Ακρίβεια: Η κυβερνητική “συνταγή συστάσεων”, το νέο κύμα ανατιμήσεων και η αγωνία για το ΑΕΠ

Έντονος είναι ο προβληματισμός που επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο λόγω του πληθωρισμού, αλλά και του αρνητικού κλίματος που διαμορφώνεται στην κοινή γνώμη ένεκα των ανατιμήσεων. Μάλιστα η αδυναμία προώθησης οριζόντιων μέτρων στήριξης λόγω της δημοσιονομικής συγκυρίας, αλλά και η έλλειψη «επιθετικών» παρεμβάσεων στην αγορά για αναίρεση παθογενειών και χρόνιων στρεβλώσεων, λόγω της ιδεολογικής τοποθέτησης της κυβέρνησης, αλλά και των περιορισμών που θέτει η ΕΕ στα «εργαλεία» παρέμβασης, «γκριζάρουν» τη θετική εικόνα για την οικονομία που με «επιμέλεια» στήνει η κυβέρνηση.

Έρχονται ανατιμήσεις

Είναι ενδεικτικό, ότι χτες σε συνέντευξη τύπου προς τα ΜΜΕ o Παναγιώτης Μονεμβασιώτης, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας ΒΕΝΕΤΗ, μιας από τις μεγαλύτερες αλυσίδες εστίασης έκανε λόγο για αύξηση κατά 300% του ενεργειακού κόστους και 40% των πρώτων υλών. Ωστόσο ανακοίνωσε ότι δεν θα προχωρήσει σε ανατιμήσεις των προϊόντων της ως το τέλος του έτους τονίζοντας ότι έχει καλέσει τους προμηθευτές της σε διαπραγματεύσεις. Μάλιστα δε δίστασε, όπως είπε, να προβεί και σε αλλαγή προμηθευτών όπου χρειάστηκε, προσθέτοντας ότι «η ΒΕΝΕΤΗ παλεύει για να κρατήσει τις ανατιμήσεις σε χαμηλό ποσοστό. Από το 2022, όμως, θα προβεί σε μονοψήφιες ανατιμήσεις αξιολογώντας την κατάσταση.»

Μπορεί λοιπόν βιομηχανίες, αλυσίδες και εστίαση να προσπαθούν να βρουν μια «χρυσή τομή» σε μια προσπάθεια να μην χάσουν τους πελάτες τους αλλά η πραγματικότητα δεν αλλάζει. Η ακρίβεια είναι εδώ και μάλιστα με την έλευση του νέου χρόνου, οπότε και αναμένονται νέου τιμοκατάλογοι από προμηθευτές, προβλέπεται το κύμα ανατιμήσεων να ενταθεί.

Ήδη αυξήσεις που ξεκινούν από μονοψήφια νούμερα της τάξης του 2-3% και φτάνουν σε διψήφια, όπως 20-30% έχουν καταγραφεί στα ράφια. Σε αυτά θα έλθουν να προστεθούν και νέες αυξήσεις που εκτιμάται ότι σταδιακά θα περάσουν στις τιμές το επόμενο διάστημα.

Έτσι σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, μεταξύ Οκτωβρίου και Σεπτεμβρίου εφέτος, καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε βασικά είδη, όπως: Πατάτες (6,1%), Ζυμαρικά (3,9%), Πουλερικά (3,3%), Γλυκά κουταλιού- μαρμελάδες- μέλι (3,2%), Καύσιμα και λιπαντικά (3%), Αλλαντικά (2,4%), Τυριά (2,3%), Αυτοκίνητα καινούργια (2,2%), Ελαιόλαδο (1,9%), Καφέ- κακάο- τσάι (1,6%), Ένδυση και υπόδηση (1,5%), Ψωμί (1,1%). Επίσης με βάση πληροφορίες από την αγορά αναμένονται, να περάσουν, έστω και με δόσεις, ανατιμήσεις 10-15% στα σπορέλαια (κυρίως ηλιέλαιο), στο ελαιόλαδο (8-13%), στον καφέ (7-10%), στις κονσέρβες ψαρικών (8-10%), στα όσπρια (6-8%), στα τυροκομικά (4-17%), στα κατεψυγμένα αλιεύματα (10-15%), στα προϊόντα αλουμινίου (10%), στο εισαγόμενο μοσχαρίσιο κρέας (12%) και στη ζάχαρη (6-9%).

