Αγορά εργασίας: Οι αυξήσεις που δόθηκαν και οι θέσεις που κινδυνεύουν το 2020

Σε αυξήσεις μισθών προχώρησαν στην αρχή του 2020, 7 στις 10 επιχειρήσεις, ορμώμενες από τις θετικές ενδείξεις του 2019, αλλά χωρίς να υπολογίσουν τον “ξενοδόχο” της πανδημίας. Λίγους μήνες αργότερα, 1 στις 4 αναγκάζεται να προβεί σε απολύσεις.

Αυτή τη μικτή τάση καταγράφει η επικαιροποιημένη μελέτη της KPMG, που πραγματοποιήθηκε για 26η φορά με τι συμμετοχή μεγάλων ελληνικών και πολυεθνικών εταιρειών που εδράζονται στη χώρα.

Τα συμπεράσματα της πρώτης φάσης της μελέτης στηρίχτηκαν σε δείγμα 114 εταιρειών και αφορούσε σε 149 θέσεις εργασίας (ειδικότητες δηλαδή), αλλά χρειάστηκε να “συμπληρωθεί” με τη νέα πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εν μέσω πανδημίας αλλά και βέβαιης οικονομικής ύφεσης.

Στο δεύτερο μέρος της έρευνας συμμετείχε το 68% του αρχικού δείγματος, ικανό ωστόσο να εκφράσει την αναταραχή που προκλήθηκε όσον αφορά την απασχόληση.

Έτσι, τον Μάιο του 2020 πλέον, το 28% των εταιρειών προχώρησε ή δήλωσε ότι θα προχωρούσε σε μειώσεις προσωπικού μέσα στο 2020 και για το 76% αυτών ήταν μια απόφαση που λήφθηκε ως αποτέλεσμα της πανδημίας της covid-19. Πάντως και το 2019, το 19% των εταιρειών του δείγματος προχώρησε σε μείωση θέσεων εργασίας, η οποία επηρέασε κυρίως εργαζομένους 36-55 ετών.

Σημειώνεται ότι σε έρευνα που πραγματοποίησε η ΓΣΕΕ στις αρχές Ιουνίου 2020, περίπου 4 στους 10 εργαζομένους (39%) δήλωσαν ότι δεν νιώθουν ασφάλεια διατήρησης της θέσης εργασίας του. Σημειώνεται ότι ο δείκτης ασφάλειας της απασχόλησης από τον Μάρτιο του 2020 έχει επιδεινωθεί κατά 17 μονάδες, γεγονός που αναδεικνύει περαιτέρω τη μεγάλη ανασφάλεια και αβεβαιότητα που επικρατεί στην αγορά εργασίας και στους εργαζομένους.

Επίσης στην ίδια έρευνα, περίπου 6 στους 10 εργαζομένους (59%) ανέφεραν ότι δεν αναμένουν κάποια θετική εξέλιξη στον μισθό τους, επιβεβαιώνοντας την έλλειψη αισιοδοξίας τους για την εξέλιξη των αμοιβών τους. Ο δείκτης εξέλιξης των αμοιβών έχει επιδεινωθεί κατά 12 μονάδες από τον Μάρτιο 2020.

Από την άλλη, σύμφωνα με τη μελέτης της KPMG 7 στις 10 εταιρείες δώσανε αυξήσεις το 2020, 81% εκ των οποίων τις είχαν προϋπολογίσει πριν την πανδημία.

Επίσης στην πλειονότητα τους οι εταιρείες εφάρμοσαν την εξ αποστάσεως εργασία σε τουλάχιστον μια θέση, 39% των εταιρειών προέβησαν σε αναστολή συμβάσεων, ενώ το 26% εφάρμοσαν την εκ περιτροπής εργασία.

Η σκιά της κρίσης ενδεχομένως να είναι σύντομη, καθώς μεγάλο μέρος των εταιρειών εξακολουθεί να διατηρεί τη θετική δυναμική “κληρονομιά” του 2019.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας της KPMG, την περασμένη χρονιά το 80% των εταιρειών έδωσαν αυξήσεις σε τουλάχιστον μια κατηγορία εργαζομένων. Το ποσοστό των αυξήσεων που δόθηκαν το 2019 στο σύνολο του δείγματος κινήθηκε κατά μέσο όρο στο 1,8%, στα όρια του “τιμαρίθμου” δηλαδή, αλλά προφανώς πρόκειται για ένα αθροιστικό ποσοστό, καθώς κατηγορίες εργαζομένων ανταμείφθηκαν με υψηλότερες αυξήσεις.

Επίσης, το ποσό που αποδόθηκε ως bonus απόδοσης συνολικά το 2019, ανήλθε κατά μέσο όρο στο 6,3% των συνολικών ετήσιων βασικών αποδοχών.

Δεδομένης της φορολογικής επιβάρυνσης στη μισθωτή εργασία, οι εταιρίες ψάχνουν επίσης άλλους τρόπους οικονομικής ανταμοιβής των στελεχών τους. Έτσι, 6 στις 10 εταιρείες παρέχουν ιδιωτικό πρόγραμμα συνταξιοδότησης σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων.

Η πλειοψηφία των προγραμμάτων είναι καθορισμένης συνεισφοράς και προβλέπουν δυνατότητα προαιρετικής συνεισφοράς και από την πλευρά του εργαζομένου. Επίσης το 24% των εταιρειών προσφέρουν προγράμματα διάθεσης δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών στα στελέχη τους.

Αυξημένες εμφανίστηκαν τέλος – σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές- οι προσλήψεις αποφοίτων, με την πλειονότητα αυτών να έχει απορροφηθεί σε εξειδικευμένες θέσεις τεχνολογίας. Ο μέσος όρος των αρχικών αποδοχών για τις θέσεις αυτές είναι στα 15.700 ευρώ (χωρίς μεταπτυχιακές σπουδές).