Μεσοπρόθεσμο: Οι υψηλοί στόχοι επενδύσεων και ανάπτυξης και οι “νάρκες”

Μεγάλες υπερβάσεις θα πρέπει να γίνουν τόσο στη λειτουργία του δημοσίου όσο και των επιχειρήσεων, αλλά κυρίως να μην υπάρξουν απρόοπτα στο μέτωπο της πανδημίας ώστε να καταστεί δυνατή η επίτευξη των ιδιαίτερα φιλόδοξων στόχων που θέτει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025.

Πιο συγκεκριμένα το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές από το χαμηλό των 165,3 δισ. ευρώ που ήταν το 2020 προβλέπεται να φτάσει στα 184,6 δισ. ευρώ το 2022 και να ανακτήσει στα προ κρίσης επίπεδα των 190 δισ. ευρώ από το 2023 και μετά.

Επίσης η ιδιωτική κατανάλωση εκτιμάται ότι θα αυξηθεί από 2,6% φέτος στο 2,9% το 2022 και κατά μέσον όρο 2,5% τα επόμενα έτη, με κύριο «όχημα» το απόθεμα των καταθέσεων των 24 δισ. ευρώ. Κάτι που όμως ενέχει ένα μεγάλο ποσοστό αβεβαιότητας, σημείο που έχει επισημάνει και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής. Με άλλα λόγια δεν είναι δεδομένο ότι μέσα σε συνθήκες παρατεταμένης ακόμη ανασφάλειας, θα επιλέξουν οι πολίτες να «ανοίξουν» το πορτοφόλι για δαπάνες πέραν των αναγκαίων. Έστω κι αν βέβαια παρά τις ανησυχίες για τις μεταλλάξεις (τύπου Δ κτλ) αλλά και την «κούραση» των προγραμμάτων εμβολιασμών η κυβέρνηση έχει σπεύσει να άρει κάθε περιορισμό ή μέτρο που παραπέμπει στο locdown (μάσκες, ωράριο κτλ).

Την ίδια ώρα ιδιαίτερα φιλόδοξες θεωρούνται από πολλούς οικονομικούς παράγοντες οι προβλέψεις για άνοδο των επενδύσεων και των εξαγωγών τον επόμενο χρόνο. Οι στόχοι που έχουν τεθεί στο νέο Μεσοπρόθεσμο οι οποίοι είναι ταυτόσημοι με εκείνους του Προγράμματος Σταθερότητας προβλέπουν εκρηκτική αύξηση 30,3% των επενδύσεων. Δηλαδή εφόσον κάτι τέτοιο γίνει θα μιλάμε για ένα ιστορικό ρεκόρ αύξησης. Όσον αφορά στις εξαγωγές από 10,4% φέτος προβλέπεται να αυξηθούν κατά 13,7% το 2022 και θα συνεχίσουν να αυξάνονται με ρυθμό πάνω από 6% τα επόμενα χρόνια, ποσοστά ιδιαίτερα φιλόδοξα επίσης με δεδομένες τις δυσκολίες σε επίπεδο καινοτομίας, εξωστρέφειας και παραγωγικότητας που αντιμετωπίζουν πολλές Ελληνικές επιχειρήσεις.

Το βασικό σημείο αυτών των παραδοχών είναι ότι η πανδημία είναι πλέον υπό έλεγχο, δε θα υπάρξουν άλλες επιπλοκές και άρα νέα μέτρα περιορισμών που θα οδηγήσουν «αναπόφευκτα σε δυσμενέστερη πρόβλεψη των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών μεγεθών», όπως επισημαίνει πρόσφατα στην ανάλυσή του το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.

Οι υπερβάσεις και η απορροφητικότητα

Παράλληλα για να καταστεί εφικτός ο στόχος της αύξησης των επενδύσεων θα πρέπει η Ελλάδα, που μέχρι τώρα δεν έχει καλές επιδόσεις σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ, να «γράψει» μια μεγάλη υπέρβαση. Ειδικά η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης θα πρέπει να μπει σε άλλη τροχιά ώστε να απορροφηθούν τα σχεδόν 90 δισεκ. ευρώ περιμένει η Ελλάδα μέσα στα επόμενα χρόνια από την Ευρώπη.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης μιλώντας για το Ταμείο Ανάκαμψης έχει επισημάνει ότι «ώρα αρχίζουν» τα δύσκολα, αναφερόμενος στο τι θα πρέπει να γίνει ώστε να μην πάει χαμένο ούτε ένα ευρώ κοινοτικών πόρων.

Οι πόροι

Υπενθυμίζεται ότι τα 30,5 δις ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης συνδέονται με συγκεκριμένους «παραδοτέους» στόχους για έργα και μεταρρυθμίσεις που εάν δε γίνουν εντός «σφικτών» χρονοδιαγραμμάτων θα επιφέρουν «ποινές» επιστροφών πόρων.

Να σημειωθεί ότι οι πόροι που θα κατανεμηθούν στην Ελλάδα από την Πολιτική Συνοχής για την περίοδο 2021-2027 ανέρχονται στα 21,1 δισ. ευρώ και θα οδηγήσουν σε 26,7 δισ. ευρώ συνολικούς επενδυτικούς πόρους, αυξημένους κατά 7% σε σχέση με την αντίστοιχη κατανομή της περιόδου 2014-2020.

