ΤΗΛΟΣ: ΤΟ ΠΙΟ ‘ΓΟΝΙΜΟ’ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΑΓΟΝΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ

Το “outsider” των Δωδεκανήσων. Μία μικρή βραχονησίδα 64 τετραγωνικών χιλιομέτρων μεταξύ Χάλκης και Νισύρου που κατάφερε να φιγουράρει στα πρωτοσέλιδα εφημερίδων, αλλά και σε κεντρικά δελτία τηλεοπτικών ειδήσεων το 2008. Η Τήλος τράβηξε τα φλας της δημοσιότητας, εξαιτίας της απόφασης του “πιστού” δημάρχου της Τάσου Αλιφέρη να προβεί στους πρώτους δύο γάμους ομοφυλοφίλων. Ήταν τότε που για πρώτη φορά, ο “χορός του Ησαΐα” δίχασε τόσο πολύ την κοινή γνώμη και προκάλεσε σοβαρές – και ενίοτε – extreme αντιπαραθέσεις, οδηγώντας στην ακύρωση των μυστηρίων από το Πολιτικό Εφετείο Δωδεκανήσου δύο χρόνια μετά, χαρακτηρίζοντάς τους “ανυπόστατους”. Ήταν τότε όμως που για πρώτη φορά επίσης, οι επίσημοι δείκτες της τουριστικής εισροής κατέγραψαν αύξηση της τάξεως του 20% (πληρότητα στο 95%), καθώς ολοένα και περισσότεροι ξένοι αποφάσισαν να επισκεφτούν και να γνωρίσουν από κοντά το “Νησί των Ελεφάντων” και την μικρή κουκίδα στον ελλαδικό χάρτη που παρέμενε επί χρόνια στην κατηγορία των “νησιών ενός κατώτερου Θεού”.

Έτσι το νησί που “πέταξε στη θάλασσα” του κυνηγούς – με την επίσημη βούλα του δασαρχείου Ρόδου το 1993 -, δίνοντας έμφαση στον οικοτουρισμό, εκτός από σπάνια είδη – όπως ο Μαυροπετρίτης και ο Σπιζαετός – συγκεντρώνει από τότε ένα ακόμη σπάνιο είδος στις ακτές του: τουρίστες εκτός σεζόν!

Το νησί που μπήκε απρόσμενα στον τουριστικό χάρτη των Δωδεκανήσων την τελευταία δεκαετία, κατάφερε να αυξήσει μέσα σε δέκα χρόνια τον μόνιμό της πληθυσμό κατά 270 άτομα και μαζί με την Χάλκη αποτέλεσαν τις μοναδικές δημογραφικές εξαιρέσεις με θετικό πρόσημο, κατά την απογραφή του 2011. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των μόνιμων κατοίκων αυξήθηκε το 2013 στους 829 από 271 που φιλοξενούσε το νησί το 1991. Αριθμός – σοκ, όταν σκεφτεί κανείς την έκταση ή τις υποδομές του νησιού, αλλά και όταν αναλογιστεί κανείς ότι την ίδια δεκαετία, η Ύδρα “άδειασε” κατά 666 άτομα. Περίπου 400 άτομα εθνικοτήτων από τρεις διαφορετικές ηπείρους ζουν και εργάζονται μόνιμα εκεί, ενώ κάθε καλοκαίρι συνολικά 700 – 1.000 άτομα κατακλύζουν τους τρεις μεγάλους οικισμούς για διακοπές, αναπτύσσοντας έναν νέο ευρωπαϊκό μικρόκοσμο, ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία.

Πώς κατάφερε η Τήλος να “ανοίξει την πόρτα” στους ξένους;

Η Jennifer Barclay γεννήθηκε στο Manchester, μεγάλωσε σε ένα χωριό της Βόρειας Αγγλίας και σπούδασε Γλώσσα και Λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Στις παιδικές της αναμνήσεις υπάρχουν ακόμη χαραγμένες οι βουτιές στα καταγάλανα νερά της Ρόδου, οι υπέροχες γεύσεις από την Κέρκυρα και οι ξέγνοιαστες στιγμές σε ερημικές παραλίες της Κεφαλλονιάς. Όταν μεγάλωσε και αναζήτησε την ηρεμία της, αλλά και μία καλύτερη επαγγελματική τύχη – όσο κι αν ακούγεται περίεργο – πήρε την απόφαση να μείνει μόνιμα στην Τήλο. Στο βιβλίο της με τίτλο “Falling in Honey”, το οποίο κυκλοφορεί σε ΗΠΑ, Βρετανία και Καναδά (σύντομα σε Βουλγαρία και Πολωνία), μιλά για το ταξίδι της και τη ζωή της στην Ελλάδα, ενώ στο blog της www.octopus-in-my-ouzo.blogspot.gr μπορεί κανείς να βρει πληροφορίες για τον επίγειο παράδεισό της που όπως επισημαίνει στο WE του NEWS 247 , “δεν πρόκειται να αλλάξει σύντομα”. Το ταξίδι της μέχρι να βρει την “Ιθάκη” της, περιείχε πολλές στάσεις, σε Ιόνιο, Πελοπόννησο, τα νησιά του Αργοσαρωνικού, τις Κυκλάδες, την Κρήτη και τα Μετέωρα, μέχρι που η φυσική ομορφιά της Τήλου, οι άνθρωποι και η ηρεμία την κέρδισαν εξ’ ολοκλήρου πριν ακριβώς 3 χρόνια. “Ήθελα να μείνω στην Ελλάδα, επειδή ερχόμουν εδώ διακοπές από μικρή. Και αφού περιπλανήθηκα σε πολλές περιοχές, κατέληξα εδώ”, θα μας ενημερώσει η Jennifer Barclay από το δωμάτιο του μικρού παραθαλάσσιου σπιτιού της.

“Η δουλειά μου ως συγγραφέας / επιμελήτρια βιβλίων απαιτεί αυτοσυγκέντρωση. Στην Τήλο βρήκα αυτό ακριβώς που μπορεί να βελτιώσει τις αποδόσεις μου. Ελευθερία, περπάτημα και κολύμπι χειμώνα – καλοκαίρι. Εδώ νιώθω ζεστασιά. Προτιμώ να ακούω τους γλάρους και τον ήχο των κυμάτων, παρά τα κορναρίσματα του πολύβουου Λονδίνου. Μία εβδομάδα διακοπών εδώ, ήταν αρκετή για να καταλάβω ότι μπορώ να μετακομίσω μόνιμα. Δεν θέλεις και πολύ” , αναφέρει στο WE του NEWS 247.

Και πώς αλήθεια περνάει ο καιρός για την 45χρονη που έριξε “μαύρη πέτρα” στην Αγγλία, προκειμένου να ζήσει μόνιμα σε ένα από τα νοτιότερα άκρα της Ελλάδας; “Πλέον γράφω το δεύτερο βιβλίο μου, ανακατεύομαι με τα κοινά του νησιού, παρέχω μαθήματα αγγλικών σε μικρά παιδιά, βοηθάω σε μία καντίνα πάνω στη θάλασσα, καμιά φορά πηγαίνω και παρακολουθώ ψάρεμα, ήμουν παρούσα σε αρχαιολογικές ανασκαφές, κάτι που μου έδωσε τη δυνατότητα να ταξιδέψω και σε άλλα νησιά και άλλες φορές, βοηθάω και στο τουριστικό γραφείο του  νησιού. Είδες πόσα πράγματα; Όσο κι αν σου φαίνεται περίεργο, δεν βαριέμαι. Να φανταστείς, δεν έχω ολοκληρώσει το γύρο του νησιού κι ας είναι μία τρύπα. Τελευταία κάνω μαθήματα χορού και προσπαθώ να βελτιώσω τα ελληνικά μου”, συμπληρώνει η Jennifer, η οποία έμαθε στην Ελλάδα να καλλιεργεί λαχανικά και να εκτρέφει τις δικές της κότες. “Όλα αυτά μού ήταν άγνωστα μέχρι πρότινος”.

Η ίδια δεν παραλείπει να αναφερθεί στον τρόπο που την “αγκάλιασαν” οι ντόπιοι. “Δεν αντιμετώπισα προβλήματα. Ίσα ίσα που οι κάτοικοι εδώ είναι πιο φιλόξενοι απ’ ότι στη χώρα μου. Τα πράγματα έγιναν ακόμη καλύτερα, όταν κατάλαβαν ότι δεν ήρθα σαν απλή τουρίστρια, αλλά σαν μόνιμη κάτοικος”. “Παράπονα αλήθεια δεν έχεις;”, την ρωτάω. “Όχι ιδιαίτερα. Έμαθα να ζω με τα λίγα και τα απλά. Αυτό που ίσως με ενοχλεί, είναι η ελλιπής ανακύκλωση και αυτό που αγαπάω περισσότερο, είναι ότι σε αυτόν τον τόπο συνυπάρχουμε στ’ αλήθεια όλοι μαζί. Ιδίως σε έκτακτες περιπτώσεις. Όπως όταν η θάλασσα ξεβράζει παράνομους μετανάστες ή πρόσφυγες. Εκεί τρέχουμε όλοι ταυτόχρονα να προσφέρουμε, να βοηθήσουμε. Έτσι πάει. Και χαίρομαι λέξεις όπως fast food ή ακόμα και η τηλεόραση μού είναι άγνωστες εδώ”.

