Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΠΕΝΤΕ ΩΡΩΝ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ
Το μίνι πραξικόπημα στη Νότια Κορέα φαίνεται πως ήταν η απέλπιδα προσπάθεια του προέδρου, Γιουν Σουκ Γιολ να σώσει τον εαυτό του από διώξεις.
Ξαφνικά -όπως γίνονται συνήθως αυτά τα πράγματα- ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Γιουν Σουκ Γιολ (παρεμπιπτόντως, το Yoon Suk Yeol προφέρεται ως Γιουν Σακ Γιολ) εμφανίστηκε στις τηλεοράσεις των πολιτών του, για να ενημερώσει πως κηρύττει στρατιωτικό νόμο, Κατηγόρησε την αντιπολίτευση πως ελέγχει το Κοινοβούλιο και «παραλύει» την κυβέρνηση με αντικρατικές δραστηριότητες.
Κατηγόρησε την αντιπολίτευση -το Δημοκρατικό Κόμμα– για «αναίσχυντες αντικρατικές δυνάμεις υπέρ του Βορρά». Δηλαδή, της Βόρειας Κορέας.
Ο τρόπος που, όπως είπε, είχε να ανοικοδομήσει μια ελεύθερη και δημοκρατική χώρα, ήταν μέσω πραξικοπήματος. Παρέλειψε ωστόσο, να αναφερθεί σε συγκεκριμένα μέτρα, γεγονός που έδειχνε πως είναι σε μια κάποια σύγχυση.
Εν αντιθέσει με κάθε άλλο πραξικόπημα ενδεχομένως, της ιστορίας δεν είχε μαζί του κανέναν, με πρώτες τις στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας που επίσης πιάστηκαν εξ απήνης.
Εξ ου και πέντε ώρες αργότερα -μεσολάβησε η παρέμβαση χιλιάδων διαδηλωτών, η ομόφωνη καταψήφιση της Βουλής και η κάθετη πτώση της αξίας του νομίσματος της χώρας-, ο Γιουν επανεμφανίστηκε στις τηλεοράσεις των Κορεατών για να ενημερώσει πως… πραξικόπημα τέλος.
Αν ο στρατός είχε υπακούσει στον Γιουν, η ιστορία δεν θα τελείωνε τόσο απλά.
Η κίνηση που εξελίχθηκε σε απόλυτο φιάσκο είχε λόγο που φαίνεται να ήταν άκρως προσωπικός.
«Λάθος πολιτικός υπολογισμός»
Η δημοτικότητα του είχε κατακρημνιστεί και πια είχε να αντιμετωπίσει και νομικά ζητήματα. Όντας με την πλάτη στον τοίχο, ο Γιουν κατέφυγε στην πλέον ακραία επιλογή του πραξικοπήματος.
Ο Λιφ Έρικ Ίσλι, καθηγητής διεθνών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Γυναικών Ewha της Σεούλ δήλωσε στο BBC πως «η κήρυξη του στρατιωτικού νόμου ήταν μια νομική υπέρβαση και ένας λάθος πολιτικός υπολογισμός.
Με εξαιρετικά χαμηλή δημόσια υποστήριξη και χωρίς ισχυρή υποστήριξη εντός του κόμματός του και της διοίκησής του, ο πρόεδρος θα έπρεπε να γνωρίζει πόσο δύσκολο θα ήταν να εφαρμόσει το αργά τη νύχτα διάταγμά του».
Τα φρέσκα κρεμμύδια έκριναν το εις βάρος του αποτέλεσμα στις βουλευτικές εκλογές
O -πτυχιούχος νομικής από το καλύτερο πανεπιστήμιο της Κορέας, το Seoul National University και εισαγγελέας της χώρας από το 1994- Γιουν ήταν ένα σχετικά νέο πρόσωπο στην πολιτική σκηνή της χώρας, όταν κέρδισε τις προεδρικές εκλογές του 2022.
Είχε μπει στην πολιτική σκηνή το 2021.
Η νίκη του ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με το γεγονός ότι ήταν εκείνος που ανέλαβε τη δίωξη της πρώην προέδρου, Παρκ Γκουν Χι για διαφθορά.
Το 2022 ο ‘ρούκι’ νίκησε οριακά τον φιλελεύθερο αντίπαλο του (με διαφορά μικρότερη του 1% των ψήφων που ήταν η μικρότερη ‘απόσταση’ μεταξύ αντιπάλων για τη θέση από τις πρώτες εκλογές του 1987). Σε μια χώρα που έχει μεγάλα θέματα ως προς τη συμπερίληψη, ο Γιουν κέρδισε τις καρδιές των ψηφοφόρων υποβάλλοντας την υποψηφιότητά του σε μια πλατφόρμα κατά του φεμινισμού.
Όσοι τον προτίμησαν έκριναν πως είναι ο άνθρωπος που μπορεί να επαναφέρει στην κορεατική κοινωνία τις αξίες της (αρχές, διαφάνεια, αποτελεσματικότητα).
Σύντομα κατάλαβαν όλοι πως ήταν ανέτοιμος -για όλα.
Μια από τις μεγαλύτερες γκάφες του είναι το σχόλιο που έκανε για τον πρώην πρόεδρο Τσουν Ντου-χουάν που είχε κηρύξει στρατιωτικό νόμο το 1980 και έγινε υπεύθυνος για τη σφαγή διαδηλωτών.
Ο Γιουν είχε πει πως «ήταν καλός στην πολιτική».
Στο Νο2 της λίστας ήταν τα σχόλια που έκανε μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν στη Νέα Υόρκη, γιατί δεν είχε αντιληφθεί πως το μικρόφωνο του είναι ‘ανοιχτό’. Αποκάλεσε ‘ηλίθιους’ τους νόμους των Αμερικανών.
Το ΤΟΡ3 συμπληρώνει το σκάνδαλο για τα φρέσκα κρεμμύδια. Τον περασμένο Φεβρουάριο επισκέφτηκε μια αγορά τροφίμων και αποθέωσε τις «λογικές τιμές» όπως είπε των φρέσκων κρεμμυδιών. Ένα ‘μπουκέτο’ κόστιζε 60 λεπτά.
Λίγα λεπτά μετά αποκαλύφθηκε πως ήταν τιμή προσφοράς που έγινε χάριν μεγάλης επιδότησης της κυβέρνησης, στη συγκεκριμένη αγορά. Η πραγματική αξία ήταν 3 με 4 φορές μεγαλύτερη.
Ακολούθησε το χάος στα social media, με τους πολίτες να τον κατηγορούν πως δεν έχει ιδέα για το πού έχει φτάσει η κρίση του κόστους ζωής και μοιραία του γύρισαν την πλάτη στις εκλογές. Σημειωτέον, το φρέσκο κρεμμύδι έγινε σύμβολο της εκστρατείας της αντιπολίτευσης που θριάμβευσε.
Το συμβάν κατεγράφη λίγες ώρες πριν την κατάθεση ψήφου των πολιτών στις βουλευτικές εκλογές. Πέρασαν στην ιστορία ως αυτές που ένα ταπεινό λαχανικό γκρέμισε τον πρόεδρο!
Οι Financial Times σημείωσαν και ότι μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ αποκάλυψε τα σχέδιά του να συνεχίσει τα μαθήματα γκολφ, άθλημα που όπως είπε μπορεί να τον βοηθήσει στην οικοδόμηση σχέσεων της χώρας του με τους Αμερικανούς. Πρόσθεσε και ότι «άνθρωποι κοντά στον Πρόεδρο Τραμπ μου είπαν ότι θα είχαμε καλή χημεία».
Στον αντίποδα, έγινε ο λόγος που βελτιώθηκαν οι σχέσεις της Κορέας με την Ιαπωνία που ιστορικά είναι προβληματικές.
Τα -νομικά- κρίματα του Γιουν που μαζεύτηκαν πολλά
Στην Κορέα εξελίσσεται εδώ και καιρό μάχη για την εξουσία (power struggle) μεταξύ των δυο κύριων κομμάτων. Η αντιπαράθεση αναφέρθηκε και στο διάγγελμα του Γιουν για το πραξικόπημα, όταν μεταξύ άλλων είπε πως επρόκειτο για «ξεκάθαρη αντικρατική συμπεριφορά με στόχο την υποκίνηση εξέγερσης».
Toν Απρίλιο το Δημοκρατικό Κόμμα πρόσφερε στον Γιουν και το κόμμα του (Κόμμα Λαϊκής Εξουσίας) μια συντριπτική ήττα στις βουλευτικές εκλογές. Στους μήνες που ακολούθησαν, ο πρόεδρος αφοσιώθηκε στα βέτο που ασκούσε στα νομοσχέδια που ενέκρινε η αντιπολίτευση.
Η αντιπαράθεση εντάθηκε περαιτέρω με αφορμή την ετήσια πρόταση για τον προϋπολογισμό. Η αντιπολίτευση μείωσε τον προϋπολογισμό που είχαν προτείνει η κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα, με το Σύνταγμα να μην επιτρέπει στον πρόεδρο να ασκεί βέτο επί του συγκεκριμένου θέματος.
Παράλληλα, το Δημοκρατικό Κόμμα προετοιμαζόταν για να παραπέμψει μέλη του υπουργικού συμβουλίου και δη τον επικεφαλής της κυβερνητικής υπηρεσίας ελέγχου γιατί «δεν έκανε τη δουλειά του». Δηλαδή, δεν διερεύνησε τις κατηγορίες που αφορούσαν την πρώτη κυρία του έθνους, τη σύζυγο του Γιουν, Kιμ Κιον Χι.
Η Κιμ φέρεται να αποδέχθηκε ως δώρο τσάντα πολυτελούς γαλλικού οίκου από πάστορα που βιντεοσκόπησε την ‘τελετή’ παραλαβής και να χειραγώγησε μετοχές. Εκπρόσωπος του κόμματος του Γιουν είχε χαρακτηρίσει την πρώτη κυρία ως «Μαρία Αντουανέτα» της Κορέας -δεδομένης της φήμης της βασίλισσας της Γαλλίας για τη λατρεία της στον υπερβολικό τρόπο ζωής.
Ο πρώτος κύριος και η πρώτη κυρία της Κορέας, πρωταγωνιστές σε διαδήλωση αγροτών που ζητούσαν την παραίτηση του Γιουν.
Είχε αναγκάσει τον σύζυγό της να βγει δημοσίως και να ζητήσει συγγνώμη («έπρεπε να συμπεριφερθεί καλύτερα»), πριν προσθέσει ότι τα media την είχαν «δαιμονοποιήσει» και πως οι ισχυρισμοί ήταν «υπερβολικοί».
Εξήγγειλε πως θα δημιουργήσει μια επιτροπή που θα επιβλέπει τα καθήκοντα της πρώτης κυρίας, αρνούμενος να διατάξει έρευνα για τις ύποπτες δραστηριότητες της. Το έκανε μετά το δεύτερο σκάνδαλο της, για χειραγώγηση μετοχών και λογοκλοπή της πανεπιστημιακής της διατριβής, στις αρχές του 2024.
Στο μεσοδιάστημα ξέσπασε άλλο σκάνδαλο. Στις αρχές του περασμένο Νοεμβρίου, ο αυτοαποκαλούμενος broker της πολιτικής εξουσίας Μιουνγκ Τεκ Κιουν κατέθεσε για τη φερόμενη εμπλοκής του στις εκλογές, με τον πρόεδρο και την πρόεδρο της χώρας.
Κατά τους Korean Times κατηγορείται ότι έλαβε περίπου 90 εκατομμύρια γουόν (περί τα 62.000 ευρώ) από την πρώην βουλευτή του κυβερνώντος Κόμματος Λαϊκής Εξουσίας, Γιουν καθώς του έστειλε μέρος του βουλευτικού της μισθού σε δεκάδες περιπτώσεις μεταξύ Αυγούστου 2022 και Δεκεμβρίου 2023 -ενώ κέρδισε στις ενδιάμεσες εκλογές για μια εκλογική περιφέρεια στο Τσανγκ-γον τον Ιούνιο του 2022.
Υπήρχε η υποψία πως μια υπηρεσία δημοσκοπήσεων, της οποίας ο Μιουνγκ είναι de facto ιδιοκτήτης, διεξήγαγε 81 δημοσκοπήσεις για τον Γιουν πριν από τις προεδρικές εκλογές του Μαΐου 2022.
Σε αντάλλαγμα, ο Μιουνγκ χρησιμοποιώντας τους δεσμούς του με τον πρόεδρο και την πρώτη κυρία, φέρεται να τους ζήτησε να βοηθήσουν την πρώην νομοθέτη Κιμ Γιουνγκ-Σαν να εξασφαλίσει την υποψηφιότητα για την εκλογική περιφέρεια. Αφού προτάθηκε και εξελέγη, φέρεται να πρόσφερε τα χρήματα στον Μιουνγκ ως αντάλλαγμα.
Προηγήθηκε η αποκάλυψη ηχογραφημένης συνομιλίας του Μιουνγκ με τον Γιουν, η οποία έδειχνε πως ο μετέπειτα πρόεδρος προσπάθησε να επηρεάσει την διαδικασία επιλογής υποψηφίων του κόμματος, υπέρ της πρότασης του… συνεργάτη του.
Μια ημέρα μετά την ανάκριση του Μιουνγκ, ο Γιουν ζήτησε και πάλι συγγνώμη που προκλήθηκαν νέες ανησυχίες, οι οποίες αφορούσαν τον ίδιο και τη σύζυγό του. Αρνήθηκε ωστόσο, τις κατηγορίες.