Φορολογικές δηλώσεις: Λύση στο τεχνικό ζήτημα της πίστωσης φόρου αλλοδαπής έναντι εισφοράς αλληλεγγύης

Αρκετοί Έλληνες φορολογούμενοι λαμβάνουν εισοδήματα από το εξωτερικό (μισθούς, μερίσματα, κέρδη επιχειρηματικής δραστηριότητας κτλ), επί των οποίων μπορεί να έχει γίνει παρακράτηση φόρου στο εξωτερικό, ο οποίος προβλέπεται να πιστώνεται έναντι του ελληνικού φόρου που αναλογεί (άρθρο 9 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ν. 4172/2013).

Όπως αναφέρει η TaxExperts.gr, αν ο φόρος που αναλογεί στην Ελλάδα είναι υψηλότερος από το φόρο που κατεβλήθη στο εξωτερικό, ο φορολογούμενος καλείται να καταβάλει τη διαφορά. Από την άλλη πλευρά, αν ο ελληνικός φόρος είναι χαμηλότερος από τον καταβληθέντα στην αλλοδαπή φόρο, ο φορολογούμενος “χάνει” τη διαφορά, καθώς το Ελληνικό Κράτος δεν δύναται να επιστρέψει φόρο που κατεβλήθη σε άλλο κράτος.

Σύμφωνα με την Ε.2147/2019, με την οποία η Φορολογική Διοίκηση ευθυγραμμίστηκε με την απόφαση του ΣτΕ 2465/2018, παρέχεται η δυνατότητα πίστωσης έναντι της εισφοράς αλληλεγγύης του υπερβάλλοντος φόρου που κατεβλήθη στην αλλοδαπή σε σχέση με τον αναλογούντα ελληνικό φόρο. Απαραίτητες προϋποθέσεις για την εφαρμογή αυτού του χειρισμού είναι:

• Το κράτος πηγής του εισοδήματος να έχει συνάψει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) με την Ελλάδα και
• Η οικεία ΣΑΔΦ να προβλέπει δυνατότητα φορολόγησης του εισοδήματος και στα δύο κράτη.

Παράδειγμα: Φορολογικός κάτοικος Ελλάδας έλαβε μέρισμα 100.000 Ευρώ από εταιρεία με έδρα στις ΗΠΑ επί του οποίου έγινε παρακράτηση με συντελεστή 30%, που αντιστοιχεί σε 30.000 Ευρώ. Ο αναλογούν φόρος στην Ελλάδα ανέρχεται σε 10.000 Ευρώ, δεδομένου ότι ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων για το έτος 2019 ανερχόταν σε 10%. Επίσης, η αναλογούσα εισφορά αλληλεγγύης ανέρχεται σε 6.351 Ευρώ. Το υπόλοιπο των 20.000 Ευρώ μετά την πίστωση του ελληνικού φόρου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συμψηφισμό της εισφοράς αλληλεγγύης. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, η οφειλόμενη εισφορά αλληλεγγύης καλύπτεται πλήρως και δεν προκύπτει πρόσθετη φορολογική υποχρέωση για το φορολογούμενο.

Αν και η Ε.2147/2019 ήταν σαφής ως προς τις διαδικασίες συμμόρφωσης, δεν υπήρχε πρόβλεψη ώστε το Taxisnet να υποστηρίξει το συγκεκριμένο χειρισμό. Αποτέλεσμα ήταν μεγάλος αριθμός φορολογικών δηλώσεων να «λιμνάζουν» στις κατά τόπους Δ.Ο.Υ. καθώς οι υπάλληλοι δεν μπορούσαν να τις καταχωρίσουν στο σύστημα και να εκκαθαριστούν ορθά. Σημειώνεται ότι οι διατάξεις της συγκεκριμένης εγκυκλίου είχαν αναδρομική εφαρμογή από το φορολογικό έτος 2015.

Διαπιστώνεται ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα διευθετείται με την υποβολή των δηλώσεων εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2019. Βάσει της ΠΟΛ 1070/2020 και των οδηγιών της ΑΑΔΕ, στους κωδικούς όπου συμπληρώνεται ο φόρος αλλοδαπής ανάλογα με την πηγή εισοδήματος, έχει εισαχθεί νέος πίνακας με τις εξής επιλογές:

• ποσό φόρου παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε σε χώρες με τις οποίες υφίσταται ΣΑΔΦ και στη ΣΑΔΦ προβλέπεται η μέθοδος της πίστωσης.
• λοιπές περιπτώσεις.

Η παραπάνω διάκριση προβλέπει το διαχωρισμό:

• των αλλοδαπών φόρων που μπορούν να πιστωθούν έναντι ελληνικού φόρου και εισφοράς αλληλεγγύης και
• των αλλοδαπών φόρων που μπορούν να πιστωθούν έναντι του ελληνικού φόρου αλλά όχι έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Η δεύτερη περίπτωση αναφέρεται κυρίως σε κράτη πηγής του εισοδήματος με τα οποία η Ελλάδα δεν έχει συνάψει ΣΑΔΦ. Σημειώνεται επίσης ότι αν έχει γίνει παρακράτηση φόρου στο εξωτερικό ενώ κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από τη σχετική ΣΑΔΦ, η ελληνική Φορολογική Αρχή δεν αναγνωρίζει το φόρο που κατεβλήθη στην αλλοδαπή. Κατ’ αντιστοιχία, αν το εισόδημα αλλοδαπής προέλευσης φορολογείται μόνο στην αλλοδαπή βάσει ΣΑΔΦ, δεν συμπληρώνονται οι κωδικοί περί πίστωσης φόρου αλλά οι σχετικοί κωδικοί που προβλέπουν καθολική απαλλαγή φορολογίας στην Ελλάδα.

Τα παραπάνω ισχύουν για την πίστωση φόρου αλλοδαπής από όλες τις κατηγορίες των εισοδημάτων και πιο συγκεκριμένα:

• για εισόδημα από μισθούς, συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης,
• για εισόδημα αξιωματικών και κατώτερου πληρώματος εμπορικού ναυτικού,
• για εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα,
• για εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα,
• για μερίσματα, τόκους, δικαιώματα
• για εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.

Συνήθως η επίκληση φόρου που κατεβλήθη στην αλλοδαπή οδηγεί σε εμφάνιση μηνύματος για έλεγχο δικαιολογητικών. Σε αυτή την περίπτωση, το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε στο εξωτερικό αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ. 1026/22.01.2014.