MONIQUE MAUGAS – BAUZOU: “ΟΤΑΝ ΕΙΣΑΙ 12 ΚΙ Η ΜΑΜΑ ΣΟΥ ΠΕΘΑΙΝΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΣΕ ΣΩΣΕΙ, ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΣ ΠΟΤΕ”

«Το κράτησα βαθιά στην καρδιά μου για χρόνια. Το σκέφτομαι κάθε πρωί μας δεν μιλάω γι’ αυτό. Ξέρετε, δεν θα ‘πρεπε να ήμουν εδώ σήμερα. Θα ‘πρεπε να έχω πεθάνει. 17 Ιουνίου του 1940. Ήμουν 11 χρονών όταν άρχισε ο πόλεμος, και 12 όταν ήρθαν οι στρατιώτες. Ήταν παντού. Κατέβηκα κάτω με τα φρούτα μου και βγήκα στον κήπο. Μπαμ, μπαμ, μπαμ! Η μητέρα μου σκοτώθηκε πέφτοντας πάνω μου για να με προστατέψει (από τις σφαίρες). Όταν είσαι 12 ετών και η μαμά σου πεθαίνει για να σε σώσει, δεν ξεχνάς ποτέ.»

Το όνομά της είναι Monique Maugas Bauzou. Είναι σήμερα 96 ετών. Όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ζούσε με τους γονείς και την αδερφή της στο Taverny στα νοτιοδυτικά προάστια του Παρισίου. Το 1940, είδε τη μητέρα της να αυτοθυσιάζεται προκειμένου να τη σώσει από τα πυρά Γερμανών στρατιωτών. Τα επόμενα χρόνια κατάφερε να επιβιώσει “κατά τύχη” όπως λέει. Κάθε πρωί που ξυπνούσε δεν ήξερε αν θα ήταν και το τελευταίο της. Όταν ο πόλεμος τελείωσε, αποφάσισε ότι θέλει να βοηθήσει ανθρώπους που χρειάζονταν βοήθεια. Μετά τις ιατρικές σπουδές, εργάστηκε ως ερευνήτρια σε νοσοκομεία και φρόντιζε να περνά όσο χρόνο περισσότερο μπορούσε με τους ασθενείς. Εξιστόρησε τυχαία όσα είχε ζήσει σε έναν συνάδελφό της, ο οποίος της ζήτησε να τα γράψει σε σημειώσεις και να τα εκδώσει. Το αποτέλεσμα ήταν το βιβλίο της με τίτλο «Ήμουν 12 ετών κατά την Έξοδο» (“J’ ai Douze ans à l’ Exode”), στο οποίο περιγράφει τα βάσανα και τις στερήσεις που συνάντησε στη διαδρομή της και την ανθρώπινη αλληλεγγύη, στην οποία βασίστηκε για να σωθεί.

Η 96χρονη ηρωίδα από τη Γαλλία αποφάσισε να συμμετέχει στην καμπάνια με τίτλο «Αξιοποίησε την ψήφο σου» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις επερχόμενες ευρωεκλογές και να μοιραστεί την ιστορία της, θέλοντας να θυμίσει ότι ο πόλεμος δεν είναι όσο μακριά πιστεύουμε ότι είναι.

Η συνέντευξη της Μονίκ στο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους “Heroes” του Ευρωκοινοβουλίου:

Η Monique Maugas Bauzou μίλησε στο NEWS 24/7 και περνά με έναν συγκινητικό και καθόλου επιτηδευμένο τρόπο το μήνυμά της ότι η ειρήνη δεν ήταν, δεν είναι και δεν μπορεί να είναι δεδομένη, εάν δεν παλέψουμε για αυτήν. Μια γυναίκα γειωμένη και τετραπέρατη, που δεν έχει χάσει το χαμόγελό της παρά τα όσα κουβαλά. Μαζί, στο πλευρό της ο εγγονός της, Robin Bauzou, σαν ταγμένος φρουρός που θέλει να τη στηρίξει στην προσπάθειά της να επικοινωνήσει την ιστορία της.

Σε κάθε ερώτηση, η Monique παίρνει μια παύση πριν απαντήσει, ζυγίζει προσεκτικά τις κουβέντες της και δεν τις ξοδεύει, γιατί ξέρει πόσο σημαντικό είναι αυτό που έχει να πει:

Τι ορίζετε ως ευτυχία;

«Ομολογώ δεν ήξερα τι είναι ευτυχία πριν να τελειώσει ο πόλεμος. Όμως μετά γνώρισα τον άντρα μου, έναν πολύ ευγενικό άνθρωπο. Περάσαμε 56 χρόνια μαζί και αποκτήσαμε τρία παιδιά, επτά εγγόνια και δύο δισέγγονα. Αυτό πιστεύω ότι είναι η ευτυχία: Να χτίζεις την οικογένειά σου. Κάτι που δεν θεώρησα ότι είναι εφικτό. Όταν βιώνεις την απόλυτη δυστυχία σε πολύ μικρή ηλικία, δεν μπορείς να πιστέψεις ότι είναι πιθανό να γίνεις ευτυχισμένος. Θυμάμαι να λέω στον πατέρα μου “δεν μπορώ να ζήσω έτσι. Είναι αδύνατο. Δεν μπορώ να συνεχίσω“. Εκείνος μου ‘χε απαντήσει “θα συνεχίσεις, θα έρθουν καλύτερες μέρες” αλλά δεν τον πίστευα.

Στη σημερινή Ευρώπη, δεν ηχούν σειρήνες. Οι άνθρωποι της γενιάς μου ξυπνούσαμε το πρωί και δεν ξέραμε αν θα ‘μαστε ζωντανοί το απόγευμα

Ήμουν τυχερή που γνώρισα έναν σύντροφο ζωής, που έκανα παιδιά και ζω πλέον σε περίοδο ειρήνης. Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Στην Ευρώπη σήμερα, δεν ηχούν σειρήνες. Οι άνθρωποι της γενιάς μου ξυπνούσαμε το πρωί και δεν ξέραμε αν θα ‘μαστε ζωντανοί το απόγευμα. Ζούσαμε με αυτόν τον φόβο. Αυτό έχει πλέον τελειώσει, ο φόβος αυτός δεν είναι μέρος της σύγχρονης καθημερινότητας, καθώς πλέον δε ζούμε σε καθεστώς πολέμου. Έχουμε ειρήνη.»

Είστε επιζήσασα πολέμου. Αυτό αποτελεί σοβαρό τραύμα, πώς σας επηρέασε καθώς μεγαλώνατε και πώς το διαχειρίζεστε σήμερα; 

«Η επιρροή που είχε ο πόλεμος στη ζωή μου είναι ότι προσπαθώ να ζω την κάθε μέρα στο έπακρο. Να αξιοποιώ όλα όσα μου προσφέρει η ζωή. Όταν είδα ότι η ευτυχία είναι εφικτή, αποφάσισα να αδράξω τις ευκαιρίες που μου δίνονταν. Επέλεξα να κάνω μια δουλειά που θα περνούσα πολύ χρόνο σε νοσοκομεία. Γνώρισα πολλούς ανθρώπους και παιδιά που ήταν δυστυχείς, που χρειάζονταν βοήθεια. Οι συνάδελφοί μου αναρωτιόντουσαν κάποιες φορές γιατί επιζητούσα να είμαι συνεχώς κοντά στους ασθενείς. Ήταν γιατί γνωρίζω πολύ καλά τι σημαίνει να έχεις ανάγκη άλλους ανθρώπους και να κυνηγάτε μαζί τη ζωή. Οι συνάδελφοί μου πίστευαν ότι κάποιες φορές υπερέβαλα εαυτόν. Δεν νομίζω ότι ισχύει – Συμπονούσα όσους είχαν ανάγκη τον άλλο.»

Ποιες ευρωπαϊκές αξίες θεωρείτε πρέπει να παλέψουμε για να ενισχυθούν;

«Η αλληλοκατανόηση και η διασφάλιση της ειρήνης. Είναι βασικές προϋποθέσεις για να είμαστε ευτυχισμένοι, για να μπορούμε να αποκτήσουμε οικογένειες και να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας με ασφάλεια. Ακόμα και στη διάρκεια του πολέμου, μου είχε καταστεί σαφές ότι πρέπει να υπάρχει αλληλοκατανόηση ώστε να τελειώσει η σύρραξη. “Ήξερα” ήδη κατά κάποιον τρόπο πόσο καλύτερη θα μπορούσε να είναι η Ευρώπη αν δεν υπήρχε πόλεμος, αρκεί να καταλαβαίναμε ο ένας τον άλλο.

Με θυμάμαι μικρή να επισκέπτομαι στο νεκροταφείο τον τάφο της μητέρας μου – την οποία είχα αναγάγει σε αγία – και να της ζητώ να βοηθήσει να σταματήσει ο πόλεμος: “Μαμά σε παρακαλώ, κάνε να μην υπάρχει ο πόλεμος. Κάνε τους ανθρώπους να ακούει ο ένας τον άλλο“. Δεν ήθελα άλλα παιδιά να ζήσουν όσα έζησα εγώ. Είχα πειστεί ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να είμαστε ευτυχισμένοι, η επικοινωνία και κατανόηση. Και αυτές είναι αξίες που πρεσβεύει και προωθεί η Ευρώπη σήμερα.»

Ποιο είναι το μήνυμά σας στους νέους ανθρώπους;

«Αν είμαι εδώ, στο Ευρωκοινοβούλιο, σήμερα, δεν είναι για μένα: Είναι ακριβώς γιατί θέλω να αφήσω κάτι για τις μελλοντικές γενιές. Με σοκάρει το γεγονός ότι πολλά παιδιά και νέοι δεν ξέρουν τι είναι ο πόλεμος.

Δεν θέλω οι άνθρωποί μου να έχουν πεθάνει για το τίποτα. Ήρθα εδώ για τους άλλους, για τις επόμενες γενιές

Εγώ έζησα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ακόμα και περισσότερο απ’ όσο έπρεπε, αλλά όταν τα πιο “γενναία” παιδιά με προσεγγίζουν και μου ζητούν να τους μιλήσω για όσα έζησα, τα ρωτώ με τη σειρά μου τι τους διδάσκουν στα σχολεία: “Δεν μας διδάσκουν πολλά για τον πόλεμο” μού απαντούν. Και αυτό με θλίβει, γιατί δεν θέλω οι άνθρωποί μου να έχουν πεθάνει για το τίποτα. Έτσι ήρθα εδώ για τους άλλους, για τις επόμενες γενιές. Για να μπορούν να συνυπάρχουν και ποτέ ξανά να μην κάνουν πόλεμο.»

Ο Robin Bauzou, ανέφερε από πλευράς του ότι συμμετείχε στην καμπάνια των ευρωεκλογών γιατί ήθελε να μοιραστεί αυτή τη στιγμή με τη γιαγιά του, αλλά πάνω απ’ όλα για να μπορέσει αυτή να μοιραστεί το μήνυμά της. «Το αισθάνεται βαθιά μέσα της. Και κάνει καλά που γνωστοποιεί τα βιώματά της. Μου αρέσει πολύ που η γιαγιά μου έχει πολλές ιστορίες να πει. Και συμφωνώ απόλυτα μαζί της, η κεντρική αξία της Ευρώπης σήμερα είναι η ειρήνη και αποτελεί ένα μικρό θαύμα που πρέπει να διασφαλίσουμε. Πάντα θα υπάρχουν περισσότερα που μπορούν να γίνουν. Μπορούμε να επιτύχουμε αλλαγές μόνο εάν είμαστε ενωμένοι.»

Αυξάνεται το ενδιαφέρον για τις ευρωπαϊκές εκλογές

Το 2019 συμμετείχαν στις εκλογές πάνω από τους μισούς πολίτες που είχαν δικαίωμα ψήφου (50,6 %). Την άνοιξη του 2024, 26.000 πολίτες από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ συμμετείχαν σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με θέμα τις ευρωπαϊκές εκλογές. Με βάση τις απαντήσεις των ερωτηθέντων, πάνω από το 60% των πολιτών στην ΕΕ ενδιαφέρεται για τις εκλογές που θα διεξαχθούν από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου του 2024, έντεκα ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το αντίστοιχο ποσοστό που είχε καταγραφεί την άνοιξη του 2019 (δηλαδή τρεις μήνες πριν από τις προηγούμενες ευρωπαϊκές εκλογές). Επιπλέον, το 71% δηλώνει ότι είναι πιθανό να ψηφίσει, ποσοστό επίσης μεγαλύτερο κατά 10 μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη φορά.

Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει επίσης ότι τέσσερεις στους πέντε Ευρωπαίους πολίτες συμφωνούν ότι «η συμμετοχή στις εκλογές είναι σημαντική για να διαφυλαχθεί η δημοκρατία» (81%) και ότι «η συμμετοχή στις εκλογές είναι σημαντική για να εξασφαλιστεί ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές» (84%). Τέλος, πάνω από οκτώ στους δέκα πολίτες (81%) πιστεύουν ότι η προσέλευση στις κάλπες είναι ακόμη πιο σημαντική λόγω της τρέχουσας γεωπολιτικής κατάστασης.

*Το φιλμ «Αξιοποίησε την ψήφο σου», καθώς και εννέα ακόμη εκδοχές για την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το ραδιόφωνο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κυκλοφορεί από σήμερα σε όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ.