Με “κλειδί” ΕΣΠΑ η επέκταση της Ιόνιας Οδού – Τα οφέλη για τη Δυτική Ελλάδα και τις ελληνοαλβανικές σχέσεις

Την ένταξη στο ΕΣΠΑ της επέκτασης της Ιόνιας Οδού και ειδικότερα στο τμήμα Ιωάννινα- Κακαβιά ανακοίνωσε, λίγο πριν την “άνοδο” της κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη σχετική πράξη που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Τομεακών Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ταμείου Συνοχής και Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, το έργο «Επέκταση Ιόνιας Οδού, Τμήμα: Ιωάννινα – Κακαβιά», εντάσσεται στο τομεακό πρόγραμμα του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Μεταφορές 2021-2027», με δικαιούχο την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων Κατασκευής και Συντήρησης Συγκοινωνιακών Υποδομών και προϋπολογισμό 289.257.632,88 ευρώ.

Με βάση τη σχετική ανακοίνωση, το έργο αφορά στην κατασκευή του οδικού άξονα Ιωάννινα – Κακαβιά από την συμβολή της Ιόνιας Οδού με την Εγνατία (Α/Κ Εγνατίας) μέχρι την Κακαβιά και τα ελληνοαλβανικά σύνορα και περιλαμβάνει δύο υποτμήματα:

• Υποτμήμα 1: Ιωάννινα – Καλπάκι. Με αρχή τον ανισόπεδο κόμβο Εγνατίας και πέρας το τέλος του ανισόπεδου κόμβου Καλπακίου και συνολικό μήκος 46,40 χιλιόμετρα επί νέας χάραξης. Στο υποτμήμα περιλαμβάνονται έξι ανισόπεδοι κόμβοι.
• Υποτμήμα 2: Καλπάκι – Κακαβιά. Με αρχή το πέρας του ανισόπεδου κόμβου Καλπακίου και πέρας τον μεθοριακό σταθμό Κακαβιάς και συνολικό μήκος 23,11 χιλιόμετρα, όπου προβλέπεται η αναβάθμιση της υφιστάμενης οδού. Στο υποτμήμα περιλαμβάνονται έξι ανισόπεδοι κόμβοι.

Στην πράξη επίσης περιλαμβάνονται και όλες οι απαιτούμενες υποστηρικτικές δράσεις: απαλλοτριώσεις, μετατοπίσεις – αποκαταστάσεις δικτύων ΟΚΩ και συνδέσεις με αυτά και αρχαιολογικές έρευνες και εργασίες.

Με την ολοκλήρωση του έργου, υπολογίζεται, δε, πως η απόσταση Αντίρριο-Ιωάννινα-Κακαβιά με μήκος περίπου 264 χιλιόμετρα, θα μπορεί να διανύεται σε περίπου 2 ώρες και 15 λεπτά.

Μάλιστα, όπως αναφέρει το Υπ. Οικονομικών, αναμένεται ότι θα αντιμετωπιστούν προβλήματα προσβασιμότητας και συνδεσιμότητας των γεωγραφικά απομονωμένων και δυσπρόσιτων περιοχών της ευρύτερης Π.Ε. Ιωαννίνων, όπως:

– Η επιβάρυνση της πόλης των Ιωαννίνων με κυκλοφορία βαρέων οχημάτων καθώς και από τη διερχόμενη κυκλοφορία που εισέρχεται στον ευρύτερο αστικό ιστό της πόλης.

– Ο αυξημένος κίνδυνος οδικής ασφάλειας λόγω της μετάπτωσης από έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο υψηλής ταχύτητας και μεγάλου μήκους, όπως είναι η Ιόνια Οδός, σε ένα ημιαστικό οδικό δίκτυο με ισόπεδους κόμβους.

– Η δυσκολία της προσβασιμότητας της ευρύτερης περιοχής της Π.Ε. Ιωαννίνων σε σημαντικούς πόλους παροχής υπηρεσιών υγείας, όπως το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, εκπαίδευσης, όπως το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, και εργασίας, όπως η Βιομηχανική Περιοχή.

Επίσης στα αναμενόμενα οφέλη από την υλοποίηση του έργου περιλαμβάνονται:

– Η αύξηση της προσβασιμότητας της Π.Ε. Ιωαννίνων στην υπόλοιπη χώρα και στους κεντρικούς κόμβους μετακίνησης -π.χ. Λιμένας Ηγουμενίτσας- σε συνδυασμό με τους αναμενόμενο να λειτουργήσουν στο σύνολό τους από το 2029 αυτοκινητοδρόμους της Ολυμπίας Οδού, της Εγνατίας Οδού, τον ΠΑΘΕ και τον Αυτοκινητόδρομο Κεντρικής Ελλάδας Ε65.

– Η συγκράτηση της πτώσης του πληθυσμού, μέσω της αναξιοποίητης μέχρι σήμερα δυναμικής της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης.

– Η ενίσχυση του ιστορικού, πολιτισμικού και θρησκευτικού κεφαλαίου της Π.Ε. Ιωαννίνων, με αποτέλεσμα την αύξηση του εγχώριου και διεθνούς τουρισμού.

