“Νάρκη” ακρίβειας και ενέργειας στον προϋπολογισμό – Αγωνία για επιτόκια και νέες ανατιμήσεις

Το ράλι στην ενέργεια αλλά και η συνεχιζόμενη ανοδική πορεία των τιμών σε πρώτες ύλες που τροφοδοτούν περαιτέρω τις ανατιμήσεις, καθιστούν επισφαλή τον υφιστάμενο σχεδιασμό για τη στήριξη των νοικοκυριών. Παράλληλα θέτουν σε συνεχή δοκιμασία την πορεία χάραξης του προϋπολογισμού καθώς μια συνεχιζόμενη ανοδική πορεία στις αγορές ενέργειας βάζει νέα δεδομένα στο σενάριο που έχει ήδη καταρτιστεί και προβλέπει τιμές πετρελαίου στα 63 δολάρια το βαρέλι.

Να σημειωθεί ότι όπως μετέδωσε χτες το Bloomberg, επικαλούμενο τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ) η έλλειψη παροχής φυσικού αερίου στην Ευρώπη αυξάνει τη ζήτηση για πετρέλαιο, προκαλώντας επιπλέον ελλείψεις στην ήδη προβληματική αγορά αργού.

Όπως τονίζεται οι τιμές του πετρελαίου έχουν ξεπεράσει τα $80/βαρέλι, αγγίζοντας ρεκόρ τριετίας αφού το καύσιμο χρησιμοποιείται ως εναλλακτική του φυσικού αερίου στην παροχή ενέργειας.

«Η έλλειψη φυσικού αερίου, LNG και άνθρακα η οποία οφείλεται στην παγκόσμια ανάκαμψη έχει προκαλέσει την εκτίναξη των τιμών ενέργειας και προκαλεί απότομη μετάβαση στη χρήση πετρελαίου», υπογράμμισε η ΙΕΑ.

Στο φόντο αυτό ήδη ο υπουργός Οικονομικών πριν λίγες μέρες παρουσιάζοντας τα πρώτα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ έκανε λόγω για ανατροπές στην οικονομική πολιτική. Έτσι το πρώτο ερώτημα αμφισβήτησης μπαίνει για τις όποιες σχεδιαζόμενες πρόσθετες φοροελαφρύνσεις αλλά και μια πιθανή πρόωρη έξοδο της Ελλάδας από την ενισχυμένη εποπτεία καθώς πλέον προτεραιότητα για το οικονομικό επιτελείο είναι να περιοριστούν οι συνέπειες της ενεργειακής κρίσης.

Πάντως με βάση όσα ανέφερε, χτες, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, κατά τη συζήτηση του προσχεδίου του προϋπολογισμού, στην Επιτροπή Οικονομικών «δεν εκτιμάται ότι αυτή η κρίση θα περάσει πέρα του Απριλίου, αλλά θα το δούμε. Και σε κάθε περίπτωση η ΔΕΗ βοηθάει σημαντικά στις απομειώσεις των τιμολογίων, γιατί έχουν αναταχθεί τα οικονομικά της».

Προβληματισμός για τον πληθωρισμό

Για τον πληθωρισμό, σημείωσε πως «πράγματι έχουμε μια αύξηση τιμών, που οφείλεται στην διεθνή αλυσίδα προσφοράς, αλλά η δική μας εκτίμηση, όπως και οι μακροοικονομικές εκτιμήσεις του ΔΝΤ και της ΕΕ, είναι πως δεν πρόκειται για μια μόνιμη αύξηση του πληθωρισμού και οι τιμές σταδιακά θα επανέλθουν».

Όπως είπε, παρατηρούμε την πορεία του και σημείωσε πως «ο πληθωρισμός πρέπει να μετράται πρώτα και μετά να ακολουθούμε πολιτικές, γιατί εάν κάνουμε το αντίστροφο κινδυνεύουμε να δημιουργήσουμε πληθωριστικές προσδοκίες και να μεγαλώσουμε ή να προκαλέσουμε βαθύτερο πρόβλημα από αυτό που υπάρχει».

Ήδη βέβαια σε πολλές επιχειρήσεις βιώνουν δύσκολες καταστάσεις. Ενδεικτικά τα όσα ανέφερε, χτες, κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικού δείπνου ο Θάνος Αγγελάκης, διευθύνων σύμβουλος της Αγγελάκης ΑΕ, που είναι επίσης πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πτηνοτροφίας Ελλάδος. Όπως τόνισε, «η αύξηση των τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα απειλεί τη βιωσιμότητα πολλών μονάδων» ενώ έκανε λόγο για ανατιμήσεις, της τάξης του 6-7% στο κρέας κοτόπουλου στα supermarket, με τους επιχειρηματίες να προειδοποιούν για δεύτερο κύμα αυξήσεων του ίδιου ύψους το επόμενο εξάμηνο εάν δεν ληφθούν μέτρα.

Την ίδια ώρα κατά τη συζήτηση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2022 ο επικεφαλής του Γραφείου της Βουλής για την παρακολούθησης του προϋπολογισμού, Φραγκίσκος Κουντετάκης εκτίμησε ότι βαρόμετρο για την οικονομία θα είναι η διακύμανση του πληθωρισμού διεθνώς, γιατί μπορεί να αλλάξει τη στάση των κεντρικών τραπεζών παγκοσμίως, σε ό,τι αφορά τα επιτόκια.

Σενάρια

Είναι προφανές, λοιπόν, ότι παράλληλα με τη συζήτηση στη Βουλή στην κυβέρνηση εξετάζουν όλα τα πιθανά σενάρια, τόσο για την πορεία των επιτοκίων όσο τη δημοσιονομική πορεία. Άλλωστε ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος, η πορεία του ΑΕΠ και των εσόδων καθορίζουν το πώς θα γίνει ο σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών στην ενέργεια, που ίσως απαιτήσει πρόσθετα ενισχυμένους πόρους. Έτσι, κινήσεις όπως αυτές που προανήγγειλε χτες, ο Πρωθυπουργός με αναβαλλόμενες πληρωμές λογαριασμών, “πάγωμα” αποκοπών παροχής ρεύματος και αερίου κτλ ή την προώθηση μιας “κάρτας ενέργεια” για τους ευάλωτους απαιτούν έξτρα δημοσιονομικό χώρο.

Το ΑΕΠ

Αναπόφευκτα, πάντως, η πορεία των τιμών και του πληθωρισμού αλλά και τα ενεργειακά κόστη μπορεί να οδηγήσουν σε αναθεωρήσεις ακόμη και των ρυθμών ανάπτυξης, που είναι ο κύριος τροφοδότης του επιπλέον δημοσιονομικού χώρου για τα όποια νέα μέτρα. Υπενθυμίζεται ότι η άνοδος των τιμών μπορεί να πλήξει τη ζήτηση, που είναι κλειδί για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την επιτάχυνση του ΑΕΠ. Υπενθυμίζεται ότι η φετινή εκτίμηση είναι για αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2,9%, η οποία όμως τελεί υπό τον κίνδυνο της ακρίβειας και του σεναρίου να παγώσει η ζήτηση. Τούτο σε συνδυασμό με τις απότομες στροφές του πληθωρισμού απειλούν τον στόχο για πραγματική αύξηση του ΑΕΠ κατά 6,1% φέτος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι όπως ανέφερε χτες ο κ. Κουτεντάκης αναφερόμενος στις μακροοικονομικές προβλέψεις για το 2021, είπε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης είναι στο 6,1% και για το 2022 στο 4,5% και αυτή για το επόμενο έτος θα εξαρτηθεί από δύο αντίρροπες δυνάμεις και πώς αυτές θα λειτουργήσουν.

Όπως είπε, η μία δύναμη που θα λειτουργήσει αρνητικά, είναι ότι θα σταματήσουν να εφαρμόζονται τα ειδικά μέτρα που εφαρμόστηκαν το τρέχον έτος, καθώς και ότι οι συσσωρευμένες αποταμιεύσεις που δαπανήθηκαν φέτος και συνέβαλαν σημαντικά στον υψηλό ρυθμό μεγέθυνσης, δεν μπορούν να διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Το Ταμείο Ανάκαμψης

Από την άλλη πλευρά, σημείωσε, υπάρχουν και οι θετικές δυνάμεις, όπως είναι η εξομάλυνση της οικονομικής δραστηριότητας και η χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης που μπορεί να συμβάλει θετικά στον συνολικό ρυθμό μεγέθυνσης.

Ωστόσο και με αιχμή τις εκταμιεύσεις δόσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπου όπως φαίνεται καταγράφεται μια μικρή καθυστέρηση στην έγκριση αλλά και στην εκταμίευση των κονδυλίων, υπάρχει ένας έντονος προβληματισμός. Δηλαδή πέρα από το ότι η γρήγορη εισροή των πόρων είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία υπάρχει και η παράμετρος απορροφητικότητα. Δηλαδή το κατά πόσο θα τηρηθούν οι σφικτές προϋποθέσεις και τα χρονοδιαγράμματα και τελικά τα χρήματα θα πάνε σε ώριμα και χρήσιμα επενδυτικά σχέδια με πολλαπλασιαστή ανάπτυξης και εγχώριας υπεραξίας. Ήδη, πάντως, εκτιμάται ότι για τις αρχές του 2022 πάει η εκταμίευση της πρώτης δόσης των 3,5 δις ευρώ (μετά την προκαταβολή των 4 δις ευρώ που εισέπραξε η Ελλάδα το καλοκαίρι). ‘Ήδη τα 12 προαπαιτούμενα έχουν ολοκληρωθεί, όμως οι καθυστερήσεις στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών μεταθέτουν το σχεδιασμό.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις