Κρίσιμη απόφαση του Αρείου Πάγου για τα δάνεια του ν. Κατσέλη

Τέλος σε μια σημαντική αγωνία που απασχολεί τους δανειολήπτες που έχουν υπαχθεί στο Νόμο Κατσέλη και πιο συγκεκριμένα στη διχογνωμία που έχει προκύψει – ακόμη και στα δικαστήρια – για τον υπολογισμό των τόκων στα δάνεια, αναμένεται να βάλει στο τέλος Φεβρουαρίου ο Άρειος Πάγος.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες στις 27 Φεβρουαρίου 2025 η ολομέλεια του Αρείου Πάγου αναμένεται να αποφανθεί – με μία πιλοτική δίκη – για το πού τελικά θα επιβάλλονται οι τόκοι υπερημερίας στους δανειολήπτες που έχουν υπαχθεί στο Νόμο Κατσέλη: στις απλήρωτες δόσεις ή στη συνολική οφειλή.

Ο Άρειος Πάγος καλείται να αποφανθεί αν οι τόκοι που καταβάλλονται κάθε μήνα (ενσωματωμένοι στις μηνιαίες δόσεις) πρέπει να υπολογίζονται επί της μηνιαίας δόσης ή επί του ανεξόφλητου υπολοίπου του δανείου. Η απόφαση που θα εκδοθεί αφορά δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες, καθώς από τον υπολογισμό των τόκων θα επηρεαστεί σημαντικά η διαμόρφωση της μηνιαίας δόσης που πληρώνουν και ο χρόνος αποπληρωμής του δανείου.

Μέχρι τώρα έχουν εκδοθεί πολλές δικαστικές αποφάσεις, που υιοθετούν την μία ή την άλλη άποψη. Οι εταιρείες διαχείρισης (Servicers) υπολογίζουν τους τόκους επί του συνόλου της οφειλής και όχι πάνω στη μηνιαία δόση, ενώ κατά την αντίθετη άποψη η ορθή ερμηνεία του άρθρου 9 παρ. 2 του ν. 3689/2010 επιβάλλει το επιτόκιο να υπολογίζεται επί της κάθε μηνιαίας δόσης.

Παρέμβαση ΔΣΑ

Μάλιστα τη δεύτερη άποψη υποστηρίζει και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, ο οποίος κατέθεσε πρόσθετη παρέμβαση υπέρ των δανειοληπτών.  Στο σκεπτικό της παρέμβασης σημειώνεται ότι το ποσό των τοκοχρεολυτικών δόσεων κάθε δανειολήπτη καθορίσθηκε από το δικαστήριο με βάση τις οικονομικές δυνατότητές του, οι οποίες, αν ανατραπούν, κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του. Τονίζεται, επίσης, ότι σκοπός του ν. 3689/2010 είναι η επανένταξη του υπερχρεωμένου δανειολήπτη στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Με τις μηνιαίες δόσεις δεν πρέπει να επέρχεται εξαθλίωση του δανειολήπτη – πράγμα που θα συμβεί αν επικρατήσει η άποψη των servicers.

Σύμφωνα με πηγές των εταιρειών διαχείρισης, πάντως, στην περίπτωση που η Ολομέλεια αποφανθεί ότι οι τόκοι υπερημερίας μετρούν μόνο για τις χαμένες δόσεις, τότε η επίπτωση στα έσοδά τους θα είναι «ιδιαίτερα σοβαρή». Και κατ` επέκταση μια τέτοια εξέλιξη θα ρίξει στα βράχια και όσες τιτλοποιήσεις φέρουν και δάνεια αυτού του καθεστώτος. Το ύψος των δανείων της κατηγορίας με νομικές απαιτήσεις φθάνουν τα 13 δις ευρώ.

Απορρίφθηκαν οι αιτήσεις για 4 στους 10 δανειολήπτες

Υπενθυμίζεται ότι στον νόμο Κατσέλη που θεσπίστηκε το 2010, με το ξέσπασμα δηλαδή της οικονομικής κρίσης, είχαν ενταxθεί περί τους 200.000 οφειλέτες.

Από αυτούς αρκετοί δανειολήπτες εξασφάλισαν προστασία από τον νόμο Κατσέλη, αλλά και χιλιάδες δανειολήπτες δεν δικαιώθηκαν στα δικαστήρια, καθώς απορρίφθηκαν οι αιτήσεις τους για υπαγωγή στον νόμο: Αυτός είναι ο (σχεδόν) τελικός απολογισμός από τη διεκπεραίωση δεκάδων χιλιάδων εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη από τα δικαστήρια, μια διαδικασία που κράτησε χρόνια και ολοκληρώνεται το αμέσως επόμενο διάστημα, όπως εκτιμά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις του νόμου Κατσέλη, που είχαν προκαλέσει έμφραγμα στα Ειρηνοδικεία της χώρας και είχαν φθάσει να παίρνουν ημερομηνίες συζήτησης ακόμη και στα τέλη της δεκαετίας, οδηγήθηκαν στην τελική τους εκκαθάριση. Ο απολογισμός είναι θετικός για περισσότερους από τους μισούς δανειολήπτες, που εξασφάλισαν προστασία της κύριας κατοικίας τους και ευνοϊκή ρύθμιση χρεών, όμως περισσότεροι από τέσσερις στους δέκα είδαν τις αιτήσεις τους να απορρίπτονται.