Τα γκρίζα σημεία με τα φιλοδωρήματα

Κοντά στα 400 εκατομμύρια ευρώ φτάνει η αξία, για φέτος, των φιλοδωρημάτων στην εστίαση και σε επιχειρήσεις προσωπικής φροντίδας, με βάση όσα ανέφερε χθες, κατά την παρουσίαση, του νέου πλαισίου για τη φορολόγησή τους, ο υφυπουργός Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς.

Όλα αυτά από έναν τζίρο, με βάση τις ηλεκτρονικές πληρωμές, που ξεπερνά, μέχρι τον Αύγουστο, τα 8 δισ. ευρώ στην εστίαση, με αύξηση 10% και 575 εκατ, ευρώ σε κομμωτήρια κτλ.

Σε αυτήν ακριβώς την “πίτα” της οικονομίας αλλά και σε μια ορθολογικοποίηση της διαδικασίας φορολόγησης των φιλοδωρημάτων, που ισχύει εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια με βάση τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αλλά και με βάση σχετική νομολογία που έχει παραχθεί με διαδοχικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου στοχεύει η νέα πρωτοβουλία του Υπ. Οικονομικών.

Όπως ανέφερε, δε, χθες, κατά την παρουσίαση του νέου πλαισίου, η πολιτική ηγεσία, με τα ήδη ισχύοντα, τα φιλοδωρήματα έπρεπε να δηλώνονται ως αποδοχές, να συνυπολογίζονται με το φορολογητέο εισόδημα και να φορολογούνται όπως ακριβώς φορολογείται ο μισθός του εργαζόμενου.

Μάλιστα, με βάση τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, η νομική αυτή πρόβλεψη όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν πρακτικά ανεφάρμοστη, απέκτησε ωστόσο άλλη διάσταση το τελευταίο διάστημα, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, της διασύνδεσης POS-ταμειακών μηχανών και της εντατικοποίησης των ελέγχων της ΑΑΔΕ.

Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προχώρησε στη θέσπιση μιας νέας διάταξης που προβλέπει για πρώτη φορά αφορολόγητο έως 300 ευρώ τον μήνα για φιλοδωρήματα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι (ενδεικτικά σε επιχειρήσεις εστίασης, παροχής υπηρεσιών ατομικής φροντίδας κλπ) με άμεση εφαρμογή από 1η Νοεμβρίου 2024.

Παράλληλα, όπως αναφέρθηκε για το σύνολο του ποσού από φιλοδωρήματα, εργαζόμενοι και εργοδότες απαλλάσσονται από ασφαλιστικές εισφορές (εκτός αν προβλέπεται κάτι διαφορετικό από ατομικές ή συλλογικές Συμβάσεις). Το ύψος δε, των 300 ευρώ αφορολόγητο επελέγη, όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, ως το πλέον δίκαιο καθότι ελήφθη υπόψη ότι εργαζόμενοι σε άλλες επιχειρήσεις δεν λαμβάνουν φιλοδωρήματα ή φορολογούνται κανονικά πχ για bonus που λαμβάνουν.

Παράλληλα, εισάγεται μια αντικαταχρηστική διάταξη για τυχόν εργοδότες που θα σκεφτούν να μειώσουν τεχνητά τους μισθούς δηλώνοντας μέρος αυτών ως φιλοδωρήματα. Έτσι, σε περίπτωση μείωσης των τακτικών αποδοχών, με ταυτόχρονη ισόποση αύξηση των αποδοχών από φιλοδωρήματα, ο εργοδότης θα κληθεί να πληρώσει εισφορά 22% επί της μείωσης των τακτικών αποδοχών.

Τα “γκρίζα” σημεία στα φιλοδωρήματα

Πάντως, η ολοκληρωμένη ρύθμιση, όπως θα κατατεθεί τις επόμενες ημέρες στη Βουλή, θα δώσει με αναλυτικό τρόπο όλες τις λεπτομέρειες και θα αποσαφηνίσει βασικές απορίες που προκύπτουν, σε σχέση με τα φιλοδωρήματα, που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι από τους κλάδους της εστίασης και της ατομικής φροντίδας.

Πιο συγκεκριμένα, τα σημεία που δημιουργούν ερωτήματα έχουν να κάνουν με:

1. Εάν το αφορολόγητο των 300 ευρώ για φιλοδωρήματα θα υπολογίζεται με “κόφτη” σε μηναία και όχι σε ετήσια βάση. Δηλαδή, το πώς θα φορολογείται ένας εργαζόμενος στον χώρο της εστίασης, εάν έχει π.χ. 100 ευρώ φιλοδωρήματα τον ένα μήνα και 360 ευρώ τον επόμενο; Θα είναι, άραγε, στη μεν πρώτη περίπτωση, το ποσό αφορολόγητο, αλλά στη δεύτερη θα επιβληθεί φόρος για το ποσό το ξεπερνά; ( 360 – 300 = 60 ευρώ); Τα 60 ευρώ, δηλαδή, θα συνυπολογίζονται με τις υπόλοιπες αποδοχές του εργαζόμενου καθώς δεν υφίσταται ετήσιο αφορολόγητο ποσό ή όχι;.
2. Επίσης, θα μπορεί τα φιλοδωρήματα να λαμβάνονται υπόψη στις συντάξιμες αποδοχές, την ώρα που απαλλαγή των φιλοδωρημάτων από τις ασφαλιστικές εισφορές;
3. Παράλληλα, θα μπορούν οι εργαζόμενοι που θέλουν να καλύψουν τεκμήρια διαβίωσης ή απόκτησης περιουσιακών στοιχείων ή να πάρουν στεγαστικά δάνεια έχουν τη δυνατότητα να επικαλεστούν τα επιπλέον χρηματικά ποσά από τα φιλοδωρήματα;
4. Ερώτημα, επίσης, υπάρχει, για το εάν τα φορολογητέα ποσά από τα φιλοδωρήματα λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των δώρων, των επιδομάτων και της αποζημίωσης;
5. Μένει, παράλληλα, να διασφαφηνιστεί εάν το νέο πλαίσιο θα ισχύσει για τα φιλοδωρήματα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι, μόνο για την περίοδο μετά την 1η Νοεμβρίου και όχι για τα ποσά πριν από αυτή την ημερομηνία. Άραγε αυτά θα φορολογηθούν κανονικά;
6. Επίσης θα πρέπει να μπει ένας ξεκάθαρος τρόπος για το πώς θα γίνεται η διαδικασία καταγραφής των φιλοδωρημάτων στις ταμειακές μηχανές καθώς ενδέχεται να προκύψουν διαφορές στον τζίρο της επιχείρησης, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε φορολογικές παρατυπίες.

Σημειώνεται, πάντως, ότι με βάση όσα ανέφερε το οικονομικό επιτελείο, θα υπάρξει διάταξη θα λειτουργεί ως δικλείδα προστασίας για τους εργαζομένους στις περιπτώσεις που ορισμένοι εργοδότες θελήσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση δηλώνοντας ως φιλοδώρημα μέρος του μισθού.

Έτσι, σε περίπτωση μείωσης των τακτικών αποδοχών, με ταυτόχρονη ισόποση αύξηση των αποδοχών από φιλοδωρήματα, ο εργοδότης θα κληθεί να πληρώσει εισφορά 22% επί της μείωσης των τακτικών αποδοχών. Άρα θα πρέπει να βρεθεί και μια σχετική ασφαλιστική δικλείδα ελέγχου.