ΥΠΕΘΟ: Ante portas το νέο φορολογικό νομοσχέδιο – Τι θα προβλέπει

Θέμα λίγων εβδομάδων είναι η κατάθεση προς ψήφιση στη Βουλή του νέου φορολογικού νομοσχεδίου που θα περιλαμβάνει τις ήδη ανακοινωμένες, δέκα πρωτοβουλίες του Υπουργείου Οικονομικών για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ την Τετάρτη ο υπουργός Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης οι ρυθμοί έχουν επιταχυνθεί και εντός Οκτωβρίου το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί μέσα στη Βουλή.  “Έχουν γίνει ήδη βήματα την περασμένη 4ετία. Το ‘’κενό ΦΠΑ’’ όπως λέγεται, δηλαδή τι χάνουμε από το ΦΠΑ, από το 23% περιορίστηκε στο 15%, και στόχος μέχρι το 2026 είναι να φτάσει στο 9% όσο και ο ευρωπαϊκός μ.ο, βασικά με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές” σημείωσε και προσέθεσε: “Έχουμε παρουσιάσει 10 πρωτοβουλίες που θα νομοθετηθούν μέσα στο μήνα, θα φέρουμε το ν/σ  στο υπουργικό συμβούλιο για να προχωρήσουμε. Υπολογίζουμε ότι από το ΦΠΑ –σταδιακά- θα εισπράττουμε κάθε χρόνο, μέχρι το τέλος της τετραετίας, 2 δισεκ. περισσότερα από τον ΦΠΑ”.

Ουσιαστικά, η διασφάλιση σε ετήσια βάση, πάνω από 2 δις ευρώ, εσόδων από τον περιορισμό της διαρροής ΦΠΑ, εν δυνάμει μπορούν να αποτελέσουν τη δημοσιονομική βάση για νέα μέτρα ενίσχυσης των πολιτών και φοροελαφρύνσεις.

Ήδη η ψηφιοποίηση  της φορολογικής διοίκησης από το 2017 έως σήμερα έχει οδηγήσει στη μείωση κατά 50% του κενού ΦΠΑ, ήτοι της διαφοράς μεταξύ των προσδοκώμενων και των πραγματικών εσόδων από τον ΦΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κράτος από τη συρρίκνωση  του φορολογικού κενού μέσω σειράς μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής από το 2019 έως σήμερα  είχε επιπλέον έσοδα 2,5 δις ευρώ. Αν και στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2024 δεν υπάρχει η πρόβλεψη αύξησης εσόδων από την φοροδιαφυγή  τα μέτρα που σχεδιάζονται και η αυξανομενη χρήση πλαστικού χρήματος εκτιμάται ότι θα έχουν σημαντικά αποτελέσματα.

Στο νομοσχέδιο, ωστόσο, δε θα ενταχθούν οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, όπου οι “επιδόσεις” φοροδιαφυγής εκτιμάται ότι είναι υψηλές. Αντίθετα, λόγω της ανάγκης για αναλυτική μελέτη εκτιμάται ότι θα έρθουν σε βάθος χρόνου. Προωθούνται, βέβαια, δράσεις, όπως η διασύνδεση ταμειακών μηχανών με POS και η υποχρεωτική επέκταση τους σε όλα τα επαγγέλματα και η καθιέρωση ψηφιακών παραστατικών στη διακίνηση αγαθών.

Πιο συγκεκριμένα, με βάση όσα έχουν ανακοινωθεί, στο νομοσχέδιο αναμένεται να ενταχθούν μια σειρά από παρεμβάσεις, που θα ενεργοποιηθούν από την 1η Ιανουαρίου 2024.

Αναλυτικά:

• Ολοκληρώνεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS τους πρώτους μήνες του 2024 (αφορά 450.000 περίπου επιχειρήσεις). Έτσι θα πιστοποιείται ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταμειακή μηχανή και τα δεδομένα θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο στην ΑΑΔΕ.
• Καθίστανται μέσα στο 2024 υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο! Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών αρχών.
• Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρμογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.
• Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές οδήγησαν στην αύξηση  των εσόδων από τον ΦΠΑ και στον περιορισμό της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η επέκτασή τους θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών και θα περιορίσει τα περιθώρια φοροδιαφυγής.
• Θεσμοθετείται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Στόχος, να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
• Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.
•  Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης.
• Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.
• Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων, η δημιουργία μητρώου παραβατών και η απαγόρευση συνεργασίας με παραβάτες λαθρεμπορίας. Στόχος, το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο να ενισχύσει την υποχρέωση και την ευθύνη όσων συμμετέχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων να προβαίνουν στους αναγκαίους ελέγχους για τα πρόσωπα με τα οποία συναλλάσσονται και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου.
• Στον τομέα των βραχυχρόνιων μισθώσεων θεσμοθετείται συνδυασμός παρεμβάσεων με στόχο την αντιμετώπιση αθέμιτου ανταγωνισμού με τα ξενοδοχεία (στις περιπτώσεις που η δραστηριότητα αυτά αποκτά επιχειρηματικά χαρακτηριστικά χωρίς, έως τώρα, να συνοδεύεται από τις αντίστοιχες υποχρεώσεις), αλλά και την αντιμετώπιση των δευτερογενών αρνητικών επιπτώσεων στην κτηματαγορά και τα ενοίκια. Δεν θίγεται η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων που αποτελούν σημαντική πηγή εισοδήματος για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και για τη χώρα συνολικά.