Συστάσεις

Έτσι αναπόφευκτα ο δρόμος που επιλέγεται είναι αυτός των παραινέσεων. Είναι ενδεικτικό ότι χτες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης συνέστησε στις επιχειρήσεις «ψυχραιμία και όχι βιαστικές αποφάσεις εν θερμώ» σε σχέση με τη μετακύλιση των αυξήσεων στην λιανική.

«Οι αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων και των πρώτων υλών, οι οποίες δημιουργούν σημαντικά προβλήματα στο διάστημα αυτό, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις επιχειρήσεις με ιδιαίτερη αυτοσυγκράτηση σε ό,τι αφορά την μεταφορά του σχετικού κόστους στις τιμές καταναλωτή, και να συνυπολογίσουν στις αποφάσεις τους ότι έχουν μπροστά τους μια περίοδο δυναμικής ανάπτυξης στην οποία θα μπούμε από το 2022 και στα επόμενα χρόνια, την οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να διακυβεύσουμε παρασυρόμενοι στον φαύλο κύκλο των πληθωριστικών προσδοκιών» τόνισε χτες στη δήλωση του ο κ.Σκυλακάκης με αφορμή την ανακοίνωση των στοιχείων για την πορεία σε επίπεδο 10μήνου του προϋπολογισμού.

Όπως τονίζουν μάλιστα στελέχη του οικονομικού επιτελείου «η κρίσιμη η μάχη που πρέπει να δώσουμε σε αυτήν την περίοδο, είναι να αντιμετωπίσουμε τις πληθωριστικές προσδοκίες. Οι αυξήσεις στις τιμές διεθνώς δημιουργούν ένα τέτοιο κλίμα και αυτός ο κίνδυνος είναι που πρέπει να αποφύγουμε. Στην Ελλάδα ως τώρα τον έχουμε αποφύγει γιατί η χώρα προερχόταν από μια μακρά περίοδο αποπληθωρισμού. Αλλά αυτή η περίοδος θέλει προσοχή» όπως λένε προσθέτοντας ότι «επειδή αυτή η τελευταία φάση της πανδημίας φαίνεται να επιμένει ιδιαίτερα. Συνεπώς έχει μεγάλη σημασία να μην έχουμε στη φάση αυτή λάθος αποφάσεις σαν συλλογικό σώμα στην Οικονομία».

Η πορεία του ΑΕΠ και οι αγωνίες

Είναι προφανές ότι καθώς η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι και του χρόνου η πορεία του ΑΕΠ θα είναι έντονα αυξητική, ο φόβος ότι οι πληθωριστικές προσδοκίες μπορεί να φρενάρουν την ανάκαμψη είναι έντονος. «Ένας φαύλος κύκλος ανατιμήσεων θα είχε ίσως μεγαλύτερη επίπτωση και από την Πανδημία» τονίζεται σχετικά. Μάλιστα οι επικείμενες αυξήσεις των μισθών εντείνουν την ανησυχία αυτή. Να σημειωθεί ότι, ενόψει και της εκκίνησης της συζήτησης στην Ολομέλεια του νέου Προϋπολογισμού, την ερχόμενη Παρασκευή, το αισιόδοξο σενάριο ανεβάζει τον πήχη στο 4,7% – 4,8% από 4,5% στο προσχέδιο και το δυσμενές τοποθετεί την άνοδο στο 3,9% – 4%.

Η ΤτΕ

Στο φόντο αυτό, την πρόβλεψη ότι ο πληθωρισμός διεθνώς κινείται σε υψηλότερα επίπεδα, έχει επεκταθεί σε περισσότερα αγαθά ενώ είναι και περισσότερο διαρκής απ’ όσο αρχικά εκτιμήθηκε διατύπωσε ο υποδιοικητής της τράπεζας της Ελλάδος Θεόδωρος Πελαγίδης σε ραδιοφωνική συνέντευξη, χτες, στο πρώτο πρόγραμμα της ΕΡΤ. Το γεγονός αυτό προκύπτει από το ότι ενώ αρχικά δημιουργήθηκε πληθωρισμός κόστους, στη συνέχεια εμφανίστηκε και πληθωρισμός ζήτησης, ο οποίος πιέζει τις εφοδιαστικές αλυσίδες, που κατά τ’ άλλα συνεχίζουν να λειτουργούν στα ίδια επίπεδα με την προ πανδημίας εποχής.