– Η τόνωση της εμπορικής και εξαγωγικής δραστηριότητας, μέσω της βελτίωσης της σύνδεσης με τα Δυτικά Βαλκάνια στο συνοριακό σταθμό της Κακαβιάς.

– Η ενίσχυση της προσβασιμότητας των αγαθών και ιδιαίτερα της ΒΙ.ΠΕ. Ιωαννίνων, με αποτέλεσμα τη μείωση του χρόνου μεταφοράς των αγαθών και τη διευκόλυνση της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας.

– Η αύξηση του περιφερειακού ΑΕΠ και της απασχόλησης στην Π.Ε. Ιωαννίνων τόσο κατά τη διάρκεια της κατασκευής, όσο και κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του.

Παράλληλα θα γίνει ακόμα πιο εύκολο και γρήγορο το πέρασμα από την Ελλάδα στην Αλβανία και αντιστρόφως μέσω της Κακαβιάς καθώς από την Αθήνα μέχρι τα σύνορα θα απαιτούνται περίπου 4 ώρες και 20 λεπτά για να μεταβεί κάποιος/α στην γειτονική χώρα. Αυτό με τη σειρά του θα σημάνει και την βελτίωση των εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ των δύο χωρών καθώς και στην πλευρά της Αλβανίας πραγματοποιούνται έργα βελτίωσης της συνέχειας του άξονας της Ιόνιας Οδού.

Επίσης, η ολοκλήρωση του άξονα της Ιόνιας θα την συνδέσει με έναν φιλόδοξο ευρωπαϊκό άξονα, την Αδριατική Οδό. Ο άξονας αυτός, ξεκινά από την Τριέστη της Ιταλίας, διατρέχει κατά μήκος της Αδριατικής μέσω Σλοβενίας, Κροατίας, Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, Μαυροβουνίου και Αλβανίας για να φτάσει στη χώρα μας στο συνοριακό πέρασμα της Κακαβιάς.

Στη χώρα μας ο άξονας διατρέχει όλη την Ιόνια Οδό και συνεχίζει στην Ολυμπία Οδό όπου και τερματίζει στην περιοχή της Τσακώνας. Συνολικά έχει μήκος που προσεγγίζει τα 1.500 χιλιόμετρα.

Το έργο εντάχθηκε, τελικά, σε χρηματοδότηση από το επενδυτικό Πλαίσιο των Δυτικών Βαλκανίων (WBIF), στο πλαίσιο των έργων που θα στηρίξουν την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ονομάζεται και ως “Μπλε διάδρομος”.

Η Αδριατική Οδός, θεωρείται πως μπορεί να δώσει μεγάλες αναπτυξιακές δυνατότητες στις χώρες της Δυτικής Βαλκανικής ενώ και για την χώρα μας μπορεί να προσδώσει αναπτυξιακά χαρακτηριστικά από την άνοδο του εμπορίου, των οδικών μεταφορών, του τουρισμού και του πολιτισμού.

Παράλληλα, η Ήπειρος και ειδικότερα τα Ιωάννινα μέσω αυτού του διαδρόμου θα μετατραπούν σε ένα ισχυρό συγκοινωνιακό κόμβο οδικών μεταφορών και θα έχουν πλέον σύγχρονη οδική πρόσβαση και προς βορρά ενισχύοντας τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του έργου.

Το ιστορικό

Υπενθυμίζεται ότι ο διαγωνισμός για το μεγάλο αυτό οδικό έργο χρειάστηκε να δημοπρατηθεί τρεις φορές, καθώς τις δύο πρώτες ακυρώθηκε ύστερα από προσφυγή η οποία έγινε δεκτή από την ΕΑΑΔΗΣΥ.

Την τρίτη φορά ο διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε με επιτυχία με μέσα από την διαδικασία της αποσφράγισης των προσφορών, η ΑΒΑΞ επικράτησε με συνολική έκπτωση 17,5%. Δεύτερη ήρθε η ΤΕΡΝΑ με 16,5% και τρίτο το σχήμα  ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ-ΕΚΤΕΡ-ΕΡΕΤΒΟ-ΤΕΝΑ με 16,5ο%. Ακολούθησαν ΙΝΤΡΑΚΑΤ-ΜΕΤΚΑ με 11,08% και ΟΔΟΣ-ΙΝΤΕΡΚΑΤ-ΕΡΓΟΔΟΜΙΚΗ ΒΟΙΩΤΙΑΣ-ΕΡΓΟΚΑΤ με 10,31%.

Το κόστος του έργου με τον ΦΠΑ είναι 310 εκατ. ευρώ ενώ περιλαμβάνονται και επιπλέον 76 εκατ. ευρώ ως προαιρέσεις, για το τμήμα Καλπάκι-Κακαβιά και τις συνδέσεις με αεροδρόμιο και ΒΙΠΕ Ιωαννίνων. Συνολικά το κόστος ανέρχεται σε 386 εκατ. ευρώ. Αναθέτουσα Αρχή του έργου είναι ο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.