Φορολογία – Τεχνητή Νοημοσύνη: Το κέρδος και ο νέος κίνδυνος για τα δημόσια έσοδα

“Δίκοπο” μαχαίρι είναι για τα έσοδα η Τεχνητή Νοημοσύνη, καθώς αφενός διασφαλίζει νέες “έξυπνες” και γρήγορες διαδικασίες ελέγχου και άρα περιορισμού της φοροδιαφυγής, αλλά αφετέρου, ένεκα της διαφαινόμενης μείωσης των θέσεων εργασίας, που θα επιφέρει, ενδέχεται να περιορίσει τη φορολογική βάση, καθώς σε μεγάλη ποσοστό το φορολογικό σύστημα σε ΕΕ και Ελλάδα βασίζεται, στην επιβολή φόρων στην εργασία.

Τα ζητήματα αυτά βρέθηκαν στο επίκεντρο, μεταξύ άλλων, συζήτησης, που έγινε χθες, σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας,  στο πλαίσιο νομικής ημερίδας για τη φορολογία, του 4ου Law Forum on Taxation.

Όπως τόνισε ο Χρίστος Δήμας, Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, στη νέα τετραετία ένας από τους βασικούς στόχους της κυβέρνησης είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και η ελαχιστοποίησή της, η μείωση των ελλειμμάτων και η επίτευξη πλεονασμάτων. “Συμβάλλει στο δίκαιο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων, καθώς παράνομες επιχειρήσεις έχουν μικρότερο κόστος παραγωγής με αθέμιτο τρόπο” τόνισε ο κ. Δήμας και σημείωσε ότι η “ενοποίηση δεδομένων ψηφιακής υποδομής από την ΑΑΔΕ, η απλοποίηση της νομοθεσίας: πχ τελωνειακός κώδικας” συμβάλλουν στην όλη προσπάθεια. “Στόχος είναι η μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης για τους φορολογούμενους και η μείωση της νομικής αβεβαιότητας” συμπλήρωσε.

Από την πλευρά του ο κ Γιώργιος Πιτσιλής, Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) υπογράμμισε ότι “η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει πολύ στον εντοπισμό της παραβατικότητας, δεν μπορεί όμως να αντικαταστήσει τον άνθρωπο-ελεγκτή. Υπάρχουν πλέον εργαλεία (προγνωστικά μοντέλα συμπεριφοράς, LLM) που μπορούν να μας δείξουν που πρέπει να εστιάσουμε”. ‘

Ο κ. Πιτσιλής τόνισε ότι “στην ΑΑΔΕ είμαστε στο κατώφλι ενός νέου μοντέλου λειτουργίας με έναν ολοκληρωμένο ψηφιακό και οργανωτικό μετασχηματισμός.” Σύμφωνα με τον διοικητή της ΑΑΔΕ μέσα “από το μοντέλο myData, 1,4 εκατομμύρια επιχειρήσεις μας μεταβιβάζουν δεδομένα. Έχουν ξεπεραστεί οι αρχικοί στόχοι για τη φορολογική συμμόρφωση των επιχειρήσεων κατά 2,5 δισεκατομμύρια”  

Παράλληλα στάθηκε, μιλώντας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, στο “πολύ σημαντικό και δύσκολο το έργο της διασύνδεσης των pos με τις ταμειακές μηχανές, στο ψηφιακό δελτίο αποστολής, αλλά και στο σχετικό app με σειρά λειτουργιών του myData, που έρχεται  μέχρι το τέλος του χρόνου”.

“Πάνω από 200.000 χιλιάδες ενημερότητες έχουν εκδοθεί ψηφιακά. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η βάση για ό,τι θέλουμε να κάνουμε σε επίπεδο οργανωτικό. Οι εφαρμογές μας πρέπει να έχουν βάση τον πολίτη, να είναι πολιτοκεντρικά. Δεν είμαστε απλώς το άθροισμα των επιμέρους μας αρμοδιοτήτων. Μαθαίνουμε πάρα πολλά πράγματα για τις συναλλαγές των πολιτών και για τον τρόπο που τις έκαναν (σωστά ή λάθος) τα οποία δεν έφταναν σε μας στο παρελθόν” τόνισε.

Την ίδια ώρα, μιλώντας για φορολογικές εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο φόντο του νέου προγραμματικού κύκλου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Δρ. Αθηνά Καλύβα, επικεφαλής του τμήματος οικονομικών υποθέσεων στη Μόνιμη αντιπροσωπεία της Ελλάδας στις Βρυξέλλες, (Head of the Economic Unit, Greek Permanent Representation to the EU), αφού τόνισε ότι ο ρόλος της φορολογίας είναι όλο και πιο σημαντικός, επισήμανε ότι “ακόμη στην ΕΕ βασιζόμαστε, ακόμη, στη φορολόγηση της εργασίας και της κατανάλωσης. Παρ’ όλες τις μεταρρυθμίσεις, δεν έχει αλλάξει το μείγμα.”

Τούτου δοθέντος η κα Καλύβα εστίασε μεγάλες προκλήσεις που όλα τα κράτη μέλη έχουν μπροστά τους, που αναμένεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη φορολογία. Ειδικότερα αναφέρθηκε στο δημογραφικό. “Ποια θα είναι φορολογητέα βάση τα επόμενα χρόνια;” αναρωτήθηκε ενώ σημείωσε ότι η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει, επίσης, τη φορολογητέα βάση. “Πόσες θέσεις εργασίας μπορούν να χαθούν;” ανέφερε και παράλληλα στάθηκε και στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής αλλά και στην ανάγκη μέτρησης της φορολογητέας δαπάνης (reporting σε επίπεδο ΕΕ).

“Συνολικά, αναζητούμε ένα βιώσιμο μείγμα για το μέλλον ώστε να εντοπίζονται οι στρεβλώσεις και η ΕΕ να μη χάνει περαιτέρω βαθμούς ανταγωνιστικότητας συγκριτικά με την Κίνα και τις ΗΠΑ.”