Αύξηση κατώτατου μισθού: Οι καθαρές αυξήσεις και τα “καμπανάκια” της αγοράς

Μερική κάλυψη της μεγάλης απώλειας που υφίστανται τα νοικοκυριά και οι εργαζόμενοι και ειδικά οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό επιτυγχάνεται με την ανακοινωθείσα χθες αύξηση κατά 7,5% του κατώτατου μισθού που συσσωρευτικά με την αύξηση 2% που έχει ήδη γίνει από τον Ιανουάριο φτάνει το 9,7 %.

Μπορεί σύμφωνα με την κυβέρνηση να υπερκαλύπτει το ποσοστό του πληθωρισμού, όπως καταγράφηκε τον Μάρτιο και ήταν στο 8,9% ή ακόμη και να υπερβαίνει και κάποιες από τις προβλέψεις για την ετήσια κίνηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (π.χ. η ΤτΕ στο δυσμενές σενάριο προβλέπει ετήσιο πληθωρισμό 7% αν και το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή κάνει λόγο ακόμη και για 11%), ωστόσο είναι προφανές και πασίδηλο σε όποιον έχει έστω και μια στοιχειώδη επαφή με τα ράφια των σούπερ μάρκετ, πληρώνει λογαριασμούς και επισκέπτεται βενζινάδικα ότι δεν αρκεί για να στηρίξει το χειμαζόμενο εισόδημα των νοικοκυριών. Πολλά από αυτά, άλλωστε, έχουν αναγκαστεί ήδη να “εξαερώσουν” έως και δύο μισθούς για να καλύψουν βασικές ανάγκες καθώς από το περασμένο καλοκαίρι έχει ξεκινήσει η πληθωριστική “φρενίτιδα” και άρα το “50ρικό” μεικτό το μήνα ή ο ένας μεικτός μισθός το χρόνο χαρακτηρίζεται ως “μερικό ανάχωμα”.

Οι δαπάνες των νοικοκυριών

Ενδεικτικά, πάντως, είναι κάποια στοιχεία, σε σχέση με την μείωση της αγοραστικής δύναμης. Έτσι, με δεδομένο ότι η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, κατά το έτος 2020, ανήλθε στα 15.981,96 ευρώ (1.331,83 το μήνα) συνάγεται ότι μια πληθωριστική πορεία της τάξης π.χ. του 8,9% όπως διαμορφώθηκε τον Μάρτιο επιφέρει επιβάρυνση 118,53 ευρώ ανά μήνα ή 1422,39 σε ετήσια βάση.

Σημειώνεται ότι η έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για το 2020 δείχνει ότι το μερίδιο της μέσης δαπάνης για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά και στέγαση των νοικοκυριών του φτωχότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 58,2% των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 29,0%. Άρα η επίπτωση του πληθωρισμού για τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα είναι ακόμη πιο δυσμενής καθώς δαπανούν περισσότερα για τρόφιμα, στέγαση όπου βέβαια καταγράφεται και μια πιο έντονη ανοδική κίνηση των τιμών.

Οι καθαρές αυξήσεις

Να σημειωθεί ότι οι καθαρές αυξήσεις διαμορφώνονται ως εξής:

• Από 1/5/2022 ο νέος καθαρός μισθός διαμορφώνεται στα 613 ευρώ από 569 ευρώ σήμερα.
• Στα 44 ευρώ η καθαρή αύξηση στην τσέπη
• Από 1/6/2022 μπαίνει σε εφαρμογή η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών 0,50 π.μ. στην επικουρική ασφάλιση – Έτσι ο νέος καθαρός μισθός διαμορφώνεται στα 614 ευρώ από 1η Ιουνίου
• Όσοι είχαν προϋπηρεσία έως τον Φεβρουάριο του 2012 τουλάχιστον 3 χρόνια θα λάβουν προσαύξηση 10%, δηλαδή 71,3 ευρώ. Για κάθε τριετία και έως τρεις ο μισθός αυξάνεται 10%. Συνεπώς η συνολική αύξηση φτάνει στο 30% και στα 214 ευρώ, με αποτέλεσμα όσοι είχαν προϋπηρεσία 9 έτη και άνω τον Φεβρουάριο του 2012 να έχουν μισθό 927 ευρώ.

Πληθωρισμός

Υπενθυμίζεται ότι άνοδο 8,9% σημείωσε ο πληθωρισμός τον Μάρτιο εφέτος, από αύξηση 7,2% τον Φεβρουάριο και έναντι μείωσης 1,6% τον Μάρτιο 2021, καθώς ανατιμήσεις καταγράφηκαν σε όλες τις επιμέρους ομάδες αγαθών και υπηρεσιών που μετέχουν στην κατάρτιση του γενικού δείκτη, εκτός μόνον από τις επικοινωνίες.

Βέβαια η άνοδος σε ετήσια βάση κάποιων βασικών υπηρεσιών αλλά και αγαθών, όπου για τα φτωχότερα στρώματα αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των μηνιαίων δαπανών, είναι πολλαπλάσια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεταξύ Μαρτίου 2022 και Μαρτίου 2021 συνεχίστηκε η άνοδος του ενεργειακού κόστους (λόγω και του πολέμου), καθώς ανατιμήσεις σημειώθηκαν σε: Ηλεκτρισμό (79,3%), Φυσικό αέριο (68,3%) και Πετρέλαιο θέρμανσης (58,5%). Επίσης, στο λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς», οι τιμές αυξήθηκαν σε: Έλαια και λίπη (19,9%), Λαχανικά γενικά (13,6%), Γαλακτοκομικά και αυγά (8,4%), Φρούτα νωπά (7,8%), Ψωμί και δημητριακά (7,6%), Κρέατα γενικά (6,4%), Καφέ (5,4%), Λοιπά τρόφιμα (5,1%), Ψάρια γενικά (3,5%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (3,4%), Κρασιά (2,7%) και Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμοί φρούτων (2,3%).

Έρευνα ΓΣΕΒΕΕ

Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι με βάση την ετήσια έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών (10η κατά σειρά) η οποία διεξήχθη υπό συνθήκες πανδημίας και ανατιμήσεων, σε συνεργασία με την εταιρία MARC AE , μεταξύ 9-17 Δεκεμβρίου 2021, σχεδόν για τα μισά ελληνικά νοικοκυριά το μηνιαίο εισόδημα επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του, μόλις για 19 ημέρες, ενώ η ακρίβεια αύξησε τις συνολικές δαπάνες για βασικά είδη στο 65,1% των νοικοκυρών, από 20% που ήταν το 2020. Όπως αναφέρεται, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ενώ ακολουθούν οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων, στη βενζίνη και το πετρέλαιο θέρμανσης, με την μεσοσταθμική επιβάρυνση στο καλάθι να είναι στο 12% , μεταξύ 2020 και 2021 και πιο ευάλωτα τα φτωχά νοικοκυριά.

Δεν βγάζουν το μήνα

Επίσης αναφέρεται, ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός νοικοκυριών διαβιεί επί μακρόν σε συνθήκες οικονομικής επισφάλειας, με το μηνιαίο εισόδημα για περισσότερα από 4 στα 10 νοικοκυριά να μην επαρκεί για όλο το μήνα. Παράλληλα η ακρίβεια εκτίναξε τον αριθμό όσων αύξησαν τις δαπάνες τους για βασικά αγαθά λόγω της ακρίβειας. Το 65,1% των αύξησε τις δαπάνες σε λογαριασμούς σπιτιού (20% το αντίστοιχο ποσοστό το 2020), το 52,8% σε είδη διατροφής (26,2% το 2020), το 51,9% σε θέρμανση (12,9% το 2020) και το 34,7% σε υγεία και φάρμακα (26% το 2020). Μάλιστα οι αυξήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν για τα μισά νοικοκυριά την μεγαλύτερη επιβάρυνση.

Έσπευσε η κυβέρνηση να προλάβει Πασχαλινά “παρατράγουδα”

Η εικόνα αυτή βέβαια, που “χτίστηκε” σε μια πιο “ευνοϊκή” συγκυρία τιμών αλλά είναι ενδεικτική των δυσκολιών των νοικοκυριών, είναι εύγλωττη για την κατάσταση που βρίσκονται ειδικά οι χαμηλόμισθοι. Έτσι με τα δεδομένα των δημοσκοπήσεων αλλά και τα “καμπανάκια” των βουλευτών που “πιάνουν” το σφυγμό εν όψει και Πάσχα η κυβέρνηση έσπευσε να επιταχύνει τις ανακοινώσεις. Παράλληλα φρόντισε να υπενθυμίσει μια ευρεία γκάμα μέτρων που, όπως αναφέρει, “αντισταθμίζουν σε μεγάλο βαθμό την άνοδο του κόστους ζωής, ιδίως για τις πιο ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και του φόρου εισοδήματος, η μείωση του ΕΝΦΙΑ, οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου, που είναι μεγαλύτερες για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, η επιδότηση καυσίμων, η έκτακτη ενίσχυση 200 ευρώ σε χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με ειδικές ανάγκες, η καταβολή διπλής δόσης του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, κ.α. Πάνω απ΄ όλα η συνολική οικονομική, αδειοδοτική, φορολογική πολιτική που οδήγησε στην σημαντική ανάπτυξη της οικονομίας το 2021 η οποία αναμένεται να συνεχιστεί εφέτος. Πολιτική που είχε ως άμεση θετική συνέπεια η ανεργία να υποχωρήσει από το 17,2 % το καλοκαίρι του 2019 στο 12,8 % τον Φεβρουάριο του 2022.”

Δημόσια αγαθά

Βέβαια κάτι που λανθάνει των δημόσιων αναφορών είναι ότι τα νοικοκυριά, ειδικά τα μικρομεσαία, υπόκεινται μια σειρά από άλλες “αφαιμάξεις”, που δύσκολα αντισταθμίζονται από τα προαναφερθέντα μέτρα. Αυτές οι ”αφαιμάξεις” αφορούν τις ιδιωτικές δαπάνες υγείας που είναι στην “κορυφή” της σχετικής κατάταξης σε επίπεδο ΕΕ, που λόγω και της μεγάλης επιβάρυνσης του ΕΣΥ έχουν εκτιναχθεί τα χρόνια της πανδημίας. Επιπλέον αφορούν και τις αντίστοιχες για παιδεία, όπου κι εκεί η Ελληνική οικογένεια καλείται να βάλει “βαθιά” το χέρι στην τσέπη για φροντιστήρια, παράλληλη στήριξη κτλ. Κι όλα αυτά λόγω του ελλιπούς ενδιαφέροντος για το δημόσιο χαρακτήρα αυτών των βασικών αγαθών που έχει επιδείξει η κυβέρνηση με ελλείμματα στη χρηματοδότηση, σε στελέχωση κτλ.

Τι λέει η αγορά

Στο φόντο αυτό οι θεσμικοί φορείς της αγοράς και οι κοινωνικοί εταίροι αξιολογούν ως ένα θετικό βήμα την αύξηση του κατώτατου μισθού ωστόσο βάζουν και αστερίσκους, ειδικά οι ΜμΕ, που έχουν να κάνουν με την ανάγκη κινήσεων στα μέτωπα των έμμεσων φόρων αλλά και του μη μισθολογικού κόστους.

Άλλοι φορείς, όπως οι εργοδοτικοί του τουρισμού ή των μεγαλύτερων επιχειρήσεων, με βάση πληροφορίες, θεωρούν ότι οι κινήσεις είναι θετικές. Βέβαια τονίζουν ότι οι κλαδικές συμβάσεις που ήδη έχουν, έχουν υψηλότερα επίπεδα μισθών και αφορούν ένα πολύ μικρό ποσοστό εργαζομένων τους. Βέβαια, πηγές της αγοράς, δεν παραλείπουν να σημειώσουν ότι οι αυξήσεις αυτές θα χτίσουν “κλίμα” εν όψει των συζητήσεων για νέες κλαδικές συμβάσεις για μεγαλύτερες αυξήσεις, ειδικά όπου υπάρχει και έλλειψη εργαζομένων. Να σημειωθεί ότι μόνο στον τουρισμό καταγράφονται με βάση αναφορές του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων 50.000 κενά σε θέσεις εργασίας, κύρια σε επισιτισμό. “ Πράγματι υπάρχει τεράστια έλλειψη προσφοράς εργασίας με αμοιβές σημαντικά πάνω από τις κλαδικές συμβάσεις. Τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στον επισιτισμό (κουζίνα & service) με ακάλυπτες πάνω από 50.000 θέσεις. Απαιτούνται λύσεις τώρα, ο ποιοτικός τουρισμός μας κινδυνεύει!” ανέφερε προχτες σε ανάρτησή του στο twitter ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΤΕ και επικεφαλής του Ομίλου IKOS Ανδρέας Ανδρεάδης.

