ΤΖΑΣΙΝΤΑ ΑΡΝΤΕΡΝ: Η ΠΡΩΤΗ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗΚΕ ΕΠΕΙΔΗ ΑΠΛΑ “ΚΟΥΡΑΣΤΗΚΕ”

Ιστορικά δεν υπάρχει άλλος πρωθυπουργός που να παραιτήθηκε του αξιώματός του, με αιτιολογία το “κουράστηκα”.

Η αλήθεια βέβαια, είναι πως αυτή δεν είναι η μόνη ιστορική πρώτη της Τζασίντα Άρντερν.

.

Η 42χρονη έκρινε πως έπειτα 5 1/5 χρόνια στο τιμόνι της Νέας Ζηλανδίας και έχοντας αντιμετωπίσει διαδοχικές κρίσεις “είναι καιρός να φύγω. Πολύ απλά, δεν έχω την ενέργεια για άλλα τέσσερα χρόνια”.

Οι γενικές εκλογές έχουν οριστεί για τον προσεχή Οκτώβρη και το Εργατικό Κόμμα έχει δει τα ποσοστά του να κατακρημνίζονται στις δημοσκοπήσεις, εν μέσω οικονομικών προβλημάτων και ορισμένων περιπτώσεων βίαιου εγκλήματος.

Δηλαδή, συνθηκών που υπάρχουν παντού στον πλανήτη -και δη μετά τους εγκλεισμούς-, αλλά είναι άγνωστες στους Νεοζηλανδούς.

Ποιος αναρριχήθηκε; Το κεντροδεξιό Εθνικό Κόμμα.

Παρ’ όλα αυτά, ο λαός απαντά συνήθως “Ardern” στην ερώτηση των γκάλοπ “ποιον προτιμάτε για πρωθυπουργό” -αυτή η μάστιγα.

Η Τζασίντα τους ευχαριστεί. Αλλά θα αναγκαστεί να τους δυσαρεστήσει -όπως το κόμμα της τρέχει να βρει τον αντικαταστάτη της, καθώς δεν είναι πρόχειρος.

Συνεπής στον εαυτό της, από την πρώτη στιγμή που βρέθηκε στο προσκήνιο, ομολογεί την αδυναμία της και πράττει αναλόγως. “Είμαι άνθρωπος. Δίνουμε όσα μπορούμε, για όσο μπορούμε. Και μετά έρχεται η ώρα να φύγουμε. Ήλθε λοιπόν, αυτή η ώρα”.

Το αρχέτυπο μοντέλο της εξουσίας ήταν ανεπαρκές για την Αρντέρν

Ιστορικά, οι ηγέτες που ανέρχονταν στην εξουσία, είχαν ως κύρια χαρακτηριστικά ιδιότητες που για πολύ συγκεκριμένους λόγους (πατριαρχεία, σεξισμός κ.α.) πιστώνονταν σε άνδρες. Όπως; Η ακραία επιθετικότητα και το πείσμα που επεδείκνυαν, έως ότου ‘νικήσουν’ τον αντίπαλο.

Όπως αναφέρει άρθρο που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του πολιτικού τμήματος του Harvard “ακόμα και γυναίκες που αναλάμβαναν ανώτατα αξιώματα (με την Margaret Thatcher να είναι σε περίοπτη θέση), έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην φανούν ευάλωτες. Συχνά δε, επιτίθεντο στους πολιτικούς τους αντιπάλους, χαρακτηρίζοντας τους ως ‘ευαίσθητους’.

Βλέπεις, από αρχαιοτάτους χρόνους ίσχυε πως οι ευαίσθητοι δεν μπορούσαν να γίνουν ικανοί ηγέτες.

Αργότερα προέκυψαν μελέτες που αποκάλυπταν ότι η ευαισθησία είναι ‘σημάδι’ πως είμαστε ώριμοι και δυνατοί. Όχι αδύναμοι.

Παρ’ όλα αυτά, δεν ίδρωσε το αυτό του συντηρητικού χώρου της πολιτικής, όπου συνέχισε να κυριαρχεί το αρχέτυπο του πολιτικού ισχυρού άνδρα.

Ώσπου εμφανίστηκε στον πολιτικό χάρτη η Jacinda Ardern, η οποία από την πρώτη έως την τελευταία στιγμή, θύμιζε πως οι αποφάσεις της βασίζονταν σε διαίσθηση και αξίες, σε ηθική και συναισθήματα.

Όχι, δεν είχε καμία σχέση με όλους τους άλλους. Δεν φοβόταν μην τυχόν και φανούν οι αδυναμίες. Δεν φοβόταν να φανεί άνθρωπος. Όπως αποδείχθηκε, αυτή ήταν η δύναμη της όταν καλούνταν να διαχειριστεί τα πλέον σοβαρά προβλήματα.

“Το πολιτικό ύφος της Ardern έχει τις ρίζες του στην ανθρωπότητα, κάτι που έλειπε από πολλούς πολιτικούς τις τελευταίες δεκαετίες. Σε πολλές περιπτώσεις, έχει ανοιχτεί στο κοινό για την οικογένειά της και τη ζωή της, εκτός διακυβέρνησης. Μέσα από ζεστές και προσωπικές αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους και τις νομοθετικές της προτεραιότητες, ‘αποπνέει’ ένα γνήσιο ενδιαφέρον να κάνει ό,τι είναι καλύτερο”.

Οι διαδοχικές κρίσεις -στις οποίες ανταποκρίθηκε στο έπακρο

Η new age ηγέτης ήταν γυναίκα, νέα (η νεότερη επικεφαλής κυβέρνησης στον κόσμο), αυθεντική, ευαίσθητη και την ίδια ώρα τολμηρή.

Το 2018 έγινε και η δεύτερη ηγέτης που έγινε μητέρα, ενώ ήταν στην εξουσία.

Χρειάστηκε εννέα χρόνια πορείας στην πολιτική ζωή του τόπου της, για να βρεθεί από τα έδρανα της Βουλής (2008) στη θέση του αναπληρωτή αρχηγού του Εργατικού Κόμματος (2017) και άλλους επτά μήνες, για να γίνει αρχηγός και να ηγηθεί των εκλογών. Μετά ηγήθηκε κυβερνητικού συνασπισμού και έγινε πρωθυπουργός.

Για δυο χρόνια η ζωή κυλούσε ήρεμα.

Το Μάρτιο του 2019 το έθνος έζησε μια από τις πιο ‘σκοτεινές’ και θανάσιμες ημέρες της ιστορίας του.

Ένοπλος (ορμώμενος από τις ρατσιστικές και τις ξενοφοβικές του αντιλήψεις) εισέβαλλε σε δυο διαφορετικά τεμένη στην περιοχή του Christchurch και σκότωσε 51 ανθρώπους, ενώ τραυμάτισε 40, προκαλώντας βαθιά πληγή στη χώρα που έως τότε πίστευε πως δεν κινδυνεύει από εξτρεμιστές και τη βία των όπλων.

Τι έκανε η Άρντερν;

Πρώτα χαρακτήρισε την επίθεση, ως τρομοκρατικό χτύπημα. Έπειτα εμφανίστηκε με μαύρη μαντίλα στο κεφάλι στη συνάντηση με συγγενείς των θυμάτων, ως ένδειξη σεβασμού στους μουσουλμάνους που έχασαν τη ζωή τους.

Μέσα σε μια εβδομάδα είχε απαγορεύσει την αγορά και την ιδιοκτησία του τύπου των όπλων (βλ. ημιαυτόματα) που χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση και των εξαρτημάτων του.

Οι κάτοχοι είχαν ένα συγκεκριμένο διάστημα να τα πουλήσουν στην κυβέρνηση. Έως το τέλος του 2019, είχε λάβει περισσότερα από 56.000 όπλα και πάνω από 194.000 ανταλλακτικά όπλων.

Ενόσω συνέβαιναν όλα αυτά, ετοίμαζε με την ομάδα της την πρόταση για δράσεις που θα βοηθούσαν τον πλανήτη να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή -με στόχο τον εκμηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050.

Επρόκειτο για νομοθεσία-ορόσημο, για τη σωτηρία των μελλοντικών γενιών.

Μόλις άρχισε να συνέρχεται η Νέα Ζηλανδία από την τρομοκρατική επίθεση, εμφανίστηκε στη ζωή μας ο SARS-CoV-2.

Η Ardern επέδειξε πολύ γρήγορα αντανακλαστικά, όπως επέβαλε μέτρα προφύλαξης από τον Φλεβάρη του 2020. Κατ’ αρχάς, έκλεισε τα σύνορα και επέβαλε στους επισκέπτες να απομονώνονται με την άφιξη τους.

Ακολούθως, ζήτησε από τους πολίτες να καταλάβουν το ρόλο τους στα όσα θα έρχονταν (για να αντιληφθούν την ανάγκη της απομόνωσης). Έφτιαξε υπηρεσίες που έλεγχε την ασφάλεια των Νεοζηλανδών και τους διαβεβαίωσε πως ό,τι και αν έκανε, ήταν αυτό που χρειαζόταν για το καλό τους. Δεν αρκέστηκε στα λόγια. Τα συνδύασε με πράξεις..

Τελικά, έκλεισε όλη τη χώρα για 11 εβδομάδες και πέτυχε αυτό που βασανιζόταν να κάνει μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο ο Xi Jinping στην Κίνα -αλλά ήταν αδύνατο για αριθμητικούς λόγους και το πού βρίσκεται στον παγκόσμιο χάρτη η κάθε χώρα: το zero-Covid.

Έτσι, η Νέα Ζηλανδία έγινε η πρώτη που μπορούσε να ανοίξει με ασφάλεια και πιο γρήγορα από όλους τους άλλους, μετά τα lockdowns.

Τον Σεπτέμβριο του 2020 έκανε πράξη τη δέσμευση του 2017, να κάνει ισότιμες τις αμοιβές ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες. Υπήρχε ήδη νόμος, αλλά το ‘άπλωσε’ στους τομείς της αγοράς της εργασίας που έως τότε θεωρούνταν ‘ανδρικοί’. Επί των ημερών της, τίμησε σε κάθε επίπεδο αυτό που λέγεται “συμπερίληψη”.

Στις εκλογές που έγιναν ένα μήνα μετά, το Εργατικό Κόμμα πήρε 19 πρόσθετες έδρες στο Κοινοβούλιο και πέτυχε κυβέρνηση πλειοψηφίας μεμονωμένων κομμάτων.

Επιπλέον, το κόμμα της Άρντερν κέρδισε περισσότερες από 13 ποσοστιαίες μονάδες στην ψηφοφορία του κόμματος και τοποθετήθηκε πάνω από το 50% στο νομοθετικό σώμα. Κατόρθωμα που κανένα κόμμα δεν είχε επιτύχει, από την θέσπιση του συγκεκριμένου εκλογικού συστήματος.

“Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν ότι η Νέα Ζηλανδία έχει ανταμείψει το έργο ενός ισχυρού και αποτελεσματικού ηγέτη που μπορεί να κυβερνήσει τόσο με δύναμη όσο και με ενσυναίσθηση” αναφέρει η ανασκόπηση Harvard που καταλήγει στο ότι η Ardern ανανέωσε τον ορισμό του ηγέτη.

Πώς η Άρντερν άλλαξε τον ορισμό του ηγέτη

“Ο ορισμός του ηγέτη μοιάζει να έχει αλλάξει τις τελευταίες δεκαετίες. Εν τούτοις, πολλοί πιστεύουν ότι πρέπει να είναι ‘αρρενωποί στις πράξεις και τις πεποιθήσεις τους.

Η Αρντέρν ‘αγκαλιάζει’ ιδιότητες που είναι παραδοσιακά αρσενικές και θηλυκές, απορρίπτοντας την υπόθεση ότι οι ηγέτες πρέπει να είναι αρσενικοί. Ότι αντί να είναι πεισματάρηδες και επιθετικοί, μπορούν να επικοινωνούν τις αποφάσεις τους, έχοντας κατά νου την ηθική και την ενσυναίσθηση.

Ταυτόχρονα, εξακολουθεί να είναι μια ηγέτιδα που είναι αρκετά ισχυρή για να λάβει δυνητικά αμφιλεγόμενη και αποφασιστική δράση.

Η επιλογή της να αγκαλιάσει την ενσυναίσθηση, την ηθική και τη διαφάνεια -παραδοσιακά γυναικείες ιδιότητες-, είναι αυτό που την κάνει το τέλειο παράδειγμα για το πώς θα πρέπει να είναι οι ηγέτες του μέλλοντος”.

Το πολιτικό της στιλ είναι σχέδιο για το πώς μια ηγετική φιγούρα μπορεί να είναι αποτελεσματική και σύγχρονη, χωρίς να δεσμεύεται από αναχρονιστικές προσδοκίες. Αγκαλιάζοντας τις ιδιότητες που διαθέτει και την έκφραση της ανθρωπιάς που συχνά λείπει από την πολιτική.

Τι θα έπρεπε να διαχειριστεί, αν έμενε, η Αρντέρν

Οι τιμές των κατοικιών στη Νέα Ζηλανδία μειώθηκαν κατά 12% το 2022, έπειτα από διαδοχικές αυξήσεις για μια δεκαετία. Την ίδια ώρα, αυξήθηκαν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, με τους δανειολήπτες να έχουν έλθει αντιμέτωποι με προκλήσεις, δεδομένου του υψηλού κόστους ζωής και του αυξανόμενου πληθωρισμού.

Έχει παρατηρηθεί επίσης, αύξηση των βίαιων εγκλημάτων (δολοφονιών).

Δηλαδή, και στη Νέα Ζηλανδία γίνεται ό,τι συμβαίνει σε όλον τον κόσμο, την τελευταία διετία.

Μόνο που εκεί είναι άμαθοι οι άνθρωποι. Και κακομαθημένοι, αφού το γεγονός ότι ήταν μπροστά από την εποχή τους (μέσω νόμων και άλλων κυβερνητικών αποφάσεων), μάλλον τους έκανε κακομαθημένους.

Η Αρντέρν έδωσε ό,τι είχε να δώσει.

Τώρα θέλει να προσφέρει την αμέριστη προσοχή της στον σύντροφο της, τηλεοπτικό παρουσιαστή Clarke Gayford και την 5χρονη κόρη τους, Neve.

Όπως είπε “αυτοί θυσίασαν τα περισσότερα”, για να μπορεί εκείνη να κάνει πολλά περισσότερα από το μέσο ηγέτη κυβέρνησης.

Η ανακοίνωση της αποχώρησης της ολοκληρώθηκε ως εξής: “Neve, η μαμά ανυπομονεί να είναι εκεί όταν ξεκινήσεις το σχολείο φέτος. Κλαρκ, ας παντρευτούμε επιτέλους”.