ΠΟΡΝΟ: ΠΟΤΕ Η ΑΠΟΛΑΥΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΘΙΣΜΟΣ
Η εύκολη πρόσβαση στο πορνό φέρνει στο προσκήνιο ένα ερώτημα: πότε η απόλαυση μετατρέπεται σε εθισμό;
Στην εποχή της άμεσης πρόσβασης σε κάθε είδους υλικό, η αναζήτηση της ηδονής παραμένει μια από τις πιο έντονες ανθρώπινες παρορμήσεις. Ωστόσο, καθώς το πορνό βρίσκεται πια με ένα απλό κλικ στην οθόνη μας, τα όρια ανάμεσα στην απόλαυση και τον εθισμό συχνά “θολώνουν” επικίνδυνα.
Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική κοινότητα έχει αρχίσει να ερευνά σε βάθος αυτό το φαινόμενο, αναλύοντας τόσο τις ψυχολογικές όσο και τις βιολογικές επιπτώσεις του πορνογραφικού εθισμού, αναδεικνύοντας την πολυπλοκότητα και την επίδραση που έχει στη ζωή των ανθρώπων.
ΠΟΤΕ ΤΟ ΠΟΡΝΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΘΙΣΜΟΣ
Ο πορνογραφικός εθισμός αναφέρεται σε μια κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο νιώθει την ανάγκη να καταναλώνει πορνογραφικό υλικό σε βαθμό που επηρεάζει αρνητικά τη ζωή του.
Αυτός ο εθισμός μπορεί να εκδηλωθεί μέσω της συνεχούς αναζήτησης πορνογραφίας, της αδυναμίας να περιορίσει τη χρήση της και της εμφάνισης συμπτωμάτων απόσυρσης όταν δεν παρακολουθεί πορνό.
Σύμφωνα με τον καθηγητή βιολογίας και συγγραφέα, Gary Wilson και την ομάδα του, η συνεχής έκθεση σε πορνογραφικό περιεχόμενο μπορεί να αλλάξει τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου, επηρεάζοντας την ικανότητα ενός ατόμου να βιώνει σεξουαλική ικανοποίηση από τις φυσικές σχέσεις. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές έχουν παρατηρήσει ότι η υπερβολική κατανάλωση πορνό μπορεί να οδηγεί σε μειωμένη σεξουαλική ικανοποίηση, κάτι που συμβάλλει στην ενίσχυση του εθισμού.
Η ψυχολογία πίσω από τον εθισμό
Η παρακολούθηση πορνό στο διαδίκτυο, λόγω της ανάγκης για σεξουαλική ευχαρίστηση, μπορεί να δημιουργήσει εθισμό. Ο David Ley, ψυχολόγος και συγγραφέας, αναφέρει ότι η συχνή έως και καθημερινή παρακολούθηση πορνό μπορεί να παρέχει στιγμιαία ικανοποίηση, αλλά τελικά οδηγεί σε ανικανοποίητες προσδοκίες και αυξανόμενη κοινωνική απομόνωση (Ley, D. 2017).
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι οι χρήστες που παρακολουθούν συχνά πορνογραφικό υλικό μπορεί να αναπτύξουν αίσθηση απογοήτευσης ή αμηχανίας όταν έρχονται σε επαφή με πραγματικές σεξουαλικές εμπειρίες, καθώς οι προσδοκίες τους έχουν ίσως να επηρεαστεί από την εικονική πραγματικότητα του πορνό (Kühn & Gallinat, 2014). Ο εγκέφαλος ανταγωνίζεται συνεχώς την πραγματικότητα με τις εικονικές αναπαραστάσεις πορνό και ενδέχεται να μην είναι σε θέση να προσαρμοστεί στις φυσικές σχέσεις.
Τα σημάδια του εθισμού στο πορνό
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τα σημάδια του πορνογραφικού εθισμού προτού αυτός γίνει ανεξέλεγκτος.
Ορισμένα από τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Θέλουμε όλο και περισσότερο: Η ανάγκη για όλο και περισσότερο πορνό για να επιτευχθεί η ίδια ικανοποίηση.
- Εκφυλισμός των σχέσεων: Η αδυναμία να διατηρηθούν ή να αναπτυχθούν υγιείς σεξουαλικές σχέσεις.
- Αποφυγή επαφής: Η προτίμηση στην κατανάλωση πορνογραφίας παρά στην πραγματική σεξουαλική δραστηριότητα.
- Συμπεριφορές αποφυγής: Η χρήση πορνογραφίας ως μέσο διαφυγής από τα προβλήματα ή τις πιέσεις της καθημερινότητας.
- Αισθήματα ενοχής: Αισθήματα ντροπής ή ενοχής σχετικά με τη χρήση πορνογραφίας.
Κοινωνικές και πολιτισμικές επιπτώσεις
Ο πορνογραφικός εθισμός δεν έχει μόνο ατομικές συνέπειες αλλά και κοινωνικές. Η κατανάλωση πορνογραφίας μπορεί να επηρεάσει τις απόψεις των ατόμων για το σεξ, τις σχέσεις και τη γυναικεία και ανδρική σεξουαλικότητα.
Μελέτη των Gert Martin Hald, Neil M Malamuth, Carlin Yuen υποστηρίζει ότι οι άνδρες που καταναλώνουν πορνό μπορεί να αναπτύξουν στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με τις γυναίκες και τις σεξουαλικές σχέσεις, προβάλλοντας ανακριβείς προσδοκίες στις ερωτικές τους επαφές.
Η συντριπτική πλειονότητα των πορνογραφικών περιεχομένων προβάλλει μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς και συμπεριφοράς, ενισχύοντας ανασφάλειες, προκαλώντας χαμηλή αυτοεκτίμηση, ιδιαίτερα στους νέους.
Επιπλέον, ο αντίκτυπος της παρακολούθησης πορνό μπορεί να είναι σοβαρός για τους νέους, καθώς οι νέοι ενδέχεται να αποκτούν εσφαλμένες αντιλήψεις για το σεξ, τις σχέσεις, αλλά και για τα σώματά τους.
Η αντιμετώπιση του εθισμού
Η αναγνώριση και αντιμετώπιση του πορνογραφικού εθισμού είναι το πρώτο βήμα. Υπάρχουν αρκετές στρατηγικές και προσεγγίσεις που μπορούν να βοηθήσουν:
- Ψυχολογική υποστήριξη: Επαφή με ειδικούς ψυχολόγους ή θεραπευτές που έχουν εμπειρία σε θέματα εθισμού.
- Υγιείς σχέσεις: Ανάπτυξη πραγματικών κοινωνικών και ερωτικών σχέσεων, απομακρύνοντας την ανάγκη για εικονική ικανοποίηση.
- Προγράμματα απεξάρτησης: Υπάρχουν προγράμματα που προσφέρουν βοήθεια σε άτομα που παλεύουν με τον εθισμό, προσφέροντας υποστήριξη και καθοδήγηση.
- Εκπαίδευση και ενημέρωση: Η εκπαίδευση σχετικά με τις επιπτώσεις της πορνογραφίας και η αναγνώριση των επιπτώσεων που αυτή μπορεί να προκαλέσει είναι κρίσιμη για την πρόληψη.
Καθώς η πρόσβαση στο πορνό συνεχίζει να αυξάνεται, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τα συμπτώματα και τις συνέπειες του εθισμού αυτού. Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση γύρω από το θέμα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του στίγματος και στην προώθηση υγιών σχέσεων. Η κατανόηση της λεπτής γραμμής μεταξύ της απόλαυσης και του εθισμού είναι απαραίτητη για να διατηρήσουμε τις ανθρώπινες σχέσεις υγιείς και βιώσιμες.
ΤΟ MAINSTREAM ΠΟΡΝΟ
Συνήθως, η πρώτη επαφή των νέων με το πορνό γίνεται μέσα από τις μεγάλες πλατφόρμες ερωτικού περιεχομένου. Μέσα σε αυτές τις πλατφόρμες, η πλειονότητα των βίντεο και των εικόνων είναι σκληρό περιεχόμενο, στο οποίο οι άνδρες έχουν το πάνω χέρι, έχουν την εξουσία, είναι αυτοί που χρησιμοποιούν τις θηλυκότητες ως “πιόνι” της ικανοποίησής τους.
Στην πλειονότητά του, το mainstream πορνό, αυτό δηλαδή το υλικό που βρίσκεις εύκολα, φτιάχνεται με επίκεντρο την ικανοποίηση του άνδρα. Την ικανοποίηση του άνδρα πρωταγωνιστή του σεξουαλικού περιεχομένου, του άνδρα θεατή.
Το mainstream πορνό συνήθως παρουσιάζει το σεξ και τις σεξουαλικές επιθυμίες, με αναπαραστάσεις που βασίζονται σε στερεότυπα και εσφαλμένες εντυπώσεις γύρω από τη σεξουαλική επαφή και τα σώματα, συχνά προβάλλοντας τη γυναίκα ως αντικείμενο ικανοποίησης των ανδρικών επιθυμιών.
