονομίας κοινής χρήσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Το 2012 έγινε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της αμερικανικής Internet Association και έπειτα προσελήφθη ως επικεφαλής του γραφείου κυβερνητικών σχέσεων της ByteDance στην Ουάσινγκτον.

Σήμερα είναι αντιπρόεδρος του TikTok, γιατί προφανώς και έκανε κάτι καλά.

Σύμφωνα με αποκαλύψεις που έγιναν σε αμερικανικά media, υπό το Lobbying Disclosure Act (νόμο περί αποκαλύψεων του lobbying), η ByteDance ασκεί πιέσεις στο Κογκρέσο, τον Λευκό Οίκο, το Υπουργείο Εμπορίου, το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Άμυνας.

Οι προσπάθειες της περιλάμβαναν την πρόσληψη K&L Gates (αμερικανική πολυεθνική δικηγορική εταιρία, με γραφεία σε όλες τις ηπείρους και τον Bill Gates στους ιδρυτές), LGL Advisors και άλλων εταιρειών για να επηρεάσουν (με τον τρόπο που καταλαβαίνεις) νομοσχέδια όπως αυτό για την Καινοτομία και τον Ανταγωνισμό, εκείνον για την Καινοτομία και την Επιλογή στο Διαδίκτυο, αλλά και το περί Εξουσιοδότησης Εθνικής Άμυνας.

Όπως έγραψε το National Review από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο του 2022 είχε δώσει 2.140.000 δολάρια προς την κατεύθυνση του lobbying. Ήταν “το μεγαλύτερο ποσό που έχει ξοδέψει σε ένα τετράμηνο η ομάδα lobbying της ByteDance”.

Τα 2.1 εκατομμύρια δολάρια δόθηκαν ενώ η υπό πολιορκία εταιρία τεχνολογίας καταπολεμά τις υποψίες ότι οι δεσμοί της με το κράτος ασφαλείας της Κίνας αποτελούν απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.

Έκτοτε, επικαλούμενοι αυτήν την απειλή, οι νομοθέτες στις ΗΠΑ και εν συνεχεία αυτοί της Ευρώπης και του Καναδά ανεβάζουν διαρκώς το επίπεδο των προσπαθειών που κάνουν για να περιορίσουν την πρόσβαση των πολιτών τους στο TikTok.

Στις 27/2 ο Λευκός Οίκος ενημέρωσε τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες πως έχουν ένα μήνα στη διάθεση τους για να διαγράψουν την εφαρμογή, από τις κυβερνητικές συσκευές. Η Βρετανία, ο Καναδάς και το εκτελεστικό σκέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαγόρευσαν επίσης πρόσφατα την εφαρμογή από επίσημες συσκευές.

Ο νόμος που θα επιτρέπει στον Biden να εξαφανίσει το TikTok

Το 2017 πέρασε στην Κίνα νόμος που απαιτεί από τις εταιρίες να παρέχουν στην κυβέρνηση οποιαδήποτε προσωπικά δεδομένα σχετικά με την εθνική ασφάλεια της χώρας, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν πως το TikTok έχει παραδώσει τέτοια δεδομένα. Ο

Οι ανησυχίες που υπήρχαν πάντα, εντάθηκαν -κατά τους Αμερικανούς- όταν τον περασμένο Δεκέμβριο το TikTok απέλυσε τέσσερις υπαλλήλους που ‘μπήκαν’ σε δεδομένα δυο δημοσιογράφων (BuzzFeed News και Financial Times), αναζητώντας ποιος διέρρευσε αναφορά της εταιρίας.

Μετά και την έρευνα του FBI, την πρώτη ημέρα του Μάρτη, επιτροπή της αμερικανικής Βουλής έκανε ένα πιο ακραίο βήμα, ψηφίζοντας την προώθηση νομοθεσίας που θα επιτρέπει στον Biden να απαγορεύσει το TikTok από όλες τις συσκευές σε εθνικό επίπεδο.

Ανάλογη απόπειρα του Donald Trump απορρίφθηκε από τα δικαστήρια, καθώς ‘πειράζει’ τα θεμέλια του First Amendment (πρώτου νόμου του Συντάγματος).

Όπως είπε στους New York Times η Caitlin Chin, συνεργάτης στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών“στις δημοκρατικές κυβερνήσεις, η κυβέρνηση δεν μπορεί απλώς να απαγορεύσει την ελευθερία του λόγου ή της έκφρασης χωρίς πολύ ισχυρούς και προσαρμοσμένους λόγους. Αυτοί δεν είναι ξεκάθαροι ακόμα”.

Αν γίνουν και ο Biden πάρει την απόφαση, οι ΗΠΑ θα μπορούν να μπλοκάρουν την εφαρμογή από το να πουλάει διαφημίσεις ή να κάνει ανανεώσεις στο σύστημα (αυτό το μπλοκ θα το αναλάβει η Apple, η Samsung και όσοι άλλοι παράγουν smartphones). Σε ακραίες συνθήκες, η κυβέρνηση θα μπορεί να απομακρύνει εφαρμογές που υπάρχουν σε τηλέφωνα.

Όπως κάνει η Κίνα και η Βόρεια Κορέα.

Η Ινδία έγινε η πρώτη χώρα που ‘απέβαλε’ το TikTok

Πριν τρία χρόνια, ο αμερικανικός στρατός, οι πεζοναύτες, η πολεμική αεροπορία και η ακτοφυλακή των ΗΠΑ απαγόρευσε το ‘κατέβασμα’ του TikTοk σε συσκευές της κυβέρνησης.

Σε επίπεδο χωρών, ενώ προέκυπταν διάφορα στρεβλά που σχετίζονταν με τις ζωές και τη ψυχική υγεία των χρηστών του TikTok, δεν άνοιξαν πολλές ‘μύτες’.

Είναι ενδεικτικό ότι η Ινδία είναι η μόνη χώρα που απαγόρευσε την πλατφόρμα στα μέσα του 2020. Η κυβέρνηση εξήγησε πως είχε ‘σπάσει’ 59 εφαρμογές κινεζικής ιδιοκτησίας, υποστηρίζοντας ότι μετέδιδαν κρυφά τα δεδομένα των χρηστών σε διακομιστές εκτός Ινδίας (ξανά η ζωές και η ψυχική υγεία πέρασαν σε δεύτερη μοίρα).

Ακολούθησαν (12) αμερικανικές πολιτείες που από το Νοέμβριο του 2022 έχουν απαγορεύσει το TikTok σε συσκευές που έχουν εκδοθεί από την κυβέρνηση και πολλά κολέγια και το έχουν αποκλείσει από δίκτυα WiFi που είναι σε campus.

Η εξέλιξη ωστόσο, είναι ότι οι φοιτητές χρησιμοποιούν τα δεδομένα τους, για να μπαίνουν στην εφαρμογή (φευ). Αυτό φαίνεται πως κάνουν και όσοι δουλεύουν σε κυβερνητικές υπηρεσίες της Μεγάλης Βρετανίας, όπου επίσης έχει επιβληθεί το ban, αλλά και οι εργαζόμενοι στα ‘αρχηγεία’ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα ακολουθήσουν οι Δανία και Καναδάς -που θα προστεθούν σύντομα στη λίστα.

Ποιο είναι το πραγματικό ζητούμενο των ΗΠΑ

Ο διευθύνων σύμβουλος της TikTok, Shou Zi Chew, θα καταθέσει την επόμενη εβδομάδα ενώπιον της επιτροπής ενέργειας και εμπορίου της Βουλής, σχετικά με τις πρακτικές απορρήτου και ασφάλειας δεδομένων της εταιρείας, αλλά και τη σχέση με την κινεζική κυβέρνηση.

Ενόψει της ακρόασης, συναντήθηκε με αρκετούς νομοθέτες, ενώ η ByteDance προσπαθεί να προωθηθεί ως διεθνής και όχι ως κινεζική εταιρία.

Ενδεικτικά, ο αντιπρόεδρος πολιτικής στην Ευρώπη, Theo Bertram δήλωσε ότι “η ιδιοκτησία της αποτελείται από 60% παγκόσμιους επενδυτές, 20% εργαζόμενους και 20% ιδρυτές. Οι ηγέτες της εδρεύουν σε πόλεις όπως η Σιγκαπούρη, η Νέα Υόρκη, το Πεκίνο και άλλες μητροπολιτικές περιοχές”.

Μένει να δούμε πού είναι διατεθειμένοι να φτάσουν οι Αμερικανοί, όπως προσπαθούν να ελέγξουν ό,τι θέλουν (και όχι ό,τι θα έπρεπε) στη στη σχέση των πολιτών με το Internet.

Θα κλείσω με την επισήμανση του διευθυντή της μη κερδοσκοπικής ομάδας υπεράσπισης Fight for the Future, Evan Greer.

“Εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θέλουν να προστατεύσουν τους Αμερικανούς από την παρακολούθηση, θα πρέπει να υποστηρίξουν έναν βασικό νόμο περί απορρήτου που θα απαγορεύει σε όλες τις εταιρείες να συλλέγουν ευαίσθητα δεδομένα, αντί να εμπλακούν σε κάτι που ισοδυναμεί με ξενοφοβική επίδειξη που δεν προστατεύει ακριβώς τίποτα και οποιονδήποτε”.