Τα “μυστικά” των νέων επικουρικών συντάξεων

Προσωπική υπόθεση του κάθε ασφαλισμένου θα γίνει το ύψος και ο χρόνος απονομής της επικουρικής σύνταξης μετά την αλλαγή στο ασφαλιστικό που ετοιμάζει η Κυβέρνηση.

O υφυπουργός εργασίας κ. Νότης Μηταράκης μίλησε χθες ξεκάθαρα από τον ΣΚΑΪ για την απόδοση των επικουρικών συντάξεων μέσω ενός κεφαλαιοποιητικού συστήματος αντί του αναδιανεμητικού συστήματος που ισχύει σήμερα.

Η αναθεώρηση του ασφαλιστικού που αναμένεται να ψηφιστεί πριν το τέλος του χρόνου θα φέρει δύο βασικές αλλαγές:

– Θα θεσμοθετεί το χρονοδιάγραμμα για την μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για κύρια σύνταξη από το 20% στο 15%.

– Θα δίνει πλέον τις επικουρικές συντάξεις ανάλογα με τον ατομικό λογαριασμό που θα έχει δημιουργήσει στο τέλος του εργασιακού του βίου ο κάθε ασφαλισμένος και δεν θα είναι αναλογική και σταθερή όπως σήμερα, που αποδίδεται μέσω αναδιανεμητικού συστήματος από το ενιαίο επικουρικό (ΕΤΕΑΕΠ).

Με την εφαρμογή του νέου συστήματος, ο κάθε εργαζόμενος θα διατηρήσει τις εισφορές κύριας ασφάλισης αλλά οι εισφορές για την επικουρική οι οποίες θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα δεν θα πέφτουν πια στο καζάνι του κοινού αναδιανεμητικού κεφαλαίου, αλλά σε έναν ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου. Ο λογαριασμός δεν θα είναι απαραίτητο να τηρείται από το δημόσιο ενιαίο επικουρικό ταμείο (ΕΤΕΑΕΠ). Θα μπορεί κατ’ επιλογήν να τηρείται είτε από κάποια ασφαλιστική εταιρία θυγατρική κάποιας τράπεζας ή από κάποιο επαγγελματικό ταμείο, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Ο φορείς που θα επιλεγούν θα πρέπει να εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδας ή άλλη ανεξάρτητη αρχή.

Το ποσό που θα συγκεντρώνεται από τις εισφορές θα επενδύεται με περιθώριο κινδύνου που θα επιλέγει ο ίδιος ασφαλισμένος. Για παράδειγμα θα μπορεί να επιλέξει εγγύηση κεφαλαίου και απόδοση που μπορούν τα δώσουν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα ή ακόμη και μια μακροχρόνια τραπεζική κατάθεση. Ακόμη και με αυτό το – σχεδόν μηδενικό – ρίσκο ο ασφαλισμένος ο οποίος θα στέλνει σε σταθερή βάση τις εισφορές του για τα 35- 40 έτη της εργασιακού του βίου θα έχει να επωφεληθεί και από μια σωρευτική απόδοση των εισφορών του.

Στο απευκταίο ενδεχόμενο η Ελλάδα να περάσει μια κρίση ανάλογη αυτής που ξεκίνησε το 2009 το κεφαλαιοποιητικό σύστημα για τις συντάξεις, μπορεί να οδηγήσει και σε μικρότερες επικουρικές.

Ποια θα είναι η διαφορά φαίνεται από ένα παράδειγμα

Ένας εργαζόμενος με 35 χρόνια καριέρας και ασφάλισης, ηλικία 60 ετών και μηνιαίες αποδοχές 1.500 ευρώ θα πάρει, από τον νόμο Κατρούγκαλου, (ο οποίος προσφέρει πρακτικά μηδενική απόδοση κεφαλαίου) επικουρική σύνταξη 248,28 ευρώ. Με την αξιοποίηση των εισφορών του με το νέο σύστημα και – χαμηλή – απόδοση τραπεζικών καταθέσεων ο ίδιος ασφαλισμένος θα πάρει με τις ίδιες εισφορές τα ίδια χρόνια και τα ίδια έτη εργασίας επικουρική σύνταξη 258,28 ευρώ δηλαδή 10 ευρώ περισσότερα το μήνα ή 120 ευρώ το χρόνο.

Για να μην υπάρξουν αναταράξεις από το σημερινό αναδιανεμητικό σύστημα, ο σχεδιασμός θέλει τις νέες επικουρικές συντάξεις να ισχύουν μόνο για τους εργαζόμενους που θα μπουν στην αγορά εργασίας μετά την ψήφιση και εφαρμογή του σχετικού νόμου που προβλέπεται από το 2020. Έτσι, θα υπάρξει ένα μεταβατικό διάστημα για την μετάβαση από το παλιό στο νέο καθεστώς.

Με το νέο σύστημα κάθε ασφαλισμένος θα μπορεί από τον πρώτο μήνα να παρακολουθεί την απόδοση των εισφορών του και εξετάζεται να έχει τη δυνατότητα ρευστοποίησης και καταβολής σύνταξης μετά την πρώτη 15ετία. Τούτο, με δεδομένο ότι τα χρήματα του λογαριασμού του δεν θα επηρεάζουν το γενικότερο αναδιανεμητικό σύστημα, αλλά μόνο τον ίδιο τον ασφαλισμένο.

Όσο περισσότερο θα μένει όμως με τις εισφορές του στο σύστημα τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το ποσό της επικουρικής που θα περιμένει να πάρει. Για παράδειγμα, εργαζόμενος με μισθό 1.500 ευρώ και 40 έτη εισφορών, στο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης που θα επιλέξει να σπάσει τον κουμπαρά του στην ηλικία των 65 ετών, θα πάρει 522 ευρώ επικουρική σύνταξη εφ’ όρου ζωής, ενώ με το σημερινό καθεστώς, στην ίδια ηλικία με τα ίδια χρόνια ασφάλισης και με τον ίδιο μισθό, θα έπαιρνε 343 ευρώ επικουρική σύνταξη.