ΕΝΕΔ: Πώς ο Κώδικας Δεοντολογίας θα βοηθήσει στην αυτορύθμιση της ενημέρωσης στο Διαδίκτυο

Στο αχανές, ανέλεγκτο και γεμάτο παγίδες τοπίο της διαδικτυακής ενημέρωσης αχνοφαίνονται τα πρώτα σημάδια οργάνωσης. Λίγο πριν πάρει το κράτος την πρωτοβουλία για το πολυαναμενόμενο Μητρώο για τα online media, η Ένωση Εκδοτών Διαδικτύου (ΕΝ.Ε.Δ) έχοντας ως στόχο την εύρυθμη λειτουργία των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης στη χώρα μας αλλά και την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας των δημιουργών, προχώρησε στην θέσπισης του « Κώδικα Δεοντολογίας των Ελληνικών Ψηφιακών Μέσων Ενημέρωσης».

Το σημαντικό αυτό έργο υλοποιήθηκε και παραδόθηκε στην ΕΝ.Ε.Δ, από Συνέργεια Φορέων υπό την επιστημονική επίβλεψη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Επικοινωνίας (ECI – European Communication Institute) του Ερευνητικού Κέντρου ‘Αθηνά’ (Γενική Γραμματεία Έρευνας Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας), και του Κέντρου Διεθνούς Δημοσιογραφίας του​Πανεπιστημίου «Donau University Krems» της Αυστρίας.

Στην σχετική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη και συντόνισε ο Γιάννης Θωμάτος, Επιστημονικός Συνεργάτης, Τμήμα Επικοινωνίας & ΜΜΕ, ΕΚΠΑ, ο Πρόεδρος της ΕΝΕΔ κ. Δημήτρης Μάρης ανάφερε στον χαιρετισμό του: “
Σήμερα η Ένωση Εκδοτών Διαδικτύου παρουσιάζει ένα Καταστατικό Σύνταξης με κοινούς κανόνες για τα μέλη της. Πρόκειται για ένα σχέδιο αυτορύθμισης που περιλαμβάνει εκδοτικές και δημοσιογραφικές βέλτιστες πρακτικές για τα Ελληνικά ψηφιακά μέσα ενημέρωσης.

Ένα έργο που απαίτησε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα για την σύλληψή και σύνταξή του, σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για τα Ελληνικά μέσα ενημέρωσης, μια περίοδο αλλαγών και προσαρμογών σε μια νέα πραγματικότητα.

Ο Κώδικας Δεοντολογίας αποτελεί ένα πλαίσιο αυτοδέσμευσης για την ποιότητα της ενημέρωσης των ψηφιακών μέσων των μελών της ΕΝΕΔ, που ολοκληρώνει την πρώτη φάση ενός στρατηγικού σχεδιασμού για την δημιουργία ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας των μέσων μας. Ένα ISO της ΕΝΕΔ, μιλώντας μεταφορικά”.

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας κ. Λευτέρης Κρέτσος τόνισε ότι: “Συμφωνούμε απολύτως με αυτή την λογική της αυτορύθμισης. Η σημερινή ημέρα αποτελεί μία ευκαιρία για να ξεκινήσει η συζήτηση για ένα θέμα που δεν αφορά μόνο τους άμεσα εμπλεκόμενους φορείς αλλά το σύνολο της κοινωνίας. Μίας ελληνικής κοινωνίας, η οποία όπως δείχνουν και οι μετρήσεις στην συντριπτική πλειοψηφία της στις ηλικίες κάτω των 44 ετών ενημερώνεται από Διαδίκτυο και από τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης”.

Ο κ. Κρέτσος αναφέρθηκε σε έξαρση δημοσιευμάτων από μη επαληθευμένες πληροφορίες, ξενοφοβικών, ομοφοβικών και αυτών που προτρέπουν σε κινήσεις βίας και μίσους. “ Νομίζω ότι ήρθε η ώρα οι δημοσιογράφοι και κυρίως η νέα γενιά των δημοσιογράφων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ψηφιακής ενημέρωσης να πάρουν την τύχη στα χέρια τους αποζητώντας τους κανόνες δεοντολογίας. Σε αυτή την πρωτοβουλία το κράτος θα είναι αρωγός. Εμείς θέλουμε τα Μέσα Ενημέρωσης να προκαλούν και να εκθέτουν τις εξουσίες, πολιτικές, οικονομικές ή όποια άλλη, αλλά μέσα από πραγματικά γεγονότα και γεγονότα που θα προκαλέσουν τον διάλογο και ενδυναμώνουν την κριτική σκέψη”.

Ο κ. Γιάννης Ιωαννίδης, Πρόεδρος του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά που αποτέλεσε έναν από τους βασικούς φορείς που υλοποίησαν το έργο, τόνισε ότι “αυτός ο Κώδικας Δεοντολογίας, υπό μία έννοια, μπορεί να αποτελέσει μία βάση για ένα ‘αληθειόμετρο’, τι είναι αλήθεια και τι όχι”.

Ο Tom Law, Director of Campaigns and Communications του Ethical Journalism Network αφού αναφέρθηκε εκτενώς στις πέντε αρχές που πρέπει να διέπουν μια δημοσιογραφική δουλειά (Ακρίβεια, Ανεξαρτησία, Αμεροληψία, Ανθρωπισμό και Λογοδοσία) στάθηκε στον έλεγχο και τις πιέσεις που δέχεται η σημερινή δημοσιογραφία λέγοντας χαρακτηριστικά ότι “ στο Λονδίνο σήμερα ασχολούνται περισσότεροι άνθρωποι στις δημόσιες σχέσεις και στο lobbying παρά στην δημοσιογραφία” ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην ραγδαία αύξηση που παρατηρείται στις ψευδείς ειδήσεις που διαδίδονται κυρίως μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα και πόσο αυτές μπορούν να επηρεάσουν του πολίτες κάτι που φάνηκε πρόσφατα και στις αμερικανικές εκλογές.

Στις ψευδείς ειδήσεις και στην ανάγκη προστασίας των δημοσιογράφων και κατ’ επέκταση της κοινωνίας μέσω από την τήρηση των κανόνων ενός Κώδικα Δεοντολογίας αναφέρθηκε και ο Γιάννης Γκιόκας, Αντιπρόεδρος Έρευνας και Ανάπτυξης της PCCW. “ 
H ποιότητα της πληροφορίας και η ακεραιότητα αυτής είναι πάρα πολύ σημαντική. Όχι μόνο για την ελευθερία του λόγου και την ποιότητα της ενημέρωσης αλλά και για την πραγματική οικονομία” τόνισε αναφέροντας μία ψευδή είδηση η οποία προήλθε από “χακάρισμα” του twitter διεθνούς πρακτορείου και είχε σαν αποτέλεσμα μέσα σε λίγα λεπτά να αναμεταδοθεί – χωρίς να διασταυρωθεί – με αποτέλεσμα να καταγραφούν ζημίες 136 εκατ. δολαρίων στις χρηματαγορές.

Ο τελευταίος ομιλητής, ο Βασίλης Βασιλόπουλος, Διευθυντής Πολυμέσων και Υπεύθυνος Περιεχομένου της ΕΡΤ και επικεφαλής της Έρευνας που οδήγησε στην σύνταξη του Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΝΕΔ τόνισε ότι “α
υτός ο Κώδικας Δεοντολογίας που υιοθετεί η Ένωση Εκδοτών Διαδικτύου είναι ουσιαστικά αυτό το πλαίσιο αυτοδέσμευσης προς το Κοινό που διαβεβαιώνει τον κάθε αναγνώστη, θεατή, ακροατή – δηλαδή σε οποιαδήποτε μορφή περιεχομένου αποφασίσουν τα μέλη της Ένωσης να προσφέρουν περιεχόμενο – ότι προσπαθεί να ασκήσει μια δημοσιογραφία η οποία τελικά κατατείνει προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και κατ’ επέκταση του ίδιου του πολίτη”.

Την ημερίδα παρακολούθησαν μεταξύ των άλλων και οι αναπληρωτές εκπρόσωποι Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Κυρανάκης και Σοφία Ζαχαράκη καθώς και ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Παύλος Χρηστίδης.

Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου – Watkinson