Νέα σήματα για σπιράλ ακρίβειας
Διαβάζεται σε 7'Οι πληθωριστικές πιέσεις που συνεχίζουν να επικρατούν, εάν και δίνουν κατά καιρούς δείγματα αποκλιμάκωσης, επηρεάζουν την αγοραστική δύναμη και συμπεριφορά των καταναλωτών αλλά και το κόστος πρώτων υλών.
- 16 Αυγούστου 2024 06:07
Ο κίνδυνος για νέες ανατιμήσεις σε αρκετά βασικά είδη, αλλά και σε μια σειρά από υπηρεσίες, είναι ορατός με βάση όσα φέρνει η Αυγουστιάτικη συγκυρία. Πέρα από τα “καμπανάκια” για ελλείμματα σε είδη που έχουν πληγεί από τους καύσωνες και τη λειψυδρία, όπως οι πατάτες ή τα σταφύλια, έρχεται απειλητικά η πορεία των ενεργειακών τιμών να προσθέσει αυξητικές μεταβλητές στο κόστος λειτουργίας επιχειρήσεων κι όχι μόνο.
Το ηλεκτρικό
Ήδη, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου ο μέσος όρος τιμής στην Αγορά της Επόμενης Μέρας ξεπερνάει τα 122 ευρώ/Mwh. Είναι χαμηλότερα από τη μέση τιμή του Ιουλίου που ξεπέρασε τα 133 ευρώ/MWh, ωστόσο θα φανεί στην πορεία πώς θα διαμορφωθεί και αν η κυβέρνηση θα χρειαστεί να προσφύγει και πάλι στις επιδοτήσεις των λογαριασμών στα νοικοκυριά.
Για σήμερα, δε, Παρασκευή καταγράφεται εκτόξευση της τάξης του 38,54%, με την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) να φτάνει τα 144,83 ευρώ/MWh στην Αγορά Επόμενης Ημέρας Η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώθηκε στα 362,91 ευρώ/MWh, ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώθηκε στα 63,85 ευρώ/MWh. Η συνολική ζήτηση παραμένει υψηλή και διαμορφώθηκε στις 410,282 GWh. Στο ενεργειακό μείγμα κυριαρχούν οι ΑΠΕ με 43,38%, ακολουθεί το φυσικό αέριο με 38,40%, τα υδροηλεκτρικά 6,31%, οι εισαγωγές 7,07%.
Η ζήτηση λόγω καιρικών συνθηκών αλλά και οι ανησυχίες που προκαλούνται και από τις γεωπολιτικές αναταράξεις δημιουργούν προβληματισμό για τις τιμές αερίου, Πολλοί, δε, αναλυτές, εκτιμούν ότι μπορεί η τιμή να φτάσει και στα 50 ευρώ/MWh, ανάλογα με τις εξελίξεις στο Κουρσκ. Στον Ολλανδικό κόμβο TTF η τιμή του φυσικού αερίου κινείται περιξ των 40 ευρώ/MWh έχοντας μια μηνιαία άνοδο που ξεπερνά το 24%.
Το πετρέλαιο
Επίσης, προβληματισμός επικρατεί από την πορεία των τιμών του πετρελαίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Μπρεντ ξεπέρασε και σήμερα το φράγμα των 80 δολαρίων/βαρέλι αφού είχε προσεγγίσει νωρίτερα, χθες, τα 79 δολάρια, έχοντας, σε εβδομαδιαία βάση, καταγράψει άνοδο περίπου 3,50%, Βέβαια σε σχέση με πέρυσι, την ίδια εποχή, η τιμή είναι χαμηλότερα κατά 3,65%. Να σημειωθεί ότι στις 8/8 βρέθηκε στα 76 δολάρια το βαρέλι, στα χαμηλότερα των τελευταίων έξι μηνών.
Στο φόντο αυτό, μικρή αύξηση αναμένεται τις επόμενες μέρες στις χονδρικές τιμές διυλιστηρίων για το πετρέλαιο κίνησης, αλλά μικρή πτώση στις βενζίνες και υγραέριο κίνησης, με βάση την ενημέρωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων.
Η διυλιστηριακή τιμή, μέχρι σήμερα στην Αττική, είναι στα 1.350 ευρώ/κυβικό μέτρο, δηλαδή περίπου 1,35 ευρώ ανά λίτρο, για την αμόλυβδη των 95 οκτανίων, νούμερο σημαντικό να το ξέρει ο καταναλωτής για να εντοπίζει πού οι λιανικές τιμές “κινούνται” κάτω του κόστους (όταν προσμετρήσει ποσοστά μέρους ΦΠΑ κτλ).
Αυτό την ώρα που όπως καταγράφει το Παρατηρητήριο του ΥΠΑΝ για τις τιμές δίνει ένα μέσο όρο τιμής στα 1,852 ευρώ/λίτρο για την αμόλυβδη των 95 οκτανίων, για όλη την Ελλάδα έχοντας καταγράψει μια αποκλιμάκωση, περίπου ενός λεπτού, τις τελευταίες μέρες. Βέβαια σε πολλές νησιωτικές περιοχές οι τιμές ξεπερνούν τα 2 ευρώ το λίτρο. Πάντως, σύμφωνα με το τελευταία συγκριτικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα έχει την τρίτη υψηλότερη λιανική τιμή.
