Ένα νέο σχέδιο για την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα

Της Αθηνάς Χατζηπέτρου*

Η νέα Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα γεννήθηκε μέσα στον πυρετό της κρίσης που προκάλεσε ο κορωνοϊός και υποχρεώθηκε να κάνει τα πρώτα βήματά της με αποκλειστικό σκοπό να αντιμετωπίσει τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.

Σε όλες τις προηγμένες οικονομίες της Δύσης, ο ρόλος μιας Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας είναι να λειτουργεί ως καταλύτης στην τριγωνική σχέση Επιχείρησης – Τραπεζικού Συστήματος – Κοινωνίας ώστε να διευκολύνει τις χρηματοδοτήσεις και να καλύπτει το χρηματοδοτικό κενό που προκαλεί η οικονομική αβεβαιότητα.

Ο κεντρικός ρόλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας είναι να λειτουργήσει ως εφαλτήριο για την πρόσβαση των επιχειρήσεων στην τραπεζική χρηματοδότηση. Οι δράσεις της ΕΑΤ πρέπει να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις σε μετοχές και εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Να προωθούν την καινοτομία. Η Αναπτυξιακή Τράπεζα πρέπει να στηρίζει τις μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας στην προσπάθεια διεθνοποίησής τους ενώ ταυτόχρονα να διευκολύνει τις μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές.

Αμέσως μετά το ξέσπασμα της κρίσης του CoViD 19, η άμεση, σαφής και αυστηρή εντολή της πολιτικής ηγεσίας ήταν να ενεργήσουμε γρήγορα, με ευαισθησία και αποτελεσματικότητα.

Δεν υπήρχε χρόνος για πειράματα. Ξεκινήσαμε υποχρεωτικά με τα εργαλεία που υπήρχαν διαθέσιμα την συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Με γρήγορες και συνοπτικές διαδικασίες, μέσα στους περιορισμούς που επέβαλε το lockdown μετατρέψαμε τo πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ, το Ταμείο Επιχειρηματικότητας, σ’ ένα σύγχρονο χρηματοδοτικό εργαλείο άμεσης παρέμβασης για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία.

Το ΤΕΠΙΧ ΙΙ διευρύνθηκε και οι διαδικασίες του απλοποιήθηκαν. Προσέφερε αμέσως δάνεια για κεφάλαιο κίνησης με επιδοτούμενο επιτόκιο για 2 χρόνια. Με μία και μόνη δέσμευση: Όχι απολύσεις.

Τα κεφάλαια κίνησης προσφέρουν γρήγορη ρευστότητα σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέχρι του ποσού των 500.000 και είναι το πρώτο βήμα να νιώθουν επιχειρηματίες και εργαζόμενοι ότι υπάρχει ένα αποτελεσματικό δίχτυ ασφαλείας για την κάλυψη των άμεσων αναγκών.

Μετά την άμεση υλοποίηση του πρώτου αυτού χρηματοδοτικού εργαλείου (ΤΕΠΙΧ κεφάλαια κίνησης) και με τις ανάγκες της οικονομίας να απαιτούν διευρυμένη ρευστότητα δημιουργήθηκε – επίσης σε χρόνο ρεκόρ – το Ταμείο Εγγυοδοσίας CoVid 19 με πόρους από το ΕΣΠΑ.

Παρά τις αντίξοες συνθήκες που επέβαλε το lockdown, σε διαδοχικές τηλεδιασκέψεις με στελέχη του Υπουργείου Ανάπτυξης και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, γίναμε μία «ομάδα κρούσης» που δημιούργησε ένα μεγάλου βεληνεκούς εργαλείο που θα μοχλεύσει ρευστότητα 7 δις € για την ελληνική επιχειρηματικότητα.

Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ανέλαβε τη διαχείριση αυτού του Ταμείου Εγγυοδοσίας για να στηρίξει την ελληνική οικονομία στα πρώτα βήματα της μετά το οδυνηρό πρώτο σοκ της πανδημίας.

Κατά συνέπεια, η νέα Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, αυτή την μετά τον κορωνοϊό περίοδο υλοποιεί δύο μόνο προϊόντα σε στενή συνεργασία με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας μας

1. Στο πλαίσιο του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙ – Δράση “Επιχειρηματική Χρηματοδότηση”, ένα νέο υποπρόγραμμα παροχής δανείων Κεφαλαίου Κίνησης με πλήρη επιδότηση επιτοκίου για διάρκεια δύο ετών και περίοδο χάριτος 12 μηνών.

Μέσω του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙ υπάρχει δυνατότητα παροχής δανείων συνολικού ύψους περίπου 1,3 δις ευρώ, με συγχρηματοδότηση κατά 40% από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και κατά 60% από τις συνεργαζόμενες τράπεζες. Το πρόγραμμα ενεργοποιήθηκε στις 28 Απριλίου και οι πρώτες εκταμιεύσεις έγιναν τις πρώτες μέρες του Ιουνίου. Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα μείωσε θεαματικά τα απαιτούμενα δικαιολογητικά κατά 47%, τόσο για τις νέες αιτήσεις όσο και για αυτές που είχαν υποβληθεί.

2. Το νέο Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19 για την παροχή, μέσω τραπεζών, εγγυήσεων σε δάνεια Κεφαλαίου Κίνησης προς επιχειρήσεις.

Ο Προϋπολογισμός εγγυήσεων ανέρχεται σε 1 δις ευρώ, τα οποία θα καλύψουν ύψος δανείων περίπου 3,6 δις ευρώ. Μέσω της παροχής εγγύησης από το Ταμείο Εγγυοδοσίας, οι επιχειρήσεις θα επωφελούνται από την παροχή μειωμένων εξασφαλίσεων ή/και θα έχουν μειωμένο κόστος χρηματοδότησης.

Πρέπει επίσης να γίνει σαφές ότι η χρηματοδότηση αυτών των προγραμμάτων γίνεται με πόρους του ΕΣΠΑ. Οι κοινοτικές επιδοτήσεις εξ ορισμού αποκλείουν και θεωρούν μη επιλέξιμες επιχειρήσεις που εμπίπτουν στον κοινοτικό ορισμό «προβληματική επιχείρηση». Συναισθάνομαι την αγωνία κάποιων επιχειρηματιών που θεωρούν ότι οι όροι είναι αυστηροί γι’ αυτό και βλέπουμε να υπάρχουν παράλληλες πολιτικές της κυβέρνησης που απευθύνονται στις επιχειρήσεις που επλήγησαν τα προηγούμενα χρόνια.

Σκοπός των δύο συγκεκριμένων προγραμμάτων της ΕΑΤ είναι να δοθεί η ευκαιρία στις επιχειρήσεις που χτυπήθηκαν απροσδόκητα από την πανδημία, άμεσα ή έμμεσα, για να συνεχίσουν την επιχειρηματική τους δράση. Οι επιχειρήσεις που δεν μπορούσαν να τύχουν χρηματοδότησης πριν από την πανδημία του COVID-19 ,που είχαν «κόκκινα δάνεια» κλπ δεν ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία.

Η νέα στρατηγική

Αμέσως μετά την ολοκλήρωση αυτών των δύο διαφορετικών προγραμμάτων η νέα Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα θα προσπαθήσει να ανταποκριθεί στον κεντρικό ρόλο που της έχει ανατεθεί. Στο φάσμα των δραστηριοτήτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας περιλαμβάνεται ο δανεισμός, η εγγυοδοσία αλλά και η συμμετοχή σε επενδυτικά σχήματα όπως αυτή του Equifund που η ΕΑΤ συμμετέχει μαζί με το EIF σε επενδυτικά σχήματα που επενδύουν σε μεσαίες επιχειρήσεις στο στάδιο της Ανάπτυξης.

Αυτό είναι το όραμά μας και η στρατηγική μας. Έχουμε μικρές αλλά σημαντικές για τα ελληνικά δεδομένα δυνατότητες να στηρίξουμε με συνεπενδύσεις την επόμενη φάση του ελληνικού επιχειρείν και αυτός είναι ο στόχος μας. Χρειαζόμαστε ενδυνάμωση τόσο στελεχιακά όσο και σε επίπεδο τεχνογνωσίας. Ακολουθούμε παραδείγματα αντίστοιχων Αναπτυξιακών Τραπεζών της Ευρώπης όπως αυτό της Γαλλικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΒΡΙ) με την οποία είμαστε το τελευταίο διάστημα σε διαρκή συνεργασία για ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Βασικός μας συνεταίρος σε θέματα συνεργασιών αλλά και τεχνογνωσίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο παραμένει φυσικά η EIB και το EIF.

Κι αυτά θα είναι μόνον η αρχή…

*Η Αθηνά Χατζηπέτρου είναι Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας