Μέσα από ένα ασφυκτικό “ΕΣΠΑ” τα 32 δισ. προς την Ελλάδα

Ξεκινά στο Eurogroup της Πέμπτης η διαπραγμάτευση για τα 750 δισ. ευρώ του ταμείου ανάκαμψης με όλες τις χώρες του Ευρωπαϊκού νότου και μαζί και την Ελλάδα να ελπίζουν σε συμφωνία ως το τέλος Ιουλίου.

Ειδικά, η Ελλάδα αναμένει την έγκριση της έκθεσης της Κομισιόν για την 6η αξιολόγηση σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας και εξ αυτού την εκταμίευση προς την χώρα μας της δόσης των 640 εκ ευρώ από τα κέρδη ομολόγων. Το ποσό φτάνει τα 748 εκ. μαζί με το έμμεσο κέρδος της, 108 εκ. ευρώ από την αναστολή ενός επιτοκιακού πέναλτυ για τα 12 δις ευρώ που δανείστηκε το 2012 για προαγορά χρέους.

Το ευχάριστο είναι ότι αυτήν την φορά λόγω της χαλάρωσης των δημοσιονομικών κανόνων η Ελλάδα θα μπορεί να χρησιμοποιήσει ατα 640 εκ. ευρώ όπου θέλει και όχι αποκλειστικά για την μείωση του χρέους όπως είχε συμφωνήσει μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου.

Της διαπραγμάτευσης για το Ταμείο, θα προηγηθεί μια ανασκόπηση της οικονομικής κατάστασης της Ευρωζώνης μετά και τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας για το ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου το οποίο συρρικνώθηκε σε μέσα επίπεδα ΕΕ κατά 3,2% του ΑΕΠ.

Παρόλα αυτά, τα μπλόκ των «Βορείων» αναμένεται να θέσουν τις αντιρρήσεις τους και για την διαδικασίες χορήγησης των χρημάτων που θεωρούν πολύ χαλαρές και – το σπουδαιότερο για την Ελλάδα – για την αναλογία δανείων και επιχορηγήσεων που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλαδή 500 δις σε επιχορηγήσεις και 250 δις ευρώ σε δάνεια. Η πρόταση Ολλανδίας, Αυστρίας, Δανίας και Σουηδίας, είναι ότι θα πρέπει όλα τα χρήματα να είναι δάνεια με τους ποιο αισιόδοξους να πιστεύουν ότι μπορεί να έχουμε συμφωνία κοντά στο 50/50.

Ένα ασφυκτικό «ΕΣΠΑ» προτείνει η Επιτροπή

Ωστόσο, ακόμη και αν δεν αλλάξει τίποτα από την πρόταση της επιτροπή η εξασφάλιση από την Ελλάδα των 32 δις ευρώ από το Ταμείο θα είναι κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση. Ακόμη και με την πρόταση της επιτροπής που χαρακτηρίζεται «γενναιόδωρη» προτείνεται ένα σχήμα διαχείρισης που θυμίζει στην χειρότερη περίπτωση ένα … μνημόνιο Light και στην καλύτερη ένα ασφυκτικό ΕΣΠΑ που αποδεικνύεται από πέντε σημεία της πρότασης.

1.Το πρώτο είναι ότι τα χρήματα για κάθε κράτος δεν θα είναι «κλειδωμένα» .Όποιο κράτος μέλος έχει αστοχίες ή καθυστερήσεις στα προγράμματα που θα υποβληθούν τον Οκτώβριο θα χάσει μέρος ή και το σύνολο των κονδυλίων που του αναλογούν. Το ίδιο ισχύει και στο ΕΣΠΑ αλλά σχεδόν ποτέ δεν έχει φτάσει η επιτροπή να ανακατανείμει κονδύλια από χώρα σε χώρα. Πάντα δίνεται ένα περιθώριο χρόνου 203 ετών για διορθώσεις.

2.Ο καθαρός χρόνος για ολοκλήρωση των προγραμμάτων που θα χρηματοδοτήσει κάθε κράτος μέλος θα είναι 2 χρόνια .Αν υποθέσουμε ότι η ροή των χρημάτων ξεκινήσει το 2021 θα πρέπει τα προγράμματα να έχει δεσμευτεί το 60% των αναλογούντων χρημάτων ως το 2022. Το 2023 και το 2024 τα κράτη μέλη θα πρέπει να κάνουν έναν αγώνα δρόμου για να διεκδικήσουν εναπομείναντα κονδύλια. Αν υπάρχουν. Στο ΕΣΠΑ θεωρητικά το πρόγραμμα διαρκεί 7 χρόνια συν 2 χρόνια για την ολοκλήρωση έργων που έχουν καθυστερήσει λόγω ανωτέρας βίας.

3.Η εκταμίευση χρημάτων σε κάθε κράτος μέλος προϋποθέτει την έγκριση συμβατότητας του με τις προτεραιότητες που έχει θέσει η επιτροπή . Διαφορετικά χάνει μέρος ή και το σύνολο του μεριδίου του από το ταμείο.

4.Τα κράτη μέλη θα συντάσσουν και θα αποστέλλουν τριμηνιαίες εκθέσεις προόδου και θα μπορούν να ζητούν εκταμίευση χρημάτων κάθε εξάμηνο και δόσεις θα έρχονται μετά από έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με βάση συγκεκριμένες δεσμεύσεις (και δημοσιονομικές) που θα αναλαμβάνει το κάθε κράτος μέλος.

5.Το κομμάτι των δανείων θα εκταμιεύεται με σχετική αίτηση από το κάθε κράτος μέλος με ξεχωριστές δανειακές συμβάσεις .Αυτό το σημείο είναι αυτό που θυμίζει περισσότερο από όλα τα προηγούμενα την διαδικασία των μνημονίων.

Αν και όλα τα σημεία θα χρειαστούν διευκρινίσεις, η μεγάλη εικόνα της πρότασης της επιτροπής δεν δείχνει εύκολη.