ΚΑΠΟΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ, ΘΑ ΤΗΝ ΠΕΤΥΧΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΘΑΡΑ ΤΗΣ – Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΑΤΑΛΙ

Στην πολύβουη Ερμού, ανάμεσα σε καταστήματα, περαστικούς και τουρίστες, υπάρχουν φωνές που ξεχωρίζουν. Μία από αυτές ανήκει στη Ναταλί Ντογαντζή, 21χρονη μουσικό του δρόμου που τραγουδάει και παίζει κιθάρα στο ίδιο σημείο εδώ και τέσσερα χρόνια.

Ξεκίνησε το 2020, λίγο μετά την καραντίνα, όταν αγόρασε τον πρώτο της ενισχυτή και αποφάσισε να δοκιμάσει κάτι που μέχρι τότε έκανε μόνο στο δωμάτιό της ή στις σχολικές εκδηλώσεις.

Μιλώντας στο NEWS 24/7, η ίδια αναφέρεται τόσο στις θετικές όσο και στις αρνητικές εμπειρίες που μπορεί να βιώσει μια μουσικός του δρόμου στην Αθήνα. Από τα θετικά σχόλια και τα χαμόγελα των περαστικών, μέχρι τις αντιδράσεις των καταστηματαρχών και τις καταγγελίες για τη χρήση ενισχυτή.

Η Ναταλί μιλά επίσης για την εμπειρία να παίζεις στο εξωτερικό, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ως γυναίκα που τραγουδάει στον δρόμο, αλλά και για το πώς η μουσική της επιτρέπει να συνδέεται με τους ανθρώπους με έναν τρόπο που δύσκολα περιγράφεται με λόγια.

Παράλληλα με τη μουσική, η ίδια σπουδάζει με στόχο να γίνει κοινωνική λειτουργός και επίσης ονειρεύεται μια μέρα να γίνει μουσικοθεραπεύτρια. Θέλει κάποτε να δημιουργήσει έναν χώρο όπου η μουσική θα συναντά την κοινωνική προσφορά, αλλά, όπως λέει, το τραγούδι στον δρόμο θα είναι πάντα κομμάτι της ζωής της.

Ναταλί, πότε και πώς ξεκίνησες να παίζεις μουσική στον δρόμο; Τι ήταν αυτό που σε έκανε να βγεις στην Ερμού με την κιθάρα σου;

Πάντα μου άρεσε να παρατηρώ τους ανθρώπους που έδειχναν την τέχνη τους στον δρόμο, ένιωθα ότι επικοινωνούν με τους περαστικούς με έναν μοναδικό τρόπο. Είχα δει αρκετά άτομα να το κάνουν και έτσι, στα 17 μου, μάζεψα λεφτά για τον πρώτο μου ενισχυτή. Ήταν 2020, μόλις είχαν αποσυρθεί τα πρώτα μέτρα της καραντίνας, και πήγα μαζί με την αδερφή μου στην Ερμού. Θυμάμαι βρήκαμε ένα σημείο στο οποίο πηγαίνω μέχρι και σήμερα και ξεκίνησα να λέω μερικά από τα αγαπημένα μου τραγούδια, που μέχρι τότε έλεγα μόνο στις εκδηλώσεις στο σχολείο ή στο δωμάτιο μου. Ήθελα να δείξω την τέχνη μου, σε ένα πλαίσιο που μπορούσα να ορίσω η ίδια, κάτω από τις δικές μου επιθυμίες και ανάγκες.

Υπάρχουν δύσκολες στιγμές ενώ παίζεις; Αρνητικά ή υποτιμητικά σχόλια;

Μάλλον είμαι ιδιαίτερα τυχερή και στην πραγματικότητα τα αρνητικά σχόλια όσον αφορά την φωνή μου, είναι σχεδόν ελάχιστα. Ωστόσο, όταν εκτίθεσαι σε τόσο κόσμο, περιμένεις σίγουρα κριτική. Μερικά βλέμματα ίσως να δείχνουν κάποιον εκνευρισμό για την ένταση αλλά κάτι πολύ ακραίο δεν μου έχει τύχει. Το περίεργο είναι πως στα social media όπου ανεβάζω βίντεο που παίζω στο δρόμο, είναι πιο πιθανό να δεχθώ κάποιο αρνητικό σχόλιο, που δεν έχει να κάνει πάντα με τη φωνή μου. Δύσκολες στιγμές, υπάρχουν όσον αφορά τους καταστηματάρχες που ενοχλούνται από τη μουσική.

Τι ισχύει με τη νομοθεσία; Έχεις συναντήσει αντιδράσεις από την αστυνομία;

Στην Ελλάδα, υπάρχει ένα κενό στην νομοθεσία που αφορά τους μουσικούς του δρόμου. Μετά από συζητήσεις τόσο με άλλους μουσικούς, όσο και με τις αρχές έχω καταλάβει τα εξής: στην πραγματικότητα, το να παίζεις μουσική στον δρόμο δεν είναι παράνομο. Η χρήση όμως ενισχυτή ή ηχείου, απαγορεύεται, όπως και το παίζεις σε ώρες κοινής ησυχίας. Σε μεγάλους δρόμους όμως, όπως η Ερμού για παράδειγμα, είναι πολύ δύσκολο να αντεπεξέλθεις χωρίς τον εξοπλισμό, πόσω μάλλον όταν είσαι ένα μόνο άτομο. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω δεχθεί καταγγελία, κυρίως από ιδιοκτήτες μαγαζιών. Εκεί η αστυνομία συνήθως με προειδοποιεί για την καταγγελία και με υποχρεώνει να το κλείσω, διαφορετικά θα χρειαστεί να πληρώσω κάποιο πρόστιμο. Οι περισσότεροι αστυνομικοί μας γνωρίζουν διότι μας βλέπουν καθημερινά, αλλά εξαρτάται σε ποιον θα τύχεις. Κάποιοι δεν ενδιαφέρονται καθόλου και δεν ασχολούνται, ενώ μερικοί ακολουθούν πιστά τη νομοθεσία ειδικά όταν έχει γίνει καταγγελία. Κατά τα άλλα, δεν έχουν υπάρξει ούτε φιλικοί ούτε εχθρικοί απέναντί μου.

Πώς νιώθεις όταν βλέπεις τους περαστικούς να σταματούν για να σε ακούσουν και χειροκροτούν με ένα χαμόγελο στο τέλος του κομματιού;

Κάθε χαμόγελο ή χειροκρότημα είναι μια επιβεβαίωση, ότι όλοι, έστω και για λίγο μοιραζόμαστε κάτι ανθρώπινο, την ανάγκη για σύνδεση με τους γύρω μας. Για μένα το να τραγουδάω στο δρόμο, είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας. Κάνω κάτι που με γεμίζει τόσο πολύ, και συγκινούμαι κάθε φορά που σκέφτομαι την αγάπη που έχω λάβει, από άτομα που δεν γνωρίζω και ενδεχομένως να μην δω ποτέ ξανά. Μου δίνει ελπίδα διότι βλέπω, ότι η τέχνη ακόμη εκτιμάται από κάποιους ανθρώπους στην Ελλάδα.

Έχεις βιώσει σεξισμό ή δυσκολίες λόγω του φύλου σου ως καλλιτέχνιδα δρόμου;

Παρόλο που έχω φίλους άντρες που παίζουν στον δρόμο, δεν γνωρίζω ακριβώς τι σχόλια δέχονται εκείνοι για να μπορώ να συγκρίνω. Η δικιά μου εμπειρία είναι, πως πολλές φορές, έχω δεχθεί χυδαία σχόλια (catcalling), όσον αφορά την εμφάνισή μου ή το ντύσιμό μου, από άντρες ανεξαρτήτως ηλικίας, μερικοί από αυτούς δεν διστάζουν να μου αφήσουν και χρήματα. Βέβαια, όλα αυτά θα τα βίωνε μια νέα κοπέλα στους δρόμους της Αθήνας, ανεξάρτητα από το ποια είναι η ασχολία και τα χόμπι της. Πλέον, αποφεύγω να πηγαίνω μόνη μου να παίζω βράδια, για λόγους ασφαλείας, αλλά προτιμώ να είμαι με κάποια φίλη μου. Κάτι το οποίο λέω με σιγουριά είναι πως ένας άντρας δεν θα είχε την ανάγκη να το διπλοσκεφτεί. Μέχρι και κάποιοι αστυνομικοί ενδεχομένως και λόγω ηλικίας, είναι πιθανό να με αντιμετωπίζουν πιο υποτιμητικά.

Θυμάσαι κάποια στιγμή που το κοινό ή κάποιο άτομο σε έκανε να νιώσεις πολύ όμορφα ή συγκινημένη με την αντίδρασή του;

Οι καλές στιγμές είναι αμέτρητες και είμαι σίγουρη πως θα αδικήσω ή θα ξεχάσω κάποιες: θυμάμαι έναν άστεγο που είχε κάτσει να με ακούσει όλο το πρωί και μου είπε πως ήταν η αγαπημένη του στιγμή στην εβδομάδα του. Ακόμη, ένα καλοκαίρι που είχε πιάσει φωτιά στην Βαρυμπόμπη, είχα βάλει ένα χαρτόνι που έγραφα πως τα έσοδα θα διατεθούν στους πυρόπληκτους. Το ποσό που μαζεύτηκε τότε ήταν αρκετά μεγάλο, και είχα νιώσει μεγάλη συγκίνηση από την αλληλεγγύη του κόσμου. Θυμάμαι επίσης, τον υπάλληλο καθαριότητας του δήμου που τον έβλεπα κάθε μέρα για κάποιο διάστημα, και με είχε ακούσει να τραγουδάω το αγαπημένο τραγούδι της γυναίκας του. Κάθε φορά που τον έβλεπα, τραγουδούσα λοιπόν το αντιπολεμικό τραγούδι, “Zombie” από τους Cranberries και μου χαμογελούσε. Από τις αγαπημένες μου στιγμές ήταν όταν μια κοπέλα με νοητικό πρόβλημα, πρότεινε να τραγουδήσουμε μαζί το “Supergirl” από τους Reamonn επειδή όπως είπε «το τραγούδι μιλάει για εκείνη». Είναι τόσες πολλές οι όμορφες στιγμές και είμαι ευγνώμων για όλες. Αν δεν τραγουδούσα στον δρόμο δε θα είχα την δυνατότητα να συνδεθώ και να συναντήσω ανθρώπους από όλες τις πλευρές του πλανήτη, μερικοί από τους οποίους έχουν αποδειχθεί πολύ καλοί φίλοι.

Έχεις παίξει ποτέ μουσική σε άλλες χώρες; Πώς είναι η εμπειρία εκεί σε σχέση με την Ελλάδα;

Ως τεράστια φαν των ταξιδιών, όταν βρίσκομαι στο εξωτερικό με την πρώτη ευκαιρία που βλέπω κάποιον μουσικό στον δρόμο, δεν διστάζω να τους προσεγγίσω και να μάθω τις εμπειρίες τους. Έχω παίξει σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις (πχ Βερολίνο, Βαλέτα, Κοπεγχάγη), αλλά στην Αθήνα το συναίσθημα είναι διαφορετικό. Ο κόσμος εδώ ευχαριστιέται να σου μιλήσει, να σου εκφράσει πώς ένιωσε με την ερμηνεία σου. Στα περισσότερα κράτη, προβλέπεται νομοθεσία για τους μουσικούς του δρόμου, όπου «νοικιάζουν» τη θέση τους, καταβάλλοντας ένα μηνιαίο ποσό. Δυστυχώς η μεταφορά του εξοπλισμού μου με αεροπλάνο είναι πάρα πολύ ακριβή, οπότε και δεν έχω ολοκληρωμένη εμπειρία από το street singing στο εξωτερικό. Από αυτά που έχω δει, το κλίμα είναι πολύ φιλικό ως προς τους street artists.

Επιλέγεις κυρίως ελληνικά τραγούδια ή ξένα; Ποιο είναι το αγαπημένο σου τραγούδι να παίζεις στον δρόμο και γιατί;

Μέχρι πριν δύο χρόνια επέλεγα μόνο ξένα, θεωρούσα μου ταίριαζαν καλύτερα. Σιγά σιγά, και με τις επιρροές από άλλους μουσικούς, ενέταξα κάποια ελληνικά έντεχνα. Σήμερα, τραγουδάω και τα δύο, ανάλογα τη διάθεσή μου, ενώ προτιμώ και κομμάτια που έχουν να δώσουν κάποιο κοινωνικό μήνυμα. Το αγαπημένο μου τραγούδι να παρουσιάζω στο δρόμο είναι με διαφορά το «Τραγουδάμε δίχως φόβο», της Ανοιχτής Ορχήστρας. Πρόκειται για ένα φεμινιστικό τραγούδι, που περιγράφει την πραγματικότητα των γυναικών, και δίνει έμφαση στις γυναικοκτονίες που έχουν γίνει στην Ελλάδα. Κάθε φορά ανατριχιάζω ολόκληρη και συχνά θέλω να βάλω τα κλάματα στο τέλος. Είναι ένα τραγούδι που θα το λέω για πάντα, θα το φωνάζω με όλη μου την ψυχή ειδικά τον στίχο «στο σπίτι αν δε γυρίσω, κάψτε την πόλη». Επίσης όταν τύχει να περνάει κάποια πορεία, συνηθίζω να τραγουδάω τον «κουκουλοφόρο», του Σπύρου Γραμμένου, διότι όπως και να το κάνεις ταιριάζει με την περίσταση.

Τι σκέφτεσαι για το μέλλον; Ποια τα όνειρα και τα σχέδιά σου;

Σε λίγους μήνες, θα πάρω το πτυχίο μου ως κοινωνική λειτουργός και όνειρο μου είναι να γίνω μουσικοθεραπεύτρια. Μέσω της εμπειρίας μου στον δρόμο, επιβεβαίωσα πως η μουσική και η αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους είναι αυτό που με γεμίζει. Και πιστεύω πως η μουσική μπορεί να θεραπεύσει και με επιστημονικό πλέον τρόπο τις ψυχές μας. Ελπίζω σε κάποια χρόνια, που ενδεχομένως να ξαναδιαβάζω αυτήν την συνέντευξη, να έχω ανοίξει τον δικό μου χώρο που θα αφορά την ψυχή και φυσικά τη μουσική, στον οποίο θα είναι δεκτοί όλοι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως τάξης, φύλου, θρησκείας, καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου. Το σίγουρο είναι πως η μουσική στον δρόμο θα παίζει πάντα μεγάλο ρόλο στη ζωή μου.