ΧΑΡΙΣΟΝ ΦΟΡΝΤ ΣΤΟ NEWS 24/7: “ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΩ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΑ ΠΟΤΕ”
Το News24/7 μίλησε αποκλειστικά στις Κάννες με τον εμβληματικό σταρ για την επιστροφή του στο ρόλο του Ιντιάνα Τζόουνς.
Είναι το μεγάλο παράδοξο της ποπ κουλτούρας: Μέσα σε αυτήν τα πάντα φτιάχνονται ως κάτι το ανάλαφρο, κάτι το παροδικό. Το εδώ και τώρα πάντα έτσι μοιάζει, αβαρές σε σχέση με το σπουδαίο παρελθόν.
Όμως κάποια πράγματα, αντέχουν. Γίνονται ένα με τη συλλογική συνείδηση, κι από το λάκκο του χαοτικού εδώ-και-τώρα, αναδεικνύονται σε κάτι το μυθικό. Υπερβολή; Δεν ξέρω, πώς αλλιώς μπορείς να περιγράψεις τον Χάρισον Φορντ;
Ένας άνθρωπος που –ο θρύλος λέει– τόσο απογοητευμένος ήταν με τους ρόλους που το προσφέρονταν, που το γύρισε στην ξυλουργική πριν τελικά προσγειωθεί στον πλανήτη Χόλιγουντ ως Χαν Σόλο. Στο χαλαρό, ψιλο-τυχαία.
Ο Χάρισον Φορντ υπήρξε Χαν Σόλο και υπήρξε Ιντιάνα Τζόουνς, κι αν ποτέ ξανά στη ζωή του δεν σήκωνε έστω το μικρό του δαχτυλάκι, αυτά θα αρκούσαν για να είναι για πάντα ένας αληθινός μοντέρνος μύθος. Όχι μόνο επειδή αυτά τα franchise κι αυτοί οι ήρωες υπήρξαν θεμελιώδεις στο χτίσιμο της κυρίαρχης ποπ κουλτούρας των 40 χρόνων που ακολούθησαν (έχοντας συγκεντρώσει πάνω από $9 δις εισπράξεων παγκοσμίως στο όνομά του) αλλά κι επειδή σε αντίθεση με πολλούς άλλους σταρ που έχουν παίξει διάσημους χαρακτήρες, στην περίπτωση του Φορντ οι χαρακτήρες έγιναν εμβληματικοί χάρη σε αυτόν.
Στην χαρισματικότητά του, στην γοητευτική αλητεία που κρύβει πίσω του ένα και μόνο χαρακτηριστικό του χαμόγελο– ξέρετε, αυτό που που σηκώνει το στόμα του προς τα δεξιά κλείνοντας αρκετά το δεξί του μάτι. Η μία πλευρά μοιάζει έντρομη, η άλλη πλευρά μοιάζει έτοιμη να σου πει «how you doin?».
Ένας αντιστασιακός ήρωας του διαστήματος ή ένας ήρωας που ζει συνωμοσιολογικές περιπέτειες ξεθάβοντας το παρελθόν, ο οποίος να μπορεί ανά πάσα στιγμή να αποτυπώνει στην οθόνη κάποιες τόσο γνώριμες ανθρώπινες διαθέσεις; Πώς θα μπορούσε ποτέ να πάει λάθος αυτό;
Αυτή η συμβολική τοποθέτηση των δύο αυτών ηρώων, ο ένας στο μέλλον, ο άλλος με το βλέμμα πάντα στο παρελθόν, κρύβει κατά έναν γοητευτικό τρόπο και κάτι από την ίδια την ύπαρξη του Χάρισον Φορντ.
Ο οποίος, έχοντας ήδη προηγουμένως παίξει σε δεκαετίες-μετά σίκουελ διάσημων ρόλων του (τον Χαν Σόλο στο Force Awakens, τον Ντέκαρντ στο Blade Runner 2049, αλλά και τον ίδιο τον Ιντιάνα Τζόουνς στο Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου), επιστρέφει ξανά με την πιο αναπολογητικά γερασμένη του ηρωική απεικόνιση στο σινεμά μέχρι σήμερα.
