ΧΩΡΙΑΤΙΚΗ ΧΩΡΙΣ ΝΤΟΜΑΤΑ ΓΙΝΕΤΑΙ;- Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΑΝΗΣΥΧΙΑ

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ευρύτερα γνωστή ως ΕΛΣΤΑΤ) ετοίμασε για εμάς ένα γράφημα, για να καταλάβουμε γιατί κάθε φορά που φεύγουμε από το σούπερ μάρκετ, ο εγκέφαλος μας χρειάζεται επιπλέον χρόνο και ενέργεια για να διαχειριστεί τον αριθμό που μόλις έχει ακούσει -στο ταμείο.

Η οπτικοποίηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για το μήνα Ιούνιο εξηγεί εν πολλοίς το δράμα μας, που έχει στους κεντρικούς άξονες τον πληθωρισμό της απληστίας.

Χρειάζεται ο δεύτερος πίνακας, με τις μηνιαίες μεταβολές ανά κατηγορία, για να καταλάβουμε πού πάει κάτι πολύ λάθος.

Χαρακτηριστικά, η διατροφή και τα μη αλκοολούχα ποτά συνέχισαν την ανοδική πορεία που άρχισαν με το ξέσπασμα της πανδημίας και από το Μάιο στον Ιούνιο, σημείωσαν επιπλέον 2.1% μεταβολή.

Aπό τον Ιούνιο του 2022 η μεταβολή είναι στο 13.19%.

Ακολουθεί ο πίνακας με τις κυριότερες μεταβολές από τον Μάιο στον Ιούνιο.

Θα ήθελα να προσέξεις τη δεύτερη στήλη και όχι την πρώτη. Δηλαδή, αυτήν με τις μεταβολές. Πού βλέπεις το μεγαλύτερο θετικό αριθμό (28.8%);

Με αυτό θα ασχοληθούμε σήμερα.

Τα φρούτα.

Που έχουν ως βασικό μειονέκτημα τον περιορισμένο χρόνο ζωής. Για αυτό το άλμα των τιμών που έγινε στην εμφάνιση του Covid-19, θα μπορούσε να διεκδικήσει μετάλλιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Υπήρχε ζήτησε, όχι όμως και αντίστοιχη παραγωγή, τομέας που επηρεάστηκε για δυο ολόκληρα χρόνια.

Κατά συνέπεια οι λιανοπωλητές έπρεπε να πουλήσουν σε υψηλότερη τιμή για να ‘βγουν’, δεδομένων και των κλιματικής και ενεργειακής κρίσης, μαζί με αυτήν της αλυσίδας εφοδιασμού.

Άπαξ και άρχισε η άνοδος, δεν σταμάτησε.

Εισάγουμε τις τομάτες που τρώμε -εξάγουμε αυτές που παράγουμε

Παραδοσιακά οι τομάτες έπαιρναν μια αύξηση τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο. Από πέρυσι όμως, η παγκόσμια συνθήκη είναι άνευ προηγουμένου. Κάτι που ισχύει και για τα κρεμμύδια, προϊόν που επίσης επηρεάζεται πολύ από τις καιρικές συνθήκες.

Όλα αυτά συμβαίνουν στην ‘εποχή’ της χωριάτικης στη χώρα μας, όταν αυτή η σαλάτα με προσθήκη μικρής ποσότητας τυριού γίνεται κυρίως γεύμα.

Συγκριτικά με το τι γίνεται στον πλανήτη, η τιμή της ντομάτας στην Ελλάδα είναι σε σχετικά φυσιολογικά επίπεδα -κοντά στα περυσινά.

Αυτό είναι κάτι που οφείλεται σε συγκεκριμένη κίνηση.

Ο ΑγροΤύπος ενημέρωσε πως την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, η χώρα μας έκανε εισαγωγή 1.350 τόνων ντομάτας, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες, χωρίς περαιτέρω εκτόξευση τιμών.

Οι εξαγωγές που κάναμε από την Πρωτοχρονιά έως τις 6/7 ήταν 30.718 τόνοι. Πέρυσι, στο ίδιο διάστημα ήταν 24.472.

Φαίνεται πως καλύπτουμε κενά χωρών που είδαν τις σοδειές να διαλύονται και παραγωγούς να αλλάζουν αντικείμενο, με το ένα κιλό να φεύγει από το χωράφι της ημεδαπής σε τιμές από 94 λεπτά (πέρυσι ήταν 84 στο ίδιο εργοστάσιο) λεπτά έως 1.30 ευρώ.

Οι παραγωγοί έχουν εκτιμήσει ότι μια μέση τιμή για τον τόνο θα ξεπεράσει φέτος τα 100 ευρώ, ενώ πέρυσι ήταν στα 88.

Πώς προέκυψε η κρίση της ντομάτας

Στη Μεγάλη Βρετανία το κόστος του λατρεμένου φρούτου αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια έως και 60%. Στην Ινδία της αύξησης του 445% στην τιμή της ντομάτας, το φρούτο έχει προστεθεί στη λίστα των εγκλημάτων (αγρότης κατήγγειλε κλοπή σοδειάς, αξίας 1.650 ευρώ), με τους πολίτες να παρακολουθούν με άγχος αυτόν τον ‘αγώνα’.

Στην χώρα με τους -προσεχώς- περισσότερους κατοίκους του πλανήτη, το Φεβρουάριο άρχισαν να στεγνώνουν τα φύλλα των φυτών της ντομάτας, με τους ειδικούς να προτείνουν πως έφταιγαν τα απότομα σκαμπανεβάσματα της θερμοκρασίας.

Οι παραγωγοί προμηθεύτηκαν ειδικά -ακριβά- μυκητοκτόνα για να σώσουν τις καλλιέργειες τους. Έτσι, σταμάτησαν την περαιτέρω μετάδοση της ασθένειας. Είχαν καταστραφεί όμως, πολλές καλλιέργειες. Πολλοί πέταξαν την παραγωγή, αφού η εμπορική τιμή ήταν τόσο χαμηλή που δεν κάλυπτε καν το κόστος. Όταν αυξήθηκε, υπήρχαν ελλείψεις.

Στην Ευρώπη η κατάσταση δεν είναι πολύ καλύτερη, με τους παραγωγούς λαχανικών να ‘χουν προειδοποιήσει από τον περασμένο Σεπτέμβρη πως θα πούμε τα φρούτα, φρουτάκια και τα λαχανικά, λαχανικάκια.

Είχαν αναφέρει και ότι το κόστος παραγωγής είχε αυξηθεί κατά 25%, κατά μέσο όρο -όπως αναφέρει το Reuters.

Το Olmeda Origenes (εταιρία με τη μεγαλύτερη ποικιλία φαγητών από την Ισπανία) αναφέρει ως λόγους

• το εξοντωτικό ενεργειακό κόστος (σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Μεγάλη Βρετανία η παραγωγή ντομάτας γίνεται σε θερμοκήπια, όπου πρέπει να διατηρείται η ιδεατή θερμοκρασία -κάτι που δεν ισχύει στη Νότια Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική της υπαίθριας ντομάτας),
• την ‘έκρηξη’ των τιμών των λιπασμάτων, της συσκευασίας και της μεταφοράς,
• τις έντονες βροχοπτώσεις σε ορισμένες περιοχές της ηπείρου όπου καλλιεργείται η ντομάτα και
• τις μεγαλύτερες -από το κανονικό- θερμοκρασίες που προκαλούν ξηρασία και πλήττουν την παραγωγή -ή στην περίπτωση του Μαρόκου (χώρα που οι παραγωγοί της Μεσογείου ανησυχούν πως παράγει ανεξέλεγκτα και χωρίς κανονισμούς) το μεγάλο ψύχος και τις ισχυρές βροχοπτώσεις που διέλυσαν το ‘σύστημα’, το χειμώνα.

Επιπροσθέτως, οι θερμότεροι χειμώνες επιτρέπουν στα παράσιτα και τις ασθένειες να επηρεάζουν όλο και περισσότερο την ντομάτα, καθυστερώντας τη συγκομιδή και απώλεια προϊόντος στην πορεία.

Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης επεκτείνονται και στη χρήση και τιμή του νερού (σε κάποιες χώρες υπάρχουν πια περιορισμοί), ενώ υποχρεώνει τους παραγωγούς να φυτεύουν λιγότερες τομάτες ή να αντικαθιστούν το προϊόν με άλλα, πιο κερδοφόρα.

Υποθέτω πως ξέρεις τι γίνεται όταν υπάρχει ζήτηση προϊόντος που είναι εν ανεπαρκεία: το πληρώνεις χρυσό για να το αποκτήσεις.

Aυτό γίνεται φέτος και με τις τομάτες. Εκτιμάται πως θα συνεχίσει να συμβαίνει, μέχρι τη μετακίνηση της παραγωγής σε πιο θερμά κλίματα (στην Αφρική).