Τα τελευταία χρόνια, η Τήλος αποτελεί πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης, αφού κατέχει την πρωτιά σε απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων, ενώ “παραβγαίνει” μεγαλύτερα νησιά του νοτίου Αιγαίου σε έργα τουριστικής ανάπτυξης και επενδύσεων σε ΑΠΕ. Παράλληλα, το ακριτικό νησί ή κατά πολλούς το “γόνιμο νησί” της άγονης γραμμής εντάχθηκε ολόκληρο στο δίκτυο Natura 2000, έχει χαρακτηριστεί Ειδική Περιοχή για την Προστασία των Πτηνών και έχει αναγνωριστεί ως Βιότοπος Corine υψίστης σημασίας.

Αυτά τα χαρακτηριστικά του νησιού εκτίμησε ιδιαίτερα και ο Ian Robert Smith που το 2006 αποφάσισε να εγκαταλείψει την Αυστραλία, για χάρη της ηρεμίας και την γραφικότητας της Τήλου. “Ήθελα να ξεφύγω από την υπερκαταναλωτική κοινωνία της Μελβούρνης. Έψαχνα την ηρεμία μου και ένα μικρό νησί με λίγους κατοίκους για να μείνω. Ήρθα στην Τήλο διακοπές και μέσα σε λίγο καιρό, μετακόμισα μόνιμα”, λέει ο ίδιος στο WE του NEWS 247.

“Εδώ έχω τη ζωή που ονειρευόμουν. Απλή ζωή, ελάχιστες ανάγκες και ένα σπίτι στο λιμανάκι του Αγίου Αντωνίου. Είναι αρκετά. Δεν χρειάζομαι περισσότερα”, μάς ενημερώνει ο εξωτερικός συνεργάτης της εφημερίδας “The Australian” που όταν στον ελεύθερό του χρόνο δεν γράφει, κάνει βόλτες στη θάλασσα και πεζοπορία στα βουνά του νησιού.

“Εκτός από τη φύση, τι είναι αυτό που σε γοητεύει στο νησί;”, τον ρωτάω. “Τα φασολάκια, η φάβα, το ούζο, η ρετσίνα, να κοιμάμαι στην σκεπή του σπιτιού μου το καλοκαίρι, τα φεστιβάλ και η κολύμβηση”, λέει, σχεδόν με γέλια, ενώ συμπληρώνει ότι έχει τρέλα με τους εντόπιους. “Ακόμα και μετά από 8 χρόνια εδώ, κάθε φορά που πάω στο καφενείο του Μεγάλου Χωριού με τους ηλικιωμένους, αποτελεί ξεχωριστή εμπειρία”.

Πώς κινδυνεύει όμως να “γκρεμιστεί” το ελληνικό θαύμα;

Σε επικοινωνία μας με τη δήμαρχο του νησιού και κουνιάδα του εκλιπόντος δημάρχου(Τάσου Αλιφέρη) Μαρία Καμμά – Αλιφέρη, η ίδια επισημαίνει: Το να κλείνουν τα νοσοκομεία μας, να διώχνουν τους γιατρούς και να βάζουν λουκέτο στα σχολεία, αναγκάζοντας τους ελάχιστους μαθητές να μετοικίζουν σε Ρόδο και Κω, δεν μάς βοηθά ιδιαίτερα.

Όσον αφορά το θέμα της ακτοπλοϊκής σύνδεσης, η Τήλος είναι το μοναδικό νησί που έχει στην κατοχή του δικό του πλοίο. Από το 2000, ο δήμος είναι συνιδιοκτήτης του Sea Star, το οποίο και συνδέει καθημερινά το νησί με τη Ρόδο. Έχει χωρητικότητα 225 ατόμων και όπως αναφέρει η νυν δήμαρχος, αποτελεί “το μέσο ανάπτυξής μας, το εργαλείο για να σπάει η απομόνωσή μας και πλέον το ασθενοφόρο μας, σε περίπτωση που πάθουμε κάτι”.

Στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές και πριν κλειδώσουν τα αποτελέσματα του υπουργείου Εσωτερικών, η Τήλος αποτέλεσε το μόνο νησί που είχε ήδη εκλέξει δήμαρχο, λόγω ανυπαρξίας αντίπαλων συνδυασμών. Από τη στιγμή της εκλογής της κας Καμμά, ξεκίνησε ο αγώνας δρόμου. “Τα χρήματα στα ταμεία του δήμου για τα λειτουργικά μας έξοδα στερεύουν, εξαιτίας της μείωσης έως και εκμηδενισμού των ΚΑΠ και μάλιστα στην αρχή της τουριστικής περιόδου”, καταλήγει η ίδια, ενώ απευθύνει έκκληση στην κυβερνητική ηγεσία, προκειμένου να μην αντιμετωπίζεται πλέον η Τήλος με εμπαιγμό, αδιαφορία και αναλγησία. “Ευχόμαστε να εισακουστούμε. Εμείς πάντως θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε με όσες δυνάμεις έχουμε”.

– Πρώτη δημοσίευση 27 Ιουνίου 2014