Η συμφωνία στο ελάχιστο πρόγραμμα, το ΔΝΤ και το πολύτιμο ‘waiver’

Η αποτυχία να επιτευχθεί συμφωνία με τους “Θεσμούς” μέχρι το καθολικό Πάσχα, προσδοκία που αρχικά είχε καλλιεργηθεί ως στόχος της διαπραγμάτευσης, διασκεδάστηκε τα τελευταία 24ωρα με θετικές δηλώσεις των “Θεσμών”, ακόμα και του ΔΝΤ (σ.σ. βλέπε αναλυτικό ρεπορτάζ του capital.gr), για επιστροφή μετά τις διακοπές και αισιοδοξία για ολοκλήρωση της συμφωνίας πριν το ελληνικό Πάσχα.

Στην Τράπεζα της Ελλάδος μάλιστα, σύμφωνα με δημοσίευμα του “Κεφαλαίου” (Σάββατο 19/3), η αισιοδοξία αυτή που εκφράζεται από στελέχη εμπλεκόμενα στην διαπραγμάτευση, βάζει στο τραπέζι ως σοβαρό ενδεχόμενο την επιστροφή των ελληνικών τραπεζών και πάλι σε περιβάλλον “φθηνής” χρηματοδότησης με την παραχώρηση από πλευράς ΕΚΤ της κατ’ εξαίρεση αποδοχής των χαμηλής αξιολόγησης ελληνικών κρατικών τίτλων ως εγγύηση (waiver) για την χρηματοδότησή τους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα τα στελέχη αυτά “χωρίς να βάζουν στοίχημα εν τούτοις εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξα οτι η ημερομηνία “επιστροφής” του waiver, δηλαδή της φθηνής χρηματοδότησης των τραπεζών, “δεν θα είναι έκπληξη αν έρθει το Πάσχα ή λίγες ημέρες μετά…”.

Το περιβόητο “waiver”,  που έχει “κοπεί” από τον Φεβρουάριο του 2015, δεν είναι άλλο από την χρηματοδότηση των τραπεζών με τα κανονικά επιτόκια (δηλαδή μηδενικά) της ΕΚΤ με την κατ’ εξαίρεση αποδοχή των ελληνικών κρατικών τίτλων ως εγγύηση.

Κάτι τέτοιο όπως είναι φανερό θα δημιουργούσε αφ’ ενός ένα εξαιρετικά φθηνό εργαλείο χρηματοδότησης για τις ελληνικές τράπεζες (με θετικές συνέπειες στους ισολογισμούς και το ενεργητικό τους), αφ’ εταίρου θα βελτίωνε το κλίμα στην οικονομία και τις αγορές ενισχύοντας τις προσδοκίες για επιστροφή στην χαμένη “κανονικότητα”.

Αναμφισβήτητη προϋπόθεση βέβαια για να συμβεί αυτό είναι μία απόφαση του Eurogroup μέσα στον Απρίλιο ότι το πρόγραμμα είναι “on track”. Οι χθεσινές πάντως δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup κ. Dijsselbloem μετά την αναχώρηση των “Θεσμών” ενισχύουν την εικόνα αυτή. Μία αξιολόγηση του προγράμματος που θα λέει οτι είναι “On Track” θα ισοδυναμεί με την έναρξη της εκταμίευσης των δόσεων του δανείου, γεγονός που με την σειρά του βέβαια προϋποθέτει οτι θα έχουν ξεμπλοκάρουν τα δύο κεντρικά ζητήματα: το ασφαλιστικό και τα κόκκινα δάνεια.

Όπως απαιτούσε δηλαδή η απεσταλμένη της κας Lagarde, η Delia Velculescu…

Το ΔΝΤ έχει θέσει εξ αρχής ως ανελαστική προϋπόθεση για την βιωσιμότητα του χρέους να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες, είτε αυτές αφορούν στην αποπληρωμή του χρέους, είτε αφορούν στην εξυπηρέτηση του ασφαλιστικού, είτε ενας συνδυασμός και των δύο… Εξ ού και η δήλωση οτι στην πρώτη φάση της διαπραγμάτευσης έχει σημειωθεί πρόοδος.

Η ΕΚΤ από την πλευρά της και ειδικά ο κ. Draghi, έχουν θέσει ως προϋπόθεση για την επιστροφή στην κανονική χρηματοδότηση του τραπεζικού συστήματος την απόφαση του Eurogroup οτι το πρόγραμμα είναι “on track”. 

Οι διαφορές και η αναζήτηση …σύγκλισης

Και στο σημείο αυτό αναδύονται τα… εύθραυστα στοιχεία της συγκρατημένης αισιοδοξίας για την επιστροφή του “waiver”.

Είναι πλέον γνωστό οτι πέραν των διαφορών μεταξύ κυβέρνησης και “θεσμών”, υπάρχουν οι επίμονες πλέον διαφορές μεταξύ του ευρωπαϊκού σκέλους των “Θεσμών” και του ΔΝΤ.

Όσον αφορά στις διαφορές Ευρωζώνης και ΔΝΤ αυτές παραμένουν και αποκρυσταλλώνονται στο πόσο είναι το δημοσιονομικό κενό μέχρι και το 2018 το οποίο θα πρέπει να κλείσει με μέτρα σε ασφαλιστικό/φορολογικό ή με επιπλέον ελάφρυνση του χρέους. Υπάρχει μία απόκλιση περί το 1,5% του ΑΕΠ μεταξύ των δύο πλευρών ειδικά για το ασφαλιστικό, με το ΔΝΤ προς το παρόν να “συμβιβάζεται” συζητώντας με την Αθήνα μόνο για το ύψος των μέτρων που δέχεται η ΕΕ (1% του ΑΕΠ νέα μέτρα)…

Δεδομένης της άσχημης πολιτικής (προσφυγικό) και οικονομικής (κρίση χρέους – ύφεση) συγκυρίας στην Ε.Ε. οι “πολιτικοί” προϊστάμενοι του ευρωπαϊκού σκέλους των “Θεσμών” θέλουν πάση θυσία η υπόθεση της Ελλάδας να έχει κλείσει αποκλείοντας την απειλή νέου “ατυχήματος” τον Ιούλιο όταν είναι να αποπληρωθούν 2,3 δισ. ευρω στην ΕΚΤ.

Το ΔΝΤ παραμένει όμως ανελαστικό στην θέση του .

“Παλιά μου τέχνη κόσκινο…”

Έτσι η συζήτηση στρέφεται σε ένα παλαιότερο “τέχνασμα” που είχε χρησιμοποιηθεί στις διαπραγματεύσεις και στο παρελθόν (Νοέμβριος του 2012, Μάρτιος του 2014): η αναζήτηση μίας κατ’ αρχήν συμφωνίας σε ένα πρόγραμμα στο οποίο να “τέμνονται” οι απαιτήσεις των τριών, δηλαδή κυβέρνησης, ευρωπαϊκού σκέλους των “Θεσμών” και ΔΝΤ.

Το σημείο αυτό προς το παρόν δεν μπορεί να είναι άλλο από τις προτάσεις της Ευρωζώνης (δημοσιονομικό κενό 2,5-3,5% του ΑΕΠ) στις οποίες θα πρέπει να προσεγγίσει η κυβέρνηση. Το πρόγραμμα αυτό θα είναι η βάση μίας κατ’ αρχήν συμφωνίας ώστε να μπορεί να εκτιμηθεί οτι το πρόγραμμα είναι στην “σωστή κατεύθυνση” (σ.σ. “on track”) .

Το επιπλέον κομμάτι, αυτό της διαφοράς με το ΔΝΤ, θα μετακινηθεί για συζήτηση σε δεύτερη φάση και με την δέσμευση των τριών πλευρών οτι θα αναζητηθεί κοινή συμφωνία (όπως τo 2012, 2014…).

Στην λογική αυτή εντάσσεται “ενισχυτικά” η επίσημη έναρξη της συζήτησης για τον χρέος στα μέσα Απριλίου στην Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον.

Το παράδοξο είναι οτι προς το παρόν δεν έχει δηλωθεί στην Σύνοδο του ΔΝΤ η συμμετοχή του έλληνα Υπ. Οικονομικών κ. Τσακαλώτου και του Διοικητή της ΤτΕ Γ. Στουρνάρα. (Η μόνη συμμετοχή παραμένει εκείνη του υποδιοικητή της ΤτΕ Γ. Μουρμούρα και αυτό έχει δημιουργήσει πολλά ερωτηματικά).

Απόλυτη προϋπόθεση βέβαια για το “σενάριο” αυτό είναι ότι θα “ζυμωθούν” στο δεκαπενθήμερο των διακοπών του καθολικού Πάσχα εναλλακτικές “λύσεις” στις διαφορές μεταξύ κυβέρνησης – Ευρωζώνης στα δύο κεντρικά ζητήματα, τα κόκκινα δάνεια και το ασφαλιστικό…

Πηγή: capital.gr