Οι αιτίες

Όπως ανέφερε ο κ. Πελαγίδης, η άφθονη ρευστότητα που κυκλοφορεί στις αγορές λόγω των αυξημένων αποταμιεύσεων, των χαμηλών επιτοκίων, της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής αλλά και ίσως κάποιας επίσπευσης χρονικά των καταναλωτικών δαπανών υπό το φόβο ότι ο πληθωρισμός θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια, φαίνεται να ενισχύουν αποφασιστικά τη διεθνή ζήτηση.

Ο υποδιοικητής της τράπεζας της Ελλάδος τόνισε επίσης ότι η νομισματική πολιτική σε ένα πλαίσιο σταθερά χαμηλών επιτοκίων και συνεχώς υψηλότερων τιμών γίνεται όλο και περισσότερο επεκτατική, καθώς η απόσταση των δύο οικονομικών δεικτών μεγαλώνει.

Η δε αιφνίδια αυτή εξέλιξη του υψηλότερου από τον αναμενόμενο πληθωρισμό δύναται να δημιουργήσει προβλήματα στην προσπάθεια επίτευξης της καλύτερης δυνατής άσκησης οικονομικής πολιτικής, καθώς ναι μεν η οποία πρόωρη απόσυρση των μέτρων νομισματικής διευκόλυνσης μπορεί να πλήξει την ανάκαμψη, όμως από την άλλη ένας ταχύτατα αναπτυσσόμενος πληθωρισμός αναμένεται να προκαλέσει οπωσδήποτε ισχυρό αντίθετο άνεμο στην ανάκαμψη, ιδίως εάν αυτός επιμένει για μεγάλο διάστημα μέσα στο 2022.

Ο κ. Πελαγίδης διατύπωσε πάντως την άποψη ότι το πέρασμα στην εποχή της πράσινης οικονομίας θα περιλαμβάνει κατά καιρούς επεισόδια πληθωρισμού καθώς η παγκόσμια οικονομία δεν έχει προετοιμαστεί με σχετικές επενδύσεις για μια ομαλή μετάβαση προς τους περιβαντολλογικούς στόχους.

Όσον αφορά το ζήτημα των πληθωριστικών πιέσεων στο άμεσο μέλλον από ενδεχόμενες μισθολογικές αυξήσεις τόνισε ότι ναι μεν δεν είμαστε στην εποχή των μισθολογικών πιέσεων των μεγάλων συνδικάτων, όμως παρατηρούνται συμπεριφορές άρνησης κατάληψης θέσεων εργασίας από τους εργαζόμενους που προφανώς δεν τους ικανοποιούν, γεγονός που οδηγεί ήδη σε προσφορά θέσεων εργασίας με υψηλότερα ωρομίσθια ιδίως στις ΗΠΑ.

Τέλος, υποστήριξε ότι δεν υπάρχει περιοχή στον πλανήτη που να μπορεί να απομονωθεί από τις εξελίξεις αυτές καθώς οι εφοδιαστικές αλυσίδες αξίας είναι παγκόσμιες και η διασύνδεση των οικονομιών μεγάλη. Επί παραδείγματι, η ενίσχυση του δολαρίου κάνει αφεύκτως τη νομισματική πολιτική στην ευρωζώνη ακόμα πιο διευκολυντική μέσω της υποτίμησης του ευρώ.

Για την ελληνική οικονομία τόνισε ότι τα περιθώρια αντίδρασης είναι περιορισμένα καθώς ο πληθωρισμός καθοδηγείται από το εξωτερικό, ενώ ανέφερε επίσης ότι οι ανατιμήσεις έρχονται με κάποια καθυστέρηση οπότε οι αμέσως επόμενοι μήνες προμηνύονται δύσκολοι.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις