ΕΤΟΙΜΑΣΟΥ ΓΙΑ “ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΝΕΡΟΥ” ΚΑΙ ΕΝΑ 2024 ΓΕΜΑΤΟ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΓΚΙΝΗΣΕΙΣ

Ό,τι ζήσαμε το 2023 σε θερμοκρασίες και ακραία καιρικά φαινόμενα, μπορείς να το δεις ως trailer όσων μας περιμένουν το 2024.
Δεν το λέω εγώ. Το λένε επιστήμονες του κλίματος που μελετούν τα σχετικά φαινόμενα.

Μόλις αποχαιρέτησε ο πλανήτης το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, στην Ευρώπη καλωσορίσαμε τις πλημμύρες που έπληξαν τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία, αλλά και τις ιστορικά χαμηλότερες θερμοκρασίες χωρών όπως η Φινλανδία και η Σουηδία.

Παραδοσιακά δεν περνούν εύκολα εκεί τους χειμώνες. Ουδέποτε όμως, άλλοτε είχαν για θερμοκρασία το -40.

Σχολεία έκλεισαν, το ρεύμα διεκόπη, ενώ προκλήθηκαν πολλά προβλήματα στους δρόμους που έχουν δημιουργηθεί μεν, για να ανταποκρίνονται σε ψυχρά κλίματα, αλλά όχι για ό,τι πρωτοφανές συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες.

Οι ειδικοί ενημέρωσαν πως επρόκειτο για καταιγίδα που έπληξε τη Δυτική Ευρώπη.

Όχι ότι οι κάτοικοι της Ανατολικής Ευρώπης έζησαν καλύτερες μέρες.

Το κύμα ψύχους που ‘έβγαλε’ η Σιβηρία και η περιοχή της Αρκτικής είχε ως συνέπεια την πτώση της θερμοκρασίας έως τους -30 βαθμούς Κελσίου.

Αριθμός πολύ πιο χαμηλός από εκείνον που δείχνουν συνήθως τα θερμόμετρα τον Γενάρη.

Στη δυτική Ευρώπη προέκυψαν υγρασία και θύελλες (με την ταχύτητα του ανέμου να φτάνει τα 151 χιλιόμετρα την ώρα), που προκάλεσαν προβλήματα στην ηλεκτροδότηση και υλικές ζημιές.

Από ό,τι φαίνεται, τώρα έρχεται η σειρά μας.

ΕΤΟΙΜΑΣΟΥ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΣΥΓΚΙΝΗΣΕΙΣ

Οι δέκα πιο θερμές χρονιές της ιστορίας (δηλαδή, από τότε που γίνονται καταγραφές) περιλαμβάνουν έτη από το 2014 και μετά (2023, 2016, 2020, 2019, 2015, 2017, 2022, 2021, 2018, 2014). Δηλαδή, ανήκουν όλες στην τελευταία 10ετια.

Οι προγνώσεις που προκύπτουν από μελέτες των δεδομένων που καταγράφονται, δείχνουν πως το 2024 δεν θα αποτελέσει την εξαίρεση του κανόνα.

Προτείνεται πως θα είναι πιο θερμό και από το 2023, γεγονός που συνδέεται με τα ρεκόρ θερμότητας που σημειώθηκαν σε τεράστιες περιοχές των ωκεανών και χρειάζονται μήνες για να την απελευθερώσουν.

Δεν θα ήθελα να ξεχνάς πως όλα τα δεινά που ζούμε, τα έχουμε δημιουργήσει εμείς. Δηλαδή, οι άνθρωποι.

Θα μου πεις, όλα αυτά τα έχεις ξαναδιαβάσει, μολονότι δεν φαίνεται να συγκινήθηκες ιδιαίτερα.

Σήμερα λοιπόν, θα θέσουμε το θέμα της κλιματικής κρίσης με τρόπο που σε αφορά στο 100%.

Δηλαδή, αφορά τις διακοπές σου, τις ελληνικές ακτές και το νερό που πίνεις.

Προς αυτήν την κατεύθυνση μάς βοήθησε να πάμε ο φυσικός PhD Msc και μέλος του παρατηρητηρίου Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών, Άγγελος Σωτηρόπουλος.

Όλο ακούς για δυστοπία, αλλά δυστοπία δεν βλέπεις

Ο κύριος Σωτηρόπουλος διευκρίνησε πως «η ηλικία της Γης είναι 4.5 δισεκατομμύρια χρόνια. Η μετεωρολογία έχει στοιχεία για 100 χρόνια, αλλά όχι για όλες τις περιοχές του πλανήτη και όχι με πλήρη λεπτομέρεια. Σε αυτό το παγκόσμιο κενό γνώσης οφείλεται το γεγονός ότι οι προβλέψεις είναι παρακινδυνευμένες.

Τώρα ανακαλύπτουμε το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και κάνουμε πιο συνεπείς και λεπτομερείς μετρήσεις. Έτσι γνωρίζουμε την τάση, προς τα πού πάει το κλίμα. Όχι όμως, και το πότε ή το πώς θα κινηθεί μεσοπρόθεσμα. Δεδομένα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι θα γίνει μακροπρόθεσμα.

Γίνονται ωστόσο, διαρκώς περισσότερες προσπάθειες να μάθουμε περισσότερα πράγματα.

Όλη η επιστήμη προειδοποιεί τώρα για τη δυστοπία που έρχεται και τη διαρκώς αυξανόμενη πίεση που θα μας ασκείται.

Ωστόσο, οι άνθρωποι που χειρίζονται τις καταστάσεις, δεν βλέπουν τα πράγματα όπως τα ακούν. Υπάρχει θέμα. Χανόμαστε στη μετάφραση. Αυτή είναι η πραγματικότητα.

ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΔΕΚΑΤΙΑ

Αν θες να διαβάσεις για το El Niño, το φαινόμενο από το οποίο εξαρτάται ό,τι ζούμε, μπορείς να ‘απευθυνθείς’ σε ένα παλαιότερο άρθρο του Magazine.

Προτιμήσαμε να ζητήσουμε από τον κύριο Σωτηρόπουλο να μας πει πώς εκτιμάται ότι θα επηρεαστεί η καθημερινότητα μας, μέσα στη δεκαετία.

«Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια αν θα γίνει φέτος ή του χρόνου ή σε 5 με 7 χρόνια, ξέρουμε όμως ότι τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα μέσα στη δεκαετία.

Όπως είπα και πριν, δεν έχουμε τη γνώση του πώς έχει αυξηθεί η θερμοκρασία στον πλανήτη -τώρα τη μετράμε- και πώς επηρεάζεται από άλλες παραμέτρους (το λιώσιμο πάγων, τους υδρατμούς που φεύγουν στην ατμόσφαιρα) και πώς μπορεί να επηρεάσει το κάθε τι τη μετεωρολογία δεδομένων.

«Αυτό που φαίνεται από τα διαθέσιμα στοιχεία είναι η τάση για αύξηση των άμεσων φυσικών καταστροφών».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν οι πλημμύρες στη Θεσσαλία, φαινόμενο που δεν συμβαίνει μια φορά κάθε κάποια χιλιάδες χρόνια.

Στην πραγματικότητα, κανείς δεν μπορεί να ξέρει πόσο συχνά μπορεί να εμφανιστεί μια τέτοια συνθήκη, επειδή η κλιματική αλλαγή μελετάται τώρα. Είναι ακόμα κάτι άγνωστο. Άρα μπορεί να έχουμε ίδια συμβάντα σε 1, 2 ή 5 χρόνια.

Οι παρατηρήσεις είναι περιορισμένες σε μικρό χρονικό διάστημα, σε σύγκριση με την ηλικία της Γης. Άρα ουδείς μπορεί να αποκλείσει πως το φαινόμενο θα επαναληφθεί σύντομα.

Να θυμηθώ τις πλημμύρες της Χαλκιδικής; Ή αυτήν της Μάνδρας;».

Στα των έντονων βροχοπτώσεων, φοβάμαι πως θα αυξηθεί η ένταση, όπως και θα γίνεται η εμφάνιση τους σε συχνότερες χρονικές περιόδου.

Αναμένεται να έχουμε και τα αντίστροφα φαινόμενα: έντονες χιονοπτώσεις και περιόδους έντονου ψύχους που θα ‘μεγαλώνουν’.
Αυτά προκαλούν πολλά προβλήματα, όπως είναι οι καταστροφές σε υποδομές.

Υπάρχουν και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις (καταστροφές σπιτιών και επιχειρήσεων, θάνατοι κ.α.), όπως υπάρχουν και συνέπειες στο περιβάλλον (κατολισθήσεις, καταστροφή οικοσυστημάτων, πεταιτέρω υποβάθμιση της ήδη πιεσμένης βιοποικιλότητας της Ελλάδας -που είναι ό,τι μας περιβάλλει, από τα δάση και τους οργανισμούς έως τις θάλασσες).

Η γη δεν συνέρχεται εν τω μεταξύ άμεσα.

Εν μέσω κλιματικής αλλαγής και νέων κλιματικών παραμέτρων, δεν θα έχεις το ίδιο δάσος με αυτό που κάηκε σε 5 χρόνια. Δεν θα έχεις τις ακτές που είχες πριν τη διάβρωση τους σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Ενδέχεται να μην τις έχεις και ποτέ».

ΑΠΟΛΑΥΣΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΟΣΟ ΤΙΣ ΕΧΕΙΣ

Συμφωνούμε με τον κύριο Σωτηρόπουλο πως ο Έλληνας δεν συνηθίζει να ασχολείται με ό,τι δεν τον αφορά άμεσα, σε επίπεδο που να πλήττει τις συνήθειες του.

«Ξέρω πως στην πραγματικότητα, αν δεν δει κάποιος την καταστροφή δεν πείθεται. Στη Θεσσαλία την είδαν και ξέρουν.

Οι επιστήμονες περίμεναν όσα συνέβησαν, αλλά δεν γνώριζαν πότε θα εμφανιστεί το ακραίο αυτό φαινόμενο.

Ακόμα δεν έχουμε σιδηροδρομικό δίκτυο που να διασχίζει τη χώρα.

Θα ήταν χρήσιμο να μην περιμένουμε πρώτα να βιώσουμε κάτι κακό, αλλά να μάθουμε να λειτουργούμε σε συνθήκες κατεπείγοντος».

Διαφορετικά θα αναγκαστούμε να ξεχάσουμε διάφορα.

Όπως κάποιες από τις παραλίες μας. Ή καλύτερα κάποιες από τις ακτές μας.

«Επειδή τα φαινόμενα θα γίνονται πιο έντονα και θα κρατούν περισσότερο -πάντα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις- οι ακτές θα υπόκεινται σε διάβρωση.

Το αποτέλεσμα θα είναι η καταστροφή τους. Αυτό αφορά τον τουρισμό και άλλες δραστηριότητες της χώρας, όπως φυσικά και το περιβάλλον.

Περιμένουμε επίσης, υφαλμύρωση. Με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, τα ύδατα μπαίνουν μέσα στα υπόγεια ύδατα. Έτσι μειώνεται η ποσότητα του πόσιμου νερού. Πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ήδη στα νησιά.

Αυτό το φαινόμενο θα ενταθεί.

«Θα φτάσουμε στο σημείο να έχουμε χρηματιστήριο και για το νερό»

Mε το μοντέλο που καθιερώνεται τώρα, το νερό πάει να αποκτήσει εμπορική αξία. Να μην αποτελεί δηλαδή, κοινωνικό αγαθό ελεύθερης πρόσβασης, καθώς είναι βασικό για την ανθρώπινη ζωή.

«Εν τω μεταξύ, όσο ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, τα φαινόμενα γίνονται πιο έντονα και ραγδαία. Όταν έχει 30 βαθμούς το καλοκαίρι και πιάσει μια καταιγίδα, είναι πολύ πιο ισχυρή από μια καταιγίδα του χειμώνα της χαμηλότερης θερμοκρασίας στα ύδατα και την ξηρά.

Σε θερμοκρασίες 40, 45 και 50 βαθμών Κελσίου τα φαινόμενο θα είναι ακόμα πιο βίαια και ραγδαία.

Γίνεται κατανοητό ότι αν έχεις μεγάλες καταστροφές σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, θα έχεις πολλαπλάσιες στις υψηλότερες θερμοκρασίες.

Εάν προσθέσουμε σε αυτήν την εικόνα και τα καμμένα δάση, διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχει αντιπλημμυρική προστασία, ενώ οι υποδομές δεδομένα είναι ήδη πολύ κακές -λόγω κακού σχεδιασμού ή ελλιπούς κατασκευής κ.α.

Αντιλαμβάνεστε όλοι πως οι συνέπειες είναι μεγάλες».

Και επειδή αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις αρνούνται να προστατεύσουν τους πολίτες αυτού του κόσμου, το πιθανότερο είναι πως θα τις δούμε όλες.