Καταθέσεις και κόκκινα δάνεια ‘κολλάνε’ από την καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων

Με καρτερικότητα, αλλά και κρούοντας «καμπανάκι κινδύνου», περιμένουν οι τράπεζες την πολυπόθητη ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης, προβάλλοντας ως πρώτη προτεραιότητα, την επιστροφή στην ομαλότητα.

Οσο οι διαπραγματεύσεις είναι ανοιχτές, τόσο «ζορίζει» ο χρόνος την επίλυση βασικών προβλημάτων του κλάδου. Καταθέσεις και κόκκινα δάνεια, είναι δύο ανοιχτά μέτωπα, τα οποία είναι αδύνατον να αντιμετωπισθούν αν το «πακέτο» αξιολόγηση, δεν μπει σε τροχιά υλοποίησης.

Για τους πιο αισιόδοξους, ίσως να μην υπάρξουν σοβαρές ανατροπές αν η αξιολόγηση κλείσει μέχρι τέλη Μαρτίου. Για τους πιο συντηρητικούς, «ορόσημο» χρονικά είναι ο Φεβρουάριος και για κάποιους πιο απαισιόδοξους, κάθε μέρα που περνάει είναι εις βάρος της οικονομίας.

Η επαναφορά του Grexit ως εφιαλτικό σενάριο –  ανεξάρτητα του ότι ως ένα βαθμό τροφοδοτείται στο πλαίσιο της προεκλογικής περιόδου στη Γερμανία και των πιέσεων της αντιπολίτευσης στη Μέρκελ –  αναπότρεπτα έχει ήδη θίξει δύο παραμέτρους του ελληνικού τραπεζικού συστήματος: τις καταθέσεις και τα κόκκινα δάνεια.

Κατ αρχήν, οι καταθέσεις επηρεάστηκαν άμεσα καθώς δεν συνεχίστηκε η έστω και οριακή τάση επιστροφής που σημειώθηκε το προηγούμενο δίμηνο, όταν η αγορά άκουσε ευχάριστα μια μικρή χαλάρωση στα capital controls και όταν το ενδεχόμενο της ποσοστικής χαλάτωσης (QE), με το οποίο η χώρα θα δανείζεται ευκολότερα με ομόλογα χαμηλότερης πιστοληπτικής διαβάθμισης, ήταν πιο ορατό.

Παρά τη μικρή άνοδο που συγκυριακά εμφανίστηκε στις καταθέσεις, με κάποια σχετική προτίμηση στις καταθέσεις προθεσμίας, η τάση αυτή πάγωσε και το τελευταίο δεκαήμερο, όχι μόνο δεν παρατηρείται επιστροφή, αλλά αντιθέτως, πραγματοποιούνται εκροές ( όχι βέβαια σε ανησυχητικό βαθμό).

Και να σκεφθεί κανείς ότι η συγκυρία δεν ευνοεί και τη μείωση του κόστους των τραπεζών που σε μια σταθεροποιητική πορεία των καταθέσεων, θα προσέβλεπαν σε μια οριακή μείωση επιτοκίων. Θωεηρτικά οι τράπεζες θα μείωναν τα επιτόκια στις προθεσμιακές, – που σήμερα κατά μέσο όρο είναι στο 0,70%  –  στο επίπεδο του 0,50%, εξοικονομώντας κάποια έσοδα για τη βελτίωση της κερδοφορίας τους.

Φυσικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δεν μπορεί να τεθεί όταν αντί για σταθεροποίηση και ενίσχυση καταθέσεων, υπάρχει αβεβαιότητα και προφανώς εκροές.

Η αβεβαιότητα αυτή, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα που παρατηρείται στην πορεία της αξιολόγησης, αναστέλλει τη διευθέτηση των δύο σημαντικών θεμάτων που παραμένουν σε εκκρεμότητα. Εκτός από τις καταθέσεις, που είναι η μία παράμετρος, υπάρχει το μείζον θέμα των κόκκινων δανείων.

Στα κόκκινα δάνεια, η κατάσταση είναι ακόμη στον αέρα. Η καθυστέρηση αυτή καθεαυτή στις διαπραγματεύσεις, ωθεί πολλούς στο να αναβάλλουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. Ξαφνικά, ανατρέπεται το ενδιαφέρον οι οφειλέτες να ενταχθούν σε μία ρύθμιση, επικαλούμενοι την αστάθεια όχι μόνο στην προς αξιολόγηση πορεία, αλλά και στη θεσμική ρύθμιση μιας σειράς εκκρεμοτήτων.

Καθυστερεί ο εξωδικαστικός διακανονισμός, καθώς απομένουν κάποιες λεπτομέρειες που αφορούν την πλατφόρμα λειτουργίας αλλά και το ποιούς τελικά θα καλύπτει, καθυστερούν όσοι εντάσσονται σε ρυθμίσεις να εξοφλήσουν τα δάνειά τους, καθυστερεί εν τέλει,  όλο το εγχείρημα αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων, που για τις τράπεζες συνιστά δέσμευση μνημονιακή.

Φυσικά, σε ένα τέτοιο σκηνικό, πάει πίσω και το θέμα της ποσοτικής χαλάρωσης, κάτι που μπορεί στο μέσο Ελληνα να μην…του λέει κάτι, αλλά που συνολικά θα βελτιώσει την εμπιστοσύνη προς τη χώρα, τους όρους δανεισμού της και τελικά, την επανάκαμψη και την επιστροφή καταθέσεων.

Όσο παρατείνεται η αβεβαιότητα για αξιολόγηση, παραμένουν εκκρεμείς ακόμη και οι νομοθετημένες εναλλακτικές για ρυθμίσεις χρεών. Καλώς ή κακώς, ο κόσμος σταματά να πληρώνει, καινούρια δάνεια καθίστανται ληξιπρόθεσμα και αρκετά ρυθμισμένα, ξαναγυρίζουν σε καθεστώς επισφάλειας.

Χωρίς να έχει χαθεί το παιχνίδι και χωρίς διάθεση «πανικού», οι τράπεζες περιμένουν και με τον τρόπο τους πιέζουν προς κάθε κατεύθυνση, την επίσπευση των διαπραγματεύσεων που ταλανίζουν και υπονομεύουν την προσπάθεια για ανάκαμψη και εμπιστοσύνη.