Το νέο Ιντιάνα Τζόουνς και ο Δίσκος του Πεπρωμένου, που κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Feelgood (κι έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στις Κάννες), βρίσκει τον ήρωα στο όριο της συνταξιοδότησης, γερασμένο, κουρασμένο, χωμένο στις αναμνήσεις του. Για τον Φορντ αυτές οι διαρκείς επιστροφές παρουσιάζουν κάτι σαν εσωτερική σύγκρουση μιας και όπως μας υπογραμμίζει, είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει καμία χρησιμότητα για νοσταλγία στη ζωή του.
Όταν τον ρωτάμε αν νιώθει ποτέ να μοιράζεται ο ίδιος την επιθυμία του ήρωά του να μένει για πάντα προσκολλημένος στο ένδοξο παρελθόν, είναι κατευθείαν κατηγορηματικός: «Όχι… όχι… Έχω πάντα μια λαχτάρα να δω τι θα γίνει μετά».
Μας λέει πως το να παγιδεύει κανείς τον εαυτό του στο παρελθόν είναι μια εξαιρετικά μοναχική πράξη– κάτι που δεν αντανακλάται σε τίποτα το αληθινό στον κόσμο γύρω του. Και προσπαθεί να μας το εξηγήσει με τους όρους της τέχνης του. «Το πιο πετυχημένο για μένα συναίσθημα, αυτό που μου δίνει απόλυτη ικανοποίηση είναι αυτό: Όταν πάω ας πούμε σε ένα γύρισμα έχοντας κάνει μια κάποια προετοιμασία, αλλά είναι μόνο εκεί που καταλαβαίνω τι σημαίνει στα αλήθεια αυτό που έχω ετοιμάσει. Όταν κάνω τη σκηνή στη δική μου φαντασία δεν πάω πουθενά με αυτή. Ξέρω γενικά τι είναι, αλλά δε ξέρω στα αλήθεια τι είναι μέχρι να τη μοιραστώ με ένα άλλο άτομο, ή μέχρι να φτάσω σε ένα σετ που δεν έχω υπάρξει ξανά πριν».
«Δεν κάνω και πολύ homework στα αλήθεια», κλείνει το μάτι.
«Και ξέρω ας πούμε για τις καλύτερες ερμηνευτικές στιγμές μου… ΟΚ, από την οπτική μιας κριτικής ανάλυσης μπορούμε να πούμε τι είναι καλή ερμηνεία και τι είναι κακή ερμηνεία, εντάξει είναι αυτό. Αλλά δε θέλω στα αλήθεια να ξέρω τι πιστεύει κάποιος για ένα απλό κομμάτι ερμηνείες. Θέλω να ξέρω ποια είναι η αξία του στο στόρι συνολικά, πώς επικοινωνεί την ιδέα μιας σκηνής, πώς ταιριάζει με τους υπόλοιπους».
Σταματάει, προσπαθώντας να συγκεντρώσει τις σκέψεις του. Παίρνει ανάσες.
«Δεν έχω ποτέ ιδέα ποιο θα είναι το σχήμα μιας στιγμής μέχρι να την βιώσω με άλλους ανθρώπους», ξεφυσά.
Υπάρχει όμως ένα αναμφίβολα νοσταλγικό στοιχείο σε αυτές τις ταινίες– κατά παραδοχή και του ίδιου του Σπίλμπεργκ, που σκηνοθέτησε τις 4 ταινίες παραδίδοντας εδώ τα σκηνοθετικά ηνία στον εξαιρετικό εργάτη Τζέιμς Μάνγκολντ (Logan, Ford v. Ferrari).
«Δεν είμαι νοσταλγικό άτομο οπότε είναι κάτι που μου διαφεύγει τελείως», λέει κατηγορηματικά. «Δεν μου ταιριάζει η νοσταλγία, δεν την εξυμνώ. Θέλω νέα πληροφορία. Θέλω να δω πού πάμε. Θέλω να εξερευνήσω το ανεξερεύνητο μέρος, όλα τα μέρη που δεν εξερεύνησα ποτέ».
Είναι όμως η συναρπαστική αυτή αντίφαση, ενός ηθοποιού που δίνει ξανά νέα ζωή στους δοξασμένους ήρωες του παρελθόντος του, την ώρα που διψάει για νέες ιδέες και ανθρώπους. «Δουλεύω με ανθρώπους που το αναγνωρίζουν αυτό ως απαίτηση», τονίζει. «Ότι δεν είμαστε δηλαδή εδώ για να κάνουμε το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Φέρνουμε μια νέα πτυχή του χαρακτήρα. Είναι μια νέα περιπέτεια και για το κοινό, μια νέα εμπειρία. Γι’αυτό είχαμε φέρει και τον Σον Κόνερι στο ρόλο του πατέρα μου, ας πούμε. Σε κάθε φιλμ με απασχολούσε αυτή η επανεφεύρεση. Κι ήξερα πως έπρεπε να έχουμε την ευθύνη».
Ένας τρόπος να το το πετυχαίνει αυτό είναι διαρκώς να ψάχνει πράγματα που δεν έχει ξανακάνει– πρόσφατα τον είδαμε μέχρι και σε μια τηλεοπτική κωμική σειρά (που πέρασε σχετικά απαρατήρητη), το Shrinking. Τον ρωτάμε αν θεωρεί πως βρίσκεται σε ένα στάδιο της καριέρας του που θέλει να δοκιμάζει πράγματα που δεν έχει κάνει πριν.
«Δεν έχει υπάρξει στάδιο της καριέρας μου που να μην ήταν αυτό το βασικό μου όραμα», απαντά.
«Όχι απλά για το αποτέλεσμα αλλά και γιατί… μαθαίνεις νέα πράγματα όταν αλληλεπιδράς με νέους ανθρώπους. Κι ήμουν τυχερός να έχω δουλέψει στην καριέρα μου με μια πλειάδα ηθοποιών σε μια πλειάδα διαφορετικών ειδών. Αυτή είναι η πραγματική έλξη για μένα. Τι είναι όλη αυτή η εμπειρία εξάλλου;», λέει.
«Είναι μια βαθιά βουτιά που κάνεις κάθε φορά. Και δεν ξέρεις αν θα σου τελειώσει ο αέρας, ε;»
Είτε λέει κάποιο αστείο με τη Φίμπι Γουόλερ-Μπριτζ (συμπρωταγωνίστριά του στην ταινία, σε ένα ρόλο που ανετότατα θα μπορούσε να σηκώσει και πιθανό spin-off στο μέλλον), είτε πετάει από μέσα του την πιο βαριά υπαρξιακή διαπίστωση από τη μια στιγμή στην άλλη, ο Χάρισον Φορντ μοιάζει σταθερά γλυκύτατος.
Έχει ένα διαρκές καλοσυνάτο χαμόγελο πάνω του, εκπέμπει μια πραγματική διάθεση καλωσορίσματος, σα να σε προσκαλεί να μιλήσεις μαζί του για αυτό που θες– ακόμα κι αν σίγουρα το έχει ακούσει αμέτρητες φορές, και το έχει συζητήσει άλλες τόσες. Ίσως πραγματικά να αναζωογονεί η παρουσία της Γουόλερ-Μπριτζ, ένα από αυτά τα άτομα με τα οποία θέλει να αλληλεπιδρά πηγαίνοντας μπροστά, όπως έλεγε πριν.
Όταν τον ρωτάμε ποιο ήταν το πιο διασκεδαστικό πράγμα σε αυτό το σίκουελ, παίρνει το γνωστό του παιχνιδιάρικο χαμόγελο και δείχνοντας προς την Φίμπι λέει, «το βλέπεις». «Ω, τι γλυκό!», λέει εκείνη κάνοντας κίνηση με το χέρι της σα να διώχνει κάτι προς το μέρος του. (Το γνωστό και ως άντε-καλέ / έλα-σταμάααατα ύφος.)
Η Γουόλερ-Μπριτζ, με τεράστια εκφραστικότητα, θυμάται την πρώτη τους συνάντηση στο γραφείο του σκηνοθέτη Τζέιμς Μάνγκολντ– με το που μπήκε, ο Φορντ της έκανε ένα «heeeeeeey!» γεμάτο ενθουσιασμό, κάτι που εκείνη ανταπέδωσε κατευθείαν. (Περιγράφοντας τη σκηνή κάνει μια έκφραση ανάμεσα στην έκπληξη και τον ενθουσιασμό όταν αναπαριστά το δικό της «heeeeeey!».)
«Ο Χάρισον είναι ταραξίας στο σετ, κάνει φάρσες όλη την ώρα. Και πίστεψέ με, αράζαμε πολύ σε αυτό το σετ, είχαμε πολύ χρόνο απλά για να περπατάμε εκεί τριγύρω», μας λέει η πρωταγωνίστρια της ταινίας, και πολυβραβευμένη δημιουργός του αριστουργηματικού τηλεοπτικού Fleabag. «Προσκαλέσαμε μια επαναστάτρια στην παρέα μας και την αφήσαμε ελεύθερη εκεί μέσα. Έδωσε βάθος και εμπειρία. Και όλοι κερδίσαμε κάτι από αυτό», λέει από την πλευρά του ο Φορντ για εκείνη.
Δύο πνεύματα ταραξιών φαίνεται πως συναντήθηκαν και το καταδιασκέδασαν, αν μας ρωτάτε. Αυτό περνάει στην οθόνη, αλλά αυτή η συνύπαρξη του Κινηματογραφικού Μύθου Χάρισον Φορντ με τον Αναγνωρίσιμα Ανθρώπινο Χάρισον Φορντ ήταν πάντα που έκανε τον Ιντιάνα Τζόουνς κάτι τόσο αγαπητό σε γενιές και γενιές θεατών.
«Είναι ένας άνθρωπος γεμάτος ελαττώματα. Όπως οι περισσότεροι από εμάς. Σε ένα βαθμό», εξηγεί. «Ελπίζω, νιώθω, ότι έχει αναπτυχθεί από φιλμ σε φιλμ. Ότι στις εμπειρίες που έχετε δει, υπάρχει ένας πυρήνας σοφίας ή χαράς ή αρετής, που κουβαλάμε κάθε φορά μαζί μας στο επόμενο. Είναι μια πολύ λεπτή σύνδεση, αλλά είναι εκεί. Γιατί φυσικά δεν ξυπνάμε ίδιοι κάθε μέρα. Έχουμε καλές μέρες κι έχουμε κακές μέρες. Αυτός έχει απλώς βιώσει μια σειρά από κακές μέρες τώρα», γελάει.
Ο ίδιος είχε μια οπωσδήποτε κακή μέρα πριν λίγα χρόνια, όταν ένα αεροπλάνο το οποίο πιλοτάριζε τσακίστηκε στο έδαφος αφήνοντας τον ίδιο με σπασμένο αστράγαλο, λεκάνη και πλάτη. Περιέργως, δεν ήταν ασυνήθιστο– μια σύντομη αναζήτηση στο google θα σας δώσει μια σειρά από αποτελέσματα για τραυματισμούς του Φορντ, τόσο στο σετ όσο και εκτός αυτού. Κι όμως, υποστηρίζει, και παρά την προσωπική του σύνδεση με τον Ιντιάνα Τζόουνς, δεν μοιράζεται την τάση του ήρωά του να μπλέκει σε επικίνδυνες καταστάσεις.
«Στην αληθινή μου ζωή δεν είναι μεγάλο κομμάτι ο κίνδυνος! Αλλά όταν πάνε σκατά τα πράγματα τότε τι να κάνεις;», λέει χαμογελώντας γοητευτικά.
«Πετούσα αεροπλάνα για 25 χρόνια πριν συμβεί αυτό που πάντα ήξερα πως μια μέρα θα συνέβαινε. Και συνέβη. Ξέρεις… η μηχανή απλά παρέδωσε πνεύμα. Μηχανικό πρόβλημα. Αλλά συνέβη ένα μαγικό πράγμα: Ένας από τους πιλότους μέντορές μου ήρθε και με καθοδήγησε εκείνη τη στιγμή με έναν σχεδόν κινηματογραφικό τρόπο», θυμάται. «Μπορούσα να ακούσω τον Μπομπ Χούβερ [σσ. πιλότος του Β’ Παγκοσμίου] να μου λέει “πέτα το αεροπλάνο όσο περισσότερο μπορείς διαμέσου της συντριβής”. Δεν το άφησα. Το πιλόταρα όσο περισσότερο μπορούσα. Κι αυτό ήταν όλο. Όλα φίνα. Σκέφτηκα, “τώρα ξέρω τι να κάνω”.»
Εν ολίγοις, τα κασκαντεριλίκια του Τομ Κρουζ δεν τον ιντρίγκαραν ποτέ ως ηθοποιό. «Ο Τομ Κρουζ είναι ένα απίστευτος, φανταστικός ηθοποιός κι αυτό που κάνει είναι μοναδικό. Όχι όμως, εδώ δεν είμαι εδώ για τον κίνδυνο. Μου αρέσει η σωματική ερμηνεία, αλλά μέχρι ένα σημείο».
Υπάρχει μια στιγμή που η απόσταση ανάμεσα στον Χάρισον και τον Ιντιάνα εκμηδενίζεται, που μια νοσταλγική σκέψη μοιάζει για μια στιγμή να του φέρνει ένα χαμόγελο συγκίνησης στο πρόσωπο.
Μια στιγμή που μια φωτογραφία με τη Μάριον (την αγαπημένη του Ίντι από την πρώτη και την τέταρτη ταινία του franchise, ερμηνευμένη από την Κάρεν Άλεν), φαίνεται πάνω στο ψυγείο, κολλημένη εκεί με μαγνητάκια.
-Πώς ένιωσες όταν το διάβασες στο σενάριο;
-Δεν ήταν στο σενάριο, ήταν… [γελάει]
–Εσύ το έκανες;!
-…εμείς. [χαμογελάει]
-Πες μας!
[γελάει πολύ γλυκά]
-Η σκηνή αυτή ήρθε από το ότι υπήρχε αυτή η φωτογραφία στο ψυγείο της Κάρεν. Ήταν εκεί, με μαγνητάκια. Και… δεν ξέρω, το υπόλοιπο απλά συνέβη!
Μοιάζει γλυκά χαμένος μέσα σε κάποια σκέψη, λίγο στο ηρωικό παρελθόν, λίγο στο ηρωικό παρόν. Το προηγούμενο ακριβώς βράδυ, είχε ένα παρόμοιο βλέμμα καθώς δεχόταν τον τιμητικό Χρυσό Φοίνικα για το σύνολο της καριέρας του, στην πρώτη παγκόσμια προβολή του φιλμ στις Κάννες.
Λίγο πριν καθίσουμε στο τραπέζι για να μιλήσουμε με τον Χάρισον Φορντ, έχουμε συναντήσει τον συμπρωταγωνιστή του στην ταινία, Μαντς Μίκελσεν (στον απαραίτητο φυσικά ρόλο του Ναζί ανταγωνιστή), ο οποίος μας δίνει ίσως την καλύτερη περιγραφή αυτής της γλυκιάς, αντιφατικής περσόνας του Φορντ.
«Άκου, αυτό τα λέει όλα για αυτόν», μας εκμυστηρεύεται. «Βλέπεις από τη μία έναν άντρα που θέλει να μείνει εκεί για πάντα να ακούει ανθρώπους να τον αποθεώνουν. Κι επίσης την ίδια στιγμή, θέλει να φύγει από αυτό το δωμάτιο όσο πιο γρήγορα γίνεται».
Τελικά, Χάρισον Φορντ, τι κρύβεται πίσω από αυτή την τελευταία επιστροφή; Λες ξανά και ξανά ότι αυτό ήταν για σένα, τέλος ο ήρωας. Θα μπορούσε να σε μεταπείσει κάτι;
«Όχι», απαντάει ρητά.
Γιατί όχι;
«Λόγω αυτού του φιλμ», απαντά με τη σπασμένη πια φωνή του, σα να λέει, μα δεν είναι προφανές;. «Πονούσε η καρδιά μου για αυτή την ταινία. Πάντα ήθελα να συνεχίσω να αναπτύσσω τον χαρακτήρα σε αυτή την ηλικία».
«Ήθελα να τον δω αφοπλισμένο από την ηλικία. Να τον δω αποκαρδιωμένο».
«Ήθελα να δω μια νέα σχέση –όπως αυτή που έχει στην ταινία με την Φίμπι– να τον φέρνει πίσω στη ζωή».
«Κι ήθελα τελικά να αντιμετωπίσω τη δική μου ηλικία, με έναν τρόπο. Και τη σχέση μου με το κοινό. Να με δώ…»
Σταματά, σα να κουράζεται. Σκέφτεται πολύ, ο νους του μοιάζει να πηγαινοέρχεται σε όλες τις χρονικές στιγμές του μύθου του πριν καταλήξει ξανά σε αυτήν. Τελικά χαμογελάει σα να έχει κάνει κάποια σκανταλιά και σταματά να προσπαθεί.
«Δεν ξέρω», λέει. «Κατάλαβες!»
Κάνει ένα νόημα. Σα να λέει: Πάμε παρακάτω.
