Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙΣ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΘΥΜΑ

Τι είναι για εσένα η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου; Μια (ακόμα) ευκαιρία να δείξεις στον άνθρωπο που αγαπάς πώς νιώθεις; Ή μια εμπορική γιορτή;

Και αν είναι εμπορική γιορτή, ξέρεις πώς αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος σου αυτήν τη μια ημέρα που είναι αφιερωμένη στον έρωτα;

Έχεις σκεφτεί πως άλλα μπορεί να λέει (ότι δεν νοιάζεται) και άλλα να εννοεί (περιμένει μια κίνηση από εσένα);

Και στο τέλος της ημέρας, πότε ήταν η τελευταία φορά που εξωτερίκευσες στο άτομο με το οποίο μοιράζεσαι τη ζωή σου (σε επίπεδο προσωπικής σχέσης) όσα νιώθεις; Τι σημαίνει για εσένα;

Όλες αυτές τις ερωτήσεις τις κάνω για να καταλάβεις μιαν ώρα αρχύτερα αν είσαι θύμα του closeness communication bias.

Να σου εξηγήσω.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ ΕΓΓΥΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η προκατάληψη εγγύτητας στην επικοινωνία είναι φαινόμενο που αφορά και όσες φορές έχεις πει (ή έχεις ακούσει) πως «δεν με ακούς» ή «άσε με να ολοκληρώσω» ή «δεν λέω αυτό».

Μελέτη που έκανε η Κate Murphy πριν γράψει βιβλίο σχετικό με το πόσο καλά ακούμε τους ανθρώπους που θεωρούμε δικούς μας (o τίτλος της δουλειάς της είναι You’re Not Listening: What You’re Missing and Why It Matters), κατέληξε στο ότι αυτά τα τρία παραδείγματα ήταν οι φράσεις που ακούγονται πιο συχνά σε μια σχέση, μαζί με το «σε αγαπώ».

Σε άρθρο της στους New York Times είχε γράψει προ διετίας πως «κατά την έρευνα μου, έμαθα κάτι απίστευτα ειρωνικό για τη διαπροσωπική επικοινωνία.

«Όσο πιο κοντά νιώθουμε με κάποιον, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να τον ακούσουμε προσεκτικά»

Είχε ονομάσει το φαινόμενο αυτό ως «προκατάληψη εγγύτητας στην επικοινωνία» και είχε προσθέσει ότι με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να ‘τεντώσει’, αλλά και να τελειώσει, σχέσεις.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της, όσο καλύτερα γνωρίζουμε έναν άνθρωπο και τον θεωρούμε δικό μας, προκύπτει η ασυνείδητη τάση να μην τους ακούμε, αφού θεωρούμε πως ξέρουμε τι θα πουν, πριν το πουν.

«Όταν κάνεις μια συγκεκριμένη διαδρομή, πάρα πολλές φορές, από ένα σημείο και μετά δεν κοιτάς πινακίδες και τοπία» είχε εξηγήσει η ειδικός, πριν τονίσει ότι το λάθος που κάνουμε έγκειται στο ότι «οι άνθρωποι αλλάζουν μέσω των καθημερινών αλληλεπιδράσεων και δραστηριοτήτων». Οπότε μπορεί και να μη ξέρουμε τι πρόκειται να μας πουν.

Άρα είναι χρήσιμο να ακούμε.

ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΑΝ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ

Το 2011 δημοσιεύτηκε μελέτη στην οποία ερευνητές ζήτησαν από τους εθελοντές να καθίσουν παρέα με φίλους ή συντρόφους και μετά με ξένους. Έπειτα, έπρεπε να ερμηνεύσουν τι έλεγαν οι σύντροφοι τους. Ενώ προέβλεψαν πως θα καταλάβαιναν καλύτερα (και θα τους καταλάβαιναν καλύτερα) οι δικοί τους άνθρωποι, συχνά οι ξένοι είχαν καλύτερες επιδόσεις.

Διευκρινίστηκε πως η ακριβής κατανόηση ενός άλλου ανθρώπου, συχνά χρειάζεται μια δεύτερη σκέψη. Ένα ‘είναι όντως, αυτό που εννοεί αυτό το άτομο;’, πριν προχωρήσουμε στην επιβεβαίωση (ή όχι). Αυτό δεν το κάνουμε με τους δικούς μας ανθρώπους, καθώς πιστεύουμε πως μας καταλαβαίνουν και τους καταλαβαίνουμε απόλυτα.

Και κάπως έτσι, αγοράζουμε ένα δώρο που πιστεύουμε πως θα αποθεωθεί και όταν το δίνουμε στον άνθρωπο μας βλέπουμε την απελπισία στο βλέμμα του.

Φταίνε τα στερεότυπα που δημιουργούμε όσο περνά ο καιρός και αργά ή γρήγορα μας προδίδουν.

Άλλη έρευνα έδειξε ότι είναι πιο πιθανό να εκμυστηρευτούμε τα μεγαλύτερα άγχη και τις μεγαλύτερες ανησυχίες μας σε ανθρώπους που δεν ξέρουμε καλά. Γιατί; Φοβόμαστε πως οι δικοί μας άνθρωποι θα είναι επικριτικοί, αναίσθητοι ή υπερβολικοί.

ΠΩΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ Η ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ ΕΓΓΥΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ο όρος «προκατάληψη εγγύτητας στην επικοινωνία» περιγράφει την τάση να μην ακούμε πραγματικά όσους νιώθουμε πιο κοντά μας (συντρόφους, φίλους και συγγενείς), γιατί τους ξέρουμε πολύ καλά και άρα γνωρίζουμε τι θα πουν πριν το πουν.

Καταλαβαίνεις ωστόσο, πως όλο αυτό είναι λάθος, όταν είναι αργά.

Για αυτό και θα σε βοηθήσω να δεις τα σημάδια εν τη γενέσει του.

• Ένας τρόπος που ‘εκδηλώνεται’ το φαινόμενο είναι η μειωμένη προσπάθεια επικοινωνίας. Επειδή υποθέτουμε πως τα αγαπημένα μας πρόσωπα μας ξέρουν απ’ έξω και ανακατωτά και άρα αν πούμε μια λέξη, καταλαβαίνουν όλη τη φράση, η επικοινωνία γίνεται πιο χαλαρή και άτυπη.
• Έτσι δημιουργούνται ασάφειες που κάθε άλλο παρά δημιουργικές είναι. Επίσης, όσο περνά ο καιρός ακούμε λιγότερο όσα λένε οι άνθρωποι μας.
• Το ‘μιλάμε με τα μάτια’ είναι μια φράση που δείχνει το επίπεδο σύνδεσης μεταξύ ανθρώπων που διατηρούν στενή επαφή. Ατυχώς, όμως δεν μπορούμε όντως να μπούμε στο μυαλό του άλλου. Κατά συνέπεια, δεν γίνεται να κατανοήσουμε διαισθητικά τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παρερμηνείες όταν χάνουμε ‘σήματα’ και αυτό που υποθέτουμε διαφέρει από την πραγματικότητα.
• Ή δεν εξηγούμε λεπτομερώς τις ανάγκες και τα συναισθήματα μας, πιστεύοντας πως ο άλλος θα καταλάβει -αφού μας ξέρει τόσο καλά. Αυτό είναι βούτυρο της σύγχυσης και ο πιο εύκολος τρόπος να πληγωθούμε.

ΠΩΣ ΝΑ ΝΙΚΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ ΕΓΓΥΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Από όσα διάβασες έως εδώ έχεις μια σαφή εικόνα του τι πρέπει να κάνεις για να γλιτώσεις τις αχρείαστες πληγές στη σχέση σου με τους δικούς σου ανθρώπους.

1. Άρα, δεν υποθέτουμε ότι ξέρουμε. Ρωτάμε και παίρνουμε σαφείς απαντήσεις.
2. Δεν υποθέτουμε την ολοκλήρωση της όποιας πρότασης. Κρατάμε το στόμα μας κλειστό και ακούμε πραγματικά τι μας λέει.
3. Δεν παραλείπουμε να αναφέρουμε πράγματα, πιστεύοντας πως είναι ευκόλως εννοούμενα για τον άνθρωπο μας. Κάνουμε ενδελεχή παρουσίαση των θέλω και των αναγκών μας.
4. Όταν ολοκληρώσουμε, ζητάμε από τον άνθρωπο μας να κάνει ένα ρεζουμέ, ώστε να βεβαιωθούμε πως είμαστε στην ίδια συχνότητα.
5. Τέλος, δεν θεωρούμε δεδομένο πως εφόσον τα κάνουμε όλα αυτά η επικοινωνία είναι εξασφαλισμένη. Ρωτάμε το άνθρωπο μας πώς βρήκε τον τρόπο μας και αν κρίνει πως θα έπρεπε να αλλάξουμε κάτι.

Ξέρω.

Πρέπει να βγάλεις το ‘εγώ’ από τη μέση. Έτσι όμως, θα κερδίσεις από το ‘εμείς’ που εσύ ξέρεις αν αξίζει να το έχεις στη ζωή σου.

Πες μου λοιπόν, τι θα κάνεις του Αγίου Βαλεντίνου;