Από αυτά, 10,8 δισ. ευρώ θα δοθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), 5,6 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+), 3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), 1,4 από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ), 0,37 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ), 0,8 δισ. ευρώ από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» και 0,1 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία (ΕΕΣ). Επίσης, το 1/3 των πόρων αυτών, ήτοι 8,2 δισ. ευρώ, θα κατευθυνθούν στα 13 Περιφερειακά Προγράμματα, σε μια προσπάθεια να αντιστραφεί το βαρύ αποτύπωμα της κρίσης και της έντασης των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, ενισχύοντας τη χρηματοδότησή τους από 17% έως 85%.

Επίσης στο ΕΣΠΑ 2021 – 2027 περιλαμβάνονται:

• 9 Τομεακά Προγράμματα και ειδικότερα τα Προγράμματα: 1) Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα – Καινοτομία, 2) Ψηφιακός Μετασχηματισμός, 3) Περιβάλλον – Ενέργεια – Κλιματική Αλλαγή, 4) Υποδομές Μεταφορών, 5) Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού-Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, 6) Πολιτική Προστασία, 7) Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση, 8) Αλιεία και Θάλασσα και 9) Τεχνική Βοήθεια.

• 13 Περιφερειακά Προγράμματα, ένα για κάθε Περιφέρεια της χώρας.

• 13 Προγράμματα Εδαφικής Συνεργασίας.

Οι βασικές προτεραιότητες στους πέντε Στόχους Πολιτικής είναι:

– Στόχος Πολιτικής 1 (Ψηφιακός μετασχηματισμός): μετασχηματισμός του δημόσιου τομέα, Βιομηχανία 4.0, clusters μικρομεσαίων επιχειρήσεων, βελτίωση δεξιοτήτων των εργαζομένων, μηχανισμοί στήριξης μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.

– Στόχος Πολιτικής 2 (Πράσινη οικονομία): κυκλική οικονομία, πολιτική προστασία και διαχείριση φυσικών καταστροφών, ορθολογική διαχείριση υδατικών πόρων, προστασία βιοποικιλότητας, προώθηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ηλεκτροκίνηση και καθαρές μεταφορές, αντιμετώπιση ενεργειακής φτώχειας.

– Στόχος Πολιτικής 3 (Υποδομές μεταφορών): βιώσιμες, «έξυπνες» και πολυτροπικές υποδομές μεταφορών (δρόμοι, λιμάνια, σιδηρόδρομοι), ανανέωση στόλου μέσων μεταφοράς.

– Στόχος Πολιτικής 4 (Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων): ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, δημόσια υγεία, ψυχική υγεία, κοινωνική ένταξη.

– Στόχος Πολιτικής 5 (Χωρικές επενδύσεις): χωρικές επενδύσεις σε αστικές, αγροτικές, νησιωτικές και ορεινές περιοχές. Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (για την απεξάρτηση από τον λιγνίτη στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, τη Μεγαλόπολη και τα νησιά).

Ταμείο Ανάκαμψης

Επίσης με βάση το Μεσοπρόθεσμο το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» περιλαμβάνει πλήθος φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που αποσκοπούν στη στροφή προς ένα οικονομικό μοντέλο περισσότερο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο, προς ένα κράτος πιο αποτελεσματικό, με λιγότερη γραφειοκρατία , ψηφιακά αναβαθμισμένο, με δραστικά μειωμένη παραοικονομία, με φορολογικό σύστημα φιλικό προς την ανάπτυξη και ένα ανθεκτικότερο κοινωνικό δίκτυο προστασίας.

Το Σχέδιο επιδιώκει το συνολικό ποσό των επενδυτικών πόρων που θα κινητοποιηθούν από τον ιδιωτικό τομέα να προσεγγίσει τα 59 δισ. ευρώ, ποσό διπλάσιο από το αντίστοιχο κονδύλι που θα εκταμιευθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δηλαδή από τα 17,8 δις των επιχορηγήσεων και τα 12,7 δις δανείων.

Για όλα αυτά βέβαια θα πρέπει να λειτουργήσει «ρολόι» η δημόσια διοίκηση αλλά και παράλληλα να υπάρξουν «ώριμα» και τεκμηριωμένα σχέδια. Ουσιαστικά σε 5 – 6 χρόνια θα πρέπει αδράνειες δεκαετιών να εξαφανιστούν «μεταμορφώνοντας» μηχανισμούς σε καλοκουρδισμένες μηχανές.

Κι αυτό την ώρα που ακόμη και τώρα καταγράφονται «αρρυθμίες» με έργα που μπαίνουν στο «μάτι» της Κομισιόν λόγω ελλιπούς τεκμηρίωσης και ωρίμανσης (πχ περιπτώσεις με το σχεδιασμό για τη διαχείριση των απορριμμάτων) ενώ βέβαια δεν είναι μακρινές οι αστοχίες απαιτητική με απορροφήσεις ευρωπαϊκών πόρων.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις