Φορολογικές δηλώσεις: Ο “μαγικός” κωδικός 781

Η εφαρμογή του Taxisnet για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων των φυσικών προσώπων αναμένεται να είναι διαθέσιμη εντός των προσεχών ημερών. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την έναρξη των εργασιών, όπως η συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών, για τη συμπλήρωση  των ετήσιων δηλώσεων για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2018.

Το παρόν άρθρο επικεντρώνεται στους κωδικούς 781 – 782 (για τον υπόχρεο και τη σύζυγο αντίστοιχα), οι οποίοι με την ορθή συμπλήρωσή τους αυξάνουν το αποθεματικό κεφάλαιο των φορολογούμενων, δεν επιβαρύνονται από φόρο εισοδήματος, ενώ απαλλάσσονται από την εισφορά αλληλεγγύης.

Ποιοι συμπληρώνουν τον κωδικό 781

Ο κωδικός αυτός συμπληρώνεται από  φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας και πολύ συχνά από κατοίκους εξωτερικού. Αναλυτικότερα, τα ποσά αυτού του κωδικού αποτελούν μη φορολογητέο κεφάλαιο που προσαυξάνει τα εισοδήματα του έτους και συμβάλλει στην κάλυψη τεκμηρίων διαβίωσης (κατοικία, αυτοκίνητο, πισίνα, σκάφος κτλ).

Από την άλλη πλευρά, οι κάτοικοι εξωτερικού δεν υπόκεινται σε τεκμήρια διαβίωσης. Παρόλα αυτά, σε περίπτωση απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα, οφείλουν -κατά κανόνα – να αποδείξουν την πηγή προέλευσης των χρησιμοποιηθέντων κεφαλαίων. Στον κωδ. 781 λοιπόν, μπορούν να συμπληρώσουν ποσά από τη διάθεση περιουσιακών τους στοιχείων στην Ελλάδα ή εμβάσματα που έχουν πραγματοποιήσει από τη χώρα κατοικίας τους στο εξωτερικό προς την Ελλάδα. Όπως σημειώνεται παρακάτω, στη δεύτερη περίπτωση δεν απαιτείται να προσκομίσουν κανένα έγγραφο από την αλλοδαπή φορολογική αρχή παρά μόνο τη βεβαίωση της ελληνικής τράπεζας υποδοχής του εμβάσματος.

Τι ποσά συμπληρώνονται

Στον κωδικό 781 συμπληρώνονται ποσά, τα οποία -κατά κανόνα- δεν αποτελούν εισόδημα και δεν προέρχονται από κάποια μόνιμη πηγή.  Τα ποσά που συμπληρώνονται στον κωδικό 781 είναι συγκεκριμένα και προκύπτουν από  κατάλληλα δικαιολογητικά, τα οποία προσκομίζονται στις αρμόδιες φορολογικές αρχές σε περίπτωση ελέγχου.  Οι περιπτώσεις που εντάσσονται στο «μαγικό» κωδικό και τα αντίστοιχα δικαιολογητικά  έχουν ως εξής:

• Πώληση ακινήτου: Αποδεικνύεται με τη σχετική συμβολαιογραφική πράξη μεταβίβασης, η οποία αναφέρει το εισπραχθέν αντίτιμο.

• Εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς του Δημοσίου και επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο. Αποδεικνύεται από σχετική βεβαίωση του φορέα.

• Διάθεση λοιπών περιουσιακών στοιχείων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας είναι η πώληση αυτοκινήτων. Για τη δήλωση του σχετικού ποσού είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του ΑΦΜ του αγοραστή στην εφαρμογή. Επίσης, απαιτείται η διατήρηση στο αρχείο του φορολογουμένου μιας υπεύθυνης δήλωσης (με γνήσιο της υπογραφής) του αγοραστή, οποία περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον  τον αριθμό κυκλοφορίας και το αντίτιμο που καταβλήθηκε.

• Εισαγωγή συναλλάγματος από νυν ή πρώην κατοίκους αλλοδαπής

Το ποσό γενικά αιτιολογείται μόνο με το παραστατικό τραπεζικού εμβάσματος. Σημειώνεται ότι η δήλωση μετρητών στο αεροδρόμιο δεν συμπληρώνεται πλέον στο συγκεκριμένο κωδικό καθώς δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κάλυψη τεκμηρίων (ΠΟΛ 1076/15).   

• Δάνεια (από τράπεζες, συγγενείς ή τρίτους)

Αποδεικνύεται από συμβολαιογραφικό ή ιδιωτικό έγγραφο. Στις περιπτώσεις δανείων μεταξύ ιδιωτών πρέπει να έχει καταβληθεί το αναλογούν χαρτόσημο. 

• Κληρονομιές. Αποδεικνύονται με αντίγραφο της οικείας δήλωσης κληρονομιάς. Στην περίπτωση απόκτησης ακινήτου μέσω κληρονομιάς, ο συγκεκριμένος κωδικός συμπληρώνεται μόνο σε περίπτωση πώλησης.

• Δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών (δωρεοδόχος). Αποδεικνύεται με αντίγραφο της δήλωσης δωρεάς, η οποία έχει κατατεθεί στη Δ.Ο.Υ. του δωρητή.

• Κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, κ.λπ. Απαιτείται βεβαίωση από τον ΟΠΑΠ (ή άλλη εταιρεία παροχής υπηρεσιών τυχερών παιγνίων), η οποία περιέχει και το σχετικό φόρο που τυχόν έχει παρακρατηθεί και καταβληθεί στο Ελληνικό Δημόσιο.

• Επίδομα αλλοδαπής (περίπτ. γ παρ. 1 άρθρ. 14 ΚΦΕ).

Το συγκεκριμένο επίδομα αλλοδαπής χορηγείται σε υπαλλήλους του Υπουργείου Εξωτερικών και λοιπών δημόσιων πολιτικών υπηρεσιών. Το ύψος του αποδεικνύεται από σχετική βεβαίωση του φορέα που το χορηγεί.

• Χρηματική αποζημίωση που καταβάλλεται με βάση τις διατάξεις της παρ. 1 άρθρου 168 του ν. 4001/2011 για την αποκατάσταση ζημιάς ή φθοράς που προκλήθηκε από την εγκατάσταση του αγωγού φυσικού αερίου (σχετ. το ΔΕΑΦ 1019566 ΕΞ 2018 έγγραφο)

• Αποζημίωση για ηθική βλάβη. Το σχετικό ποσό συνήθως προκύπτει από δικαστική απόφαση.

• Υποτροφίες που δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, όπως  οι υποτροφίες που χορηγούνται σε υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδακτορικούς συνεργάτες από ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα, Α.Ε.Ι., Τ.Ε.Ι. και το Ι.Κ.Υ.

• Επιστροφές καταβεβλημένων κεφαλαίων/ δανείων

Επιστροφή κεφαλαίων ή δανείων μπορεί να συμπληρωθεί μόνο όταν το έτος που χορηγήθηκαν τα ποσά, υπάγονταν σε τεκμήριο. Σε αντίθετη περίπτωση, κάθε ποσό που καταβλήθηκε μειώνει τα ποσά αυτά και αναγράφεται μόνο η τυχόν διαφορά που προκύπτει. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση πώλησης μετοχών εντός του φορολογικού έτους, αναγράφεται το ποσό που αντιστοιχεί στην επιστροφή του κεφαλαίου που επενδύθηκε υπό την προϋπόθεση ότι αυτές αποκτήθηκαν από 1.1.2014 και μετά.

• Κοινωνικό Μέρισμα που εισπράχθηκε εντός του 2018.

• Εισπραττόμενα από συζύγους χρηματικά ποσά, δυνάμει του άρθρου 1400 του Α.Κ., λόγω αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα του γάμου. Συμπληρώνεται από το δικαιούχο βάσει δικαστικής απόφασης ή σύμβασης μεταξύ των ενδιαφερομένων και δεν πρέπει να συγχέεται με τυχόν διατροφή.

• Ποσό που προκύπτει από τον πλειστηριασμό κατοικιών, προκειμένου να καλυφθεί το τεκμήριο της ολοσχερούς τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του στεγαστικού δανείου.

Στον κωδικό 781 περιλαμβάνονται και κάποιες λοιπές περιπτώσεις. Στις περιπτώσεις αυτές συγκαταλέγονται ποσά που δεν έχουν τα συνήθη γνωρίσματα του εισοδήματος (δηλαδή δεν διακρίνονται από περιοδικότητα και μόνιμη πηγή προέλευσης).

Κλείνοντας, η συμπλήρωση του «μαγικού» κωδικού 781 πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά και πάντα να συνοδεύεται από τα αντίστοιχα υποστηρικτικά έγγραφα σε περίπτωση που ζητηθούν από τις φορολογικές αρχές.