Ελεύθεροι επαγγελματίες: Ποιοι φαίνεται να “γλιτώνουν” τον έξτρα φόρο

Ολοκληρώνεται το βράδυ της Δευτέρας η δημόσια διαβούλευση για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο και παίρνει το δρόμο για κατάθεση στη Βουλή, το αργότερο μέχρι την Τετάρτη. Κι αυτό, εν μέσω εβδομαδιαίας αποχής των δικηγόρων, αλλά και “φουρτούνας” με αφορμή τις δηλώσεις για τις αμοιβές ντελιβεράδων και δικηγόρων.

Το ενδιαφέρον, προφανώς, είναι στο “κόκκινο”, όπως καταδεικνύει το γεγονός ότι στη διαβούλευση, μέχρι τώρα έχουν κατατεθεί, 2.000 και πλέον σχόλια, κύρια, για τον τρόπο φορολόγησης με βάση τεκμαρτό εισόδημα, με το οποίο θα φορολογηθούν για πρώτη φορά οι 735.000 ελεύθεροι επαγγελματίες το 2024.

‘Ηδη, πάντως, μετά και τη διαβούλευση και την κριτική που έχει ασκηθεί, δρομολογούνται αλλαγές στο “σώμα” του αρχικού κειμένου του νομοσχεδίου, που, ωστόσο, δεν αλλάζουν το βασικό του πυρήνα, όπως άλλωστε έχει επισημανθεί από επίσημα χείλη. Το βέβαιο είναι ότι οι αλλαγές αναμένεται να ανοίξουν τη δυνατότητα για μειώσεις της επιβάρυνσης σε αρκετές κατηγορίες επαγγελματιών.

Όπως, χαρακτηριστικά, σημείωσε ο υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, μιλώντας στην ΕΡΤ και την εκπομπή Newsroom για το εν λόγω φορολογικό νομοσχέδιο, στους ελεύθερους επαγγελματίες που δηλώνουν από 15.000 έως 30.000 έγιναν σημαντικές βελτιώσεις.

«Είδαμε ότι αυτό το σύστημα, ιδιαίτερα σε αυτούς οι οποίοι είναι σχετικά ειλικρινείς ήταν αρκετά αυστηρό και να οδηγούσε σε υπέρογκη επιβάρυνση του φορολογούμενου» τόνισε και προσέθεσε, πως ακόμη «τρέχουμε και τα τελευταία σενάρια, έτσι να δούμε ακριβώς πώς επηρεάζει όλες τις κατηγορίες και θα δούμε κάποιες αλλαγές οι οποίες δεν αλλάζουν τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου και τη στόχευση, αλλά λίγο τους τρόπους υπολογισμού ώστε να βελτιώσουμε όλες αυτές τις κατηγορίες την επιβάρυνση».

Στο επίκεντρο των αλλαγών βρίσκεται το πώς θα λειτουργεί το τεκμήριο για τον προσδιορισμό του φόρου. Όπως φαίνεται, κάθε ενδιαφερόμενος, εάν ανοίξει τα βιβλία του και ζητήσει οικειοθελώς έλεγχο κατά προτεραιότητα, θα μπορεί να αμφισβητήσει τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης.

Επίσης, οι αλλαγές στις τελικές διατάξεις, που “φωτογράφισε” ο κ Θεοχάρης αναμένεται να επικεντρωθούν  και στα ποσά προσαύξησης του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος των 10.920 ευρώ ανάλογα με τα έτη άσκησης και τον τζίρο. Όλα, πάντως, θα τεθούν “επί τάπητος” σε σύσκεψη υπό τον υπουργό Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, ώστε στη συνέχεια το νομοσχέδιο να κατατεθεί στη Βουλή.

«Η μαχητικότητα του τεκμηρίου που εισάγουμε, σε σχέση με τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, είναι βασική παράμετρος του συστήματος, γιατί ακριβώς δίνει τη διέξοδο σε μια σειρά από επαγγελματίες με αντικειμενικούς λόγους, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να δουλέψουν, να ασχοληθούν όσο θα ήθελαν με την εργασία τους, με την ατομική τους επιχείρηση, να αλλάζει το τεκμαρτό γι αυτούς ανάλογα με τις συνθήκες τις οποίες κάθε χρονιά έχουν οι ίδιοι. Αυτό θα γίνει με μια διαδικασία η οποία προσπαθούμε να την κάνουμε όσο γίνεται πιο αυτοματοποιημένη και όσο γίνεται πιο εύκολη. Και σε τελική ανάλυση, πάντοτε υπάρχει διέξοδος για τον καθένα του ελέγχου, ο οποίος έλεγχος μπορεί να βγάλει ότι πραγματικά κάποιος είναι ειλικρινής» σημείωσε ο κ. Θεοχάρης και τόνισε:

«Κάποιος ο οποίος δηλώνει ας το πούμε 3.000 ευρώ εισόδημα, ενώ θα έπρεπε να δηλώσει 5.000 ευρώ εισόδημα, δηλαδή μια χαμηλής έντασης φοροδιαφυγή, καταλαβαίνετε ότι η εφορία δεν έχει 500.000 ελεγκτές να κάνει όλον αυτόν τον έλεγχο. Αυτό δυστυχώς πάει και στην καρδιά της συνείδησης της φορολογικής που δυστυχώς δεν έχουμε στη χώρα μας» πρόσθεσε.

Με βάση όσα ανέφερε ο υφυπουργός Οικονομικών οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν εισοδήματα από 15.000 έως 30.000 ευρώ, αλλά και επιχειρήσεις, όπως τα κυλικεία σχολείων, ή καταστήματα σε τουριστικές περιοχές, που έχουν εποχικό τζίρο αναμένεται, μέσα από τις διορθώσεις, να ελαφρυνθούν. Παράλληλα στο επίκεντρο των προσπαθειών για βελτιώσεις είναι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη. Άλλωστε, μια ρύθμιση που θα διευκολύνει την έξοδο στην σύνταξη αναμένεται να έχει ένα διπλό όφελος. Αφενός να αποτρέψει ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα, αλλά και να ενισχύσει το μείζον θέμα αναδιάρθρωσης του χάρτη των ΜμΕ, στη χώρα.

Αναλυτικότερα, προς ώρας, οι αλλαγές επικεντρώνονται στα εξής 3 σημεία:

1. Στη διεύρυνση των κριτηρίων μαχητότητας του τεκμαρτού εισοδήματος και στη θέσπιση αυτοματοποιημένων διαδικασιών, ώστε να αποφευχθούν συναλλαγές, πρόσωπο με πρόσωπο, με την εφορία. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι η οικειοθελής διαδικασία ελέγχου για να τεκμηριωθεί το πραγματικό του εισόδημα, με άνοιγμα λογαριασμών, κατάθεση στοιχείων κτλ θα θεσπιστεί, δίνοντας τη δυνατότητα για αποφυγή φορολόγησης με τεκμαρτό τρόπο. Με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς η μαχητότητα του τεκμηρίου αφορά, μόνο, όσους υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία, είναι άνεργοι, νοσηλεύονται η έχουν υποστεί πλήγμα τα πλήγμα από θεομηνίες κ.α

2. Στην αναθεώρηση των των συντελεστών προσαύξησης του τεκμαρτού εισοδήματος λόγω τζίρου, ώστε να περιορίζεται η επιβάρυνση για τους επαγγελματίες. Σύμφωνα με την διάταξη η ελάχιστη αμοιβή προσαυξάνεται με ένα συντελεστή όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολούμενου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από το μέσο όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ. Οι συντελεστές αυτοί είναι:

• 35% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 100% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων
• 70% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 150% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων
• 100% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 200% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων, με ανώτατο όριο τις 50.000 ευρώ.

Παρεμβάσεις εξετάζονται και στους συντελεστές προσαύξησης του ελάχιστου εισοδήματος με βάση τα χρόνια δραστηριότητας και το κόστος μισθοδοσίας ενώ αναμένεται να ληφθούν υπόψη και οι ζημιές της ατομικής επιχείρησης με πρόβλεψη για απόσβεση σε βάθος πενταετίας.

3. Σε μειώσεις του τεκμαρτού εισοδήματος για συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελματιών και ατομικών επιχειρήσεων με υψηλό δείκτη εποχικότητας, όπως κυλικεία σχολείων, εποχικές επιχειρήσεις που είναι δηλωμένες στην ΑΑΔΕ. Για τις περιπτώσεις αυτές το τεκμαρτό εισόδημα θα υπολογίζεται με βάση τους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης δηλαδή με δωδεκατημόρια. Δηλαδή αν η επιχείρηση είναι ανοιχτή 6 μήνες το χρόνο το ελάχιστο εισόδημα θα περιορίζεται στο μισό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο νομοσχέδιο θα καταγραφεί και η τελική πρόταση της κυβέρνησης για τις εκπτώσεις φόρου για τις ανακαινίσεις και τις ενεργειακές αναβαθμίσεις αλλά και τις ποινές για μη διαβίβαση των φορολογικών δεδομένων στην πλατφόρμα myDATA.