ΑΑΔΕ: Στο “μικροσκόπιο” 40.000 αγοραπωλησίες ακινήτων με μετρητά

“Εστίες” φοροδιαφυγής αναζητεί η ΑΑΔΕ σε αγοραπωλησίες ακινήτων που έγιναν με μετρητά από τον Μάρτιο του 2021 και εντεύθεν. Συγκεκριμένα, στο “μικροσκόπιο” της ΑΑΔΕ βάζει αγοραστές, που κατέθεσαν το τίμημα της αγοράς με ρευστό, για να διακριβώσει εάν όλα έγιναν σύννομα και εάν τα ποσά που καταβλήθηκαν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα.

Ουσιαστικά στο επίκεντρο της όλης διαδικασίας μπαίνουν περίπου 40.000 ακίνητα. Άλλωστε, με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα πριν λίγες μέρες το Υπουργείο Οικονομικών, κατά την εξειδίκευση των μέτρων της ΔΕΘ, από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY (Μάρτιος 2021) έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 462.493.710,3 €.

Έχουν, επίσης, καταχωριστεί επιπλέον 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε εν μέρει μόνο με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 2.980.580.395.13€  (το ποσό είναι το συνολικό για τις δηλώσεις αυτές, διότι δεν καταχωρείται διακριτά το ποσό που καταβάλλεται με μετρητά). Συνολικά οι μεταβιβάσεις που έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά αποτελούν το 24,9 % του συνόλου των μεταβιβάσεων (μία στις τέσσερις).

Μπλοκ στα μετρητά

Στις εξαγγελίες άλλωστε της κυβέρνησης είναι η θεσμοθέτηση της υποχρέωσης αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Πλέον, τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Στόχος, όπως, τονίζεται, είναι να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.

Εκτιμάται, δε, ότι η αποκλειστική αγοραπωλησία ακινήτων μέσω τραπεζών θα κλείσει μια “μαύρη τρύπα” δυνητικής φοροδιαφυγής που ζημιώνει τόσο τα δημόσια ταμεία όσο- πολλές φορές- και τους αγοραστές των ακινήτων που επιθυμούν πλήρη διαφάνεια στις συναλλαγές.

Διασταυρώσεις

Στο πλαίσιο αυτό και πριν ακόμη νομοθετηθεί το νέο πλαίσιο, που θα ισχύσει από τη νέα χρονιά, η φορολογική διοίκηση, ξεκινά να “ξεσκονίζει” με διασταυρώσεις τις χιλιάδες υποθέσεις αυτές μεταβιβάσεων ακινήτων, για να εντοπίσει φαινόμενα φοροδιαφυγής.

Εκείνο που αναζητούν οι ελεγκτές είναι το κατά πόσο η καταβολή τιμήματος, που καλύπτει την αντικειμενική αξία του ακινήτου  συνοδεύεται και από “μαύρο χρήμα”, που έχει διακινηθεί εκτός τραπεζικού συστήματος. Άλλωστε, συνήθως, η αντικειμενική αξία του ακινήτου πληρώνεται από τον αγοραστή, με τραπεζική επιταγή, είτε με μεταφορά από λογαριασμό σε λογαριασμό και το επιπλέον ποσό πληρώνεται με μετρητά. Βέβαια, εκεί υπάρχει εγγενής δυσκολία να διακριβωθεί η ροή χρήματος, καθώς εάν το επιπλέον τίμημα δεν “περάσει” από τον “τραπεζικό δρόμο”, είναι δύσκολο να εντοπιστεί.

Βέβαια στη διαδικασία  ελέγχου  υπόκεινται όχι μόνο οι  αγοραστές των ακινήτων, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η νομιμότητα των χρημάτων που καταβλήθηκαν για το τίμημα, το κατά πόσον καλύπτουν το “πόθεν έσχες”, αλλά και οι πωλητές για πιθανές κινήσεις χρημάτων, μετά την πώληση του ακινήτου τους.

Να σημειωθεί ότι η ελεγκτική αρχή έχει τη δυνατότητα να διασταυρώσει τόσο τις φορολογικές δηλώσεις των τελευταίων ετών, όσο και όλες τις πηγές εισοδήματος  και ανοίγοντας, πιθανόν, και τραπεζικούς  λογαριασμούς, να εντοπίσει επακριβώς το “προφίλ” των εμπλεκομένων.

Εάν οι ελεγκτές βρουν ότι δεν τεκμηριώνεται επαρκώς μια αγορά ακινήτου, τότε εκκινούνται διαδικασίες, όπως προβλέπονται από τη νομοθεσία και επιβάλλεται στα ποσά, που δεν δικαιολογούνται, φορολόγηση με συντελεστή 33%, αλλά και επιπλέον εισφορά αλληλεγγύης και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Επιπρόσθετα διαβιβάζεται για περαιτέρω έλεγχο στην Αρχή ξεπλύματος μαύρου χρήματος.

Έλεγχοι

Ήδη, με βάση τον επιχειρησιακό  σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, στην κορυφή της “ατζέντας” είναι 2.500 υποθέσεις  μεταβιβάσεων ακινήτων, κληρονομιών, γονικών παροχών οι οποίες υπάρχει υψηλός δείκτης πιθανότητας φοροδιαφυγής, Στις περιπτώσεις αυτές ελέγχονται βασικά οι προϋποθέσεις απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, το εμβαδόν των ακινήτων καθώς και η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο  τιμή τού ακινήτου.

Ειδικά, στο επίκεντρο των ελέγχων βρίσκονται υποθέσεις του έτους 2017 για τις οποίες στις 31 Δεκεμβρίου 2023 λήγει η προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου και αφορούν ακίνητα εκτός των αντικειμενικών αξιών, μη αποδοχή από τον φορολογούμενο της προεκτίμησης προσωρινής αξία της Δ.Ο.Υ., διαφορές δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης που υπερβαίνουν το 30% ή η αξία της προεκτίμησης είναι πάνω από 100.000 ευρώ.

Μεταβιβάσεις και πλαίσιο

Σημειώνεται, ότι στις εκκρεμείς υποθέσεις κληρονομιών αυτό που ελέγχεται είναι εάν τηρήθηκαν τα αφορολόγητα όρια αξίας ακινήτου για απαλλαγή από το φόρο κληρονομιάς. Υπενθυμίζεται, ότι η  απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 250.000 ευρώ για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος.

Επίσης χορηγείται απαλλαγή για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 100.000 ευρώ για κάθε έγγαμο, προσαυξανόμενη κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα.