Ο διάβολος, οι λεπτομέρειες και τα ‘ψιλά γράμματα’ της συμφωνίας

Η συμφωνία έκλεισε γρήγορα γιατί υπήρχε πίεση χρόνου και έγινε η κατάλληλη προετοιμασία , δεν υπήρχε θέμα δημοσιονομικών μέτρων και το ΔΝΤ ήταν για πρώτη φορά όχι επόπτης αλλά… παρατηρητής κατόπιν συμφωνίας των θεσμών.

Αν και η συμφωνία ήρθε σε χρόνο ρεκόρ η δυσκολία από εδώ και πέρα βρίσκεται στην εφαρμογή. Τούτο διότι οι δανειστές απαιτούν στο κείμενό τους ξανά την «ιδιοκτησία» του προγράμματος και των μεταρρυθμίσεων από τις ελληνικές αρχές και συνεπώς τη δέσμευση ότι « η κυβέρνηση είναι έτοιμη να λάβει όλα τα μέτρα που ενδέχεται να καταστούν κατάλληλα για το σκοπό αυτό καθώς οι συνθήκες αλλάζουν».

Ως γνωστό, τα «δύσκολα» θέματα της αξιολόγησης ήταν η εκκίνηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, η ενέργεια, η αναμόρφωση των κοινωνικών επιδομάτων. Όλα αυτά τα θέματα έκλεισαν με αμοιβαίες υποχωρήσεις αλλά όλες τους έχουν «ψιλά γράμματα». Το ίδιο και το υπόλοιπο της συμφωνίας που αγγίζει και τα δημοσιονομικά μέτρα για την διετία 2019 ( περικοπή συντάξεων ) και 2020 ( περικοπή του αφορολόγητου για μισθωτούς συνταξιούχους αγρότες).

Ειδικά για τα μέτρα θεωρήθηκε χρήσιμο να «ενισχυθεί» η ρήτρα πρόωρης εφαρμογής του μέτρου της περικοπής του αφορολόγητου μαζί με την περικοπή των συντάξεων το 2019 αν το ΔΝΤ (που θα έχει τον πρώτο λόγο ) κρίνει στο τέλος του προγράμματος, το ερχόμενο φθινόπωρο ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2019.

Συγκεκριμένα στο αναθεωρημένο μνημόνιο προβλέπεται σαφώς ότι αν το ΔΝΤ προβλέψει αστοχία του δημοσιονομικού στόχου η Ελλάδα αναλαμβάνει την υποχρέωση να νομοθετήσει την πρόωρη εφαρμογή του μέτρου της περικοπής του αφορολόγητου το 2019 αντί το 2020 μέσα στο 2018.

Τα υπόλοιπα αγκάθια

Και τα υπόλοιπα διαρθρωτικά μέτρα που συμφωνήθηκαν κρύβουν «ψιλά γράμματα». Συγκεκριμένα:

• Στα οικογενειακά επιδόματα πέρα από τις πρώτες παρατηρήσεις για αύξηση των επιδομάτων για οικογένειες με ένα και δύο παιδιά και το χαμήλωμα τους εισοδηματικού κριτηρίου για τα πολυτεκνικού επιδόματος από τα 45000 ευρώ στα 34.500 η νέα τάξη πραγμάτων για οικογενειακά , στεγαστικά και μεταφορικά επιδόματα θα ξεκαθαρίσει κατ αρχήν με τον νόμο και σε δεύτερο χρόνο με τις εφαρμοστικές αποφάσεις του
• Στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς είχαμε δύσκολη αρχή και αναμένεται δυσκολότερη συνέχεια. Οι τράπεζες πιέζουν από την ΕΚΤ τον Ενιαίου Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Εποπτείας ( SSM ) και την ΤτΕ να επιταχύνουν τους ρυθμούς εκκαθάρισης κόκκινων δανείων μέχρι και το 2019 . Μοιραία το βάρος θα πέσει στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς που πρέπει να φτάσουν τους 18.000 έως και το τέλος του 2019 με ένα ρυθμό περίπου 600 το μήνα . Σαν να μην έφταναν αυτά το αναθεωρημένο μνημόνιο περιέχει την δέσμευση για νέα αναθεώρηση του νόμου Κατσέλη που διασφαλίζει την προστασία της πρώτης κατοικίας μέχρι και το Φεβρουάριο του 2018. Παράλληλα με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς των τραπεζών θα πρέπει να τρέξει και μια πλατφόρμα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών στο δημόσιο δηλαδή τις εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία.
• Η συμφωνία για την πώληση των τεσσάρων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ με φορέα την ίδια την επιχείρηση δεν έχει – ακόμη – σχέδιο Β στην περίπτωση που η πρόσκληση εκδήλωση ενδιαφέροντος από ιδιώτες που θα κάνει μέσα στην εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν έχει το αναμενόμενο ενδιαφέρον.
• Στα εργασιακά και ειδικότερα την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων της μετενέργειας και της αρχής της καλύτερης ρύθμισης για το προσδιορισμό των μισθών μετά το τέλος του προγράμματος το αναθεωρημένο πρόγραμμα βάζει δύο «κόφτες» : Ζητά ένα «Αξιόπιστο σύστημα για την αντιπροσωπευτικότητα των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων» μέχρι και τον Μάρτιο του 2018 και μια επιπλέον νομική γνωμοδότηση αναφορικά με το «ρόλο της διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ώστε η επαναφορά του μέτρου να προσαρμοστεί ανάλογα.