ΜΗΠΩΣ ΕΙΣΑΙ HATE-WATCHER;

Όλα τα καζάνια έχουν έναν πάτο. Εκτός αυτού της παρακολούθησης τηλεοπτικής σειράς ή ταινίας που από το πρώτο δίλεπτο πλήττω αφόρητα (δεν με ενδιαφέρει, σε κανένα επίπεδο) και παρ’ όλα αυτά, δεν κάνω κάτι καλύτερο με τη ζωή μου έως ότου πέσουν οι τίτλοι τέλους.

Ομολογώ ωστόσο, πως όσο πιο χάλια είναι το σενάριο ή οι ερμηνείες ή η παραγωγή, τόσο πιο ωραία περνάω. Παρακολουθώντας, εν τω μεταξύ μια ελληνική σειρά (η μόνη απόλαυση που μου έχει απομείνει στην ιδιωτική τηλεόραση -όπου τέσσερα χρόνια τώρα η συνέπεια στην ανεπάρκεια είναι απαράμιλλη) έχω διαπιστώσει πως δεν μπορώ τα ημίμετρα.

Εκτιμώ ό,τι γίνεται επικά χάλια. Αν πρόκειται για ‘μετριότητα’, περνάω στην επόμενη επιλογή

Αν ήταν κάποια άλλη περίοδος, θα ζητούσα τη βοήθεια της ψυχολόγου μου.

Επειδή όμως, έχουμε ακόμα Αύγουστο και πρέπει να ξεκουραστεί κι εκείνη για να αντέξει τις συγκινήσεις που θα της προσφέρουμε οι οπαδοί της από Σεπτέμβρη, έκανα την προεργασία μου στο Google.

Δηλαδή, στο Gemini που αν δεν το ξέρεις, στο προτείνω. Iδιαίτερα αν είσαι από τους ανθρώπους που δίχως δεύτερη σκέψη ή την όποια συστολή καταθέτεις άποψη (σαν να έχεις 20 πτυχία και προϋπηρεσία τουλάχιστον 30 ετών) επί πραγμάτων, για τα οποία στην ουσία (πρακτικά -πέρα από θεωρητικά) δεν έχεις ιδέα.

Ερεύνησα που λες, το φαινόμενο και ανακάλυψα το hate-watching. Παράλληλα, διαπίστωσα πως δεν είμαι η μόνη που το κάνω αυτό στον εαυτό μου: να λατρεύω που μισώ μια παραγωγή. Η κοινότητά μας είναι τεράστια και παγκόσμια.

Είμαστε πολλοί οι hate-watchers, όσοι παρακολουθούμε κάτι που ξεκάθαρα δεν μας αρέσει από το πρώτο δίλεπτου, μέχρι τέλους.

Οι λόγοι ποικίλουν.

Τι είναι το hate-watching

Πρόκειται για όρο που χρησιμοποιείται ώστε να περιγράψει την παρακολούθηση μιας τηλεοπτικής εκπομπής ή ταινίας που δεν μας αρέσει ή βρίσκουμε απίστευτα κακή, παρ’ όλα αυτά συνεχίζουμε να τη βλέπουμε.

Ποια ανάγκη μάς κρατάει από το να κάνουμε κάτι καλύτερο με τη ζωή μας;

Η ‘κατασκευαστική’ μας λειτουργία να συνδεόμαστε με ό,τι μπορούμε να σατιρίσουμε.

Το hate-watching χαρακτηρίζεται από ερευνητές ως «περίεργο φαινόμενο που είναι στενά συνδεδεμένο με anti-fan συμπεριφορές», κατά τις οποίες οι θεατές αντλούν ευχαρίστηση και ψυχαγωγία από τους παραλογισμούς ή τις αποτυχίες αυτού που παρακολουθούν.

Δηλαδή, οι αρνητικές πτυχές γίνονται στην πραγματικότητα πηγή ψυχαγωγίας.

Μια από τις πρώτες φορές που ο όρος έκανε την εμφάνιση του για πρώτη φορά σε media στο blog της δημοσιογράφου και συγγραφέα, Jessica Grose, το 2009, για την ταινία The Ugly Truth με την Katherine Heigl «την πιο αχώνευτη ηθοποιό στην μπλογκόσφαιρα».

Η χρήση του πέρασε σε μεγαλύτερη διάσταση το 2012, ένεκα του Studio 60 on the Sunset Strip που ήθελε να μιμηθεί το Saturday Night Live. Έμεινε στην προσπάθεια. Χαρακτηριστικά, περιγράφηκε από το New Yorker ως «κακό με θεαματικό τρόπο».

Η απογείωση του hate-watching ήλθε το 2020, όταν πια είχε φτάσει και στην Ευρώπη και αποδόθηκε σε reality προϊόντα του Telecinco, όπως το Supervivientes (το ισπανικό Survivor). Τηλεκριτικός είχε γράψει ότι «ο θεατής νιώθει ανώτερος από τα πειραματόζωα που συμμετέχουν στον τηλεοπτικό διαγωνισμό. Νιώθουν καλύτερα με τον εαυτό τους και αποφεύγουν προσωπικά προβλήματα, ξοδεύοντας ενέργεια σε μια απλή ψυχαγωγία που προσφέρεται μέσα από μια οθόνη».

Γιατί αισθανόμαστε ευτυχισμένοι όταν μισούμε όλον τον κόσμο

Δεν υπάρχει ένας κοινός λόγος που δεν παραιτούμαστε από την προσπάθεια να φτάσουμε στους τίτλους τέλους παραγωγής που ο οργανισμός μας απορρίπτει από τα πρώτα λεπτά.

Από τους πιο βασικούς ωστόσο, είναι αυτός για τον οποίον στάζουν χολή εκατομμύρια χρήστες των social media για τα πάντα: το μίσος τους κάνει ευτυχισμένους!

Δεν καταλαβαίνεις;

Το αμφισβητώ εντόνως. Αλλά σε κάθε περίπτωση, ας εξηγήσω.

Μια άλλη αιτία του hate watching είναι η κοινή περιφρόνηση. Δηλαδή, το hate-watching γίνεται συχνά εμπειρία που βιώνουμε πολλοί μαζί. Έτσι προκαλείται η αίσθηση της κοινής απογοήτευσης μεταξύ των θεατών. Νιώθουμε πως είμαστε μέλος μιας ομάδας. Σημειωτέον, συμμετέχουμε στη συζήτηση που γίνεται στα social media ή στις παρέες και άρα ‘νικάς’ το FOMO (fear of missing out). https://www.news247.gr/psixagogia/vinteo-mia-genia-exartimeni-apo-ta-social-media/

Έπειτα, υπάρχει το θέμα της ένοχης απόλαυσης. Έχει διαπιστωθεί πως υπάρχει κάποια συγκίνηση στο να επιδιδόμαστε σε κάτι που ευρέως θεωρείται τρομερό, σαν να πρόκειται για απαγορευμένη απόλαυση -μαζοχιστική μεν, αλλά απόλαυση.

Ένας άλλος λόγος είναι αυτός για τον οποίον υπάρχει η φράση «it is so bad it’s good». Ορισμένες παραγωγές είναι τόσο κακώς γυρισμένες που γίνονται άθελά τους διασκεδαστικές -εκεί που φτάνει το παράλογο ή οι αδυναμίες. Κάποιοι έχουν βαθιά μια ελπίδα ότι σε κάποιο σημείο θα γίνει κάτι που θα εκπλήξει. Σπάνια γίνεται.

Έχει φανεί πως στη συνέχιση του δράματος μας παίζουν ρόλο και όσα ακούμε από φίλους ή διαβάζουμε στο διαδίκτυο. Αν είναι θετικά, μπορούν και επηρεάζουν την απόφαση μας να εγκαταλείψουμε. Το αυτό συμβαίνει και όταν παρακολουθούμε κάτι παράλληλα με τον/την σύντροφο μας, φίλους ή συγγενείς.

Βέβαια, άπαξ και περάσουμε το πρώτο μισό, μάς ‘κρατάει’ ο χρόνος που χάσαμε ήδη και μάς υποχρεώνει να φτάσουμε στο τέλος.

Η δική μου περίπτωση, είναι συνδυασμός αυτού που μόλις διάβασες, με το στοιχείο της comfort zone. Η έρευνα λέει πως η παρακολούθηση μιας γνώριμης εκπομπής ή ταινίας μπορεί να είναι μια παρηγορητική ρουτίνα, ακόμα κι αν δεν την απολαμβάνουμε ενεργά.

Χαρακτηριστικά είδη hate-watching

Ως τηλεθεάτρια που έχει τη συνήθεια να αδειάζει το μυαλό της παρέα με την τηλεόραση, συχνά παρακολουθώ ό,τι πιο αδιάφορο υπάρχει (ώστε να μη ξυπνήσουν θύμησες ή συναισθήματα). Έτσι έχω μια λίστα από παραγωγές που θα ήθελα να βρω τις εταιρείες που τις ανέλαβαν και να τις ρωτήσω «γιατί;». Ποιος ήταν ο λόγος για τόσα έξοδα και ταλαιπωρία.

Θα προτιμήσω όμως, να σου δώσω τη λίστα των ειδικών με χαρακτηριστικά είδη hate watching. Σε περίοπτη θέση είναι τα reality, τύπου The Real Housewives. Είναι too hot to handle (pun intended). Πολύ δράμα, πολλές τραβηγμένες καταστάσεις και ένα αποτέλεσμα που αμφισβητεί το ανθρώπινο IQ -αν όχι την ανθρώπινη ύπαρξη στο σύνολο της.

Ένα άλλο παράδειγμα hate-watching, βάσει των ερευνών είναι οι B-Movies, γνωστές για το χαμηλό μπάτζετ και τις συχνά αστείες ιστορίες. Στην απόδοση τους είναι επίσης, όλα τραβηγμένα από τα μαλλιά.

Εγώ θα έβαζα και τα μισά rom-com που έχουν προβληθεί ποτέ. ΟΚ, ξέρουμε πριν πατήσουμε το play ποιο θα είναι το τέλος, αλλά… απαιτούμε τον ελάχιστο σεβασμό. Ας μην είναι όλα προβλέψιμα.

Οι σειρές που έχουν διακριθεί στο hate-watching

Το Emily in Paris έγινε η τελευταία προσθήκη στη μακροσκελή λίστα με παραγωγές που καλύπτουν τις προϋποθέσεις του hate-watching. Η Telegraph το χαρακτήρισε «βασανιστικό και αποτρόπαιο.

Υπάρχουν μπερέδες και μπαγκέτες, σπάνιες μπριζόλες και αγενείς σερβιτόροι, αδιόρθωτοι φλερτ και φιλάνθρωποι, κομψοί αλυσίδες καπνιστές και vin rouge για πρωινό. Κάθε ντόπιος είναι αργοπορημένος, τεμπέλης και ντυμένος στη ραπτική, με μια σαθρή κατανόηση της προσωπικής υγιεινής και μια μοχθηρή άρνηση να μαζέψει τα κακά του σκύλου από το πεζοδρόμιο.

Η χαριτωμένη, χαριτωμένη ηρωίδα Έμιλυ δεν αγαπά ούτε τον εαυτό της, με την αποκρουστική άρνησή της να μάθει μια λέξη γαλλικά και μια αίσθηση δικαιώματος μεγαλύτερη από τις Βερσαλλίες. Ακριβώς όταν δεν μπορεί να γίνει πολύ πιο ενοχλητική, αρχίζει να βγάζει ατελείωτες selfies και γίνεται «influencer».

Παρέα στην Emily, κάνει το Keeping Up with the Kardashians, όπως και το Love Island και όποιο άλλο reality σε κάνει να αισθάνεσαι καλύτερα, διαπιστώνοντας… τι κυκλοφορεί εκεί έξω.

Σε σίριαλ, έχουν ‘διακριθεί’ το 13 Reasons Why (εξαιτίας της κοινωνικής δυναμικής μεταξύ των εφήβων), το The Big Bang Theory (για την αναπαραγωγή πολλών στερεοτύπων), το Entourage σε έκδοση ταινίας («σκουπίδι γεμάτο cameo»), το Glee, το Pretty Little Liars, το Riverdale, οι Simpsons και το True Blood.