ΕΛΣΤΑΤ: Ανακοινώσεις “βαρόμετρο” για το ΑΕΠ – Ο πήχης και η μετενέργεια σε πολιτικές

Τον “βατήρα” εκτέλεσης του τρεχοντος κρατικού προϋπολογισμού αποκαλύπτει σήμερα το μεσημέρι η ΕΛΣΤΑΤ, με τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για την πορεία του ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο του 2023 και βέβαια για το σύνολο του περασμένου έτους.

Οι ανακοινώσεις, βέβαια, καθώς διαμορφώνουν μια “μετενέργεια” για φέτος, αποτελούν και “βαρόμετρο” για τις όποιες επιλογές σε επίπεδο πολιτικών στήριξης σε κοινωνικές ομάδες εν όψει του Πάσχα, ή σε επίπεδο παραγωγικών ομάδων, ένεκα των νέων αναγκών που φέρνει η συγκυρία (κλιματική κρίση, πράσινη μετάβαση κτλ).

Ουσιαστικά μια υπέρβαση του στόχου, που έχει καταγραφεί από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στον προϋπολογισμό, στο 2,4%, ανοίγει το δρόμο για αναθεώρηση της πρόβλεψης για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2023, όπου ο καταγεγραμμένος στόχος (Πρόγραμμα Σταθερότητας) είναι για 1,1% του ΑΕΠ, αλλά και για επίτευξη με μεγαλύτερη ευκολία του φετινού δημοσιονομικού στόχου. που θέτει τον “πήχη” στο 2,1% του ΑΕΠ. Έτσι, μπορεί να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος, που μπορεί ανάλογα να αξιοποιηθεί.

Το χρέος

Επίσης, ένα “φουσκωμένο” ΑΠΕ, βοηθούντος βέβαια και του πληθωρισμού, καθιστά πιο εύκολα εφικτό το στόχο για βελτίωση της εικόνας του χρέους, που βέβαια, υπολογίζεται πάντα σε ποσοστό επί του ΑΕΠ. Για το 2023 η πρόβλεψη είναι για χρέος γενικής κυβέρνησης στο 160,3% του ΑΕΠ ή στα 356 δισ. ευρώ ενώ για το 2024 προβλέπεται νέα  συρρίκνωση στο 152,3% του ΑΕΠ και μείωση για πρώτη φορά σε απόλυτα μεγέθη στα 355 δισ. ευρώ.

Βέβαια, για να καταγραφεί επακριβώς η πορεία της οικονομίας θα πρέπει να “αποπληθωριστούν” οι τιμές για να φανεί τελικά τι μένει από την όλη συγκυρία, όπου μεγέθη, λόγω του πληθωρισμού… πληθωριζονται.

Τα σημεία “αιχμής”

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η ελληνική οικονομία “ταξιδεύει” μέσα από μια θάλασσα διεθνών προκλήσεων, κάτι που δεν μπορεί να την αφήσει ανεπηρέαστη καθώς, μάλιστα, έχει μια έντονη αναφορά (εξαγωγές, τουρισμός κτλ) στην οικονομία της Ευρωζώνης, που περνάει μια δύσκολη φάση με μηδενικούς σχεδόν ρυθμούς ανάπτυξης.

Να σημειωθεί ότι με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, το τρίτο τρίμηνο, το ελληνικό ΑΕΠ κατέγραψε ηπιότερη αύξηση  κατά 2,1% ετησίως  από 2,6% το 2ο τρίμηνο, συνεχίζοντας ωστόσο να υπερβαίνει σημαντικά τον μέσο όρο  της ευρωζώνης (0,0% ετησίως το 3ο τρίμηνο), για ένατο συνεχόμενο τρίμηνο. Το ύψος των επιτοκίων, η γεωπολιτική αναταραχή σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, αύξησαν κατακόρυφα τους κινδύνους ,με την ελληνική οικονομία, όμως, να εμφανίζεται ανθεκτική καταγράφοντας, το πρώτο εννεάμηνο του 2023, έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης (2,2%) μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 Βέβαια, “σωσίβιο” αποτελεί ο πακτωλός του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και το θετικό επενδυτικό κλίμα, που με βάση τη μελέτη της PwC Ελλάδας “Εξαγορές και Συγχωνεύσεις το 2023”, έφερε στις ελληνικές επιχειρήσεις συνολικά κεφάλαια ύψους €8,4 δισ. το 2023 εκ των οποίων τα €5,9 δισ. προέκυψαν από Εξαγορές και Συγχωνεύσεις (Ε&Σ), €601 εκ. αφορούν εκδόσεις εταιρικών ομολόγων, €345 εκ. Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου οι οποίες καλύφθηκαν από στρατηγικούς επενδυτές και €1,6 δισ. έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις (συμπεριλαμβανομένων αποεπενδύσεων του ΤΧΣ).

Οι φετινή πορεία

Σε σχέση με το 2024 υπάρχει από το ΥΠΕΘΟ παραδοχή ότι η ανάπτυξη θα κινηθεί με ρυθμό 2,9% με βασικές κινητήριες δυνάμεις τις επενδύσεις και τον τουρισμό.

Βάσει αυτής, το πραγματικό ΑΕΠ του 2024 αναμένεται να ανέλθει στο μεγαλύτερο ύψος της περιόδου μετά το 2010 (υπερβαίνοντας τα 200 δισ. ευρώ σε σταθερές τιμές), ενώ σε ονομαστικούς όρους αναμένεται να ανέλθει σε 233,8 δισ. ευρώ και να υπερβεί κατά 3,5% το μέσο επίπεδο της τελευταίας πενταετίας πριν την είσοδο της Ελλάδας στο πρώτο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής.

Σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη προέρχεται από τις επενδύσεις, οι οποίες το 2024 αναμένεται να αυξηθούν με ρυθμό 15,1% (έναντι 12,1% στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2024). Ως απόρροια, το πραγματικό επενδυτικό κενό μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης προβλέπεται να μειωθεί το 2024 σε 5%, το χαμηλότερο ποσοστό για όλη την περίοδο από το 2010.

Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, πάντως, είναι προσεκτικοί και πάντα συγκρατημένοι. Να σημειωθεί ότι μια σειρά προβλέψεων έχει καταγραφεί το τελευταίο διάστημα. Η Τράπεζα της Ελλάδας,σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που διατυπώνει στην έκθεσή της «Note on the Greek economy» , αναφέρει ότι η ελληνική οικονομια το 2023 κινήθηκε με ρυθμό ανάπτυξης στο 2,3%

Το ΙΟΒΕ, αναθεώρησε την αρχική του πρόβλεψη για το 2023 από 2,4% στο 2,1%, με προοπτική η ανάπτυξη να αυξηθεί για φέτος στο 2,4%.

Το ΚΕΠΕ από την πλευρά του  εκτιμά βάσει των πρόσφατων προβλέψεών του ότι  ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ στην Ελλάδα θα φτάσει το 2,2% το 2023. Αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να διατηρηθεί και για το 2024, υποδεικνύοντας μια συνεχή ανοδική τάση και έναν σταθερό ρυθμό ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. Ωστόσο, η σημαντική αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει τον τρέχοντα οικονομικό ορίζοντα καθιστά αυτές τις προβλέψεις επιρρεπείς σε διακυμάνσεις.

Σε ότι αφορά την  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις χειμερινές της προβλέψεις της αναθεώρησε οριακά την πρόβλεψη της για την Ελλάδα αφού εκτίμησε ότι το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε κατά 2,2%  το 2023, αντί για την αρχική εκτίμηση που είχε διατυπώσεις για  2,3%.Σύμφωνα με την Κομισιόν,η  πραγματική κατανάλωση αναμένεται να επεκταθεί στο ίδιο επίπεδο και το 2023, με αποτέλεσμα ελαφρώς χαμηλότερη συμβολή στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στη τακτική του έκθεση με βάση το άρθρο IV, αναθεώρησε οριακά προς τα πάνω την πρόβλεψη για την ανάπτυξη του 2023 στο 2,3% από 2% στις προβλέψεις του περασμένου Οκτωβρίου. Ωστόσο, προβλέπει επιβράδυνση της ανάπτυξης κάτω από το 2% για το 2024 και το 2025.Στο ίδιο μήκος κύματος και ο ΟΟΣΑ που  σχετικά πρόσφατα  αναθεώρησε τις προβλέψεις τους για την Ελλάδα. Συγκεκριμένα στην έκθεση που δημοσίευσε στο τέλος του περασμένου Νοεμβρίου προβλέπει φέτος για την Ελλάδα ανάπτυξη 2% έναντι πρόβλεψης για ανάπτυξη 1,8% στην ενδιάμεση έκθεση για όλα τα κράτη μέλη του τον περασμένο Σεπτέμβριο.