Αντίστροφη μέτρηση για τις φορολογικές δηλώσεις – Τι πρέπει να προσέξετε

Προ των πυλών είναι η έναρξη της υποβολής των φετινών φορολογικών δηλώσεων για 8,5 εκατ. πολίτες. Με βάση το σχετικό προγραμματισμό η πύλη του TAXIS για τις δηλώσεις προβλέπεται να ανοίξει στα τέλη Μαρτίου.

Ήδη, απόφαση της ΑΑΔΕ δίνει το σήμα σε εργοδότες, δημόσιους φορείς και τράπεζες να για να αποστείλουν έως τις 29 Φεβρουαρίου τις βεβαιώσεις για τις αποδοχές και τα πάσης φύσεως εισοδήματα που απέκτησαν το 2023 οι φορολογούμενοι.

Με βάση τα δεδομένα αυτά, θα γίνει προσυμπλήρωση των αντίστοιχων κωδικών στο Ε1. Ωστόσο καθώς στις βεβαιώσεις αποδοχών μπορεί να υπάρχουν λάθη, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι πριν από την διαδικασία υποβολής να ελέγξουν εξονυχιστικά όλα τα αναγραφόμενα στοιχεία για τις αμοιβές που έλαβαν τον προηγούμενο χρόνο ώστε να αποφύγουν έξτρα χρεώσεις από την εφορία.

Να σημειωθεί ότι φέτος για 1 εκατ. φορολογούμενους που απέκτησαν το 2023 εισοδήματα αποκλειστικά από μισθούς και συντάξεις και δεν είχαν καμία μεταβολή στην οικογενειακή ή περιουσιακή τους κατάσταση οι δηλώσεις θα είναι προσυμπληρωμένες και θα σταλούν αυτόματα από το σύστημα ενώ έχουν προστεθεί νέοι κωδικοί  που αφορούν:

• Αναδρομικά ποσά μερισματούχων Μετοχικών Ταμείων και Ειδικών Κλάδων Οικονομικής Ενίσχυσης Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας που φορολογούνται στο έτος καταβολής
• Αποζημίωση μελών Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών, αμοιβές από την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών, αμοιβές Επιτροπών Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών
• Αναδρομικά αξιωματικών πληρώματος πλοίων (ΕΛΚΕΘΕ κλπ) (υποβάλλεται Τροποποιητική δήλωση στα έτη που αφορούν)

Σχετικά με τις βεβαιώσεις αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα προστέθηκε κωδικός για τις αμοιβές με την πρόβλεψη ότι υποβάλλεται αποκλειστικά από τον αρχικό ανάδοχο. Για τις αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα αποστέλλονται οικονομικές ενισχύσεις και αμοιβές που είναι απαλλασσόμενες του φόρου, δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή άλλων παροχών και χορηγήθηκαν σε επιτηδευματίες στο πλαίσιο αντιμετώπισης έκτακτων γεγονότων (φυσικές καταστροφές, πόλεμος στην Ουκρανία).

Επίσης αποστέλλεται η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση συνταξιούχων καθώς και η έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση των συνταξιούχων  που είναι αφορολόγητες και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.

Επίσης, τροποποιήθηκε ο κωδικός για τις αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν σε εργαζόμενους στα πλαίσια αντιμετώπισης των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του COVID-19  σε αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που χορηγήθηκαν σε εργαζόμενους στα πλαίσια αντιμετώπισης έκτακτων γεγονότων και ενισχύσεις πληγέντων από φυσικές καταστροφές

Από την πλευρά τους οι τράπεζες θα πρέπει να αποστείλουν στην ΑΑΔΕ μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου:

• Το ποσό των πιστωτικών και χρεωστικών τόκων καταθέσεων και repos που απέκτησε το φυσικό πρόσωπο κατά το προηγούμενο έτος, καθώς και το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε, με τα στοιχεία των δικαιούχων / συνδικαιούχων, όπως όνομα επώνυμο, ΑΦΜ και ημερολογιακό έτος αναφοράς.
• Τα πλήρη στοιχεία των τραπεζικών λογαριασμών οι οποίοι εμφανίζουν ετήσια κίνηση μεγαλύτερη των 100.000 ευρώ. Ως κίνηση λαμβάνεται το σύνολο των καθαρών πιστώσεων ή χρεώσεων, όποιο είναι μεγαλύτερο και όχι το άθροισμά τους. Για τον υπολογισμό των ετήσιων συνολικών καθαρών πιστώσεων ή χρεώσεων ενός πελάτη (φορολογούμενου) λαμβάνεται υπόψη τα εμβάσματα από (προς) τράπεζες, ιδρύματα πληρωμών και τα ΕΛΤΑ, οι καταθέσεις/αναλήψεις ποσών με μετρητά ή καταθέσεις /αναλήψεις μέσω τραπεζικών/ ιδιωτικών επιταγών καθώς και οι μεταφορές από άλλα, πλην των δικαιούχων του λογαριασμού, πρόσωπα εντός του ιδίου οργανισμού (πιστωτικό ίδρυμα, ίδρυμα πληρωμών και ΕΛΤΑ).
• Τους τραπεζικούς λογαριασμούς καταθέσεων με συνολική αξία χαρτοφυλακίου μεγαλύτερη των 200.000 ευρώ. Τα στοιχεία που αποστέλλονται αφορούν στοιχεία χαρτοφυλακίων κινητών αξιών φυσικών προσώπων, με ημερομηνία 31/12 τόσο εκάστου έτους αναφοράς, όσο και του αμέσως προηγουμένου, χρηματικής αξίας μεγαλύτερης από 200.000 ευρώ. Σημειώνεται πως το όριο των 200.000 ευρώ υπολογίζεται σε επίπεδο φυσικού προσώπου, πράγμα που σημαίνει ότι αν κάποιος φορολογούμενους έχει περισσότερα από ένα χαρτοφυλάκια με την ίδια ή και διαφορετική σύνθεση δικαιούχων, θα πρέπει η αξία αυτών να αθροίζεται συνολικά, αφού επιμεριστεί ισόποσα στους συνδικαιούχους το υπόλοιπο του εκάστοτε χαρτοφυλακίου, προκειμένου να προσδιοριστεί εάν είναι μεγαλύτερο από το όριο των 200.000 ευρώ.
• Τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται από φυσικά πρόσωπα για τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων τακτικής λήξης, περιλαμβανομένων και των δεδουλευμένων και καταβληθέντων τόκων, τόκων υπερημερίας καθώς και λοιπών εξόδων ( πχ διαχείρισης).
• Τα στοιχεία των συναλλαγών με χρήση καρτών πληρωμών (χρεωστικών ή πιστωτικών) συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών ανάληψης σε ΑΤΜs.

Να σημειωθεί ότι η αποπληρωμή του φόρου εισοδήματος για όσους λάβουν χρεωστικό εκκαθαριστικό θα γίνει σε οκτώ ισόποσες μηνιαίες δόσεις με την πρώτη να καταβάλλεται το τέλος Ιουλίου και την τελευταία τον Φεβρουάριο του 2025. Στη, δε, περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης του φόρου χορηγείται έκπτωση 3% επί του συνολικού ποσού.

Τα στοιχεία εσόδων – εξόδων

Στο μεταξύ το σχέδιο δράσης της ΑΑΔΕ προβλέπει επέκταση των αυτόματων δηλώσεων σε βάθος χρόνου. Έτσι, στις δηλώσεις του 2025 θα υπάρχουν περισσότερα προσυμπληρωμένα δεδομένα όπως εισοδήματα από ακίνητα, συμμετοχές στο κεφάλαιο εταιρειών κλπ. ενώ αυτόματα θα συμπληρώνεται το Ε9 και για τους φορολογούμενους που προχωρούν σε γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων με βάση τα στοιχεία από την πλατφόρμα myProperty καθώς σήμερα ισχύει μόνο για μεταβιβάσεις.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι ξεκινά και η προσυμπλήρωση των δηλώσεων ΦΠΑ, καθώς από 1ης Ιανουαρίου του 2024 τα στοιχεία για τα έσοδα και τα έξοδα θα είναι κλειδωμένα από την Εφορία.

Ουσιαστικά με τις προσυμπληρωμένες δηλώσεις ΦΠΑ οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να εμφανίσουν λιγότερα έσοδα η περισσότερες δαπάνες από αυτά που έχουν καταγράψει οι φορολογικές αρχές στη δήλωση ΦΠΑ με βάση τα δεδομένα για τις πωλήσεις και τις αγορές που έχουν καταχωρηθεί στην πλατφόρμα myDATA. Έτσι θα υπολογίζεται αυτόματα και χωρίς καμία παρέμβαση από τους υπόχρεους το ποσό του ΦΠΑ που πρέπει να καταβάλουν στο δημόσιο αλλά και το ύψος του φόρου εισοδήματος που αντιστοιχεί στο καθαρό τους εισόδημα.

Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται να μπει τέλος:

• Στις εικονικές δαπάνες καθώς θα εκπίπτουν μόνο τα ποσά που έχουν δηλώσει ότι εισέπραξαν από τον επαγγελματία ή την επιχείρηση οι αντισυμβαλλόμενοι
• Στην απόκρυψη τζίρου αφού τα έσοδά δε θα μπορούν να είναι μικρότερα από όσα οι πελάτες έχουν δηλώσει ότι πλήρωσαν για αγορές ή παροχή υπηρεσιών.

Πάντως ειδικά για την πρώτη εφαρμογή του μέτρου δίνεται περιθώριο διορθώσεων (μείωση εσόδων και αύξηση των δαπανών) έως 30% σε σύγκριση με τα όσα εμφανίζονται στην πλατφόρμα myDATA και στις  προσυμπληρωμένες δηλώσεις ΦΠΑ αλλά σταδιακά με τη πλήρη εφαρμογή του myDATA το όριο αποκλίσεων θα περιορίζεται έως να εξαλειφθεί πλήρως.

Με βάση, δε, τη σχετική  απόφαση του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας Χάρη Θεοχάρη επιτρέπονται:

• Η μεταφορά ποσών από κωδικό εκροών σε έτερο κωδικό εκροών με κατηγορία ΦΠΑ 0% και η υποβολή περισσότερων εσόδων από αυτά που έχουν διαβιβαστεί στο myDATA
• Η μεταφορά ποσών από κωδικό εισροών σε έτερο κωδικό εισροών για όλες τις κατηγορίες εξόδων και η υποβολή λιγότερων εξόδων από αυτά που έχουν διαβιβαστεί στο myDATA.
• Η ετεροχρονισμένη δήλωση εξόδων, σε επόμενη φορολογική περίοδο ΦΠΑ από αυτή που αντιστοιχεί στην ημερομηνία έκδοσης των αντίστοιχων παραστατικών και εμφανίζεται στο myDATA εντός όμως της χρήσης που αφορούν.

Για  την ευχερέστερη κατανόηση της προσυμπλήρωσης της δήλωσης ΦΠΑ ανά φορολογική περίοδο και τον εντοπισμό τυχόν ασυμφωνιών με τα δεδομένα που τηρούν οι επιχειρήσεις η πλατφόρμα myDATA παρέχει τη δυνατότητα άντλησης αρχείων για κάθε φορολογική περίοδο, όπου καταγράφονται, ανά διαβιβαζόμενο παραστατικό, οι αξίες που προσυμπληρώνονται για αυτό στους κωδικούς εκροών και εισροών. Η νέα υπηρεσία της πλατφόρμας myDATA ονομάζεται «Ανάλυση για Προσυμπλήρωση ΦΠΑ».

Τα ακίνητα

Παράλληλα, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά θα πρέπει να δηλωθούν οι αλλαγές στο Ε9 με τους φορολογούμενους να έχουν περιθώριο μέχρι τις 8 Μαρτίου για τις τελευταίες διορθώσεις προκειμένου να  γλιτώσουν έξτρα χρεώσεις στο λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ που φέτος θα σταλεί νωρίτερα αλλά η εξόφληση θα γίνει σε 11 δόσεις με την πρώτη να καταβάλλεται τέλος Απριλίου. Από το 2025 το χρονοδιάγραμμα γίνεται ακόμη πιο σφικτό καθώς για όλες τις μεταβολές στην περιουσιακή κατάσταση η εφορία θα πρέπει να έχει ενημερωθεί το αργότερο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου.

Με βάση το ισχύον καθεστώς νέες δηλώσεις Ε9 θα πρέπει να υποβάλλουν όσοι το 2023 αγόρασαν ή απέκτησαν με γονική παροχή, δωρεά ή κληρονομιά κάποιο ακίνητο καθώς και όσοι πούλησαν ή μεταβίβασαν ακίνητα στα παιδιά ή στα εγγόνια τους. Ωστόσο περίπου 90.000 φορολογούμενοι που μετά τον Ιούλιο του 2023 είχαν μεταβολές στην ακίνητη περιουσία τους δεν χρειάζεται να κάνουν καμία κίνηση καθώς έχουν συμπληρωθεί αυτόματα με βάση τα στοιχεία του myProperty.

Επίσης όσοι διαπιστώσουν λάθη και παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων έχουν τη δυνατότητα να τα διορθώσουν και μάλιστα αναδρομικά από το 2024 με την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9.