Εισαγόμενος πληθωρισμός
Αναπόφευκτα, νέα άνοδο της τάξης του 4,4% σημείωσε ο αποκαλούμενος και εισαγόμενος πληθωρισμός τον Ιούνιο του 2024, όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία, με έτος βάσης 2015=100,0 και μήνα αναφοράς τον Ιούνιο 2024, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη Ιουνίου 2023, παρουσίασε αύξηση 4,4% έναντι μείωσης 19,4% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών του έτους 2023 με το 2022. Ο Γενικός Δείκτης κατά τον μήνα Ιούνιο 2024, σε σύγκριση με τον δείκτη Μαΐου 2024, παρουσίασε αύξηση 2,1% έναντι αύξησης 0,5% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2023, όπως καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ.
Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Ιουλίου 2023 – Ιουνίου 2024, σε σύγκριση με τον μέσο Γενικό Δείκτη του δωδεκαμήνου Ιουλίου 2022 – Ιουνίου 2023, παρουσίασε μείωση 6,2% έναντι αύξησης 2,8% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των προηγούμενων δωδεκαμήνων.
Ετήσια σύγκριση
Η αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Εισαγωγών κατά 4,4%, τον μήνα Ιούνιο 2024, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιουνίου 2023, οφείλεται:
- Στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Εισαγωγών από Χώρες εκτός Ευρωζώνης κατά 6,7%
- Στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Εισαγωγών από Χώρες Ευρωζώνης κατά 0,2% Στην αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Εισαγωγών (σύνολο αγοράς) κατά 4,4% συνέβαλαν κυρίως οι μεταβολές των δεικτών των διψήφιων κλάδων της ταξινόμησης NACE Αναθ. 2, ως εξής:
Οι μεταβολές σε μηνιαίο επίπεδο
Η αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Εισαγωγών κατά 2,1%, τον μήνα Ιούνιο 2024, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαΐου 2024, οφείλεται:
- Στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Εισαγωγών από Χώρες εκτός Ευρωζώνης κατά 3,0%
- Στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Εισαγωγών από Χώρες Ευρωζώνης κατά 0,4%
Στην αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Εισαγωγών (σύνολο αγοράς) κατά 2,1%, συνέβαλαν κυρίως οι μεταβολές των δεικτών των διψήφιων κλάδων της ταξινόμησης NACE Αναθ. 2, ως εξής:
Τα μηνύματα των επιχειρήσεων
Στο μεταξύ, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ετήσια έκθεση διαχείρισης της εταιρείας συμμετοχών Bespoke SGA Holdings του προέδρου του ΣΕΒ Σπύρου Θεοδωρόπουλου, οι πληθωριστικές πιέσεις που συνεχίζουν να επικρατούν, εάν και δίνουν δείγματα αποκλιμάκωσης, επηρεάζουν την αγοραστική δύναμη και συμπεριφορά των καταναλωτών αλλά και το κόστος πρώτων υλών. Επιπλέον, τονίζεται ότι η κλιματική αλλαγή έχει επιφέρει έλλειψη αποθεμάτων σε ορισμένες βασικές κατηγορίες προϊόντων όπως εσπεριδοειδών και κακάο και συνεπώς αύξηση των τιμών τους σε παγκόσμιο επίπεδο. Όπως τονίζεται, ο όμιλος παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και εστιάζει στην διαχείριση του κόστους και την ορθολογική τιμολόγηση προκειμένου να αντισταθμίσει όποιες αρνητικές τάσεις.
Εν όψει πάντως φθινοπώρου η κυβέρνηση και ο υπουργός Ανάπτυξης Τ. Θεοδωρικάκος είναι με το “όπλο παρά πόδας” για ελέγχους, ώστε να αποτραπεί, εί δυνατόν, ένα φθινοπωρινό κύμα ανατιμήσεων. Βέβαια, με βάση έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), οι τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ τον Ιούνιο 2024 καταγράφονται μειωμένες κατά μέσο όρο -1,92% σε σχέση με τον Ιούνιο 2023. Επίσης, οι 12 από τις 23 κατηγορίες προϊόντων σούπερ μάρκετ καταγράφουν μείωση. Πάντως, το βασικό σενάριο του ΙΟΒΕ τοποθετεί στο 2,1% τον πήχη για τον πληθωρισμός στο 3% για το σύνολο της χρονιάς.
Ωστόσο, βάση το Μηνιαίο Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον Ιούλιο 2024, “το ζήτημα της ακρίβειας εξακολουθεί να ανησυχεί τα νοικοκυριά αφού το 56% από αυτά, αναμένει και νέα άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 61% δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» και ένα μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα αντλεί από τις αποταμιεύσεις του για να επιβιώσει.”
Μάλιστα, με βάση το ΙΟΒΕ, και τον Ιούλιο οι Έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με διαφορά από τους επόμενους, με τους καταναλωτές στην Εσθονία με επίπεδο δείκτη –29,0 και την Σλοβενία (-24,5) να ακολουθούν. Σημειώνονται, δε, από το ΙΟΒΕ ήπιες αρνητικές μεταβολές προσδοκιών για την οικονομική τους κατάσταση, ενώ παράλληλα παρατηρείται σημαντική επιδείνωση στην πρόθεση για μείζονες αγορές.