ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ Ο ΧΟΡΟΣ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΜΕ ΤΙΣ ΛΙΤΑΝΕΙΕΣ

Χωρίς οξυγόνο ο άνθρωπος αντέχει από 3 έως 6 λεπτά, πριν αρχίσουν οι σοβαρές εγκεφαλικές βλάβες από τις οποίες σπάνια επιβιώνει κάποιος.

Χωρίς νερό, από 3 έως 5 ημέρες, με την αφυδάτωση να γίνεται θανατηφόρα.

Χωρίς φαγητό μπορούμε να επιβιώσουμε από 1 έως 2 μήνες -έως ότου καταρρεύσουν τα όργανα. Βασική προϋπόθεση για να φτάσουμε στο μάξιμουμ είναι να πίνουμε αρκετό νερό.

Αγαθό που στερεύει σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, με την έλλειψη να είναι πια εξόχως ανησυχητική.

Τόσο που αυξάνονται και πληθαίνουν διαρκώς οι εκκλησίες που απευθύνουν στους πιστούς καλέσματα για λιτανείες και δεήσεις επί της «μάστιγας της ανομβρίας». Κάτι που είχε γίνει το 1990.

Η λιτανεία για τη βροχή θεωρείται μια συλλογική πράξη πίστης που βασίζεται στην πεποίθηση ότι η προσευχή και η ταπείνωση μπορεί να συγκινήσουν τον Θεό και να φέρουν την πολυπόθητη βροχή, προκειμένου να ευλογηθεί η γη και να αποκατασταθεί η ισορροπία στη φύση.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ενωμένης Ρωμιοσύνης «οι φυσικές καταστροφές είναι ουσιαστικά πνευματικές καταστροφές. Όσο τα στοιχεία της φύσης εξαγριώνονται ενάντια στον δυνάστη άνθρωπο, τόσο το καταλάγιασμά τους γίνεται δυσκολότερο αφού βγάλαμε τον Κύρη των στοιχείων από τη μέση.

Παραμερίσαμε Εκείνον που είναι «ο επιβλέπων επί τήν γήν, και ποιών αυτήν τρέμειν, ο απτόμενος των ορέων, και καπνίζονται».

Θα εξετάσουμε το φαινόμενο που μας γύρισε τριάντα χρόνια πίσω, αφού πρώτα διευκρινίσουμε κάποια βασικά δεδομένα.

Γιατί δεν βρέχει και όταν βρέχει γίνεται χαλασμός;

Ό,τι ζούμε -σε επίπεδο έλλειψης νερού, αφού δεν βρέχει- συνδέεται άμεσα με την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας (ναι, την κλιματική κρίση που δημιουργήσαμε εμείς οι άνθρωποι με διάφορους τρόπους –εκπομπές αερίων, αποψιλώσεις δασών, αλλαγή χρήσης γης, ταχεία αστικοποίηση που οδήγησε στο φαινόμενο της θερμικής νησίδας -αύξηση θερμοκρασίας στις πόλεις και αλλαγή τοπικού κλίματος).

Η θερμότητα προκαλεί μεν, μεγαλύτερη εξάτμιση υγρασίας από τους ωκεανούς, τις λίμνες και τα ποτάμια, αλλά την ίδια ώρα αλλάζει τα μοτίβα των ανέμων και τις καιρικές συνθήκες. Έτσι επηρεάζει την κατανομή των βροχών.

Σε πολλές περιοχές τα ατμοσφαιρικά συστήματα που φέρνουν τη βροχή είναι πια λιγότερο συχνά ή έχουν γίνει αδύναμα, με τις αλλαγές στη θερμοκρασία της Γης να επηρεάζουν τους ανέμους και τα ρεύματα που μεταφέρουν τις βροχοπτώσεις -τα οποία μετατοπίζονται κι έτσι εκεί που έβρεχε σταθερά, δεν βρέχει πια.

Κατά συνέπεια, προκύπτουν παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας.

Όταν ωστόσο, οι συνθήκες είναι κατάλληλες για βροχή, αυτή είναι έντονη, καθώς λόγω της αυξημένης θερμοκρασίας της Γης, αυξάνεται η θερμοκρασία των ωκεανών κάτι που επηρεάζει την ένταση των καταιγίδων. Η ατμόσφαιρα συγκρατεί περισσότερη υγρασία. Το αποτέλεσμα είναι οι έντονες καταιγίδες που προκαλούν πλημμύρες, παντού. Ακόμα και στη Σαχάρα.

Ποιοι εμπνεύστηκαν τα τελετουργικά για τη βροχή

Οι πιο παλιές καταγραφές πρακτικών και τελετουργικών που είχαν ως στόχο να παρακαλέσουν θεία, ουρανούς ή ό,τι άλλο να βρέξει ήταν οι Σουμέριοι, οι Ακκάδιοι και οι υπόλοιποι πολιτισμοί της αρχαίας Μεσοποταμίας, την 3η χιλιετία π.Χ

Οι Σουμέριοι είχαν θεό της καταιγίδας και του νερού (Ενλίλ), οι Βαβυλώνιοι του ουρανού (Ανού), ενώ υπήρχε και ο Ένκι, θεός των υδάτων και της σοφίας.

Στην αρχαία Αίγυπτο είχαν τον Σου ως θεό του ουρανού και της βροχής.

Οι αρχαίοι Ρωμαίοι είχαν τη θεά Τελλούς και το θεό Ιουπίτερ (ο δικό ςμας Δίας), οι Αζτέκοι τον Τλάλοκ (θυσίαζαν και ανθρώπους), οι Μάγια τον Τσακ, φυλές Ινδιάνων (πχ Ναβάχο) εφάρμοσαν τους χορούς της βροχής, η αρχαία Κίνα είχε τελετές και προσφορές στο Δράκο της Βροχής, οι Ινδοί τον Ίντρα και αφρικανικές φυλές (πχ Ζουλού και Μασάι) τελετουργικές προσευχές και χορούς με τους οποίους ζητούσαν βροχή από τους θεούς της φύσης.

Στα δικά μας, οι Μινωίτες της Κρήτης να είναι οι πρώτοι πρόγονοι -που σύμφωνα με καταγραφές- έφτιαξαν τελετουργία μήπως και συγκινηθεί ο Δίας και στείλει βροχή.

ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΗΜΩΝ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΞΕΙ

Οι αρχαίοι Έλληνες προσεύχονταν στον Δία για να στείλει βροχή, σε περιόδους ξηρασίας. Ήταν ο θεός του ουρανού και των κεραυνών και άρα υπεύθυνος (και) για τη βροχή.

Σε ακραίες συνθήκες, όταν η βροχή ήταν επιτακτική ανάγκη γίνονταν θυσίες στο όνομα του Δία, ώστε να τα καταστροφικά καιρικά φαινόμενα.

Γενικά, οι θυσίες αποτελούσαν ένα σημαντικό μέρος των θρησκευτικών τελετών των αρχαίων Ελλήνων και συνδέονταν με την πίστη τους ότι ο Δίας μπορούσε να επηρεάσει άμεσα τη ζωή τους.

Τι θυσίες όμως, γίνονταν στο όνομα της βροχής.

Έσφαζαν και έκαιγαν ταύρους, κριάρια και πρόβατα (το κρέας κρατείτο για κατανάλωση μετά τη θυσία και τα οστά και το λίπος καίγονταν στο βωμό, ο καπνός ανέβαινε στον ουρανό και έτσι ‘δέχονταν’ οι θεοί τη θυσία -μέσω του αρώματος του καπνού), πρόσφεραν καρπούς, σιτηρά, κριθάρι και άρτο (δηλαδή, προϊόντα της γης) και έκαναν σπονδές (έριχναν κρασί στο έδαφος ή στο βωμό ως ένδειξη παράκλησης ή νερό και μέλι αν δεν ήθελαν απλά να βρέξει, αλλά να γίνει βρέξει πολύ)

Οι πρόγονοι απευθύνονταν και στη Δήμητρα, θεά της γεωργίας και της γονιμότητας της γης για να ευλογήσει τη σοδειά τους και να στείλει βροχή.

Όπως αναφέρει το Ίδρυμα του Μείζονος Ελληνισμού υπήρχαν ειδικές τελετές, όπως τα Θεσμοφόρια. Δεν είχαν δικαίωμα συμμετοχής οι άνδρες.Μια ένωση γυναικών -σύμβολο της γονιμότητας- αναλάμβανε το τριήμερο event που γινόταν στο ιερό της Δήμητρας και ολοκληρωνόταν με συγκεκριμένη τελετουργία.

«Χαρακτηριστικό μέρος της γιορτής αποτελούσε η θυσία χοίρου. Aυτή ερμηνεύεται από το μύθο της απαγωγής της Κόρης, σύμφωνα με τον οποίο οι χοίροι του βοσκού Ευβουλέα εξαφανίστηκαν μαζί της στα βάθη της γης.

Παρόμοιο συμβολικό χαρακτήρα είχαν και τα αναθήματα με τη μορφή χοίρου και τα πήλινα ομοιώματα που εικόνιζαν μία πιστή ή την ίδια τη θεά να κρατά το ζώο αυτό, τα οποία έχουν αποκαλυφτεί στα ιερά των Θεσμοφορίων. Συνήθως βρίσκονταν έξω από την πόλη ή στις πλαγιές των ακροπόλεων, και στην Αθήνα συγκεκριμένα το Θεσμοφόριο έχει εντοπιστεί κοντά στην Πνύκα».

ΠΩΣ ΚΑΝΕΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΙΣ ΛΙΤΑΝΕΙΕΣ ΓΙΑ ΒΡΟΧΗ

Όπως διάβασες οι λιτανείες για βροχή στην Ελλάδα είναι μια μακραίωνη θρησκευτική παράδοση. Οι ρίζες εντοπίζονται στην στην Ορθόδοξη χριστιανική παράδοση και σε αρχαία έθιμα.

Οι λιτανείες (πομπές) αφιερώνονται στους αγίους που θεωρούνται προστάτες της γεωργίας και της βροχής (πιο συχνά είναι η Παναγία, Άγιος Γεώργιος και Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος).

Οι εκκλησίες της χώρας καλούν τους πιστούς να ενώσουν τις προσευχές τους προς τον Κύριο «υπέρ του καταπέμψαι τη γη βροχὴν καρποφόρον και όμβρον ειρηνικόν και σώσαι τα βοσκήματα και τας καλλιεργείας των ανθρώπων».

Η διαδικασία αρχίζει με μια ακολουθία της εκκλησίας, όπου ιερείς και πιστοί συγκεντρώνονται για να προσευχηθούν από κοινού στον Θεό. Η ακολουθία περιλαμβάνει ψαλμούς, ευχές και δεήσεις για τη βροχή.

Η βασική προσευχή είναι η ειδική δέηση για τη βροχή που διαβάζει ο ιερέας. Ζητά από το Θεό να δώσει το έλεός του και να στείλει την απαραίτητη βροχή, ώστε να ανακουφιστούν οι καλλιέργειες και οι άνθρωποι που υποφέρουν από την ξηρασία.

Μετά την ακολουθία, οι πιστοί πραγματοποιούν πομπή (λιτανεία) με επικεφαλής τους ιερείς και την εικόνα του αγίου που θεωρείται προστάτης του τόπου και της γεωργίας.

Η εικόνα μεταφέρεται από την εκκλησία σε επιλεγμένες διαδρομές στην ύπαιθρο ή μέσα στα χωριά και πόλεις, καθώς οι πιστοί ψάλλουν ύμνους και προσευχές. Κατά τη διάρκεια της λιτανείας γίνονται στάσεις σε συγκεκριμένα σημεία.

Οι προβλέψεις των μετεωρολόγων

Σύμφωνα τον διευθυντή της ΕΜΥ, Θοδωρή Κολυδά «η παρουσία του υποτροπικού αεροχείμαρρου στις ακτές της Αφρικής από τα τα μέσα της εβδομάδος και μετά, θα “κατευθύνει” το ανώτερο χαμηλό της Δυτικής Ευρώπης προς την περιοχή μας και θα αλλάξει η μορφή του Ω-Block. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να εκδηλωθούν βροχές, το ΣΚ κυρίως στη δυτική Ελλάδα».

Αναμένονται λίγες βροχές στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία, ενώ το σύστημα που έρχεται από την Ιταλία θα βρέξει τα δυτικά της χώρας πιθανότατα το Σάββατο. Δεν διαφαίνεται άλλο σύστημα με βροχές για το επόμενο δεκαήμερο.