ΤΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ, ΤΕΤΟΙΑ ΕΠΟΧΗ;

Τι κυβέρνηση θα έχουμε του χρόνου, τέτοια εποχή; Το ερώτημα ίσως να μην απασχολεί πρώτιστα το μέσο πολίτη. Οι φουσκωμένοι λογαριασμοί, οι ανατιμήσεις στα ράφια των «σουπερ-μάρκετ» σε συνδυασμό με τον τρίτο από το τέλος μισθό στην Ευρωζώνη μάλλον δεν αφήνουν χώρο για οιωνοσκόπηση των πολιτικών εξελίξεων.

Σίγουρα όμως βρίσκεται στο επίκεντρο του προβληματισμού των επιτελείων όλων σχεδόν των κομμάτων. Ιδίως από την στιγμή που ο πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει να απομακρύνει (όχι να αποκλείει) το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών το ερχόμενο Φθινόπωρο. Επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δεσμευθεί ότι οι εκλογές θα γίνουν «στο τέλος της Άνοιξης του 2023».

Τα κόμματα

Η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένουν οι βασικοί πόλοι στην πολιτική ζωή και ήδη έχουν προσαρμόσει τις τακτικές τους με το βλέμμα στην επερχόμενη κάλπη της απλής αναλογικής. Το Κίνημα Αλλαγής διανύει την χρονιά στην οποία φιλοδοξεί να αναβαθμίσει την παρουσία του στο πολιτικό στερέωμα με μία εμφατική αύξηση της επιρροής του.

Το ΚΚΕ αν και τηρεί τις αποστάσεις του από αυτό που αποκαλεί «αστικό πολιτικό σκηνικό» ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τυχόν διλλήματα που θα τεθούν. Το Μέρα 25 αναζητά ζωτικό χώρο στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελληνική Λύση θα επιδιώξει να πρωταγωνιστήσει στον ευρύτερο χώρο της ακροδεξιάς ενώ αποτελεί ερωτηματικό αν θα εμπλακεί σε κυβερνητικά σενάρια.

Όλα ανοιχτά

Αυτά ενώ το τελευταίο διάστημα έχουν αλλάξει όλα τα δεδομένα για την προεκλογική και την μετεκλογική περίοδο. Το αφήγημα που ήθελε την Νέα Δημοκρατία να προηγείται με μία «διαφορά ασφαλείας» από τον ΣΥΡΙΖΑ και να έχει στόχο το «κάψιμο της απλής αναλογικής» με δύο απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις αποτελεί πλέον παρελθόν.

Ο συνδυασμός πανδημικής οικονομικής κρίσης και ακρίβειας προκαλεί συνεχώς μείωση των ποσοστών επιρροής του κυβερνητικού κόμματος. Η πτωτική τάση συνεχίζεται και ήδη υπάρχουν δημοσκοπήσεις που θέλουν την διαφορά λίγο πάνω από τις 5 ποσοστιαίες μονάδες. Δηλαδή «μαχητή» και «αναστρέψιμη».

Επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την περίφημη δήλωσή του στο Forum του Οικονομικού Ταχυδρόμου στις 29 Μαρτίου άλλαξε εντελώς το εκλογικό δόγμα της Νέας Δημοκρατίας. Δήλωσε με σαφήνεια ότι στο «οπτικό πεδίο» του βρίσκεται πλέον και το ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης συνεργασίας. Πράγμα που σημαίνει ότι θα αναζητήσει πιθανότατα κυβερνητικές λύσεις και αμέσως μετά το αποτέλεσμα των εκλογών με το σύστημα της απλής αναλογικής, που προφανώς δεν θα δώσουν αυτοδυναμία σε κανένα κόμμα.

Όμως ακόμη και στο ενδεχόμενο δεύτερων, απανωτών, εκλογών η αυτοδυναμία μοιάζει «μακρινό όνειρο». Μια και αυτό απαιτεί ένα ποσοστό της τάξης του 38%, επίδοση που για την ώρα δεν φαίνεται εφικτή για κανένα από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα.

Αποκλείεται ο «μεγάλος συνασπισμός»

Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω δεδομένων, δημιουργεί αυτόματα μια σειρά πιθανών σεναρίων για την διακυβέρνηση της χώρας. Πάντα υπό την αίρεση της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι διεθνείς εξελίξεις.

Το σενάριο που φαίνεται να αποκλείεται είναι αυτό του «μεγάλου συνασπισμού». Δηλαδή της πιθανότητας να βρεθούν στην ίδια κυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο Αλέξης Τσίπρας, το διαψεύδουν κατηγορηματικά στις δημόσιες δηλώσεις και τις συνεντεύξεις τους. Αμφότεροι επικαλούνται τις χαώδεις πολιτικές διαφορές που υπάρχουν ανάμεσά τους.

Από εκεί και πέρα αντικειμενικά προκύπτουν δύο εναλλακτικές «διαδρομές» για την διαμόρφωση ενός κυβερνητικού σχήματος. Η προοπτική μιας κυβέρνησης με κορμό την Νέα Δημοκρατία και αντίστοιχα η δυνατότητα διακυβέρνησης με βασικό εταίρο τον ΣΥΡΙΖΑ.

Με κορμό την Ν.Δ

Όπως προαναφέραμε ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ανοιχτός πια στο ενδεχόμενο μετεκλογικών συνεργασιών. Αφού ο ίδιος είπε πως «ο λαός θα υποδείξει αν η χώρα θα κυβερνηθεί από ένα ή περισσότερα κόμματα. Η χώρα θα κυβερνηθεί είτε με τον ένα, είτε με τον άλλο τρόπο. Αυτό δεν είναι δική μας απόφαση».

Όπως προκύπτει από αυτή την δήλωση η Ν.Δ μετεκλογικά θα αναζητήσει διαύλους επικοινωνίας για την πιθανότητα μετεκλογικής συνεργασίας με το Κίνημα Αλλαγής. Ποντάροντας κατά βάση στις φωνές στο εσωτερικό του κόμματος που έχουν έντονη αντι-συριζα ρητορική όπως αυτή του Ανδρέα Λοβέρδου. Επίσης στην δυναμική του …παρελθόντος αφού Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ έχουν συγκυβερνήσει την περίοδο 2012-2015 όπως συχνά θυμίζει στην Χαριλάου Τρικούπη ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Άδωνις Γεωργιάδης.

Η άλλη επιλογή της Νέας Δημοκρατίας είναι να αναζητήσει κυβερνητικό εταίρο στα δεξιά της. Εκεί που για την ώρα υπάρχει η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου. Επίσης έχει δημιουργηθεί ένας ακόμη σχηματισμός με πρωταγωνιστή τον διαγραμμένο από την Ν.Δ Κωνσταντίνο Μπογδάνο που θα διεκδικήσει την είσοδό του στην Βουλή. Όσον αφορά την κυβερνητική συνεργασία με την Ελληνική Λύση αξίζει να σημειωθεί ότι το επίπεδο σχέσεων των δύο κομμάτων δεν καθιστά αυτή την προοπτική απαγορευτική. Αντιθέτως φαίνεται να υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας.

Με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ

Η προοδευτική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι η βασική πρόταση που προβάλλεται από την αξιωματική αντιπολίτευση. Αποτελεί μόνιμη επωδό στον δημόσιο λόγο του Αλέξη Τσίπρα με την επισήμανση μάλιστα ότι δεν πρόκειται για ένα σενάριο που έχει εκπονηθεί σε κομματικά γραφεία αλλά για μία απαίτηση της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Η πρόταση έχει ως βασικό αποδέκτη το Κίνημα Αλλαγής και προσωπικά τον Νίκο Ανδρουλάκη. Θυμίζουμε ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει ζητήσει από την Χαριλάου Τρικούπη «ανοιχτά χαρτιά» για τις μετεκλογικές προθέσεις της. Μάλιστα στην ομιλία του στο 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ πρόσθεσε ότι ακόμη και αν η ηγεσία του ΚΙΝΑΛ αποφεύγει να τοποθετηθεί ανοιχτά, τουλάχιστον να δηλώσει ότι δεν πρόκειται να γίνει «δεκανίκι» της Νέας Δημοκρατίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει ως βασική προϋπόθεση μιας τέτοιας κυβέρνησης μια προγραμματική σύγκλισή ανάμεσα στα δύο (η και σε περισσότερα) κόμματα, αλλά και το να είναι πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Επίσης διασαφηνίζει ότι μιλά για μία κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα.

Η αξιωματική αντιπολίτευση απευθύνεται παράλληλα και στα υπόλοιπα κόμματα της Αριστεράς, δηλαδή το ΚΚΕ και το Μέρα 25. Αν και έως στιγμής έχει εισπράξει αρνητικές απαντήσεις, ο Αλέξης Τσίπρας επισημαίνει συχνά στις συνεντεύξεις του πως τα πραγματικά διλήμματα στα δύο αυτά κόμματα θα τεθούν μετά το εκλογικό αποτέλεσμα. Όταν δηλαδή θα κρίνεται το αν θα φύγει άμεσα η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Στην δημόσια συζήτηση, έχουν καταγραφεί και σενάρια που εμπλέκουν στον ΣΥΡΙΖΑ σε μια πιθανή κυβέρνηση μειοψηφίας. Δηλαδή ακόμη και αν είναι δεύτερο κόμμα, να αναζητήσει λύσεις συνεργασίας με το ΚΙΝ.ΑΛ και το Μέρα 25 η οποίες να οδηγήσουν σε ψήφο εμπιστοσύνης στην Βουλή με την προϋπόθεση το ΚΚΕ να απέχει από την διαδικασία και να επιτευχθεί το 50+1% των παρόντων βουλευτών. Όμως στην Κουμουνδούρου δεν φαίνεται να υπάρχουν τέτοιες σκέψεις, Αντιθέτως καταγράφεται η πεποίθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι το πρώτο κόμμα στις επόμενες εκλογές και θα δρομολογήσει εξελίξεις που θα οδηγήσουν στην πολιτική αλλαγή.