Οι ΜμΕ

Σε δήλωσή του πάντως ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γ. Καββαθάς αναφερόμενος στον τον κατώτατο μισθό χαρακτηρίζει θετική την κάθε αύξηση ζητώντας όμως κι άλλα μέτρα καθώς δεν αρκεί. “Κάθε παρέμβαση ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων-καταναλωτών είναι θετική για την αγορά. Συνεπώς η απόφαση της Κυβέρνησης να επισπεύσει την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Mαΐου κατά 50 ευρώ από τα 663 στα 713 ευρώ σε 650.000 εργαζόμενους, θα ανακουφίσει τα νοικοκυριά και θα ενισχύσει την αγοραστική τους δύναμη.

Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε μία δύσκολη για τις επιχειρήσεις, αυτές επωμίζονται ένα επιπλέον κόστος, την ίδια ώρα που η απόφαση αύξησης του κατώτατου μισθού είναι δημοσιονομικά ουδέτερη.

Προφανώς λοιπόν και με δεδομένο ότι η Κυβέρνηση έχει περιθώρια παρέμβασης αναμένουμε το αμέσως επόμενο διάστημα να προχωρήσει σε μέτρα στήριξης για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και του ΦΠΑ, για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, αλλά και τη περαιτέρω μείωση των εργοδοτικών εισφορών, ώστε η αγορά να μπορέσει να ανταπεξέλθει και τελικά η αύξηση του κατώτατου μισθού να ωφελήσει τόσο τα νοικοκυριά, όσο και τις επιχειρήσεις.

Σε διαφορετική περίπτωση είναι ορατός ο κίνδυνος εκτίναξης της αδήλωτης εργασίας ή/ και μετακύλισης του κόστους στον καταναλωτή ως ύστατες πράξεις επιβίωσης των επιχειρήσεων”.

Η ΕΣΕΕ

Σε δήλωσή του ο Γιώργος Καρανίκας, Πρόεδρος της ΕΣΕΕ τονίζει ότι: “Το ελληνικό εμπόριο είναι έτοιμο για ακόμη μία φορά να στηρίξει το ύψος της αύξησης του κατώτατου μισθού που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από την 1η Μαΐου, παρά την άμεση και σημαντική επιβάρυνση στο μισθολογικό κόστος των εμπορικών επιχειρήσεων.

Βάσιμη προσδοκία του εμπορικού κόσμου είναι, ότι μέσω της αύξησης στον κατώτατο μισθό, θα διατηρηθεί η αγοραστική δύναμη των πιο ευάλωτων καταναλωτών με θετικές επιπτώσεις στον τζίρο των επιχειρήσεων.

Παράλληλα όμως, θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για ακόμα μεγαλύτερη μείωση του μη μισθολογικού κόστους με στόχο τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, καθώς και την μείωση του κόστους λειτουργίας των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων

Η ΕΣΕΕ, που υπεύθυνα και έγκαιρα τάχθηκε υπέρ μιας λελογισμένης ενίσχυσης των κατώτατων αποδοχών, υπενθυμίζει πως χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που υποχρεούνται στο εξής να τις καταβάλουν αισθητά αυξημένες – μαζί με τις αναλογικά υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές – είναι και αυτές ευάλωτες, με όρους οικονομικούς και κοινωνικούς.

Πέραν τούτων, ευχόμαστε ότι αυτή είναι η τελευταία φορά που ο κατώτατος μισθός προσδιορίζεται με κυβερνητική απόφαση, καθώς είναι αναγκαίο η αποφασιστική αρμοδιότητα να επιστρέψει στους κοινωνικούς εταίρους, μέσα από τη διαβούλευση για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.

Εν κατακλείδι, η ομπρέλα προστασίας που ανοίγει η ελληνική Πολιτεία πρέπει να είναι κοινή, για τις ελληνικές επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους σε αυτές.”

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις