Η ΑΦ’ ΥΨΗΛΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΕΖΩΝ ΣΤΟ ΜΠΑΡΑΖ ΔΑΣΜΩΝ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ
H επιθετική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ ως προς τον εμπορικό πόλεμο που έχει αρχίσει με την Κίνα κορυφώθηκε με νέους δασμούς την Τρίτη.
Oι δυο μεγαλύτερες οικονομίες είναι σε εμπορικό πόλεμο και προφανώς αυτό έχει συνέπειες σε όλον τον πλανήτη, με την Κίνα να είναι το yin στο yang των ΗΠΑ.
Οι Κινέζοι αποφάσισαν να παίξουν με το μυαλό και τις αντοχές του Ντόναλντ Τραμπ που άρχισε αυτόν τον πόλεμο με τους δασμούς προς πάσα κατεύθυνση που μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή και των πολιτών που είπε πως θέλει να προστατεύσει.
Την πρώτη επιβολή δασμών των ΗΠΑ σε εισαγωγές από την Κίνα, ακολούθησαν τα αντίμετρα του Πεκίνου (βλ. δασμοί 34% στα αμερικανικά προϊόντα), με τον Τραμπ να τα “βλέπει” και να “χτυπάει” με έναν επιπλέον 50%. Κατόπιν τούτου, κάποια προϊόντα θα φορολογούνται στο εξής με 104%.
Προειδοποίησε πως αν η Κίνα δεν αποσύρει τους δικούς της δασμούς, θα επανέλθει με νέο “χτύπημα”.
Ενώ όλοι περίμεναν να ρίξουν το χαρτί τους οι Κινέζοι (να προβούν σε νέα αντίποινα), το υπουργείο Εμπορίου της χώρας δήλωσε ότι «η τακτική των ΗΠΑ είναι εντελώς αβάσιμη. Πρόκειται για τυπική μονομερής περίπτωση εκφοβισμού.
Τα αντίμετρα που έχει λάβει η Κίνα αποσκοπούν στη διασφάλιση της κυριαρχίας, της ασφάλειας και των αναπτυξιακών συμφερόντων της και στη διατήρηση της κανονικής διεθνούς εμπορικής τάξης. Είναι απολύτως νόμιμα.
Η απειλή των ΗΠΑ για κλιμάκωση των δασμών στην Κίνα είναι ένα λάθος πάνω στο λάθος. Για άλλη μια φορά αποκαλύπτει τον εκβιαστικό χαρακτήρα των ΗΠΑ, τον οποίον η Κίνα δεν θα δεχτεί ποτέ. Εάν οι ΗΠΑ επιμείνουν στον δικό τους δρόμο, η Κίνα θα αγωνιστεί μέχρι το τέλος».
Λίγες ώρες μετά ανακοινώθηκε πως η Κίνα πάει στο 84% τους δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα.
ΠΟΙΟΣ ΘΑ ANTEΞΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΠΟΝΟ
Οικονομολόγοι εξηγούν πως η “συμπεριφορά” της Κίνας είναι «ρεαλιστικό μείγμα περιφρόνησης και προσαρμογής». Τρέχει μαραθώνιο, ελπίζοντας πως οι ΗΠΑ, που κάνουν αγώνα ταχύτητας, θα “κλατάρουν” σύντομα.
Από την άλλη, ο Τραμπ πιστεύει ότι η αγορά των ΗΠΑ είναι τόσο επικερδής που η Κίνα θα λυγίσει αργά ή γρήγορα.
Ενόσω είναι σε εξέλιξη αυτός ο “αγώνας”, χάνουν και οι δύο και μαζί τους και ο υπόλοιπος κόσμος. Σε ό,τι αφορά τους πρωταγωνιστές, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ αυξάνεται κι έτσι πλήττονται οι καταναλωτές που υποσχέθηκε να προστατεύσει ο Τραμπ.
Εν τω μεταξύ, η προσέγγιση της Κίνας προς την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την Ευρωπαϊκή Ένωση υποδηλώνει έναν αντισυνασπισμό, που δυνητικά αναδιαμορφώνει μακροπρόθεσμα τα εμπορικά μπλοκ.
Τα χρηματιστήρια από το Τόκιο έως τη Νέα Υόρκη να γίνονται ολοένα και πιο ασταθή -όσο συνεχίζεται η παράνοια του πολέμου των δασμών- και την ήδη “τεντωμένη” εφοδιαστική αλυσίδα να αντιμετωπίζει περαιτέρω διακοπές -με ακριβότερα εξαρτήματα και επαναδρομολογήσεις.
Η Mary Lovely, εμπορική εμπειρογνώμονας ΗΠΑ-Κίνας στο Ινστιτούτο Peterson στην Ουάσιγκτον δήλωσε στο BBC ότι «αυτό που βλέπουμε είναι ένα παιχνίδι για το ποιος μπορεί να αντέξει περισσότερο πόνο. Έχουμε σταματήσει να μιλάμε για οποιαδήποτε αίσθηση κέρδους.
Παρά την επιβράδυνση της οικονομίας της, η Κίνα μπορεί να είναι πρόθυμη να υπομείνει τον πόνο για να αποφύγει τη συνθηκολόγηση σε αυτό που πιστεύει ότι είναι η επιθετικότητα των ΗΠΑ».
Η απρόσμενη τακτική της Κίνας
Όταν τον περασμένο Φεβρουάριο ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 10% στα κινεζικά προϊόντα, αφήνοντας να εννοηθεί πως θα υπάρξει συνέχεια, η Κίνα ανακοίνωσε έρευνα της Google για παραβίαση αντιμονοπωλιακών νόμων της χώρας. Aκολούθησαν έρευνες και για άλλες αμερικανικές εταιρείες.
Με αυτόν τον τρόπο έδειξε πως στο μυαλό των αξιωματούχων οι δασμοί δεν είναι η μόνη επιλογή για να “πληγώσεις” τον “εχθρό”. Ότι υπάρχουν ρυθμιστικά εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν προς πίεση των αμερικανικών εταιρειών και της έκθεσης τους στην κινεζική αγορά, από την οποία έχει ήδη αποκλειστεί η Google. Το Πεκίνο πέρασε το μήνυμα πως η Κίνα μπορεί και να χτυπάει ασύμμετρα, στοχεύοντας τα εταιρικά κέρδη και όχι απλώς τις εμπορικές ροές.
Τώρα, μετά τους back to back δασμούς υπέβαλε επίσημες καταγγελίες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, αμφισβητώντας τη νομιμότητα των δασμών των ΗΠΑ μετά από καθεμία από τις τρεις σχετικές ενέργειες.
Ας δούμε όμως, πόσο εξαρτάται ο ένας από τον άλλον.
ΟΙ ΗΠΑ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΝ ΚΙΝΑ -ΟΧΙ Η ΚΙΝΑ ΤΙΣ ΗΠΑ
Η Κίνα είναι η χώρα από που δίνει στις ΗΠΑ το 20 με 25% των εισαγωγών της κάθε χρόνο, έναντι του ποσού των 438.900.000.000 δολ. το 2024 -ποσό αυξημένο κατά 2.8% από το 2023.
Στην τεράστια λίστα των εισαγόμενων προϊόντων είναι και τα iPhones που συντίθεται στην πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη, από την οποία οι Αμερικανοί κάνουν το 27% των εισαγωγών σε κινητά, υπολογιστές και μπαταρίες λιθίου, έναντι 115 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ακολουθούν τα παιχνίδια και οι κονσόλες video games, εισαγωγές αξίας 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων (οι Κινέζοι προμηθεύουν τους Αμερικανούς με το 80% των εισαγωγών τους σε παιχνίδια) και τα είδη ένδυσης και υπόδησης που παρασκευάζονται στην Κίνα (αξίας 50 δισεκατομμυρίων).
Η λίστα ωστόσο, δεν τελειώνει εδώ, καθώς στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν από βίδες έως ηλιακούς συλλέκτες που εισάγονται από την Κίνα, όπως και πολλά ηλεκτρικά μηχανήματα και εργαλεία, είδη όπως οι θήκες τηλεφώνων, τα έπιπλα και τα κλινοσκεπάσματα και φυσικά, πρώτες ύλες φαρμακευτικών προϊόντων και ανταλλακτικά αυτοκινήτων.
Πάμε τώρα, να δούμε τι εισάγει η Κίνα από τις ΗΠΑ και δίνει ποσό κοντά στα 165.000.000.000 δολάρια το χρόνο -ποσό που αντιστοιχεί στο 8% των συνολικών εισαγωγών συνολικής αξίας 2.5 με 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Στην κορυφή της λίστας είναι τα ηλεκτρικά μηχανήματα και ο βαρύς εξοπλισμός, αξίας 20.000.000.000 δολ. Σκεφτείτε τα εξαρτήματα ενός Boeing και αεροδιαστημικά εξαρτήματα και φυσικά, τα semiconductors -που τελούν πια, υπό εμπάργκο.
Στο Νο2 είναι τα γεωργικά προϊόντα (15.000.000.000 δολ.), πράγματα οι ζωοτροφές, τα δημητριακά, το καλαμπόκι, το σιτάρι, τα φασόλια σόγιας, αλλά και το βαμβάκι και το χοιρινό κρέας -και δη μετά την αφρικανική πανώλη των χοίρων που διέλυσε τον πληθυσμό των γουρουνιών της Κίνας.
Πολύ κοντά βρίσκεται το αργό πετρέλαιο, το πετρελαϊκό αέριο και το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Δηλαδή, η ενέργεια (αξίας 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων), με τους Σαουδική Αραβία και Ρωσία να είναι οι κύριοι προμηθευτές. Οι ΗΠΑ έπονται. Μετά, υπάρχουν πρώτες ύλες φαρμακευτικών προϊόντων, χημικά (τα πλαστικά είναι εισαγωγές αξίας από 5 έως 7 εκατομμυρίων δολαρίων).
Ό,τι παίρνει η Κίνα από τις ΗΠΑ, μπορεί να το βρει αλλού, με τους πολίτες να ζουν ήδη υπό καθεστώς παρατεταμένης κρίσης στην αγορά ακινήτων και αυξανόμενη ανεργία. Άρα δεν ξοδεύουν ήδη πολλά. Την ίδια ώρα, ό,τι δίνει η Κίνα στις ΗΠΑ είναι ζωτικής σημασίας και δη για τους Αμερικανούς αγρότες και τις εταιρείες ενέργειας.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΥΕΡΓΕΤΗΘΕΙ Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Οι αμερικανικές εταιρείες είναι πιο ευάλωτες στην όποια αντιδραστική επιβολή δασμών των Κινέζων στα όσα κάνει ο Τραμπ, όπως τονίζει και το Reuters.
Αν συνεχίσει να αυξάνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, αφενός οι Αμερικανοί θα τα πληρώνουν πιο ακριβά, αφετέρου το Πεκίνο θα έχει ένα επιπλέον κίνητρο να “πλημμυρίσει” άλλες αγορές με τα αγαθά της και μάλιστα, σε μικρότερες τιμές. Όπως φυσικά, και να αναζητήσει καλύτερες σχέσεις με άλλους εμπορικούς εταίρους, όπως την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι Κινέζοι διέψευσαν τις εκτιμήσεις
Η Κίνα μπορεί να πλήξει τομείς που συνδέονται με την πολιτική βάση του Τραμπ (τις αγροτικές πολιτείες), ο οποίος πλήττει τα πάντα στην Κίνα. Αυτή η ασυμμετρία υποδήλωνε ότι η Κίνα αξιολογεί την απάντησή της για να αποφύγει την υπερβολική κλιμάκωση, διατηρώντας πιθανώς χώρο για διαπραγματεύσεις.
Μετά το 84% έγινε ξεκάθαρο ότι δεν θέλει να διαπραγματευτεί.
Εν τω μεταξύ, οι έλεγχοι των εξαγωγών σπάνιων γαιών είναι μια στρατηγική ευελιξία, καθώς οι Κινέζοι κυριαρχούν στον παγκόσμιο εφοδιασμό -περίπου το 60-70% της παραγωγής- και αυτά τα υλικά είναι κρίσιμα για τις τεχνολογικές και αμυντικές βιομηχανίες.
Μέσω αυτών, το Πεκίνο δεν τιμωρεί μόνο τις ΗΠΑ. Τουναντίον, υπενθυμίζει στον κόσμο πως είναι αναγκαίο στις αλυσίδες εφοδιασμού. Αυτή η κίνηση θα μπορούσε να αυξήσει το κόστος για τους Αμερικανούς κατασκευαστές, αλλά την ίδια ώρα θα απομάκρυνε την Κίνα από άλλους εταίρους που επενδύουν περισσότερα στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας -πχ Βιετνάμ, Αυστραλία.
Ο Roland Rajah, επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Lowy, εξήγησε στο BBC ότι η Κίνα έχει μια «ευρεία εργαλειοθήκη» για αντίποινα, όπως η περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματός της ή η πίεση των αμερικανικών επιχειρήσεων.
«Το ερώτημα είναι πόσο συγκρατημένοι θα είναι. Υπάρχουν αντίποινα για να σωθεί το πρεστίζ και άλλα με τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει όλο το οπλοστάσιο. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η Κίνα θέλει να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. Μπορεί όμως, να το κάνει».
Και το έκανε.