ΕΝΦΙΑ: Πώς “ξεκλειδώνει” η χορήγηση εκπτώσεων, μειώσεων και αναστολής πληρωμής

Μισθοί, συντάξεις  αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα απαλλασσόμενες ή  αυτοτελώς φορολογούμενες αποδοχές ή  παροχές, επιδόματα ανεργίας ακόμα και τεκμαρτά εισοδήματα  λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του συνολικού φορολογητέου οικογενειακού εισοδήματος, που είναι “προαπαιτούμενο” για τη χορήγηση έκπτωσης στον ΕΝΦΙΑ.

Εν τω μεταξύ για το κούρεμα κατά 50% του ΕΝΦΙΑ θα πρέπει, με βάση τη νομοθεσία το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους να μην υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

Στο φόντο αυτό, η απόφαση καταγράφει τους κωδικούς του εντύπου Ε1 που λαμβάνονται υπόψη για προσδιορισμό του εισοδήματος, που θα “τεκμηριώνουν” τη συμπερίληψη στην “περίμετρο” εκπτώσεων των υπόχρεων.

Ειδικότερα η απόφαση ορίζει τα εξής:

Ως συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το άθροισμα του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος του συζύγου, της συζύγου ή συμβιούντος και των εξαρτώμενων τέκνων, σε όσες περιπτώσεις ορίζεται από τον νόμο ότι τα εισοδήματα των τέκνων συναθροίζονται με αυτά των γονέων, καθώς και του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν υποβάλει ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματος.

Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα, οι σχέσεις συζύγου ή συμβιούντος και ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων λαμβάνονται από την εμπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του τελευταίου φορολογικού έτους, για το οποίο έχει λήξει κατά τον χρόνο φορολογίας η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 και κάθε άλλη συναφή κείμενη διάταξη. Αν οι σύζυγοι ή συμβιούντες υποβάλλουν χωριστή δήλωση, λαμβάνεται ο μεγαλύτερος αριθμός τέκνων που έχει δηλωθεί σε μία εκ των δύο δηλώσεων.

Το συνολικό φορολογητέο εισόδημα προσδιορίζεται από το άθροισμα του καθαρού εισοδήματος, όπως προκύπτει από τα ποσά που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος των κωδικών του Πίνακα 4, από τα ποσά που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος των κωδικών των περιπτώσεων 2, 3, 4, 7, 8, 15 και 19 του Πίνακα 6 και από τo ποσό της προστιθέμενης διαφοράς αντικειμενικής δαπάνης, όπου αυτή εφαρμόζεται, της δήλωσης ή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του τελευταίου φορολογικού έτους, για το οποίο έχει λήξει κατά τον χρόνο φορολογίας η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 και κάθε άλλη συναφή κείμενη διάταξη.

Επίσης, δεν λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα αποβιώσαντα πριν την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας.

Πέραν όμως του προαναφερθέντος εισοδηματικού κριτηρίου θα πρέπει το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματά της ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ. και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή την σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.

Πλήρης εφαρμογή

Επισημαίνεται, επίσης,  ότι  πλήρη απαλλαγή δικαιούνται τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, καθώς και άτομα με αναπηρία άνω του 80%, υπό την προϋπόθεση ότι το οικογενειακό τους εισόδημα δεν ξεπερνάει τις 12.000 ευρώ.

Αναλυτικά πλήρης απαλλαγή προβλέπεται για τα νοικοκυριά με τρία εξαρτώμενα τέκνα και άνω, καθώς και όσες και όσους έχουν ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

β) Το σύνολο της επιφανείας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ.

Κλιματική κρίση

Στο μεταξύ για φέτος προβλέπεται έκπτωση σε 359.494 δικαιούχους για 502.597 δικαιώματα, συνολικού ποσού 21.083.226 ευρώ λόγω ασφάλισης κατοικιών.

Συνολικά, εκδόθηκαν 7.154.900 εκκαθαριστικά, εκ των οποίων προέκυψε βεβαίωση φόρου για 6.164.976 φορολογουμένους και συνολικό ποσό βεβαίωσης 2.303.434.782,16 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων από τους 6.167.304 φορολογούμενους οι 215.171 είχαν ασφαλίσει σωρευτικά τις κατοικίες για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα για ολόκληρο το 2023 και “κλείδωσαν” μείωση του φόρου. Ουσιαστικά,  για φέτος, η αύξηση των πλήρως ασφαλισμένων κατοικιών ανέρχεται σχεδόν στο 15%, παρά τις αρχικές προσδοκίες λόγω του διπλασιασμού της μείωσης του ΕΝΦΙΑ.

Να σημειωθεί, πάντως, ότι αίτηση για επιδότηση θα μπορούσαν θεωρητικά να υποβάλουν 1.074.053 ιδιοκτήτες ασφαλισμένων ακινήτων. Ωστόσο το 80% των αιτήσεων απορρίφθηκε από το σύστημα καθώς δεν πληρούσαν και τα τρία κριτήρια που αποτελούσαν προϋπόθεση για την χορήγηση της μείωσης του 10% στο ποσό του ΕΝΦΙΑ.

Επισημαίνεται ότι με βάση το νέο καθεστώς φορολογούμενοι με ασφαλισμένες έναντι φυσικών καταστροφών (σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρες) κατοικίες αντικειμενικής αξίας έως 500.000 ευρώ για ολόκληρο το 2024, θα έχουν έκπτωση 20% στο συνολικό ποσό του κύριου και του “συμπληρωματικού” φόρου που επιβάλλεται όταν η αντικειμενική αξία ενός ακινήτου υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ και προσαυξάνεται με συγκεκριμένους συντελεστές.  Σε περίπτωση που η διάρκεια της ασφάλισης είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση 20% του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά και συγκεκριμένα για 9 μήνες παρέχεται έκπτωση 15%, για έξι μήνες 10% και για τρεις μήνες 5% ενώ δεν ισχύει καμία μείωση για κατοικίες που έχουν ασφαλιστεί για διάστημα μικρότερο των τριών μηνών το χρόνο.

Η έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ αφορά μόνο το ασφαλισμένο κτίσμα και όχι το σύνολο της ακίνητης περιουσίας. Για τους ιδιοκτήτες ασφαλισμένων κατοικιών αντικειμενικής αξίας άνω των 500.000 ευρώ η έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ παραμένει στο 10%.