Η προβολή mainstream πορνό συνδέεται με την πατριαρχία και τις κοινωνικές δομές εξουσίας. Το mainstream πορνό τείνει να επικεντρώνεται πλήρως σε ό,τι έχει να κάνει με τον οργασμό του άνδρα, ενώ συχνά απεικονίζει τις γυναίκες με εξευτελιστικό τρόπο.
Την ίδια ώρα, το mainstream πορνό δεν φτιάχνεται πάντα με τρόπο δίκαιο και ίσο απέναντι στα φύλα ή με σεβασμό προς τους δημιουργούς.
Σύμφωνα με την επιστήμη, η αντικειμενοποίηση και σεξουαλικοποίση του γυναικείου σώματος συμβάλλει στη διαιώνιση στερεοτύπων που συνδέονται με την υποτίμηση, την απαξία και τη βία κατά των γυναικών.
Η μείωση των γυναικών σε παθητικά αντικείμενα συμβάλλει στην κουλτούρα του βιασμού και στην αντιμετώπιση των γυναικών ως μονοδιάστατες υπάρξεις με κέντρο τα σεξουαλικά τους όργανα. Η αντικειμενοποίηση είναι εξαιρετικά διαδεδομένη μέσα στην κουλτούρα μας (ακόμη και για τα μικρά, ανήλικα κορίτσια) και οδηγεί σε σεξουαλική βία, διατροφικές διαταραχές, κατάθλιψη, ακαδημαϊκή αποτυχία και άλλα.
ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΠΟΡΝΟ
Στο mainstream πορνό το γυναικείο σώμα απεικονίζεται ως το αντικείμενο της ανδρικής ευχαρίστησης, ενώ αντίθετα στο ηθικό πορνό η γυναικεία ευχαρίστηση αντιμετωπίζεται ισότιμα, όπως δηλαδή θα έπρεπε.
Προσπάθειες προς μια πιο φεμινιστική κατεύθυνση στο κομμάτι των σεξουαλικών αναπαραστάσεων είχαν ξεκινήσει από το 1984, όταν η Candida Royalle ίδρυσε την εταιρεία παραγωγής Femme Productions, η οποία επιχείρησε τη δημιουργία πορνογραφικού περιεχομένου από μια φεμινιστική σκοπιά, εστιάζοντας για πρώτη φορά στη γυναικεία σεξουαλική ικανοποίηση.
Η Royalle, η οποία πέθανε το 2015, ήταν μια πορνοστάρ της χρυσής εποχής της δεκαετίας του 1970 που πήγε πίσω από την κάμερα, παράγοντας φεμινιστικό ερωτικό υλικό που επικεντρωνόταν στις γυναικείες φαντασιώσεις και στο γυναικείο κοινό.
Η ιδέα του “δίκαιου” πορνό αφορά τη διαδικασία παραγωγής πορνογραφίας που περιλαμβάνει τη συναίνεση, τη δίκαιη πληρωμή των εργαζομένων και την πλήρη διαφάνεια.
Το ηθικό πορνό αντιμετωπίζει τους συμμετέχοντες με σεβασμό και πληρώνει δίκαια τους ερμηνευτές και τους κινηματογραφιστές για τη δουλειά τους.
Επίσης, συχνά παρουσιάζει πιο ρεαλιστικές απεικονίσεις του σεξ, συμπεριλαμβανομένων ατόμων με διαφορετικούς σωματότυπους, queer σχέσεις και πραγματική γυναικεία απόλαυση.
Το ηθικό πορνό προσπαθεί να το καλύψει αυτό, προσφέροντας σκηνές που δεν επικεντρώνονται αποκλειστικά στην ικανοποίηση του άνδρα.
Το ηθικό πορνό δεν είναι επιτελεστικό. Είναι συμπεριληπτικό και περιλαμβάνει πολλά διαφορετικά σώματα, απορρίπτοντας το ανδρικό βλέμμα.
ΠΩΣ ΔΙΑΚΡΙΝΟΥΜΕ ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΠΟΡΝΟ
Το ηθικό και φεμινιστικό πορνό επιδιώκει να αμφισβητήσει και να αναδομήσει τις ιδέες σχετικά με την επιθυμία, την ομορφιά, την ικανοποίηση και τη δύναμη, μέσω μη συμβατικών αναπαραστάσεων, αισθητικής και στυλ ταινιών.
Σε αντίθεση με το mainstream, το ηθικό πορνό λαμβάνει υπόψη ορισμένες σημαντικές παραμέτρους πριν και κατά την παραγωγή μιας ταινίας.
Σύμφωνα με το mindbodygreen.com υπάρχουν συγκεκριμένα ηθικά κριτήρια και πρότυπα, που μας βοηθούν να διακρίνουμε το ηθικό πορνό:
Οι ερμηνευτές και οι κινηματογραφιστές αμείβονται δίκαια
Οι ηθικά παραγόμενες ταινίες για ενήλικες αναγνωρίζουν τους ερμηνευτές ως εργάτες που πρέπει να αμείβονται δίκαια, όπως κάθε άλλος ηθοποιός ή οποιοσδήποτε άλλος τύπος εργαζομένων στον κόσμο. Το ίδιο ισχύει και για όλους τους άλλους εργαζομένους στο πλατό. Αυτός είναι ο λόγος που συνήθως αυτές οι ταινίες είναι επί πληρωμή.
Συνήθως δεν είναι δωρεάν
Υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις σε αυτό, αλλά σε γενικές γραμμές, υπάρχει ένα κόστος για να παρακολουθήσει κανείς ηθικό πορνό. Τα χρήματα χρησιμοποιούνται για την πληρωμή όλων όσων συμπεριλαμβάνονται στη διαδικασία, αλλά και για τη διασφάλιση της δημιουργίας μιας ταινίας σε έναν ασφαλή χώρο.
Είναι κατασκευασμένο σε ένα ασφαλές περιβάλλον
Στο ηθικό πορνό, οι ερμηνευτές δεν πιέζονται ποτέ να κάνουν πράγματα που δεν θέλουν, δεν αναγκάζονται να συμμετάσχουν σε μη συναινετικές σκηνές και καταστάσεις. Για την κουλτούρα του ηθικού πορνό, οι ερμηνευτές είναι άνθρωποι με συναισθήματα και άποψη που αξίζουν να ακουστούν όπως οποιοσδήποτε άλλος.
Δείχνει πραγματική σεξουαλική απόλαυση
Ένα βασικό συστατικό του ηθικού πορνό είναι να τονίζει το πώς μοιάζει η ευχαρίστηση, ιδιαίτερα για άτομα με κόλπο. Η διέγερση, η εξοικείωση, η επαφή, η απόλαυση και ο οργασμός για όλ@ είναι σημαντικά κομμάτια της διαδικασίας.
Το ηθικό πορνό κατασκευάζεται για όλους τους θεατές
Το mainstream πορνό προσπαθεί να μας δείξει το πώς πρέπει να μοιάζει το σεξ, μέσα από την ανδρική ματιά, τις ανδρικές πεποιθήσεις και φυσικά μέσα από το “τέρας” της πατριαρχίας.
Το ηθικό πορνό, από την άλλη πλευρά, δείχνει πώς φαίνεται το σεξ μέσα από διάφορες οπτικές γωνίες, με στόχο τα άτομα με κόλπο όχι μόνο να παρακολουθούν πορνό, αλλά και να απολαμβάνουν το πορνό.
Δεν κρίνει σώματα, χρώματα, σεξουαλικότητα, ηλικία
Το mainstream πορνό τείνει να ξεχνά την εμφάνιση του ενός μέσου ανθρώπου. Επικρατούν τα “τέλεια” νεανικά σώματα, τα “τέλεια” πέη, τα μεγάλα πέη, οι σφιχτοί κώλοι, η έλλειψη ποικιλομορφίας, η έλλειψη ρευστότητας της σεξουαλικότητας.
Από την άλλη, οι ηθικές πλατφόρμες πορνό στοχεύουν να βλέπεις στην οθόνη ανθρώπους και σώματα που μοιάζουν με εμάς.
Όλα δημιουργούνται και μοιράζονται συναινετικά
Μερικές φορές είναι ασαφές εάν οι άνθρωποι σε μια mainstream έχουν συμφωνήσει με αυτό που συμβαίνει, και υπάρχουν πολλές ιστορίες ερμηνευτών που αναγκάστηκαν και πιέστηκαν να κάνουν κάτι που δεν θέλουν, που δέχθηκαν ψυχολογική ή και σωματική βία.
Στο ηθικό πορνό, όλα δημιουργούνται με συναίνεση από όλους τους εμπλεκόμενους και όλα γίνονται με τη συγκατάθεση όλων. Οι εμπλεκόμενοι συναινέσουν για όσα θέλουν να κάνουν και όσα δεν θέλουν, καθώς τους δίνεται η δυνατότητα -ανά πάσα στιγμή- να δηλώσουν ποιες σεξουαλικές δραστηριότητες δεν αισθάνονται άνετα να κάνουν.