Η χαμένη τιμή των πρατηριούχων
Οι διαμαρτυρίες των πρατηριούχων για το πλαφόν και τα πρατήρια άνοιξαν και πάλι τη συζήτηση για το πως διαμορφώνονται οι τιμές στη βενζίνη, αν δικαιώνεται η κυβέρνηση με το πλαφόν ή οι πρατηριούχοι που ζητούν να ανέβει. Τα μυστικά της αγοράς, το καθεστώς αδιαφάνειας, οι πρακτικές των εταιρειών και οι κρυφές εκπτώσεις που αφήνουν απροστάτευτους τους καταναλωτές
- 15 Σεπτεμβρίου 2010 09:43
Μετά την επιβολή του πλαφόν, τις σφοδρές αντιδράσεις των πρατηριούχων και τα λουκέτα στα βενζινάδικα, άνοιξε και πάλι η συζήτηση για την κερδοσκοπία στην αδιαφανή αγορά των καυσίμων τα μυστικά της οποίας λίγοι τα γνωρίζουν και ακόμη λιγότεροι ελέγχουν, σε βάρος πάντα των καταναλωτών.
Το μεγάλο ερώτημα των ημερών είναι πως και ποιοι διαμορφώνουν τις τιμές από τα διυλιστήρια στο ρεζερβουάρ και οι καταγγελίες για κερδοσκοπία σάρωσαν δίκαιους και άδικους.
Είναι δεδομένο ότι όπως τον Αύγουστο στην πρώτη κινητοποίηση των ιδιοκτητών φορτηγών και βυτιοφόρων Δ.Χ. μέρος των πρατηριούχων επωφελήθηκε και σαν μαυραγορίτες στην ανάγκη, έσπευσαν να εξασφαλίσουν απίστευτα κέρδη πουλώντας αμόλυβδη ή σούπερ αμόλυβδη σε τιμές σοκ.
Τους κατήγγειλαν, ακόμη και από την Ομοσπονδία των Πρατηριούχων, η οποία όμως ούτε αυτή τη φορά, από την Κυριακή φρόντισε να ελέγξει τα μέλη της, με αποτέλεσμα να συβεί ξανά το ίδιο.
Τα μυστικά της αγοράς
Βασικό επιχείρημα των πρατηριούχων για τα λουκέτα, ήταν ότι είχαν αγοράσει καύσιμα σε υψηλότερες τιμές από το πλαφόν που ορίστηκε, κάτι που σημαίνει ότι αν συνέχιζαν να πωλούν θα υφίσταντο μεγάλη ζημιά.
Τα πράγματα βέβαια ως προς τον τρόπο καθορισμού των τιμών δεν είναι τόσο ξεκάθαρα, καθώς πίσω από το παιχνίδι των τιμών, κρύβονται συμβάσεις και συμφωνίες, που δημιουργούν συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.
Κεφάλαιο πρώτο: Αδιαφάνεια για τις εκπτώσεις που χορηγούν οι πετρελαϊκές εταιρείες στα πρατήρια και οι οποίες δεν φαίνονται πουθενά. Έτσι οι εταιρείες μπορεί να επιβραβεύσουν έναν πελάτη τους με ειδική συμφωνία μαζί του, κάτι που επιτρέπει σε ένα πρατήριο να κερδοσκοπήσει, πουλώντας σε υψηλή τιμή – όπως και άλλα- αλλά εξασφαλίζοντας μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους.
Μιλούν οι αριθμοί
Με βάση τα επίσημα στοιχεία σε ένα λίτρο αμόλυβδης η τιμή διαμορφώνεται κατά 64,47% από τους φόρους, το 29,5% είναι η τιμή του διυλιστηρίου, το 4,2% το περιθώριο κέρδους των πετρελαϊκών εταιρειών. Έτσι το περιθώριο κέρδους των πρατηριούχων διαμορφώνεται σε 1,7%. Αυτά επισήμως και χωρίς να μπορούμε να υπολογίσουμε τις εκπτώσεις.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει υπουργική απόφαση που υποχρεώνει τα πρατήρια να αναγράφουν και τις εκπτώσεις, αυτό δεν γίνεται, ενώ το πρόβλημα επιτείνεται και από το γεγονός ότι οι αποκλειστικές συμφωνίες που συνάπτουν οι πετρελαϊκές δεν μπορούν να ελεγχθούν.
Στην πραγματικότητα το πρόβλημα ξεκινά από τις πρακτικές των εταιρειών, που μένουν στο απυρόβλητο. Στη συνέχεια οι πρατηριούχοι εκμεταλλεύονται το καθεστώς αδιαφάνειας με αποτέλεσμα τελικά το κόστος να μετακυλίεται στους καταναλωτές.
Οι προσπάθειες του κράτους να πατάξει το λαθρεμπόριο έχουν μείνει στα χαρτιά, δεν μπορεί να ελεγχθεί το κέρδος εταιρίας και πρατηρίου, ενώ οι μεσάζοντες (εταιρίες πετρελαιοειδών) θα συνεχίσουν να υπάρχουν, προσθέτοντας ως κέρδος το “καπέλο” στην τιμή, καθώς τα πρατήρια δεν μπορούν να αποκτήσουν απευθείας πρόσβαση στα διυλιστήρια και τις εταιρείες να δένουν τους πρατηριούχους με συμβάσεις που δύσκολα μπορούν να σπάσουν.
Έτσι δεν είναι παράξενο που η Ελλάδα έφθασε να έχει την υψηλότερη τιμή βενζίνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση