ΤΙ ΘΑ ΑΠΟΜΕΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΦΩΤΙΑ;

H μια εκδοχή της μεγάλης εικόνας είναι ότι κάπως έτσι μοιάζει το Τέλος του Κόσμου. Γίναμε τελικά πρωταγωνιστές σε εκείνες τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας που βλέπαμε μικροί, η καθημερινότητά μας είναι πια αυτό που περιέγραφαν τα «μετααποκαλυπτικά», «δυστοπικά» μυθιστορήματα που μας μεγάλωσαν (πολύ πριν αυτοί οι δύο επιθετικοί προσδιορισμοί καταταλαιπωρηθούν από τη δημοσιογραφική χρήση). «Γύρω γύρω καύσωνας και φωτιές, και στη μέση γυναικοκτονίες», το περιέγραψαν στα σόσιαλ, αν προστεθεί κι ένα «…και στο βάθος πανδημία με σταθερά σχεδόν 3000 κρούσματα την ημέρα», έρχεται να συμπληρωθεί το αδιανόητο σκηνικό. Να καίγεται το δάσος σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης, να μην ξέρεις για ποιο λόγο να πρωτοβάλεις την μάσκα ή να κλειδωθείς μέσα, να δέχεσαι συστάσεις για ρέγουλα στο air condition μην πέσει το ρεύμα ενώ έξω έχει 45 βαθμούς, να έχεις τουλάχιστον έναν γνωστό που «του κάηκε το σπίτι» [με όση βαναυσότητα (δεν) μπορεί να κρύψει αυτή η έκφραση], να βλέπεις παντού στον χάρτη και το timeline φλόγες κι απελπισία, να έρχονται κι εκείνες οι εικόνες με τα άλογα και τα σκυλάκια για το τελειωτικό χτύπημα.

Έπειτα είναι τα επικοινωνιακά «μικροκλίματα».

Με την τραγωδία σε πλήρη εξέλιξη (όταν καίγεται μια ολόκληρη χώρα, προφανώς μιλάμε για τραγωδία) και με τις αμέσως επόμενες μέρες να προμηνύονται απόλυτα δυσοίωνες, τα δύο «υπόγεια» δουλεύουν υπερωρίες. Διεξάγοντας τον συνηθισμένο «βρώμικο πόλεμο» με hashtags, fake news, δήθεν «ψύχραιμες απόψεις» που δεν είναι καθόλου «ψύχραιμες» και καθόλου «απόψεις» παρά «γραμμή». Με οδηγίες πυρόσβεσης από κάποια μακρινή παραλία, σχέδια εκκένωσης από τον καναπέ, δασολογία επιπέδου πρώτου αποτελέσματος σε Google αναζήτηση. “Karma is a bitch” να λέει ο βουλευτής Μαμουλάκης κλείνοντας το Μάτι, «ενδιαφέρεστε καθόλου για τους ντόπιους;» να απαντά ο (είστε σίγουρα υπουργός Μετανάστευσης;) Μηταράκης σε εκκλήσεις εκκένωσης της Αμυγδαλέζας. «Το δάσος ξαναφυτρώνει, τα σπίτια ξαναχτίζονται» να επαναλαμβάνει ως πρωθυπουργικό mantra ο «δεν-πρόλαβα-να-ξυριστώ-ελπίζω-να-το-καταλάβατε-αλλιώς-θα-το-κάνω-λάιβ-στο-επόμενο-διάγγελμα» Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. «Αν πριν από τρία χρόνια, στην αρχή της κλιματικής κρίσης, αιφνιδιαστήκαμε, σήμερα δεν υπάρχει δικαιολογία», να επιλέγει το πιο ανεκδιήγητο tweet στο διαθέσιμο μενού ο Αλέξης Τσίπρας.

Παρότι είναι μια βρώμικη δουλειά και κάποιος πρέπει να την κάνει, όπως θα έλεγε οποιοσδήποτε κυνικός παρατηρητής, ακόμα μια φορά επιβεβαιώνεται ότι στον ψηφιακό πόλεμο της προπαγάνδας δεν υπάρχει καμία κόκκινη γραμμή. Από την Τρίτη και μετά, η κυβέρνηση κατευθύνει όλη την κουβέντα στη σύγκριση με το Μάτι. Πανηγυρίζει πάνω στα καμμένα με τη βοήθεια των αφασικών μίντια που ανακαλύπτουν μποφόρ εκεί που υπάρχει άπνοια. Αλλά, αυτή τη φορά, είναι τόσο κραυγαλέα αυτή η προσπάθεια κατασκευής της πραγματικότητας που δύσκολα θα βρει κοινό πέρα από τα «υπόγεια» που λέγαμε και πριν.

Γιατί, επιστρέφοντας στη μεγάλη εικόνα, αυτό που θα απομείνει από τη φωτιά είναι η σαρωτική οριζόντια αίσθηση του failed state για τη συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων πολιτών ανεξαρτητα από το τι ψηφίζουν ή πιστεύουν. ΟΚ, μπορεί να είμαστε επιρρεπείς στο «τι κάνει το κράτος;» ως αιώνια δικαιολογία, αλλά και η φετινή καταστροφή επιβεβαιώνει περίτρανα ότι «το κράτος δεν κάνει τίποτα» (ή «κάνει οδυνηρά ελάχιστα»). 14 χρόνια πριν, το 2007, 84 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις πυρκαγιές (κυρίως) της Ηλείας- η χώρα συγκλονίστηκε, μαυροφορεμένοι διαδήλωσαν στο Σύνταγμα before it was cool, ο Κώστας Καραμανλής μοίρασε 3χιλιαρα κι ένα μήνα μετά ξαναβγήκε. Την ανάγκη θωράκισης απέναντι σε «ασύμμετρες απειλές» και «στρατηγούς ανέμους» που έλεγε τότε ο Βύρων Πολυδωρας την ξεχάσαμε όσο βάθαινε η κρίση και κάθε καλοκαίρι απλά η τύχη ήταν με το μέρος μας. Μέχρι τις 23 Ιουλίου του 2018. Η τραγωδία στο Μάτι πέρα από το ξεγύμνωμα της Πολιτικής (μη) Προστασίας σήμανε το σπάσιμο του συναισθηματικού δεσμού του ΣΥΡΙΖΑ με τους ψηφοφόρους του και τσάκισε την αξιοπιστία του σε τέτοιο βαθμό που ακόμα δεν την έχει ανακτήσει. Το πολιτικό κόστος, δηλαδή, υπήρξε ολοφάνερο. Θα περίμενε κανείς η ΝΔ, με νωπή την φρίκη των 102 νεκρών, ως νέα διακυβέρνηση να το υπολογίσει.

Όμως, οι προτεραιότητές της υπήρξαν διαφορετικές: Τα Rafale και ο Αίαντας δεν σβήνουν φωτιές, οι δαπάνες για την πρόληψη μειώθηκαν και η εικόνα των αστυνομικών στα πύρινα μέτωπα είναι δυστυχώς περισσότερο τραγική απ’ ότι κωμική, το νομοσχέδιο Χατζηδάκη για το περιβάλλον υπήρξε τουλάχιστον αμφιλεγόμενο όπως κατήγγειλαν σχεδόν σύσσωμες οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και για ένα κόμμα που ως αντιπολίτευση έκανε το Μάτι σημαία η αξιοποίηση των στελεχών που το διαχειρίστηκαν αποδεικνύει και το μέγεθος του πολιτικού καιροσκοπισμού.

Ή της συνέπειας, αν θέλετε. Γιατί αυτό που αποδεικνύει με ανυπολόγιστο οικολογικό κόστος και το 2021 ειναι ότι, παρά τα όσα λέγονται, το κράτος στην Ελλάδα έχει συνέχεια. Στην αποτυχία του.