ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΚΗΣ ΜΟΝΑΡΧΙΑΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΚΟΙΝΟ ΘΝΗΤΟ

Η Μεγάλη Βρετανία ζει ίσως την πιο ιδιαίτερη περίοδο της σύγχρονης ιστορίας της, με νέα πρωθυπουργό (Λιζ Τρας), νέο Βασιλιά (Κάρολος) και τον πληθωρισμό να λειτουργεί ως θηλιά στο λαιμό εκατομμυρίων πολιτών που αντιμετωπίζουν θέμα επιβίωσης και εύλογα απαιτούν αλλαγές.

Δεν είναι τυχαίο ότι μετά το θάνατο της Ελισάβετ τέθηκε εκ νέου το ζήτημα αν υπάρχει κάποια χρησιμότητα στη συνέχιση της μοναρχίας -ενός απαρχαιωμένου θεσμού που δημιουργήθηκε ως φυσική ενσάρκωση της ταξικής προκατάληψης- μετά την απώλεια του σήματος κατατεθέν της.

Στο site του Παλατιού αναφέρεται πως “η βρετανική μοναρχία είναι συνταγματική μοναρχία. Αυτό σημαίνει πως ο μονάρχης είναι ο ηγέτης του κράτους, με τη δυνατότητα δημιουργίας και ψήφισης νόμων να ανήκει στο εκλεγμένο Κοινοβούλιο. Ο μονάρχης ενεργεί ως το επίκεντρο της εθνικής ταυτότητας, της εθνικής ενότητας και υπερηφάνειας και δίνει μια αίσθηση σταθερότητας και συνέχειας. Αναγνωρίζει επίσημα την επιτυχία και την αριστεία και υποστηρίζει το ιδανικό της εθελοντικής υπηρεσίας”.

Οι έχοντες γνώση επιμένουν πως η επιβίωση της βρετανικής μοναρχίας -μετά την έξοδο της κύριας φιγούρας της- συνδέεται άρρηκτα με το αν το κράτος και το Παλάτι θα συνεργαστούν, όπως θα προσπαθούν να προσαρμοστούν και να προχωρήσουν. Κάτι που δεν θα καταστεί δυνατό, αν ο Κάρολος κάνει ό,τι η Ελισάβετ: να μείνει απολιτίκ.

Για την ιστορία, σε συνέντευξη που είχε δώσει το 2018 στο BBC είχε πει πως προφανώς και δεν γινόταν ανοιχτός, πολιτικά, ως μονάρχης “γιατί αυτό είναι τελείως παράλογο και εγώ δεν είμαι ηλίθιος.

Αν δείτε τα έργα του Shakespeare, το Henry V και το Henry IV, το πρώτο και το δεύτερο μέρος μπορείτε να δείτε τις αλλαγές που μπορούν να γίνουν. Αν γίνεις μονάρχης, μετά παίζεις το ρόλο με τον τρόπο που περιμένουν οι άλλοι από εσένα και ενεργείς εντός των παραμέτρων της συνταγματικής μοναρχίας.

Στις εξελίξεις δεν βοηθάει πολύ το γεγονός ότι ο νυν βασιλιάς είναι 73 χρόνων. Γεγονός που μπορεί να σημαίνει ότι θα δώσει περισσότερες ευθύνες στο γιο του Πρίγκιπα Ουίλιαμ και την Πριγκίπισσα Κάθριν (και όχι Κέιτ -πια), από αυτές που του είχε δώσει η μητέρα του -του Πρίγκιπα της Ουαλίας. Αυτό επισημαίνουν τις τελευταίες ώρες ιστορικοί κορυφαίων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.

Το δεδομένο είναι πως ενώ η Ελισάβετ ήταν το πιο δημοφιλές μέλος της βασιλικής οικογένειας (είχε λάβει το 75% των προτιμήσεων σε δημοσκόπηση του YouGov), ο Κάρολος είναι στο Νο7 της λίστας. Οι θετικά προσκείμενοι είναι στο 42%, οι αρνητικά διακείμενοι στο 24% και οι ουδέτεροι στο 30%. (Για να σε προλάβω, η Μέγκαν Μαρκλ είναι στην προτελευταία θέση -τελευταίος είναι ο Πρίγκιπας Άντριου- και ο Χάρι πέντε θέσεις πριν το τέλος).

Δεν θα σου πω ποιο μέλος είναι στο Νο2 -μετά την Ελισάβετ-, γιατί θα είναι spoiler. Μείνε μαζί μας, γιατί το ίδιο πρόσωπο είναι και στο επίκεντρο όσων ελπίζουν πως αυτό θα σώσει τον αναχρονιστικό θεσμό της μοναρχίας. Βέβαια, για τη μοναρχία απαρχαιωμένες είναι οι συνεχείς συνελεύσεις των αντιπροσώπων (δηλαδή,του Κοινοβουλίου).

Τι είναι η μοναρχία για τους Βρετανούς

Σε πρόσφατη δημοσκόπηση έγινε γνωστό πως 6 στους 10 Βρετανούς θέλουν να συνεχιστεί η μοναρχία. Το 22% υποστήριξε πως ο αρχηγός του κράτους πρέπει να είναι αιρετός.

Συμβολίζει το βασιλιά, ως αρχηγό του κράτους και αρχηγό του βρετανικού στρατού. Μεγάλο μέρος του ‘ρόλου’ είναι τυπικό και τελετουργικό.

Δηλαδή, ο βασιλιάς σημαίνει την εκκίνηση των εργασιών στο Κοινοβούλιο, δίνει τη βασιλική συγκατάθεση στη νομοθεσία και εκπροσωπεί το έθνος στο εξωτερικό. Διορίζει τον πρωθυπουργό και μπορεί να συμβουλεύσει τους υπουργούς και το Κοινοβούλιο, όπως αυτοί συντάσσουν νόμους. Θα δούμε στη συνέχεια τι ακριβώς σημαίνει αυτό.

Ο μονάρχης χρίζει ιππότες και μαζί με τα άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας κατέχουν πολυάριθμες θέσεις σε πολλούς διαφορετικούς τομείς (στρατό, πανεπιστήμια, κλπ).

Ο Κάρολος είναι πια και αυτός που εξουσιοδοτεί άτομα ή εταιρίες να χρησιμοποιήσουν τα βασιλικά όπλα ή να αναφέρουν στα προϊόντα τους το “από διορισμό της μεγαλειότητας του”.

Ο βασιλιάς και άλλα μέλη της οικογένειας έχουν πολλά μεγάλα κτήματα, τα οποία μπορούν να εκμεταλλεύονται όπως επιθυμούν. Ως πρίγκιπας, ο Κάρολος δημιούργησε μια βιολογική μάρκα τροφίμων και άλλων προϊόντων που πωλούνται σε όλη τη χώρα.

Η Ελισάβετ ο τελευταίος κρίκος της αλυσίδας που ένωνε το ‘τώρα’ με το παρελθόν

Όπως διευκρίνισε ο Πρόεδρος του τμήματος ιστορίας του University of Central Florida, Peter Larson στην ιστοσελίδα του πανεπιστημίου “η Ελισάβετ ήταν ένας σύνδεσμος με το παρελθόν, ως η τελευταία αρχηγός κράτους που υπηρέτησε στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η τελευταία μονάρχης που γνώρισε τη Βρετανική Αυτοκρατορία όπως ήταν και η τελευταία μονάρχης που ήξεραν οι περισσότεροι Βρετανοί.

Ήταν αυτόπτης μάρτυρας της αρχής και του τέλους του Ψυχρού Πολέμου και προσπάθησε να προσαρμοστεί στις πολλές αλλαγές που έγιναν μέσα στα χρόνια. Ήταν αυτή που άνοιξε το Μπάκιγχαμ για το κοινό και ενέκρινε την τηλεοπτική μετάδοση των βασιλικών οικογενειακών γεγονότων.

Διατήρησε δημοφιλή τη μοναρχία και ήταν αυτή που εξασφάλισε τη συνέχιση της, παρά τα σκάνδαλα που προέκυπταν κατά καιρούς. Το γεγονός ότι υπάρχει ακόμα βρετανική μοναρχία οφείλεται κατά κύριο λόγο στο όραμα της.

Για όσους ζουν εκτός Μεγάλης Βρετανίας, η Ελισάβετ ήταν το σύμβολο της κοινής αγγλόφωνης κληρονομιάς, αλλά και της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και αποικιοκρατίας -που είχε τεράστιο αντίκτυπο στις ζωές και τον πλούτο πολλών χωρών, με ζωντανές τις μνήμες της ανεξαρτησίας και της καταπίεσης φίλων και συγγενών.

Η βασιλεία της Ελισάβετ αντιπροσώπευε την παράδοση, αλλά και την αλλαγή. Σίγουρα ήταν πολύ παραδοσιακή και δεν συμφωνούσε με πολλούς τρόπους, με το φεμινισμό. Εν τούτοις, η ζωή της ήταν το πρότυπο για πολλές γυναίκες. Θα μπορούσε να αφήσει τον Πρίγκιπα Φίλιππο να κάνει περισσότερα -αλλά δεν το έκανε. Υπήρξε μια αρχηγός κράτους, όταν το ιδεώδες για τις γυναίκες ήταν να είναι σύζυγοι και μητέρες. Υπήρξε μια εργαζόμενη μητέρα, με παιδιά που τα άφηνε σπίτι όταν έφευγε για δουλειές”.

Γιατί ο Κάρολος μπορεί να γράψει το the end της μοναρχίας

Ο Κάρολος κληρονόμησε διάφορα από τη μητέρα του, πέραν του θρόνου.

• Ένας άλλος τίτλος που γίνεται δικός του είναι αυτός του ηγέτη της Εκκλησίας της Αγγλίας, ενώ γίνεται και ο μη αιρετός επικεφαλής 2.4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων (ως ηγέτης της Κοινοπολιτείας).
• Είναι αρχηγός κράτους της Βρετανίας και άλλων 14 χωρών (μεταξύ τους είναι ο Καναδάς και η Αυστραλία).
• Ήταν -και μετά το Crown ξαναέγινε- αυτός που απάτησε την πριγκίπισσα της καρδιάς του βρετανικού (και όχι μόνο) λαού, Νταϊάνα. Κατόπιν τούτου ακύρωσε τον ισχυρισμό των θιασωτών της μοναρχίας, σύμφωνα με τον οποίο “παραμένει σημαντική ως μια νηφάλια τελετουργική δύναμη στην κοινωνία”. Παρ’ όλα αυτά, πήρε και το θρόνο και τον τίτλο του επικεφαλής της εκκλησίας.
• Έγινε εκατομμυριούχος την ημέρα που γεννήθηκε -αν και οι συνεργάτες του λένε πως εργάστηκε πιο σκληρά από κάθε άλλο μέλος της βασιλικής οικογένειας, υπήρξε ‘ακούραστος αγωνιστής φιλανθρωπικών σκοπών” και προηγήθηκε της εποχής τους, καθώς τότε που πρωτομίλησε για την υπερθέρμανση του πλανήτη, γνώρισε τον χλευασμό.

• Ενώ η Μεγάλη Βρετανία ζει την επιδείνωση του πληθωρισμού, την κατάρρευση των υπηρεσιών υγείας και την αύξηση της φτώχειας, ο Κάρολος και η οικογένεια του εξακολουθούν να απολαμβάνουν την ετήσια πληρωμή από την κυβέρνηση. Γνωστή ως Sovereign Grand.
• Οι φορολογούμενοι πλήρωσαν 100.120.000 ευρώ στη βασιλική οικογένεια, το 2021. Το ποσό αυξήθηκε πέρυσι κατά 31.67 εκατομμύρια, προκειμένου να μπορέσει το Παλάτι να ανταποκριθεί στο 17% της αύξησης των εξόδων του -ξεκίνησε η 10ετης ανακαίνιση του Μπάκιγχαμ.
• Και να δεχθούμε πως η χώρα πληρώνει τα έξοδα των εκπροσώπων της σε διάφορες υποχρεώσεις τους, ανά τον κόσμο. Μάλλον αυτό δεν ισχύει για την απόφαση του Καρόλου να ναυλώσει ιδιωτική πτήση, για να παραβρεθεί στην πρεμιέρα ταινίας του James Bond. Α, την ίδια ώρα δηλώνει υπέρμαχος των αλλαγών που πρέπει να γίνουν για να σωθεί ο πλανήτης από την κλιματική αλλαγή.
• Πληροφορίες τον θέλουν να έχει επενδύσει πολλά εκατομμύρια λίρες σε offshore παραδείσους. Όπως αποκάλυψαν τα Paradise Papers, έχει επενδύσει ιδιωτικά χρήματα σε εταιρεία βιώσιμης δασοκομίας με έδρα τις Βερμούδες. Κάτι που επίσης, έρχεται σε αντίθεση με το mantra του ότι θέλει να προστατέψει τον πλανήτη. Η επενδυτική του ομάδα είχε σχολιάσει πως “ο -τότε- Πρίγκιπας δεν έχει καμία άμεση ανάμειξη με τις επενδυτικές αποφάσεις”.
• Το Φεβρουάριο του 2021 η Guardian ενημέρωσε τον πλανήτη, πως μαζί με τη μητέρα του, ο νυν βασιλιάς έχουν αλλάξει χιλιάδες νομοσχέδια για να προστατεύσουν την περιουσία τους. Όχι μόνο της μοναρχίας, αλλά και την ιδιωτική τους.
• Ένα χρόνο αργότερα, η Scotland Yard ανακοίνωσε πως διενεργεί έρευνα για τις συνθήκες, υπό τις οποίες βοηθός του Καρόλου φέρεται να δέχθηκε δωρεές για το ίδρυμα που ίδρυσε ο νυν βασιλιάς, από υπήκοο της Σαουδικής Αραβίας “με αντάλλαγμα τη βοήθεια, για την απόκτηση της βρετανικής υπηκοότητας και της ιδιότητας του ιππότη”. Εκπρόσωποι του πρωταγωνιστή της ιστορίας δήλωσαν ότι “δεν είχε γνώση όσων συνέβησαν”, σχετικά με την απάτη που ονομάστηκε “ρευστό έναντι τιμών”.

• Τον περασμένο Ιούνιο, οι Sunday Times αποκάλυψαν ότι ο Κάρολος είχε λάβει χορηγία της τάξεως των 1.160.000 ευρώ για το ίδρυμα του, σε μετρητά μέσα σε μια βαλίτσα. Ήταν η πρώτη δόση για το ποσό των 3.48 εκατομμυρίων ευρώ που του ‘έταξε’ ο πρώην πρωθυπουργός του Κατάρ. Σε έρευνα που έγινε, διαπιστώθηκε ότι το ίδρυμα του έχει δεχθεί εκατομμύρια ευρώ από την οικογένεια του Οσάμα Μπιν Λάντεν.
• Ενώ ο Βρετανός μονάρχης πρέπει να παραμένει αυστηρά ουδέτερος στα πολιτικά ζητήματα, ως Πρίγκιπας ο Κάρολος άσκησε πίεση στη βρετανική κυβέρνηση για διάφορες αλλαγές πολιτικών, μέσω χειρόγραφων επιστολών που ονομάστηκαν “black spider memos”.
• Η πλευρά του σχολίασε “έθεσε ζητήματα που απασχολούν το κοινό και προσπάθησε να βρει πρακτικούς τρόπους αντιμετώπισης τους”. Κάτι που δεν αποδείχθηκε στις αποκαλύψεις της Guardian -εξασφάλισε μέσω δικαστικού αγώνα τα σχετικά έγγραφα.
• Μεταξύ αυτών που ζήτησε ο Κάρολος από τον Τόνι Μπλερ ήταν η αλλαγή της πολιτικής για τα φάρμακα με βότανα -λίγο πριν δημιουργήσει σχετική εταιρία. “Ζήτησα απλά να μάθω την άποψη του για το νέο ευρωπαϊκό νόμο επί των προϊόντων” είχε εξηγήσει ο ίδιος ο -τότε- Πρίγκιπας.

Όλα αυτά αφορούν μόνο τον Κάρολο. Ας μην μιλήσουμε για τον αδελφό του, Άντριου και τη Μέγκαν Μαρκλ, γιατί θα τελειώσουμε αύριο.

Ας πάμε λοιπόν, στον άνθρωπο που αναφέρεται ως η μόνη αχτίδα φωτός.

Η κοινή θνητή στην οποία ποντάρει η μοναρχία

Μέσα σε λίγα λεπτά (μετά το θάνατο της Ελισάβετ) η Κέιτ Μίντλετον έγινε η Πριγκίπισσα Κάθριν, ως σύζυγος του πρώτου πια στην αλυσίδα διαδοχής, Πρίγκιπα Ουίλιαμ. Σύμφωνα με το Reuters είναι η κοινή θνητή στην οποία ποντάρει την ύπαρξη της η μοναρχία.

Είναι και το δεύτερο δημοφιλέστερο μέλος της βασιλικής οικογένειας, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του YouGov, με το 68% των προτιμήσεων. Εναντίον της τάχθηκε το 12%, ενώ υπάρχει και το 13% των ουδέτερων. Τη λατρεύουν οι Millennials και η Gen X και την ξέρει το 99% των Baby Boomers. Επίσης, την αγαπούν σταθερά (δεν αλλάζουν τα ποσοστά της).

Παρεμπιπτόντως, στο Νο3 της λίστας είναι ο σύζυγος της (66%), στο Νο4 η Πριγκίπισσα Άννα (αδελφή του Καρόλου) με 66% και το ΤΟΡ5 συμπληρώνει η Zάρα Φίλιπς, κόρη της Πριγκίπισσας Άννας και Ολυμπιονίκης στην ιππασία με 88%.

Στα υπέρ της είναι το χαμηλό προφίλ που διατήρησε όλα τα χρόνια που βρίσκεται στο προσκήνιο και η γεμάτη καθημερινότητα της (συχνά την εντοπίζουν να ψωνίζει στο σούπερ μάρκετ και να ασχολείται με τα τρία της παιδιά), μαζί με την απουσία της από αντιπαραθέσεις. Επιπροσθέτως, θεωρείται και παγκόσμιο fashion icon.

Έχει ομολογήσει πως η μετάβαση της από μέλος μεσοαστικής οικογένειας σε μέλος της βασιλικής οικογένειας δεν ήταν εύκολη, αλλά την έκανε βήμα, βήμα “παρατηρώντας τη βασίλισσα Ελισάβετ, χωρίς να παραπονεθεί ποτέ για τίποτα”.

Στην κορυφή της λίστας με όσα την κάνουν εξόχως αγαπητή είναι οι ομοιότητες της με την Πριγκίπισσα Νταϊάνα. Ο Πρίγκιπας Ουίλιαμ είχε δηλώσει το 2020 πως “κανείς δεν μπορεί να γίνει σαν τη μητέρα μου. Όλα αφορούν την ικανότητα να φτιάξουμε το δικό μας μέλλον, το δικό μας πεπρωμένο και η Κέιτ κάνει πολύ καλή δουλειά ως προς αυτά”.

Οι Βρετανοί θεωρούν πως η Πριγκίπισσα Κάθριν είναι το σύγχρονο πρόσωπο του θεσμού που ‘κρατάει’ για 1000 χρόνια και μόλις έχασε το κύριο πρόσωπο του.

“Όπως δείχνει το σκάνδαλο του πρίγκιπα Άντριου, η μοναρχία έχει απεγνωσμένα την ανάγκη από καθησυχαστικά συμβατικούς βασιλικούς εκπροσώπους. Η Κάθριν είναι ακριβώς αυτό που χρειάζονται αυτές οι ταραγμένες βασιλικές εποχές. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το μέλλον των Windsors βρίσκεται στα χέρια της”, εξήγησε ο πρώην επικεφαλής του προσωπικού της Πριγκίπισσας Νταϊάνα, Πάτρικ Τζέφερσον.

Κατέληξε στο ότι “η μοναρχία είναι ο απόλυτος μαραθώνιος. Εν αντιθέσει με τις επιχειρήσεις, την πολιτική και τα media, η βασιλεία είναι για πάντα και οι χρονικοί ορίζοντες είναι απεριόριστοι. Η Κάθριν έχει κατακτήσει αυτό το μακρύ ‘παιχνίδι’ και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα. Είναι παρούσα και έχει τη δύναμη, τη βαρύτητα, τον βασιλικό παράγοντα που την κάνει ήδη να ξεχωρίζει από άλλες γυναίκες της βασιλικής οικογένειας, ως μελλοντική βασίλισσα. Μαζί με τον Πρίγκιπα Ουίλιαμ, είναι τα τελευταία χαρτιά των Windsors”.