Χωριστές δηλώσεις συζύγων: Πότε συμφέρουν και πότε όχι

Η φορολογική διοίκηση δεν έχει πάρει επίσημη θέση απέναντι στην απόφαση αλλά μάλλον την αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό αφού μπορεί να φτάσει τον αριθμό των φορολογικών δηλώσεων πάνω από 10 εκατομμύρια (από 6,2 εκατομμύρια σήμερα) δημιουργώντας προβλήματα διαχείρισης κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων.

Ούτως ή άλλως μετά την απόφαση οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν στην  αρμόδια Δ.Ο.Υ. για να μάθουν αν και πώς μπορούν να το κάνουν από τις φετινές δηλώσεις. Ωστόσο, στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα αντρόγυνα έχουν μόνο να ωφεληθούν από το νέο καθεστώς. Συγκεκριμένα:

Σε περίπτωση ληξιπρόθεσμων οφειλών άνω των 500 ευρώ (σε αυτήν την κατάσταση βρίσκονται περίπου 1,7 εκατ. φορολογούμενοι) από ένα από τους δύο συζύγους σήμερα η εφορία θεωρεί ότι το χρέος είναι από κοινού και άρα μπορεί να δεσμεύσει τραπεζικούς λογαριασμούς του συζύγου ή της συζύγου. Με τις χωριστές δηλώσεις το χρέος θα βαρύνει μόνο τον οφειλέτη και άρα μόνο σε αυτόν θα επιβάλλεται η ενδεχόμενη κατάσχεση του λογαριασμού.

Επίσης ο ένας από τους δύο συζύγους, αυτός που δεν έχει οφειλές στην εφορία. θα μπορεί εκτός από το να προστατεύσει τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς να εκδώσει και φορολογική ενημερότητα κάτι που δεν ισχύει σήμερα, καθώς η «κοινή» οφειλή μπλοκάρει την έκδοση ενημερότητας και των δύο.

Σε περίπτωση που ο ένας σύζυγος δικαιούται επιστροφή φόρου και ο δεύτερος θα πρέπει να πληρώσει επιπλέον φόρο τα δύο ποσά δεν θα συμψηφίζονται. Σήμερα σε μια τέτοια περίπτωση ο ένας από το αντρόγυνο που έχει επιστροφή δεν την παίρνει ποτέ ολόκληρη γιατί η επιστροφή συμψηφίζει μέρος ή του συνόλου της οφειλής του έτερου συζύγου.

Σήμερα κατά την εκκαθάριση της δήλωσης των συζύγων ο φόρος εισοδήματος, τα τέλη και οι εισφορές υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου ενώ τυχόν ζημίες του εισοδήματος του ενός συζύγου δεν συμψηφίζονται με τα εισοδήματα του άλλου.

Κοινωνικά το μέτρο διευκολύνει ζευγάρια που βρίσκονται σε διάσταση ή βρίσκονται σε διαδικασία διαζυγίου τα οποία με βάση το νόμο υποχρεούνται να κάνουν κοινή δήλωση. Η πιο σύγχρονη νομολογία για τα συμβόλαια συμβίωσης δίνει την δυνατότητα επιλογής των δύο συντρόφων να κάνουν είτε κοινή είτε ξεχωριστή δήλωση φόρου εισοδήματος.

Πότε δεν συμφέρει

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η κοινή χωριστή δήλωση δεν συμφέρει. Η μια είναι αυτή που αφορά τα αντρόγυνα στα οποία ένας από τους δύο συζύγους έχει χαμηλό εισόδημα και υψηλό τεκμήριο διαβίωσης. Αν για παράδειγμα η σύζυγος ή ο σύζυγος έχουν ακίνητη περιουσία και Ι.Χ. στο όνομα τους αλλά έχουν μείνει άνεργοι. Στην περίπτωση της κοινής δήλωσης αν το εισόδημα του συζύγου που εργάζεται καλύπτει το τεκμήριο του συζύγου που δεν εργάζεται τότε δεν προκύπτει επιπλέον φόρος. Στην ξεχωριστή δήλωση ο άνεργος μπορεί να κληθεί να πληρώσει φόρο 22% ακόμη και από το πρώτο ευρώ για πλασματικό εισόδημα.

Μια δεύτερη περίπτωση είναι οι δαπάνες για το χτίσιμο του αφορολόγητου μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών για μισθωτούς συνταξιούχους και κατ’ επάγγελμα αγρότες Με την κοινή δήλωση το ποσό των αποδείξεων που πρέπει να καλυφθεί είναι μεν υψηλότερο αλλά συνεισφέρουν και οι δύο σύζυγοι. Στις ξεχωριστές δηλώσεις θα πρέπει ο κάθε σύζυγος να καλύψει το ποσοστό των ηλεκτρονικών αποδείξεων που απαιτούνται για το δικό του αφορολόγητο.