Οι στρεβλώσεις του “καλαθιού” καίνε τα επώνυμα προϊόντα

Νέα συνάντηση με εκπροσώπους της βιομηχανίας τροφίμων θα έχει η ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης, ενδεχομένως και σήμερα, προκειμένου να βρεθεί «κοινός τόπος» για την ένταξη περισσότερων επώνυμων προϊόντων στο «καλάθι του νοικοκυριού», το οποίο στη διάρκεια εφαρμογής του απαρτίζεται κυρίως από προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.

Η επιδίωξη της χαμηλότερης δυνατής τιμής -ως βασικό σκεπτικό του μέτρου- έχει δημιουργήσει «παρενέργειες» και στις δύο πλευρές της αγοράς, δηλαδή σε σούπερ μάρκετ και βιομηχανία/προμηθευτές. Από τη μια, υπάρχουν αρκετές λιανεμπορικές αλυσίδες χωρίς ισχυρό χαρτοφυλάκιο προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, οι οποίες χάνουν καταναλωτές που στρέφονται σε άλλα δίκτυα πωλήσεων, ενώ η βιομηχανία επώνυμων προϊόντων έρχεται αντιμέτωπη με την καταναλωτική στροφή προς τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, χάνοντας μερίδια αγοράς.

Ήδη, οι μετρήσεις έχουν καταγράψει θεαματική στροφή των καταναλωτών σε όσο το δυνατόν φθηνότερα προϊόντα, εκτοξεύοντας τα μερίδια των private label κοντά στα επίπεδα της μεγάλης οικονομικής κρίσης της περιόδους 2011-2015, ενώ ήδη για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων το μερίδιο των private label ξεπερνά το όριο του 20% (το υψηλότερο επίπεδο που άγγιξαν ποτέ στην Ελλάδα).

Είναι χαρακτηριστικό πως κατηγορίες όπως τα ζυμαρικά, το ρύζι, το αλεύρι, τα όσπρια αλλά ακόμη και τα γαλακτοκομικά, που έως πρότινος θεωρούνταν είδη που τα brand names έπαιζαν ρόλο στην απόφαση του καταναλωτή, έχουν χάσει σημαντικά μερίδια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI για το 2022 -αφορούν την περίοδο από τις αρχές του 2022 έως και τη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου του 2022-, το γάλα ιδιωτικής ετικέτας σε όγκο ελέγχει πλέον το 25% της αγοράς. Ακόμη μεγαλύτερο είναι το μερίδιο σε όγκο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στο γιαούρτι, όπου ελέγχουν μερίδιο 30%. Στα δε όσπρια, η στροφή σε χύμα προϊόν ή ιδιωτικής ετικέτας είναι θεαματική, καθώς οι τιμές στο ράφι για επώνυμα είδη έχουν αυξηθεί άνω του 100% από το καλοκαίρι του 2022 έως σήμερα, χωρίς να υπολογίζεται η αθροιστική αύξηση από το 2021.

Οι εταιρείες παραγωγής και προμήθειας βρίσκονται σε συνεχή διαπραγμάτευση με τα σούπερ μάρκετ για την ένταξη ειδών τους στο «καλάθι», ωστόσο, οι λιανέμποροι απορρίπτουν προτάσεις για μείωση του δικού τους περιθωρίου κέρδους για τα εν λόγω επώνυμα προϊόντα, καθώς η υποχρέωση του «καλαθιού» έχει συμπιέσει το περιθώριο στην κατηγορία των private label. Δεδομένου δε ότι κάθε εβδομάδα διεξάγονται ατύπως διαγωνισμοί για το φθηνότερο «καλάθι» (με ευθύνη του ΥΠΑΝ), καμιά λιανεμπορική αλυσίδα δεν διακυβεύει την επικοινωνιακή έκθεση της, προσθέτοντας ένα επώνυμο, και άρα ακριβότερο προϊόν στην πρόταση «καλαθιού» της.

Η στρέβλωση που περιγράφουμε ήταν σχεδόν προεξοφλημένη και εν μέρει είχε περιγραφεί και από τις αιτιάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Το ΥΠΑΝ πάντως εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλλει την υποχρεωτική συμμετοχή ενός τουλάχιστον επώνυμου προϊόντος σε κάθε μία από τις 51 κατηγορίες του «καλαθιού του νοικοκυριού», έχοντας και πάλι αποστείλει σχετικό αίτημα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις