Αντωνοπούλου: Στα εργασιακά, δεν χωράνε κομματικά

Στην ανάγκη ενδυνάμωσης της συνεργασίας ανάμεσα στα αρμόδια υπουργεία και τους κοινωνικούς εταίρους για την καλύτερη αντιμετώπιση της ανεργίας αλλά και για την βελτίωση του επαγγελματικού προσανατολισμού στάθηκε η αναπληρώτρια υπουργός για την καταπολέμηση της ανεργίας Ράνια Αντωνοπούλου, μιλώντας στην ενημερωτική δράση του ΕΟΠΠΕΠ, “Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας για την ανίχνευση και ανάπτυξη δεξιοτήτων”.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού σε συνεργασία με την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής εβδομάδας Επαγγελματικών Δεξιοτήτων.

Υπάρχουν 2 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας στην Ευρώπη των 28 λόγω έλλειψης δεξιοτήτων

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Επικεφαλής του Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα κ. Λεωνίδας Αντωνακόπουλος. Ο κ. Αντωνακόπουλος ανέφερε πως “υπάρχουν 2 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας στην Ευρώπη των 28 λόγω έλλειψης δεξιοτήτων. Η ανάγκη εντοπισμού τους, είναι άμεση”. Πρόσθεσε πως “υπάρχουν 2 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας στην Ευρώπη των 28 λόγω έλλειψης δεξιοτήτων. Η ανάγκη εντοπισμού τους, είναι άμεση”.

Ο Αναπληρωτής Επικεφαλής της Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Ελλάδα κ. Άρης Περουλάκης σημείωσε ότι: “Είναι μεγάλη η αναγκαιότητα για συνεργασία όλων των φορέων για την βελτίωση των μηχανισμών ανίχνευσης και ανάπτυξης δεξιοτήτων αφού η αναμενόμενη ανάπτυξη από μόνη της δεν θα αποφέρει τα ποθητά αποτελέσματα αν παράλληλα δεν επιτύχουμε την αντιμετώπιση του χάσματος δεξιοτήτων”. Πρόσθεσε πως “χρειάζονται νέες επενδύσεις στην Ελλάδα. Το νέο επενδυτικό πρόγραμμα Γιούνκερ με 2 δις επιπλέον για τη χώρα θα τονώσει τις νέες θέσεις. Η ανάπτυξη ωστόσο δεν είναι από μόνη της αρκετή, καθώς και παλαιότερα υπήρχε στα επίπεδα του 3% χωρίς να έχουμε αντιμετώπιση της ανεργίας. Αναγκαία συνθήκη είναι να αντιμετωπίσουμε το χάσμα δεξιοτήτων. Ζήτημα είναι η καλύτερη δυνατή απορρόφηση ανθρώπινου δυναμικού ανά εταιρεία. Να τονίσουμε πως όταν είχαμε ανάπτυξη δεν δίνονταν αρκετά χρήματα για την εκπαίδευση. Μη νομίζουμε πως όταν έρθουν οι δουλειές στην Ελλάδα, θα λυθούν τα πάντα. Όσο αυξανόταν παλαιότερα η ανάπτυξη στη χώρα, τόσο έπεφτε το ποσοστό ΑΕΠ που πήγαινε στην εκπαίδευση”. Στάθηκε επίσης στο ότι πρέπει να ενισχυθεί η ομαδική εργασία των παιδιών στα σχολεία, “και να σταματήσει η “παπαγαλία” που είναι ελληνική παθογένεια. Η Συμβουλευτική να ενταθεί για όσους είναι τώρα εκτός εργασίας”.

Οι στόχοι του υπουργείου Εργασίας

Από τη δική της μεριά, η κ. Αντωνοπούλου ανέδειξε το ζήτημα του πώς μπορούν να ενταχθούν σωστά στην αγορά εργασίας οι νέοι που έρχονται από την εκπαίδευση, την ώρα που υπάρχει ανοιχτό και το τεράστιο πρόβλημα αντιμετώπισης της ανεργίας, οι δείκτες της οποίας παραμένουν σχετικά σταθεροί.

“Ένα υπουργείο από μόνο του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την ανεργία. Το υπουργείο στοχεύει στην απασχόληση, στην επανένταξη των ανέργων και στην εργασιακή κατάρτιση των νέων. Θέτουμε ως βασικό το ζήτημα της ισότιμης πρόσβασης για κάθε πολίτη που έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του”, ανέφερε η αναπληρώτρια υπουργός.

Μπαίνουμε σε τροχιά ανάπτυξης, αυτό φαίνεται. Το ζήτημα είναι, πώς θα ενταχθούν σωστά οι νέοι που βγαίνουν στην αγορά εργασίας την ώρα που έχουμε 1 εκατομμύριο ανέργους

“Στόχος της Συμβουλευτικής Σταδιοδρομίας είναι η αποκάλυψη των κλίσεων ενός ατόμου. Ο επαγγελματικός βίος δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται μόνο ως βιοποριστική λύση αλλά ως πεδίο πλήρωσης των επιθυμιών του ατόμου. Η απασχόληση πρέπει να έχει να κάνει με τη δυνατότητα που έχει κανείς να προσφέρει, κάτι που αλλάζει μέσα στο χρόνο. Η κινητικότητα αυτή υπάρχει στο εξωτερικό όπου κανείς μπορεί να σπουδάσει εκ νέου στα 45 του”, πρόσθεσε η κυρία Αντωνοπούλου.

Δήλωσε πως η συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Ταμείο είναι ικανοποιητική και πως πλέον, υπάρχει μια σταδιακά ολοένα και αυξανόμενη στήριξη των δράσεων της παρούσας κυβέρνησης. Τόνισε μάλιστα πως “σήμερα η συνεργασία μας με το υπουργείο Εργασίας είναι άψογη, κάτι που δεν συνέβαινε με τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Οι αποφάσεις βγαίνουν συντεταγμένα”.

“Μπαίνουμε σε τροχιά ανάπτυξης, αυτό φαίνεται. Το ζήτημα είναι, πώς θα ενταχθούν σωστά οι νέοι που βγαίνουν στην αγορά εργασίας την ώρα που έχουμε 1 εκατομμύριο ανέργους. Πρέπει επίσης να ενισχύσουμε περαιτέρω τα προγράμματα για τους ανέργους και να έχουμε παράλληλα αναβάθμιση των προσόντων για εύρεση εργασίας. Επίσης, η Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας πρέπει να στηρίζει άτομα κάθε ηλικίας”, είπε η κ. Αντωνοπούλου και έθεσε τέσσερις στόχους:

-Δια βίου μάθηση.

-Αποτελεσματική απορρόφηση στον τομέα της εργασίας.

-Κοινωνική ενσωμάτωση των αποκλεισμένων ομάδων.

-Συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη.

Όπως σημείωσε, τα υπάρχοντα προγράμματα εύρεσης εργασίας λειτουργούν μεν, αλλά δεν αρκούν. “Χρειάζεται ποιοτική αναβάθμιση και διασύνδεση των θεσμών και βαθιές μεταρρυθμίσεις τώρα που το εργασιακό πεδίο αλλάζει διεθνώς. Οι πυλώνες είναι δύο. Στήριξη και των εργαζομένων αλλά και των επιχειρήσεων. Χρειαζόμαστε οριζόντιες δεξιότητες. Αξίζει να δει κανείς πως όταν οι νέοι μας φεύγουν για μετανάστες στο εξωτερικό, οι εταιρείες προσλαμβάνουν άτομα που δεν έχουν την ικανοποιητικότερη κατάρτιση. Η προσαρμοστικότητα πρέπει να γίνεται και έξω από τις επιχειρήσεις, αλλά και εντός τους, με εντοπισμό δεξιοτήτων από την ίδια την εταιρεία”.

Ένα πεδίο που έρχεται στην Ελλάδα είναι το ψηφιακό και στη χώρα μας, οι ψηφιακές δεξιότητες είναι πολύ πίσω

Ιδιαιτέρως στάθηκε στο γεγονός πως “απαιτείται να σταθμίζονται οι ανάγκες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Να μπορούμε να διαγνώσουμε αυτές τις ανάγκες και παράλληλα με γνώμονα το παρόν αλλά και το μέλλον, να δούμε τί θέλουν οι επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, ένα πεδίο που έρχεται στην Ελλάδα είναι το ψηφιακό και στη χώρα μας, οι ψηφιακές δεξιότητες είναι πολύ πίσω. Το e-commerce θα ενταθεί τα επόμενα χρόνια και γι’ αυτό το λόγο έχουμε εντάξει τα προγράμματα ψηφιακών δεξιοτήτων στην κοινωνική εργασία. Όλα αυτά γίνονται σε συνεργασία των αρμοδίων υπουργείων με τον ΟΑΕΔ και τους φορείς”.

Η κ. Αντωνοπούλου στη συνέχεια αναφέρθηκε στο πρόγραμμα “29-64” που αφορά 8 κλάδους και 60 ειδικότητες, που υλοποιείται σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους.

Η χρηματοδότηση για το πρόγραμμα 29-64 είναι εξασφαλισμένη από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο πάνω στον άξονα οκτώ-ένα, ο οποίος αφορά την υποστήριξη των ανέργων και την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία για διάφορες ηλικίες. Υπάρχουν και προγράμματα για μικρότερες ηλικίες, που προκύπτουν από το Πρόγραμμα Εγγύηση για τη Νεολαία και αυτά είναι συγχρηματοδοτούμενα. Ένα τμήμα εντάσσεται στην πρωτοβουλία του κ. Γιούνκερ για τους νέους και το υπόλοιπο 50% στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο

Όπως επανέλαβε η κ. Αντωνοπούλου, “δεν θα κάνουμε πίσω στην υλοποίηση των θεσμικών αλλαγών που έχουμε ξεκινήσει. Ο ΟΑΕΔ και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να βρίσκονται κοντά και να βασίζονται στις θεσμικές αλλαγές, έτσι ώστε ο ιδιωτικός τομέας να παράγει τις θέσεις που χρειάζονται. Αυτό όμως για να το καταφέρουμε, για να ολοκληρώσουμε τις θεσμικές μας αλλαγές, πρέπει να έχουμε τη συμφωνία όλων των κομμάτων. Αν δεν συμφωνήσουμε όλα τα κόμματα, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε”.

Τέλος, από τη δική της μεριά, ανέφερε πως στόχος της κυβέρνησης είναι να υπάρχει ένα “μίνιμουμ εισόδημα για τους ανέργους αλλά και συμμετοχή όλων των ανέργων στα προγράμματα κατάρτισης για το επαγγελματικό τους μέλλον, ενώ κατάρτιση πρέπει να υπάρχει και για τους συμβούλους. Η θεσμική αλλαγή δεν είναι δουλειά του ενός”, είπε, σημειώνοντας πως μόνο έτσι “θα μπορούμε να είμαστε έτοιμοι για να απαλλαχθούμε από παθογένειες του παρελθόντος, όταν με την ανάπτυξη θα ανοίγουν σταδιακά και περισσότερες νέες θέσεις εργασίας”.

Επανασχεδιασμός της πρακτικής άσκησης

Ο Υφυπουργός Παιδείας Δημήτρης Μπαξεβανάκης, μιλώντας και εκείνος στην ενημερωτική δράση του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού, είπε:

“Η σημερινή κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα καθορίζεται δυστυχώς από μια παγκόσμιας εμβέλειας οικονομική κρίση που πλήττει με ιδιαίτερη ένταση και διάρκεια τη χώρα μας. Οι επιπτώσεις στην αγορά εργασίας είναι ραγδαίες και καταλυτικές. Το σύστημα της εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης καλείται να προσαρμόζει τις γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που παρέχει ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν οι απόφοιτοι στις νέες προκλήσεις κι απαιτήσεις. Επιπλέον, όμως, και αυτό δεν πρέπει να μας διαφεύγει ούτε στιγμή, το εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να προετοιμάζει τους μαθητές και εκπαιδευόμενους, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, ώστε να είναι ικανοί να συμμετέχουν ενεργά σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ζωή”.

Με δεδομένες όμως τις απρόβλεπτες αλλαγές στην αγορά εργασίας, είναι εξίσου σημαντικό να ενδυναμώσουμε τους μαθητές μας

“Για την επίτευξη αυτών των στόχων οφείλουμε να ενδυναμώνουμε τους μαθητές μας ώστε να είναι ικανοί να λάβουν σημαντικές αποφάσεις για τη σταδιοδρομία τους, γεγονός που απαιτεί να έχουν επίγνωση των αναγκών, των αξιών, των επιθυμιών και των δυνατοτήτων τους καθώς και των διαθέσιμων ευκαιριών. Με δεδομένες όμως τις απρόβλεπτες αλλαγές στην αγορά εργασίας, είναι εξίσου σημαντικό να ενδυναμώσουμε τους μαθητές μας ώστε να μπορούν να επανασχεδιάσουν τη σταδιοδρομία τους, κάτι που συχνά απαιτεί εκσυγχρονισμό των υπαρχουσών γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων. Συνολικά δε αυτό συνεπάγεται ολοκληρωμένους και πιο άρτια εκπαιδευμένους μελλοντικούς πολίτες, που θα μπορούν να ανταποκριθούν στους νέους τομείς και ευκαιρίες απασχόλησης και θα μπορούν να παρεμβαίνουν με τη δράση και τις αντιλήψεις τους στα κοινωνικά δρώμενα”.

Στη συνέχεια έκανε αναφορά στο πρόγραμμα που εφαρμόζεται στα ΕΠΑΛ. “Στο αρχικό στάδιο φοίτησης, στην Α΄ τάξη, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να διερευνήσουν τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές τους επιλογές με τέσσερις διαφορετικούς τρόπους: Με τα 8 διαφορετικά τεχνολογικά μαθήματα επιλογής που αντιστοιχούν σε διαφορετικούς τομείς σπουδών, με την ποικιλία δραστηριοτήτων και προγραμμάτων που θα αναπτύσσουν και με τη δική τους συμμετοχή στη Ζώνη Σχολικών Δραστηριοτήτων, με την Ερευνητική Εργασία στην Τεχνολογία και με το μάθημα του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Έτσι, στη Β΄ τάξη επιλέγουν έναν από τους εννέα τομείς επαγγελματικών σπουδών, όπου διδάσκονται μαθήματα γενικής παιδείας καθώς και τεχνολογικά μαθήματα, θεωρητικά και εργαστηριακά. Έχοντας αποκτήσει αυτά τα εφόδια, μπορούν στη Γ΄ τάξη, σε πιο ώριμη δηλαδή ηλικία, να επιλέξουν από τις διαθέσιμες ειδικότητες του τομέα τους (36 συνολικά), εκείνη που αντιστοιχεί καλύτερα στα ενδιαφέροντά τους.

Εξασφαλίζουμε δηλαδή με τη νέα αυτή δομή των ΕΠΑΛ την παροχή αφενός στέρεων γενικών γνώσεων, αφετέρου εξειδικευμένων τεχνολογικών και επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων. Την ενιαία δηλαδή βάση, όπου ο μαθητής χτίζει την επιλογή του ως προς την ειδικότητα που ακολουθεί βάσει ταυτόχρονα και των ενδιαφερόντων, των κλίσεων και ικανοτήτων του. Επιπλέον, με αυτή τη νέα δομή, δίνουμε τη δυνατότητα στον κάθε μαθητή να μπορεί, μετά την αποφοίτησή του, να επανέλθει στο ΕΠΑΛ, στη Γ΄ τάξη, σε άλλη ειδικότητα του ίδιου τομέα. Έτσι, με ένα πρόσθετο έτος φοίτησης, μπορεί να αποκτήσει και δεύτερη ειδικότητα και επομένως, μεγαλύτερη μελλοντικά ευελιξία σε επίπεδο επαγγελματικής αποκατάστασης.

Με το μεταλυκειακό έτος, την τάξη μαθητείας, που πρόσφατα νομοθετήσαμε, παρέχουμε τη δυνατότητα στους αποφοίτους μας για ασφαλή πρακτική άσκηση σε υπαρκτά εργασιακά περιβάλλοντα, υπό την εποπτεία του σχολείου, με πλήρη ασφάλιση και αμοιβή ίση με το 75% του κατώτερου μισθού. Εξασφαλίζοντας μια πιο άρτια και ενταγμένη στο εκπαιδευτικό σύστημα είσοδό τους στο χώρο εργασίας, που επιπλέον εξοπλίζει τους μαθητές μας, αφού αποκτούν, κατόπιν πιστοποίησης, πτυχίο επιπέδου 5 σύμφωνα με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων και άδεια άσκησης επαγγέλματος. Φιλοδοξούμε, με τη συνδρομή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, να υπερβούμε τα επόμενα δύο χρόνια τον αριθμό των 8.000 θέσεων μαθητείας, συνολικά για τις δομές της ΕΕΚ.

Και βεβαίως διασφαλίζουμε τη συνέχιση των σπουδών των αποφοίτων των ΕΠΑΛ σε ΤΕΙ αλλά και Πανεπιστήμια, διευρύνοντας και αυτές τους τις δυνατότητες”.

Για τα ΙΕΚ, ανέφερε μεταξύ άλλων: “Η λειτουργία ειδικοτήτων στα ΙΕΚ θα γίνεται σύμφωνα με τις τοπικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες, λαμβάνοντας υπόψη και τις αντίστοιχες ειδικότητες των ΕΠΑΛ, καθώς και τη χωροταξική κατανομή των δομών, ώστε να διασφαλίζεται η συμπληρωματικότητα στη λειτουργία όλων των δομών της ΕΕΚ και η παροχή περισσοτέρων δυνατοτήτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε τοπικό επίπεδο”.

“Στα πλαίσια της αναβάθμισης της ΕΕΚ, κομβικό σημείο αποτελεί η διαμόρφωση Οδηγών Σπουδών με επικαιροποιημένο περιεχόμενο για όλες τις ειδικότητες, σύμφωνα και με το εγκεκριμένο Πρόγραμμα Ποιότητας Προγραμμάτων Σπουδών και ο επανασχεδιασμός της πρακτικής άσκησης ή/ και μαθητείας, η οποία είναι υποχρεωτική και αποτελεί προϋπόθεση για την απόκτηση Βεβαίωσης Επαγγελματικής Κατάρτισης”, πρόσθεσε.

“Στη διάθεση εκπαιδευτικών και μαθητών είναι και οι εξειδικευμένες δομές του Υπουργείου Παιδείας, τα 79 Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (γνωστά σ’ εμάς ως ΚΕ.ΣΥ.Π.) επιφορτισμένα να παρέχουν υπηρεσίες Συμβουλευτικής σε μαθητές, νέους έως 25 ετών, γονείς-κηδεμόνες και εκπαιδευτικούς στα θέματα εκπαιδευτικής, επαγγελματικής σταδιοδρομίας και κοινωνικής ανάπτυξης. Έτσι ενδυναμώνουμε μέσα από κατάλληλες δομές την πιο αποτελεσματική εφαρμογή του μαθήματος του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ), σε συνεργασία με τους Σχολικούς Συμβούλους αρμόδιους για την παιδαγωγική καθοδήγηση. Επιδιώκουμε δε η παροχή καθοδήγησης να υλοποιείται σε επίπεδο σχολικών δράσεων αλλά και επισκέψεων των Υπευθύνων των ΚΕΣΥΠ στα σχολεία της περιοχής ευθύνης τους, με έμφαση στην υλοποίηση βιωματικών και δημιουργικών δραστηριοτήτων επαγγελματικού προσανατολισμού”, ανέφερε ακόμη ο κ. Μπαξεβανάκης.

“Ως Υπουργείο Παιδείας μας ενδιαφέρει όμως και περαιτέρω συνεργασία που θα κινείται στο μοντέλο της ολιστικής θεώρησης μάθησης κι επομένως δηλώνουμε τη διάθεσή μας να υπάρχει ένας συνεχής γόνιμος διάλογος συνεργασίας μεταξύ των δομών του υπουργείου μας, των συναρμόδιων υπουργείων, του ΟΕΠΠΕΚ και κάθε άλλου εμπλεκόμενου φορέα. Στόχος, να καθοριστεί ένα πιο διευρυμένο αλλά και προσαρμοστικό σχέδιο χρήσης των διαθέσιμων γνωστικών εργαλείων Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, σε επίπεδο τυπικής και δια βίου μάθησης, που θα αναδεικνύει τον κοινωνικό ρόλο της ΕΕΚ ως σημαντικής διαθέσιμης επιλογής για την αναβάθμιση και επικαιροποίηση των προσόντων και τη σύνδεση με την αγορά εργασίας και θα απαντά δραστικά στο φαινόμενο της πρόωρης εγκατάλειψης της Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Early leaving from Education and Training), στη διαφυγή εγκεφάλων (brain drain) καθώς και στο φαινόμενο της κάλυψης επαγγελματικών θέσεων από υποψήφιους που δε διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα για την εκάστοτε θέση εργασίας”, κατέληξε.