Μετά τις παροχές έρχεται ο λογαριασμός – “Γρίφος” το πώς θα μαζευτούν τα ελλείμματα

Σημαντικές προκλήσεις θα αντιμετωπίσει η ελληνική οικονομία την επόμενη της λήξης της κατάστασης συναγερμού που επικρατεί λόγω πανδημίας. Αυτές καταθέτει εύγλωττα το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) στην τριμηνιαία έκθεσή του για την πορεία της οικονομίας.

Ειδικότερα, το ΙΟΒΕ καταγράφει τον προβληματισμό του για το πώς θα «μαζευτούν» τα ελλείμματα, πόσο επαρκώς θα αξιοποιηθούν οι πόροι από το ταμείο ανάκαμψης, αλλά και το τι θα σημάνει σε υγεία και παιδεία το πέρασμα αυτής της πανδημίας. Μάλιστα όπως ανέφερε ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) Νίκος Βέττας «η εκπαίδευση και η υγεία δεν θα είναι όπως πριν. Η ταχύτητα των προβλημάτων λειτουργεί ως επιταχυντής αλλαγών στους δύο αυτούς χώρους, που επηρεάζουν αμεσότατα την ευημερία των νοικοκυριών.»

Παράλληλα το ΙΟΒΕ συνδέει την πορεία ανάκαμψης με τα εμβόλια αλλά και τον τουρισμό όπου βέβαια εκτιμά ότι όσα ακούγονται για πιθανά έσοδα φέτος είναι αισιόδοξα.

«Η τρέχουσα χρονιά θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την ελληνική οικονομία. Θα είναι καθοριστικό αν θα έχει τεθεί υπό έλεγχο το υγειονομικό πρόβλημα στην Ευρώπη αρκετά νωρίς την άνοιξη, όμως η προσδοκία για τουριστικά έσοδα που θα ξεπερνούν το μισό από όσο ήταν πριν την κρίση είναι αισιόδοξη» τόνισε χαρακτηριστικά ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) Νίκος Βέττας παρουσιάζοντας νέα τριμηνιαία έκθεσή του για την πορεία της οικονομίας.

Όπως είπε, συνολικά, η πορεία της ελληνικής οικονομίας μετά την πανδημία αναμένεται να προσδιοριστεί από διάφορες αντιφατικές τάσεις, θετικές και αρνητικές. Οι ρυθμοί μεγέθυνσης μπορούν να αναμένονται ισχυρά θετικοί στην αρχή της εξόδου, από τα μισά του έτους, αλλά να μετριάζονται γρήγορα αν δεν αντιδράσει έγκαιρα η οικονομική πολιτική.

Σχετικά με την πορεία των δημοσιονομικών στοιχείων, ο κ. Βέττας εμφανίσθηκε αρκετά ανήσυχος για τη μεγάλη αύξηση στο έλλειμμα λόγω των εκτεταμένων μέτρων στήριξης, εκτιμώντας ότι για το 2020 το πρωτογενές έλλειμμα θα διαμορφωθεί περίπου σε 15 δισ. ευρώ, ενώ προβλεπόταν αρχικά πλεόνασμα.

«Το τεράστιο ερώτημα», είπε χαρακτηριστικά, είναι «με ποιο τρόπο θα γίνει η αντιστροφή των ελλειμμάτων, που θα πρέπει να αρχίσει από το 2021, ώστε να μην υπονομεύσει την ανάκαμψη της οικονομίας».

Σημειώνεται ότι καταγράφεται μεγάλη απόκλιση πρωτογενούς αποτελέσματος Κρατικού Προϋπολογισμού στην περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου έναντι του στόχου στον Προϋπολογισμό του 2020, λόγω επιπτώσεων πανδημίας: Δηλαδή έλλειμμα €13,7 δισεκ. αντί πλεονάσματος €2,3 δισεκ. Όπως αναφέρεται η υστέρηση προήλθε κυρίως από εκτεταμένη υπέρβαση στις δαπάνες (+€9,9 δισεκ.), κυρίως για μεταβιβάσεις σε νοικοκυριά και επικουρικές συντάξεις (+€8,3 δισεκ.). Λιγότερα των αναμενόμενων ήταν και τα έσοδα, κατά €6,3 δισεκ., από χαμηλότερες εισπράξεις φόρων (-επίσης €6,3 δισεκ.). Στον Προϋπολογισμό,δε, του 2021 προβλέπεται βελτίωση πρωτογενούς αποτελέσματος κατά €5,5 δισεκ., σε έλλειμμα €9,0 δισεκ. έναντι 14,4 δισεκ. Εκτιμάται, δε, ότι η καλυτέρευση του ισοζυγίου θα γίνει κυρίως από ενίσχυση εσόδων (+€3,36 δισεκ.) και λιγότερο από περιστολή δαπανών (-€2,15 δισεκ.).

Ο κ. Βέττας σημείωσε ότι μόλις διαφανεί το τέλος του υγειονομικού προβλήματος, αναμένεται έκρηξη της ζήτησης, αλλά η επίδρασή της κάθε άλλο παρά ομοιόμορφη θα είναι. Ολόκληροι τομείς δραστηριότητας και επιμέρους κλάδοι θα υποχωρήσουν έντονα και άλλοι θα αναπτυχθούν κατακόρυφα.

Αναφερόμενος στο ταμείο ανάκαμψης, σημείωσε ότι οι πόροι είναι σκόπιμο να χρησιμοποιηθούν κυρίως για δομικές αλλαγές που θα εκφράσουν ένα νέο υπόδειγμα μιας περισσότερο ανοικτής οικονομίας.

Σε σχέση με την ανάπτυξη το ΙΟΒΕ καταγράφει εναλλακτικά σενάρια, κατά τι βελτιωμένα σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση. Υπό το βασικό σενάριο εξελίξεων, στο οποίο η πανδημία θα υποχωρήσει ήπια κατά το α’-β΄ τρίμηνο και δεν θα σημειωθεί νέα ισχυρή έξαρσή της, με την τουριστική περίοδο να μη διαφέρει ουσιαστικά από το 2019, ενώ θα επιτευχθεί ο στόχος απορρόφησης των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης, η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί 2,5% με 3,5%. Αντιθέτως, η δημόσια κατανάλωση θα συρρικνωθεί, από 3,0% έως 5,0%, αφού δεν θα χρειαστούν τόσα μέτρα στήριξης όπως πέρυσι. Ισχυρή αναμενόμενη διεύρυνση επενδύσεων, καθώς και εξαγωγών (15-18% αμφότερα). Η ισχυρή εγχώρια ζήτηση θα αποτυπωθεί και στη ζήτηση για εισαγωγές (+11%).

Υπό αυτές τις τάσεις στο βασικό σενάριο, η ελληνική οικονομία θα ανακάμψει το 2021, με ρυθμό 4,0-4,3%. Εφόσον η υγειονομική κρίση υποχωρήσει ταχύτερα (ευνοϊκό σενάριο), η ανάκαμψη θα επιταχυνθεί (5,0-5,3%). Εάν όμως η επιδημιολογική κατάσταση παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα, με πιθανές νέες έντονες εξάρσεις , η ανάπτυξη φέτος θα είναι αναιμική (0,5-1,0%).

Το δυσμενές σενάριο, το οποίο κατεβάζει τον στόχο της ανάπτυξης σε 0,5% – 1% συνδέεται με τη μη περαιτέρω υποχώρηση πανδημίας, τις έντονες διακυμάνσεις όπως το 2020 και τη χαμηλή απορροφητικότητα πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο προϋπολογισμός του 2021 προβλέπει ύφεση 10,4% του ΑΕΠ για το 2020, καθώς και ανάκαμψη 4,8% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος.

Ένας ακόμη παράγοντας, ο οποίος είναι πιθανό να επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη τάση, είναι και το ενεργειακό κόστος, δηλαδή η διακύμανση της τιμής του πετρελαίου, όπως επισημαίνεται τέλος στην ανάλυση του ΙΟΒΕ.

Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr