ΓΙΑΤΙ ΤΟ 2025 ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗ GEN Z

Η Generation Z, δηλαδή τα άτομα που γεννήθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές του 2010, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σειρά από σοβαρές προκλήσεις σε όλους τους τομείς της ζωής της. Η οικονομική αβεβαιότητα, οι τεχνολογικές αλλαγές, οι κοινωνικές πιέσεις και η κλιματική κρίση συνθέτουν ένα ασταθές και αβέβαιο τοπίο, προκαλώντας άγχη για το μέλλον. Το 2025 αναμένεται να είναι μια κρίσιμη χρονιά, όπου η Gen Z θα πρέπει να αποδείξει την ικανότητά της να προσαρμόζεται, να αντέχει και να αναπτύσσεται σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

Στον εργασιακό τομέα, η Gen Z βρίσκεται σε ένα διαρκώς ανασφαλές περιβάλλον. Οι νέοι καλούνται να αναμετρηθούν με μια αγορά εργασίας που προσφέρει περιορισμένες ευκαιρίες για μόνιμες και σταθερά αμειβόμενες θέσεις. Αν και πολλοί από αυτούς διαθέτουν σημαντική τεχνολογική εξοικείωση, οι συνθήκες της αγοράς, οι χαμηλοί μισθοί και η αυξανόμενη ανάγκη για συνεχόμενη αναβάθμιση δεξιοτήτων καθιστούν την επαγγελματική τους ανέλιξη μια δύσκολη και αβέβαιη διαδικασία.Οι προσωρινές θέσεις εργασίας και η εργασία μερικής απασχόλησης είναι καθημερινότητα, ενώ οι προοπτικές για κοινωνική και οικονομική κινητικότητα φαίνονται περιορισμένες.

Η οικονομική πίεση που βιώνει η Gen Z είναι έντονη, καθώς το κόστος ζωής συνεχώς αυξάνεται. Η αγορά στέγης, οι δαπάνες για εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την επιδίωξη οικονομικής ανεξαρτησίας, ενώ η ακρίβεια πλήττει το εισόδημα και περιορίζει τις δυνατότητες κατανάλωσης. Η γενιά αυτή, παρόλο που είναι γεμάτη δημιουργικότητα και όρεξη για δουλειά, αδυνατεί πολλές φορές να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου, με αποτέλεσμα να νιώθει εγκλωβισμένη σε ένα σύστημα που δεν φαίνεται να προσφέρει τις ευκαιρίες που αναζητά.

Συνολικά, η Gen Z βρίσκεται στην καρδιά ενός ασταθούς κοινωνικοοικονομικού τοπίου, με τον κόσμο να αλλάζει ραγδαία γύρω της. Η γενιά αυτή καλείται να αναπτύξει την ικανότητα προσαρμογής. Ταυτόχρονα, πρέπει να βρει τρόπους να αντιμετωπίσει τη συναισθηματική και ψυχολογική πίεση που απορρέει από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, οι οποίες μάλιστα δεν είναι αποτέλεσμα δικών της πράξεων ή επιλογών.

2025, ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗ GENERATION Z

Οικονομικές προκλήσεις

Αύξηση του κόστους διαβίωσης και πληθωριστική κρίση

Η Gen Z βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν κόσμο όπου το κόστος διαβίωσης αυξάνεται ραγδαία, υπερβαίνοντας τη στασιμότητα των μισθών. Οι τιμές σε βασικές ανάγκες όπως η κατοικία, η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη είναι στα ύψη, προκαλώντας σημαντικές οικονομικές πιέσεις στους νέους. Με την αύξηση των τιμών των κατοικιών και των ενοικίων, οι νέοι θα συνεχίσουν να δυσκολεύονται να αποκτήσουν οικονομική ανεξαρτησία.

Σύμφωνα με έρευνα του MarketWatch, η Gen Z στις ΗΠΑ πιστεύει ότι απαιτούνται ετήσια εισοδήματα άνω των $500.000 για την επίτευξη οικονομικής ευημερίας, αποκαλύπτοντας μια διάχυτη ανασφάλεια για το μέλλον.

Στην Ελλάδα, οι νέοι περιορίζουν τις δαπάνες τους σε ψυχαγωγία, εκπαίδευση ή επενδύσεις, γεγονός που εντείνει την αίσθηση οικονομικής ασφυξίας. Αυτή η πραγματικότητα δημιουργεί έντονο άγχος και υπονομεύει την ελπίδα για οικονομική σταθερότητα και κοινωνική κινητικότητα.

Αβεβαιότητα στην αγορά εργασίας

Παρά την εξοικείωσή της με την τεχνολογία, η Gen Z καλείται να επιβιώσει σε μια αγορά εργασίας που μεταβάλλεται ταχύτατα. Ο αυτοματισμός αντικαθιστά παραδοσιακές θέσεις εργασίας, ενώ η ζήτηση για εξειδικευμένες δεξιότητες αυξάνεται συνεχώς. Το 2025 αναμένεται να φέρει ακόμα μεγαλύτερες απαιτήσεις για ταχύτατη προσαρμογή στις νέες τεχνολογίες και επαγγελματικά πρότυπα.

Η ευκαιρία για σταθερές, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας φθίνει, ενώ η προσωρινή και επισφαλής απασχόληση γίνεται συχνότερη. Σύμφωνα με το Forbes, η Gen Z θα αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% του εργατικού δυναμικού το 2025. Ωστόσο, η συνεχής αναβάθμιση δεξιοτήτων και η προσαρμοστικότητα θα αποτελέσουν κρίσιμα εργαλεία για τη διατήρηση της απασχόλησής τους.

Αυτή η διπλή πρόκληση – το υψηλό κόστος διαβίωσης και η αβεβαιότητα στην εργασία – επιβάλλει στη Gen Z να αναπτύξει νέες στρατηγικές επιβίωσης και να απαιτήσει υποστήριξη από την κοινωνία και τους θεσμούς. Η επένδυση σε εκπαίδευση, δίκαιη απασχόληση και βιώσιμες πολιτικές μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για ένα καλύτερο και περισσότερο βιώσιμο επαγγελματικό μέλλον.

Ψυχολογική πίεση

Επίδραση των κοινωνικών μέσων και ψυχική υγεία

Η Gen Z έχει μεγαλώσει σε έναν κόσμο όπου τα κοινωνικά μέσα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, επηρεάζοντας όχι μόνο την κοινωνική ζωή αλλά και την ψυχική υγεία. Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης προβάλλουν “ιδανικές” ζωές που είναι συχνά επιμελημένες και μη ρεαλιστικές, οδηγώντας τους νέους σε συνεχείς συγκρίσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση αυξημένων επιπέδων άγχους και κατάθλιψης. Όπως επισημαίνει η McKinsey & Company, Αμερικανική εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, η ψυχική υγεία της Gen Z βρίσκεται “σε κρίση”.

Η πίεση για τη διατήρηση μιας “τέλειας” διαδικτυακής εικόνας ενισχύεται από τους αλγορίθμους που προωθούν τη συνεχή έκθεση. Η ανάγκη για επικύρωση μέσω “likes” και σχολίων δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο ανασφάλειας, ενώ η αδυναμία διαχωρισμού της πραγματικότητας από την επιμελημένη προβολή μειώνει την αυτοεκτίμηση. Επιπλέον, η συνεχής χρήση των κοινωνικών μέσων συνδέεται με την απομόνωση από πραγματικές σχέσεις, καθώς οι ψηφιακές αλληλεπιδράσεις αντικαθιστούν τις πραγματικές, δημιουργώντας ένα βαθύ αίσθημα μοναξιάς και αποξένωσης.

Απομόνωση και μοναξιά

Η πανδημία COVID-19 άφησε ένα έντονο αποτύπωμα στην ψυχική υγεία της Gen Z, επιδεινώνοντας την αίσθηση απομόνωσης. Οι παρατεταμένοι περιορισμοί στις κοινωνικές επαφές και τα lockdowns ανάγκασαν τη γενιά αυτή να ζήσει σημαντικά χρόνια ανάπτυξης σε σχεδόν πλήρη απομόνωση. Αυτή η απομάκρυνση από φυσικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις επηρέασε όχι μόνο την ψυχική υγεία, αλλά και την ανάπτυξη βασικών κοινωνικών δεξιοτήτων.

Ακόμα και μετά την επιστροφή στην “κανονικότητα”, πολλοί νέοι δυσκολεύονται να προσαρμοστούν. Οι προκλήσεις στη δημιουργία σταθερών σχέσεων και η αίσθηση ότι “χάθηκε χρόνος” ενισχύουν τα συναισθήματα απογοήτευσης και μοναξιάς. Επιπλέον, η εξάρτηση από ψηφιακές επικοινωνίες που καλλιεργήθηκε κατά την πανδημία δυσχεραίνει την ανάπτυξη ουσιαστικών δεσμών.

Η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων απαιτεί μια συλλογική προσέγγιση που περιλαμβάνει την προώθηση της ψυχικής υγείας και την ενίσχυση κοινωνικών δεξιοτήτων. Εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την αποφυγή της υπερβολικής χρήσης κοινωνικών μέσων, υποστήριξη από επαγγελματίες ψυχικής υγείας και η ενθάρρυνση ουσιαστικών σχέσεων αποτελούν κρίσιμα βήματα.

Περιβαλλοντικές ανησυχίες

Κλιματική κρίση και αβεβαιότητα για το μέλλον

Η Gen Z ανησυχεί βαθιά για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, καθώς αναγνωρίζει τη σοβαρότητα των περιβαλλοντικών προβλημάτων περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη γενιά. Η αυξανόμενη συχνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως πυρκαγιές, πλημμύρες και καύσωνες, δημιουργεί ένα αίσθημα ανασφάλειας για το μέλλον, το οποίο ονομάζεται “κλιματικό άγχος”.

Οι προβλέψεις για το 2025 δείχνουν ότι τα φαινόμενα αυτά θα ενταθούν, επηρεάζοντας τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων και επιβαρύνοντας το περιβάλλον. Η απογοήτευση από την έλλειψη ουσιαστικής δράσης από κυβερνήσεις και μεγάλες επιχειρήσεις ενισχύει την αίσθηση αδυναμίας της Gen Z να αλλάξει την πορεία της κλιματικής αλλαγής. Παρά τη συμμετοχή της γενιάς αυτής σε περιβαλλοντικά κινήματα και πρωτοβουλίες, οι προσπάθειες συχνά μοιάζουν ανεπαρκείς μπροστά στην κλίμακα της κρίσης.

Ενεργός ακτιβισμός και ψυχολογικό κόστος

Η συμμετοχή της Gen Z σε περιβαλλοντικά κινήματα προσφέρει σκοπό και ελπίδα, αλλά έχει και σοβαρό ψυχολογικό κόστος. Το “κλιματικό άγχος” είναι ένα έντονο αίσθημα αγωνίας για τις περιβαλλοντικές απειλές που επηρεάζει ιδιαίτερα αυτή τη γενιά, καθώς οι νέοι νιώθουν ότι φέρουν δυσανάλογα μεγάλο βάρος για τη σωτηρία του πλανήτη.

Αυτό το άγχος συνδέεται με την αίσθηση ευθύνης που συνοδεύει τη συμμετοχή σε ακτιβιστικές δράσεις. Η συνεχής ενημέρωση για τις καταστροφές που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με την αίσθηση περιορισμένου χρόνου για δράση, μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική εξάντληση. Επιπλέον, οι απογοητεύσεις από την αργή πρόοδο σε πολιτικό επίπεδο εντείνουν το αίσθημα ματαίωσης, ενώ η γενιά αυτή συχνά αισθάνεται ότι οι προσπάθειές της δεν εκτιμώνται ή δεν φέρνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Οι νέοι απαιτούν αλλαγές σε πολιτικές και επιχειρηματικές πρακτικές, ενώ επιδιώκουν τη συνεργασία για τη δημιουργία βιώσιμων λύσεων. Η υποστήριξη αυτών των προσπαθειών από θεσμούς, καθώς και η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη διαχείριση του “κλιματικού άγχους”, είναι ζωτικής σημασίας για να μπορέσει η γενιά αυτή να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.

Τεχνολογικές προκλήσεις

Ταχεία εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης και της αυτοματοποίησης

Η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσονται με ραγδαίους ρυθμούς, δημιουργώντας “αναταράξεις” στις παραδοσιακές βιομηχανίες και στους -μέχρι τώρα- γνωστούς τρόπους εργασίας. Η αυτοματοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να αντικαταστήσουν σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας έως το 2025, αλλάζοντας ριζικά το τοπίο της απασχόλησης. Αυτή η εξέλιξη εντείνει τις ανησυχίες για την απώλεια θέσεων εργασίας και την ανάγκη προσαρμογής στις νέες τεχνολογικές απαιτήσεις.

Παρά το γεγονός ότι η Gen Z είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένη με την τεχνολογία, καλείται να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που συνοδεύουν αυτές τις αλλαγές. Οι εργοδότες δίνουν πλέον μεγαλύτερη έμφαση σε δεξιότητες αιχμής όπως η ανάλυση δεδομένων, η μηχανική μάθηση και η ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης, γεγονός που απαιτεί διαρκή εκπαίδευση και αναβάθμιση γνώσεων. Η προσαρμογή στις νέες αυτές απαιτήσεις καθίσταται απαραίτητη για τη διασφάλιση της επαγγελματικής επιτυχίας.

Αναβάθμιση δεξιοτήτων και εμπόδια

Σύμφωνα με έρευνα του PwC, η αναβάθμιση δεξιοτήτων αποτελεί προτεραιότητα για τους εργοδότες, αλλά η πρόσβαση σε ποιοτικά προγράμματα κατάρτισης παραμένει περιορισμένη για πολλούς νέους. Το κόστος, η γεωγραφική απόσταση και η έλλειψη χρόνου αποτελούν εμπόδια που η Gen Z καλείται να ξεπεράσει. Επιπλέον, η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσονται οι νέες τεχνολογίες καθιστά δύσκολο για πολλά άτομα να προσαρμοστούν άμεσα, αυξάνοντας το άγχος για το μέλλον.

Επιπρόσθετα, η εξειδίκευση δεν αποτελεί πανάκεια. Η συνεχής επένδυση σε δεξιότητες που ενδέχεται να καταστούν ξεπερασμένες στο μέλλον δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο αβεβαιότητας. Η Gen Z βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρόκληση να διατηρήσει την ευελιξία της, εξισορροπώντας την τεχνολογική εξέλιξη με τις δικές της επαγγελματικές φιλοδοξίες.

Σε κάθε περίπτωση, οι τεχνολογικές αλλαγές φέρνουν και νέες ευκαιρίες. Η ζήτηση για ειδικούς σε καινοτόμους τομείς και η δυνατότητα συμμετοχής σε παγκόσμιες αγορές εργασίας μέσω ψηφιακών μέσων δημιουργούν ευνοϊκές προοπτικές για την Gen Z. Με την κατάλληλη υποστήριξη από εκπαιδευτικά ιδρύματα και εργοδότες, η γενιά αυτή μπορεί να προσαρμοστεί επιτυχώς και να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που της προσφέρονται.