ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙ ΕΝΑ ΛΟΑΤΚΙ+ ΑΤΟΜΟ ΤΟ 2024

Ένα ταξίδι μπορεί να προσφέρει μοναδικές εμπειρίες και να εμπλουτίσει τη ζωή μας μέσα από την επαφή με νέες κουλτούρες. Ιστορία, πολιτισμός, εκπληκτικά τοπία και γαστρονομία, κάποια από τα πεδία ενδιαφέροντος των ταξιδιωτών.

Για τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, ωστόσο, η επιλογή ενός ασφαλούς και φιλικού προορισμού είναι προαπαιτούμενο, καθώς η αποδοχή, οι νόμοι και η προστασία σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα ποικίλλουν ευρέως σε όλο τον κόσμο.

Άλλωστε, σύμφωνα με τις τελευταίες καταγραφές, αυτή τη στιγμή 62 χώρες ποινικοποιούν την ομοφυλοφιλία παγκοσμίως. Οι περισσότερες από αυτές βρίσκονται στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ασία, ενώ υπάρχουν και ορισμένες σε Αμερική, Καραϊβική και Ωκεανία.

Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΛΟΑΤΚΙ+ ΣΧΕΣΕΩΝ

Οι νομικές κυρώσεις κατά της ερωτικής/σεξουαλικής δραστηριότητας μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου ποικίλλουν ανά χώρα ως προς το πεδίο εφαρμογής και την τελική εφαρμογή τους.

Σε ορισμένες χώρες, τιμωρούνται μόνο συγκεκριμένες σεξουαλικές πράξεις, ενώ σε άλλες οι νόμοι είναι πιο γενικοί και συχνά ασαφείς. Η πλειονότητα των χωρών αυτών ποινικοποιεί ρητά το σεξ μεταξύ ανδρών, μέσω νόμων για τη “σοδομία” και τα “αφύσικα αδικήματα”.

Οι ποινές κυμαίνονται από πρόστιμα έως ισόβια κάθειρξη, ακόμη και θανατική ποινή.

Criminalisation of consensual same-sex sexual acts - ILGA World - Downloaded 2024-06-05 (1)

ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΑΤΚΙ+ ΣΧΕΣΕΩΝ – ΟΙ 62 ΧΩΡΕΣ ΑΝΑ ΗΠΕΙΡΟ

ΑΣΙΑ

• Αφγανιστάν
• Μπαγκλαντές
• Μπρουνέι
• Ινδονησία
• Ιράν
• Ιράκ
• Κουβέιτ
• Λίβανος
• Μαλαισία
• Μαλδίβες
• Μιανμάρ
• Ομάν
• Πακιστάν
• Παλαιστίνη
• Κατάρ
• Σαουδική Αραβία
• Σρι Λάνκα
• Σύρια
• Τουρκμενιστάν
• Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
• Ουζμπεκιστάν
• Υεμένη

ΑΦΡΙΚΗ

• Αλγερία
• Μπουρούντι
• Καμερούν
• Τσαντ
• Κομόρες
• Αίγυπτος
• Ερυθραία
• Εσουατίνι
• Αιθιοπία
• Γκάνα
• Γκινέα
• Κένυα
• Λιβερία
• Λιβύη
• Μαλάουι
• Μαυριτανία
• Μαρόκο
• Ναμίμπια
• Νιγηρία
• Σενεγάλη
• Σιέρρα Λεόνε
• Σομαλία
• Νότιο Σουδάν
• Σουδάν
• Τανζανία
• Γκάμπια
• Τανζανία
• Τυνησία
• Ουγκάντα
• Ζάμπια

ΚΑΡΑΪΒΙΚΗ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗ

• Γρενάδα
• Γουιάνα
• Τζαμάικα
• Αγία Λούκια

ΩΚΕΑΝΙΑ

• Κιριμπάτι
• Παπούα Νέα Γουινέα
• Σαμόα
• Νήσοι Σολομώντα
• Τόνγκα
• Τουβαλού

ΟΙ 7 ΧΩΡΕΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ Η ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΤΙΜΩΡΕΙΤΑΙ ΜΕ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Η Διεθνής Ένωση για ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, γνωστή ως ILGA ενημερώνει σχετικά με το νομικό καθεστώς ως προς την αντιμετώπιση των ατόμων αυτών στις διάφορες χώρες του κόσμου.

Σύμφωνα με την έκθεση του 2024, οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις είναι παράνομες σε 62 χώρες, ενώ σε 7 χώρες τιμωρούνται με θανατική ποινή.

Συγκεκριμένα, με θάνατο τιμωρείται η ομοφυλοφιλία στη Μαυριτανία, το Μπρουνέι, τη Νιγηρία, την Ουγκάντα, τη Σαουδική Αραβία, το Ιράν και την Υεμένη.

Αναλυτικά:

Μπρουνέι: Το σουλτανάτο του Μπρουνέι εφαρμόζει ένα διπλό νομικό σύστημα, με το κοινό δίκαιο και το δίκαιο της Σαρία να λειτουργούν παράλληλα. Σύμφωνα με το άρθρο 82 του διατάγματος του Ποινικού Κώδικα Syariah (SPCO) (2013), η θανατική ποινή μπορεί να επιβληθεί για πράξεις “σοδομίας”. Το άρθρο 92 παράγραφος 3 ποινικοποιεί τις λεσβιακές πράξεις, οι οποίες μπορούν να επιφέρουν χρηματική ποινή, φυλάκιση έως 10 ετών, μαστίγωμα ή συνδυασμό αυτών. Το άρθρο 377 (Κεφάλαιο 22) του κοσμικού Ποινικού Κώδικα (1951) ποινικοποιεί τα “αφύσικα αδικήματα”, που ορίζονται ως “σαρκική συνουσία ενάντια στην τάξη της φύσης με οποιονδήποτε άνδρα, γυναίκα ή ζώο”. Το 2017, το Διάταγμα του Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικό) (2017) αύξησε την ποινή για καταδίκη σύμφωνα με το άρθρο 377 του κοσμικού Ποινικού Κώδικα σε φυλάκιση για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα 30 χρόνια και μαστίγωμα. Προηγουμένως, η ποινή ήταν φυλάκιση έως και 10 ετών και πρόστιμο.

Ιράν: Το 1991, οι νομοθέτες ενέκριναν ένα νέο Ισλαμικό Ποινικό Κώδικα, για μια πενταετή δοκιμαστική περίοδο και αργότερα τον ανανέωσαν για περιόδους πέντε και δέκα ετών. Αυτός ο Κώδικας επέφερε τη θανατική ποινή για “σοδομία”, που αφορά τις σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ ανδρών. Το Ιράν ποινικοποιεί τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ανδρών, επιβάλλοντας θανατική ποινή, αλλά και τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ γυναικών, η οποία τιμωρείται με μαστίγωμα.

Μαυριτανία: Οι συναινετικές σεξουαλικές πράξεις ομόφυλων ατόμων ποινικοποιούνται σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα που βασίζεται στη Σαρία (1983) ως “άσεμνες πράξεις” ή “πράξεις κατά της φύσης”. Σύμφωνα με το άρθρο 308 του Ποινικού Κώδικα της χώρας, οι άνδρες τιμωρούνται με θανατική ποινή και συγκεκριμένα με δημόσιο λιθοβολισμό. Οι γυναίκες υπόκεινται σε “διορθωτική ποινή φυλάκισης” από 3 μήνες έως 2 χρόνια και χρηματική ποινή, σύμφωνα με το άρθρο 306.

Νιγηρία: Το ποινικό δίκαιο της Νιγηρίας βασίζεται σε μια σειρά από διαφορετικά νομικά πλαίσια. Σε κρατικό επίπεδο, ομοσπονδιακό και εθιμικό ή θρησκευτικό, αυτά τα πλαίσια διαδραματίζουν ποικίλους ρόλους στην ποινικοποίηση των συναινετικών σεξουαλικών πράξεων μεταξύ των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Η Νιγηρία ποινικοποιεί τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ανδρών, τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ γυναικών και την έκφραση φύλου των τρανς ατόμων, ενώ επιβάλλει τη θανατική ποινή.

Σαουδική Αραβία: Σύμφωνα με τους νόμους της χώρας, η ομοφυλοφιλία είναι ένα από τα πιο “ειδεχθή εγκλήματα”. Εκτός από τη θανατική ποινή, μπορεί να επιβάλλονται πρακτικές φυλάκισης, σωματικής τιμωρίας ή “μεταστροφής”. Η Σαουδική Αραβία ποινικοποιεί τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ανδρών, τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ γυναικών και την έκφραση φύλου των τρανς ατόμων, ενώ επιβάλλει τη θανατική ποινή.

Ουγκάντα: Η νομοθεσία της Ουγκάντας ορίζει τη θανατική ποινή για “επιβαρυμένη ομοφυλοφιλία”, σε περιπτώσεις που το άτομο που καταδικάζεται είναι “κατά συρροή δράστης” (που έχει δηλαδή προηγουμένως καταδικαστεί ξανά για σεξουαλικές πράξεις με ενήλικο πρόσωπο που έχει συναινέσει). Επιπλέον, η θανατική ποινή επιβάλλεται όταν “το άτομο εναντίον του οποίου διαπράχθηκε το αδίκημα έχει προσβληθεί από ανίατη ασθένεια”. Σύμφωνα με τους ορισμούς του νόμου, για αυτή η διάταξη θα μπορούσε να εφαρμοστεί επιβολή της θανατικής ποινής εάν ένα από τα εμπλεκόμενα άτομα προσβληθεί από τον ιό HIV ως αποτέλεσμα της σεξουαλικής πράξης. Επιπλέον, σύμφωνα με τους νόμους, η θανατική ποινή θα μπορούσε να εφαρμοστεί όταν ένας από τους ενήλικες που εμπλέκονται “είναι άτομο με αναπηρία ή σε προχωρημένη ηλικία, ανεξάρτητα από την ικανότητά του να συναινέσει”. Η Ουγκάντα ποινικοποιεί τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ανδρών, τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ γυναικών και την έκφραση φύλου των τρανς ατόμων, ενώ επιβάλλει τη θανατική ποινή.

Υεμένη: Η χώρα ποινικοποιεί τη “σοδομία”, η οποία ορίζεται ως “η πρωκτική επαφή ενός άνδρα με άλλον” και ορίζει ότι “και οι δύο σοδομίτες, είτε άνδρες είτε γυναίκες τιμωρούνται με 100 μαστιγώματα αν δεν είναι παντρεμένοι”. Για τους άνδρες, η νομοθεσία αναφέρει ότι “επιτρέπεται η επίπληξή τους με φυλάκιση για περίοδο που δεν υπερβαίνει το ένα έτος, τιμωρία με λιθοβολισμό μέχρι θανάτου εάν είναι παντρεμένοι”. Ο νόμος ποινικοποιεί επίσης τις λεσβιακές σεξουαλικές επαφές, οι οποίες ορίζονται ως “η συνουσία μεταξύ μιας γυναίκας και μιας άλλης”. Αυτή επιφέρει πιθανή ποινή φυλάκισης για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα τρία χρόνια. Επιπλέον. υπάρχουν τιμωρίες που σχετίζονται με την “τιμή” και την “ντροπή”, ενώ ποινικοποιείται ομοίως η« “ανηθικότητα” και η “πορνεία”.

ΛΟΑΤΚΙ+ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ – ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Ο νέος “rainbow χάρτης” της Ευρώπης, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος κυκλοφόρησε από την οργάνωση ILGA-Europe.

Ο συγκεκριμένος χάρτης αποτυπώνει το πού βρίσκεται κάθε χώρα της Ευρώπης σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, στα εγκλήματα μίσους, στην αναγνώριση των τρανς, ίντερσεξ ατόμων κτλ.

Ο χάρτης δημοσιεύθηκε στα μέσα Μαΐου από την οργάνωση, με τα ευρήματα να παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον σχετικά με τις αλλαγές που σημειώθηκαν μέσα σε έναν χρόνο.

Οι 49 χώρες που συμμετέχουν κατατάσσονται σε μια λίστα σύμφωνα με το σκορ που συγκεντρώνουν.

2024-rainbow-map

Στην πρώτη θέση με την καλύτερη επίδοση βρέθηκε για ακόμη μια χρονιά η Μάλτα (88%), ενώ ακολουθούν η Ισλανδία (83%), το Βέλγιο (78%), η Δανία (76%), η Ισπανία (76%) και η Φινλανδία (71%).

Η Μάλτα βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης τα τελευταία 9 χρόνια.

Με 83 βαθμούς, η Ισλανδία ανέβηκε στη δεύτερη θέση με άνοδο τριών θέσεων ως αποτέλεσμα της νέας νομοθεσίας που απαγορεύει τις πρακτικές μεταστροφής και διασφαλίζει ότι η υγειονομική περίθαλψη για τα τρανς άτομα βασίζεται στην αποπαθολογία.

Το Βέλγιο απαγόρευσε επίσης τις πρακτικές μεταστροφής και έρχεται στην τρίτη θέση στην κατάταξη με βαθμολογία 78.

Στον αντίποδα, τη χειρότερη φετινή επίδοση στα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα μεταξύ των 49 χωρών καταγράφουν η Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν με μόλις 2%, ενώ ακολουθούν Τουρκία (5%), Αρμενία (9%) και Λευκορωσία (11%).

Η Ρωσία έχασε 7 βαθμούς και έπεσε 3 θέσεις λόγω της ομοσπονδιακής νομοθεσίας που απαγορεύει τη φυλομετάβαση.

Η Πολωνία εξακολουθεί να βρίσκεται στο τέλος της κατάταξης της ΕΕ με 18%, ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (19%) και τη Βουλγαρία (23%).

Η Ελλάδα έχει ανέβει μια θέση στον φετινό χάρτη και πλέον βρίσκεται στην 7η, με βαθμολογία 70.77%, σε σχέση με τον περασμένο χρόνο που το σκορ της χώρας ήταν στο 57%.

Σύμφωνα με την έκθεση, πολλά τρανς άτομα στην Ελλάδα, για ακόμη μια χρονιά ήρθαν αντιμέτωπα με σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, καταφέρνοντας μετά βίας να καλύψουν βασικές ανάγκες επιβίωσης.

Επιπλέον, η οργάνωση στέκεται στη νομοθεσία της Ελλάδας για το μεταναστευτικό, η οποία χαρακτηρίζεται ως ξεπερασμένη σε ζητήματα που αφορούν τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, καθώς ο νόμος δεν συμπεριλαμβάνει τους queer μετανάστες.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, η ρητορική μίσους από πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες αποτελεί σοβαρό πρόβλημα, ιδίως κατά την περίοδο των εθνικών εκλογών του Ιουνίου, με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Στέφανο Κασσελάκη, να έχει γίνει στόχος ομοφοβικών.

Την ίδια στιγμή, παρόμοια ρητορική εντοπίζεται συχνά και από τους εκπροσώπους των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.

Σε ό,τι αφορά τα intersex πρόσωπα, τα περισσότερα περιστατικά διαπράττονται από την ιατρική κοινότητα, μέσω των επεμβάσεων “κανονικοποίησης” φύλου (IGM).

Η ILGA-Europe υπογραμμίζει ότι τα εγκλήματα μίσους συνεχίζουν να αποτελούν ένα σοβαρό ζήτημα στην Ελλάδα, κάνοντας αναφορά στη δολοφονία της τρανς Κουβανής Άννας Ιβάνκοβα, τον περασμένο Ιούλιο, στη διαχείριση του εγκλήματος από τα Μέσα, αλλά και στην επίθεση σε βάρος ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστών, που πραγματοποίησαν διαμαρτυρία έξω από το σπίτι του θύματος.

Σε ό,τι αφορά στην ελευθερία του συνέρχεσθαι, πολλά περιστατικά έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του Athens Pride 2023, όπως η μεταφορά της εκδήλωσης σε άλλη Πλατεία (λόγω του περιπτέρου της ΝΔ), οι επιθέσεις σε βάρος ενός τρανς ατόμου, αλλά και σε βάρος αρκετών μεταναστών.

Σε σχέση με την εκπαίδευση, η έκθεση αναφέρεται στη νέα νομοθεσία για την καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού, αλλά και στην «αθώωση» της δασκάλας, που προέβαλε σε δημοτικό σχολείο την ταινία «Αγόρια στο Ντους».

Επιπλέον, στις 28 Αυγούστου, το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας ενέκρινε τη λειτουργία του πρώτου καταφυγίου για ΛΟΑΤΚΙ+ αστέγους.

Παράλληλα, στις θετικές αλλαγές υπογραμμίζεται η προώθηση των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων από την κυβέρνηση και η επιβεβαίωση της θεσμοθέτησης της ισότητας στον γάμο. Ωστόσο, αναφέρεται η απουσία κάποιου αρμόδιου φορέα για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, καθώς και η εισαγωγή τριών ακροδεξιών κομμάτων στη Βουλή.

Όσον αφορά στην υγεία, η πρόσβαση στις υπηρεσίες επιβεβαίωσης φύλου παρέμεινε δύσκολη, ειδικά για τα μη ασφαλισμένα άτομα. Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο η πρόσβαση σε ένα φάρμακο ορμονοθεραπείας ανεστάλη, λόγω μιας αλλαγής στις συνταγές, με τη νέα διαδικασία που πρότεινε το υπουργείο Υγείας να είναι περίπλοκη και χρονοβόρα.

Σε σχέση με τη συμμετοχή στη δημόσια ζωή, ειδική αναφορά γίνεται στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ., ως ανοιχτά γκέι προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ενώ υπογραμμίζεται και η πίεση που ασκήθηκε στους δημοσιογράφους και στους υποψηφίους κατά τις εκλογές, να ασχοληθούν με τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα.

2024_greece

 

 Η ILGA-Europe συνιστά στην Ελλάδα:

• Την ανάπτυξη ενός δίκαιου, διαφανούς νομικού πλαισίου για τη νομική αναγνώριση του φύλου με βάση μια διαδικασία αυτοπροσδιορισμού και χωρίς καταχρηστικές απαιτήσεις (όπως GID/ιατρική διάγνωση, υποχρεωτικό διαζύγιο ή ηλικιακό περιορισμό) και επιτρέποντας την αλλαγή ονόματος χωρίς εμπόδια και ηλικιακούς περιορισμούς.
• Την αναγνώριση της τρανς γονεϊκότητας, αναγνώριση του νόμιμου φύλου των γονέων και ευθυγράμμιση με τις διαθέσιμες επιλογές φύλου.
• Την ενίσχυση της αστυνομικής προστασίας για τις δημόσιες ΛΟΑΤΚΙ+ εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας από ταραχές ή επιθέσεις.

*Οι παραπάνω συστάσεις έγιναν πριν από την ψήφιση του νόμου για την ισότητα στον γάμο.